İsa xan Şeyxavənd və yaxud İsa xan Səfəvi (v. 1632, Kərbəla) — I Abbasın şəxsi alay komandiri (qorçubaşı).
İsa xan Şeyxavənd | |
---|---|
İsa xan Səfəvi | |
| |
1612 – 1631 | |
Əvvəlki | Allahqulu bəy Qacar |
Sonrakı | |
Şəxsi məlumatlar | |
Vəfat tarixi | |
Vəfat yeri | Kərbəla |
Vəfat səbəbi | edam |
Atası | |
Həyat yoldaşı | Zibeydə bəyim Səfəvi |
Uşaqları | 3 oğlu (Seyid Məhəmməd xan) və 1 qızı (Cahanbanu Sultan) |
Rütbəsi | general |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Vəzir Məsum bəy Səfəvinin nəvəsi idi. 1612-ci ildə qorçibaşı təyin olunmuşdur. 30 iyun 1625-ci ildə gürcü üsyançılarını yatırmaq üçün göndərilən orduya komandir təyin olunmuşdu. I Səfinin hakimiyyətə gəlməsindən sonra oğulları ilə birlikdə 1631-ci ildə (/1632) edam edilmişdir. Mavzoleyi II Abbas dövründə ucaldılmışdır, Kərbəladadır.
Həyatı
"Zeyl-i tarix-i alamara-yi Abbasi" də qeyd edilir ki, I Şah Səfinin hakimiyyətinin ilk illərində qorçubaşı Məsum bəy Səfəvinin nəvəsi və I Şah Abbasın qızı Zübeydə bəyimin əri İsa xan Səfəvi olub, o, ata xətti ilə Şeyx Cüneydin nəslindən idi. Şeyxavənd soyundan İsa xan kimi nüfuzlu əyanın qorçubaşı vəzifəsində olmasından I Şah Səfi ehtiyat etmiş və hakimiyyətinə kölgə salacağından qorxub onun aradan götürülməsini qərara almışdı. O, bu işi Şeyx Zahid Gilanın nəslindən olan dövlət məmuru Çıraq xan Zahidiyə tapşırır. Seyid Hüseyn bin Murtuza Hüseyni Astrabadi yazır ki, Çıraq xan qorçubaşı İsa xanla söhbətində onun Səfəvi nəslindən olduğuna işarə edərək böyük oğlu Seyid Məhəmməd xanın şahlığa layiq olmasını söyləmiş, ancaq İsa xan ona cavabında bildirmişdi ki, Səfəvilərlə əmizadə olsalar da, şahlıq Şah İsmayıl və Şah Təhmasib ailəsinə mənsubdur. Lakin bu söhbət şaha olduğu kimi çatdırılmamış, həm də Şaha İsa xan haqqında başqa yanlış məlumatlar da söylənilmişdi. H. 1041(m.1632)-ci ildə Xızır Nəbi bayramında Şeyxavənd nəslindən olan bütün xanlar, əsilzadələr saraya dəvət edilir. Bu bayram günü şah sipəhsalar Rüstəm xan və Çıraq xan Zahidliyə göstəriş verir ki, qorçubaşını övladları ilə birlikdə qətl etsinlər. Onlar qorçubaşının evinə gedib onun oğlunun üçünün də hərbi vəzifədən azad edilib Ələmut qalasına göndərilməsi barədə Şahdan buyruq aldıqları adı ilə Çaharbağa gətirib orada öldürdülər. Qorçubaşı vəzifəsi 1632-ci ildə Çıraq xan Zahidliyə tapşırılır. İsa xan Səfəvinin tiyulu, bütün əmlakı və evi müsadirə edilib ona verildi. İsa xan Səfəvi Çıraq xanın nəzarəti altında ibadətlə məşğul olmalı və gündəlik xərcləri üçün ona 100 tümən verilməli idi. Ancaq çox keçmədi ki, İsa xan Ərdəbil yaxınlığında ölüm cəzasına məhkum edildi və onun nəşi Kərbəlaya göndərilib, orada dəfn edildi. Qorçubaşı vəzifəsi bir qayda olaraq türk əsilzadələrinə aid olduğuna görə, Çıraq xan Zahidi bu vəzifədə çox qalmamış və 1633-cü ildə hərəkətlərində qüsurlara yol verməsi bəhanə edilmiş, edam olunmuşdu.
Ailəsi
Məsum bəy Səfəvinin nəvəsi, nin oğlu idi. I Abbasın qızı Zibeydə bəyim Səfəvi (ö. 20 fevral 1632) ilə evlənmişdir. 3 oğlu və 1 qızı olmuşdur. Qızı Cahanbanu Sultan Kartli knyazı ilə evlənmişdi.
İstinadlar
- İ.B.Tauris. Safavid İran: Rebirth of a Persian Empire.
- Bayramlı Z.H. Azərbaycan Səfəvi dövlətinin quruluşu və idarə olunmasında türk qızılbaş əyanlarının rolu. "AVROPA" nəşriyyatı. 2015. Səhifə 98.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Vikipediyada bu adli diger sexsler haqqinda da meqaleler var bax Isa xan Isa xan Seyxavend ve yaxud Isa xan Sefevi v 1632 Kerbela I Abbasin sexsi alay komandiri qorcubasi Isa xan SeyxavendIsa xan SefeviIsa xan SefeviQorcubasi1612 1631EvvelkiAllahqulu bey QacarSonrakiSexsi melumatlarVefat tarixi 1632Vefat yeri KerbelaVefat sebebi edamAtasiHeyat yoldasi Zibeyde beyim SefeviUsaqlari 3 oglu Seyid Mehemmed xan ve 1 qizi Cahanbanu Sultan Rutbesi general Vikianbarda elaqeli mediafayllar Vezir Mesum bey Sefevinin nevesi idi 1612 ci ilde qorcibasi teyin olunmusdur 30 iyun 1625 ci ilde gurcu usyancilarini yatirmaq ucun gonderilen orduya komandir teyin olunmusdu I Sefinin hakimiyyete gelmesinden sonra ogullari ile birlikde 1631 ci ilde 1632 edam edilmisdir Mavzoleyi II Abbas dovrunde ucaldilmisdir Kerbeladadir Heyati Zeyl i tarix i alamara yi Abbasi de qeyd edilir ki I Sah Sefinin hakimiyyetinin ilk illerinde qorcubasi Mesum bey Sefevinin nevesi ve I Sah Abbasin qizi Zubeyde beyimin eri Isa xan Sefevi olub o ata xetti ile Seyx Cuneydin neslinden idi Seyxavend soyundan Isa xan kimi nufuzlu eyanin qorcubasi vezifesinde olmasindan I Sah Sefi ehtiyat etmis ve hakimiyyetine kolge salacagindan qorxub onun aradan goturulmesini qerara almisdi O bu isi Seyx Zahid Gilanin neslinden olan dovlet memuru Ciraq xan Zahidiye tapsirir Seyid Huseyn bin Murtuza Huseyni Astrabadi yazir ki Ciraq xan qorcubasi Isa xanla sohbetinde onun Sefevi neslinden olduguna isare ederek boyuk oglu Seyid Mehemmed xanin sahliga layiq olmasini soylemis ancaq Isa xan ona cavabinda bildirmisdi ki Sefevilerle emizade olsalar da sahliq Sah Ismayil ve Sah Tehmasib ailesine mensubdur Lakin bu sohbet saha oldugu kimi catdirilmamis hem de Saha Isa xan haqqinda basqa yanlis melumatlar da soylenilmisdi H 1041 m 1632 ci ilde Xizir Nebi bayraminda Seyxavend neslinden olan butun xanlar esilzadeler saraya devet edilir Bu bayram gunu sah sipehsalar Rustem xan ve Ciraq xan Zahidliye gosteris verir ki qorcubasini ovladlari ile birlikde qetl etsinler Onlar qorcubasinin evine gedib onun oglunun ucunun de herbi vezifeden azad edilib Elemut qalasina gonderilmesi barede Sahdan buyruq aldiqlari adi ile Caharbaga getirib orada oldurduler Qorcubasi vezifesi 1632 ci ilde Ciraq xan Zahidliye tapsirilir Isa xan Sefevinin tiyulu butun emlaki ve evi musadire edilib ona verildi Isa xan Sefevi Ciraq xanin nezareti altinda ibadetle mesgul olmali ve gundelik xercleri ucun ona 100 tumen verilmeli idi Ancaq cox kecmedi ki Isa xan Erdebil yaxinliginda olum cezasina mehkum edildi ve onun nesi Kerbelaya gonderilib orada defn edildi Qorcubasi vezifesi bir qayda olaraq turk esilzadelerine aid olduguna gore Ciraq xan Zahidi bu vezifede cox qalmamis ve 1633 cu ilde hereketlerinde qusurlara yol vermesi behane edilmis edam olunmusdu AilesiMesum bey Sefevinin nevesi nin oglu idi I Abbasin qizi Zibeyde beyim Sefevi o 20 fevral 1632 ile evlenmisdir 3 oglu ve 1 qizi olmusdur Qizi Cahanbanu Sultan Kartli knyazi ile evlenmisdi IstinadlarI B Tauris Safavid Iran Rebirth of a Persian Empire Bayramli Z H Azerbaycan Sefevi dovletinin qurulusu ve idare olunmasinda turk qizilbas eyanlarinin rolu AVROPA nesriyyati 2015 Sehife 98