Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Əcəm İraqı və ya İraq-i Əcəm (fars. عراقِ عجم İraq-i Əcəm, ərəb. عراق العجم İraq əl-Əcəm) — İranın qərbində tarixi bir bölgədir. Bu gün İran sərhədləri daxilində qalır. Qərbdən Zaqros dağları şərqdən Kəvir səhrası, şimaldan Əlborz dağlarına dayanır. Kirmanşah, Həmedan, İsfahan, Rey, Qəzvin və Kaşan, Qum, Təfriş bu bölgənin əsas şəhərləri olmuşdur.
Əvvəlcə İslamdan əvvəlki dövrlərdə Midiya ərazisi olaraq bilinən bölgə, dağlıq yerləşməsi səbəbindən ilk İslam coğrafiyaçıları tərəfindən Cibal ("dağ, təpə") olaraq tanınmışdır. 11-12-ci əsrlərdə, Səlcuq dövründə bu ad tədricən tərk edildi və ərazini Mesopotamiyadakı İraq-i ərəbindən ("Ərəb İraqı") fərqləndiməl üçün İraq-i Əcəm ("Əcəm İraqı") adlandırıldı.
Orta əsr tarixçisi və coğrafiyaşünası Yaqut əl-Həməvinin dediyinə görə, bu adlandırma Səlcuq sultanlarının həm İraqı, həm də Cibalı idarə etdiyi və bununla da "sultan əl-İraq" adlandığı zaman başlamışdır. Lakin bir müddət sonra Cibaldakı Həmədan şəhəri onların paytaxtına çevrildi və nəticədə bölgə Əcəm (keçmişdə ərəb olmayanlara, xüsusən farslara deyilirdi) İraqı kimi tanınmağa başladı. 13-cü əsrdə Monqolların İrana hücumundan sonra Cibal adı tamamilə köhnəlmişdi. Sonrakı əsrdə coğrafiyaçı Həmdullah Qəzvini Cibal adından xəbərsiz idi və ərazini yalnız İraq-i Əcəm olaraq adlandırırdı.
Osmanlı İmperiyası sultanı Süleyman Qanuninin İraqa səfərində Ərəb İraqı ilə birlikdə Əcəm İraqı da ələ keçirildi.
Sonralar, 20-ci əsrin əvvəllərinə qədər İrandakı İraq termini, Savə şəhristanının cənubu və Qumun qaərbi üçün daha kiçik bir bölgəyə aid idi. Bu bölgə hal-hazırda Ərak adlandırılan Sultanabadın mərkəzində idi.
İstinadlar
- Lockhart, 1965
- Bosworth, 1998
- de Planhol, 1986. səh. 247–248
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Ecem Iraqi ve ya Iraq i Ecem fars عراق عجم Iraq i Ecem ereb عراق العجم Iraq el Ecem Iranin qerbinde tarixi bir bolgedir Bu gun Iran serhedleri daxilinde qalir Qerbden Zaqros daglari serqden Kevir sehrasi simaldan Elborz daglarina dayanir Kirmansah Hemedan Isfahan Rey Qezvin ve Kasan Qum Tefris bu bolgenin esas seherleri olmusdur Iraq i Ecemin yasil rengle gosterildiyi Yaxin Serqin 1730 cu il xeritesi Evvelce Islamdan evvelki dovrlerde Midiya erazisi olaraq bilinen bolge dagliq yerlesmesi sebebinden ilk Islam cografiyacilari terefinden Cibal dag tepe olaraq taninmisdir 11 12 ci esrlerde Selcuq dovrunde bu ad tedricen terk edildi ve erazini Mesopotamiyadaki Iraq i erebinden Ereb Iraqi ferqlendimel ucun Iraq i Ecem Ecem Iraqi adlandirildi Orta esr tarixcisi ve cografiyasunasi Yaqut el Hemevinin dediyine gore bu adlandirma Selcuq sultanlarinin hem Iraqi hem de Cibali idare etdiyi ve bununla da sultan el Iraq adlandigi zaman baslamisdir Lakin bir muddet sonra Cibaldaki Hemedan seheri onlarin paytaxtina cevrildi ve neticede bolge Ecem kecmisde ereb olmayanlara xususen farslara deyilirdi Iraqi kimi taninmaga basladi 13 cu esrde Monqollarin Irana hucumundan sonra Cibal adi tamamile kohnelmisdi Sonraki esrde cografiyaci Hemdullah Qezvini Cibal adindan xebersiz idi ve erazini yalniz Iraq i Ecem olaraq adlandirirdi Osmanli Imperiyasi sultani Suleyman Qanuninin Iraqa seferinde Ereb Iraqi ile birlikde Ecem Iraqi da ele kecirildi Sonralar 20 ci esrin evvellerine qeder Irandaki Iraq termini Save sehristaninin cenubu ve Qumun qaerbi ucun daha kicik bir bolgeye aid idi Bu bolge hal hazirda Erak adlandirilan Sultanabadin merkezinde idi IstinadlarLockhart 1965 Bosworth 1998 de Planhol 1986 seh 247 248