Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Çjan Xen (張衡, Çjan Pin-çzı 張平子, Çjan Хe-çzyan; 78, Nanyan, Xan sülaləsi – 139, Loyan[d]) — çinli filosof, mütəfəkkir-ensiklopedik, yazıçı, şair, dövlət xadimi, alim olub dünyada bir çox kəşfləri edən şəxs, riyaziyyat, mexanika, seysmologiya, astronomiya, coğrafiya elmlərində önəmli kəşflərə imza atan şəxsdir. Onun şərəfinə Ayda Çjan-Xen krateri adlandırılmışdır.
| Xen | |
|---|---|
| Çjan Xen | |
 | |
| Doğum adı | 張衡 |
| Doğum tarixi | 78 |
| Doğum yeri | , Nanyan əyaləti |
| Vəfat tarixi | 139 |
| Vəfat yeri | , |
| Elm sahələri | Riyaziyyat, Astronomiya, Seysmologiya |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Bioqrafiya
Kasıb bir məmur ailəsində anadan olub. İlk dəfə 17 yaşında Çanana səyahət etmiş (İndiki Sian, Şensi əyaləti), sonra isə paytaxt Lyona gəlmiş və burada ali məktəbə qəbul olmuş, bir çox alimlərlə Van Fu (76/85-157/167), Ma Junom (979-166), Çuy Yuanem (77/78 — 142/143) və başqaları ilə dostluq əlaqələri qurdu. 33 il ərzində mədəniyyət və təhsil üzrə hökumət məsləhətçisi oldu. "Tay Syuan Çzin" ni oxumayaraq təbiət elmləri ilə məşğul olmuş və bir neçə ildən sonra bu müvəffəqiyyətə nail olmuşdur. Tarixçi-astrolog kimi də uğur qazanmışdır. Tədqiqatı zamanı astronomik, seysmoloji, atmosfer müşahidələri aparmışdır. 55 yaşındaykən, o, altı ən yüksək vəzifəli şəxslərdən birinə çevrildi.136 ildə Hejian mirasına kansler olaraq sürgün edildi.
Nailiyyətləri
Yaratdı:
Qütblü sahə (səma qlobusu)
Su ilə hərəkətə gələn
Kompas-6 lı ötürücülü
Zəlzələni qeydə alan cihaz (seysmoqraf)
Çjan Xen ilk dəfə olaraq Çində Ayın Günəşin işığını əks etdirdiyini söyləmişdir. O kəmiyyət kartoqrafiyasının atası olmuşdur, düzbucaqlı koordinat şəbəkəsinə əsaslanmışdır. Çjan Xenin teorik işləri fraqmaqmentar formada digər işlərin daxilində qalmışdır.
Ədəbiyyat siyahısı
- Духовная культура Китая: энциклопедия: в 5 т. / Гл. ред. М. Л. Титаренко; Ин-т Дальнего Востока. — М.: Вост. лит., 2006. Т. 1. Философия / ред. М. Л. Титаренко, А. И. Кобзев, А. Е. Лукьянов. — 2006. — 727 с. С. 566—567.
- Духовная культура Китая: энциклопедия: в 5 т. / гл. ред. М. Л. Титаренко; Ин-т Дальнего Востока. — М. : Вост. лит., 2006-. Т. 5. Наука, техническая и военная мысль, здравоохранение и образование / ред. М. Л. Титаренко и др. — 2009. — 1055 с. С. 930—932.
- Чжан Юй-чжэ. Чжан Хэн-великий астроном древнего Китая // Народный Китай.1956.№ 1.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Cjan Xen 張衡 Cjan Pin czi 張平子 Cjan He czyan 78 Nanyan Xan sulalesi 139 Loyan d cinli filosof mutefekkir ensiklopedik yazici sair dovlet xadimi alim olub dunyada bir cox kesfleri eden sexs riyaziyyat mexanika seysmologiya astronomiya cografiya elmlerinde onemli kesflere imza atan sexsdir Onun serefine Ayda Cjan Xen krateri adlandirilmisdir XenCjan XenDogum adi 張衡Dogum tarixi 78Dogum yeri Nanyan eyaletiVefat tarixi 139Vefat yeri Elm saheleri Riyaziyyat Astronomiya Seysmologiya Vikianbarda elaqeli mediafayllarBioqrafiyaKasib bir memur ailesinde anadan olub Ilk defe 17 yasinda Canana seyahet etmis Indiki Sian Sensi eyaleti sonra ise paytaxt Lyona gelmis ve burada ali mektebe qebul olmus bir cox alimlerle Van Fu 76 85 157 167 Ma Junom 979 166 Cuy Yuanem 77 78 142 143 ve basqalari ile dostluq elaqeleri qurdu 33 il erzinde medeniyyet ve tehsil uzre hokumet meslehetcisi oldu Tay Syuan Czin ni oxumayaraq tebiet elmleri ile mesgul olmus ve bir nece ilden sonra bu muveffeqiyyete nail olmusdur Tarixci astrolog kimi de ugur qazanmisdir Tedqiqati zamani astronomik seysmoloji atmosfer musahideleri aparmisdir 55 yasindayken o alti en yuksek vezifeli sexslerden birine cevrildi 136 ilde Hejian mirasina kansler olaraq surgun edildi NailiyyetleriYaratdi Qutblu sahe sema qlobusu Su ile herekete gelen Kompas 6 li oturuculu Zelzeleni qeyde alan cihaz seysmoqraf Cjan Xen ilk defe olaraq Cinde Ayin Gunesin isigini eks etdirdiyini soylemisdir O kemiyyet kartoqrafiyasinin atasi olmusdur duzbucaqli koordinat sebekesine esaslanmisdir Cjan Xenin teorik isleri fraqmaqmentar formada diger islerin daxilinde qalmisdir Cjan Xenin muasir seysmoskopunun maketi Edebiyyat siyahisiDuhovnaya kultura Kitaya enciklopediya v 5 t Gl red M L Titarenko In t Dalnego Vostoka M Vost lit 2006 T 1 Filosofiya red M L Titarenko A I Kobzev A E Lukyanov 2006 727 s S 566 567 Duhovnaya kultura Kitaya enciklopediya v 5 t gl red M L Titarenko In t Dalnego Vostoka M Vost lit 2006 T 5 Nauka tehnicheskaya i voennaya mysl zdravoohranenie i obrazovanie red M L Titarenko i dr 2009 1055 s S 930 932 Chzhan Yuj chzhe Chzhan Hen velikij astronom drevnego Kitaya Narodnyj Kitaj 1956 1