Çimnaz Qafar qızı Salmanova — Azərbaycan alimi, AMEA akad. Yusif Məmmədəliyev adına Neft-Kimya Prosesləri İnstitutunun "Spektroskopik analizi" laboratoriyasının baş elmi işçisi, kimya üzrə elmlər doktoru.
Çimnaz Salmanova | |
---|---|
Çimnaz Qafar qızı Salmanova | |
Doğum tarixi | |
Doğum yeri | Göyçay, Azərbaycan SSR, SSRİ |
Vətəndaşlığı | SSRİ→ Azərbaycan |
Milliyyəti | azərbaycanlı |
Elm sahəsi | kimya |
Elmi dərəcəsi | kimya üzrə elmlər doktoru |
Elmi adı | |
İş yeri | AMEA Neft-Kimya Prosesləri İnstitutu |
Təhsili | S.M.Kirov adına Azərbaycan Dövlət Universiteti, Kimya fakültəsi |
Ümumi məlumatlar
Salmanova Çimnaz Qafar qızı, 1948-ci il fevral ayının 20-də Göyçay şəhərində ziyalı ailəsində anadan olmuşdur. 1955-ci ildə Göyçay şəhərindəki 1 saylı orta məktəbə daxil olmuş və 1966-cı ildə həmin məktəbi medalla bitirmişdir. Həmin ildə S.M.Kirov adına Azərbaycan Dövlət Universitetinin kimya fakültəsinə daxil olmuş və 1971-ci ildə oranı fərqlənmə diplomu ilə bitirmişdir.
1971-ci ildən 1975-ci ilə qədər Göyçay şəhərindəki 7 saylı orta məktəbdə kimya müəllimi vəzifəsində çalışmışdır.
1975-ci ildən hal-hazırkı dövrə qədər Neft-Kimya Prosesləri İnstitutunda kiçik elmi işçi vəzifəsindən baş elmi işçi vəzifəsinə qədər yüksəlmişdir. 1985-ci ildə Azərbaycan MEA-nın NKPİ-in nəzdində aspiranturaya qəbul olmuş, 1990-cı ildə "Neft kimyası" ixtisası üzrə "Katalitik krekinqin ağır qazoylu fraksiyasından alınmış lüminoforların fotooksidləşmə çevrilmələri və stabilləşməsi" mövzusunda namizədlik dissertasiyasınını müdafiə etmişdir.
2002-ci ildə Azərbaycan Respublikası Prezidenti yanında Ali Attestasiya Komissiyasının qərarı ilə böyük elmi işçi adını almışdır.
2011-ci ildə "Ağır neft qalıqları komponentlərinin fotooksidləşməsi və onların antioksidləşdirici xassələri" mövzusunda "Neft kimyası" və "Fiziki kimya"ixtisasları üzrə doktorluq dissertasiyasını müdafiə etmişdir.
Əsas elmi nailiyyətləri
Neftin təkrar emal proseslərinin qalıq məhsulları əsasında sənaye miqyasında tətbiqini tapmış, iqtisadi cəhətdən səmərəli olan fotostabil neft lüminoforlarının, fotosensibilizator və antioksidantların alınması prosesinin işlənib hazırlanması, müasir fiziki cihazların köməyilə neft və neft emalı məhsullarında fotoşüaların təsiri ilə gedən proseslərin öyrənilməsi, ətraf mühiti çirkləndirən neftli torpaqların ekoloji əlverişli təmizlənmə üsullarının müəyyən edilməsi və bu torpaqlarda baş verən fotokimyəvi proseslərin tədqiqi, günəş şüalarının və neft mənşəli fotosensibilizatorların suya təsiri nəticəsində hidrogenin alınması və bu prosesin mexanizminin öyrənilməsi.
İQ-spektroskopiya üsulu ilə sintez olunmuş müxtəlif birləşmələrin molekul quruluşlarının, spektral-qrup tərkiblərinin təyin edilməsi.
Yuxarıda göstərilən istiqamətləri özündə əks etdirən 200-dən artıq elmi əsərin, 7 müəlliflik şəhadətnaməsi və 6 patentin və 1 kitabın müəllifidir.
Əsas elmi əsərlərin adları
- Салманова Ч.К. Фотоокислительные превращения нефтяного люминофора, полученного из тяжелой смолы пиролиза // Нефтехимия, 2005, Т.45, № 2, с.151–156.
- Салманова Ч.К., Ахмедбекова С.Ф., Мамедов А.П. и др. Превращения смолисто-асфальтеновых веществ при фотооблучении // Химия и технология топлив и масел, 2007, № 5, с.39–42.
- Ахмедбекова С.Ф., Салманова Ч.К., Зейналов Э.Б. Влияние фотооблучения на антиокислительные свойства вторичных смол и асфальтенов // Нефтехимия, 2009, Т.49, № 3, с.253–257.
- Салманова Ч.К., Джафарова Р.А., Мусаев Дж Дж. и др. // Термолюминесценция фотооблученных нефтяных люминофоров пиролизного происхождения // Химия высоких энергий, 2009, Т.43, № 5, с.465–472.
- Салманова Ч.К., Мусаев Дж.Дж., Джафарова Р.А., Мамедов А.П. Нефтяные люминофоры пиролизного происхождения и передача энергии между их компонентами // Журнал прикладной химии, 2010, Т.83, Вып.6, c.978–982.
İstinadlar
- "Arxivlənmiş surət". 2019-06-03 tarixində . İstifadə tarixi: 2019-06-03.
- "Arxivlənmiş surət". 2019-03-23 tarixində . İstifadə tarixi: 2019-09-19.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Cimnaz Qafar qizi Salmanova Azerbaycan alimi AMEA akad Yusif Memmedeliyev adina Neft Kimya Prosesleri Institutunun Spektroskopik analizi laboratoriyasinin bas elmi iscisi kimya uzre elmler doktoru Cimnaz SalmanovaCimnaz Qafar qizi SalmanovaDogum tarixi 20 fevral 1948 76 yas Dogum yeri Goycay Azerbaycan SSR SSRIVetendasligi SSRI AzerbaycanMilliyyeti azerbaycanliElm sahesi kimyaElmi derecesi kimya uzre elmler doktoruElmi adiIs yeri AMEA Neft Kimya Prosesleri InstitutuTehsili S M Kirov adina Azerbaycan Dovlet Universiteti Kimya fakultesiUmumi melumatlarSalmanova Cimnaz Qafar qizi 1948 ci il fevral ayinin 20 de Goycay seherinde ziyali ailesinde anadan olmusdur 1955 ci ilde Goycay seherindeki 1 sayli orta mektebe daxil olmus ve 1966 ci ilde hemin mektebi medalla bitirmisdir Hemin ilde S M Kirov adina Azerbaycan Dovlet Universitetinin kimya fakultesine daxil olmus ve 1971 ci ilde orani ferqlenme diplomu ile bitirmisdir 1971 ci ilden 1975 ci ile qeder Goycay seherindeki 7 sayli orta mektebde kimya muellimi vezifesinde calismisdir 1975 ci ilden hal hazirki dovre qeder Neft Kimya Prosesleri Institutunda kicik elmi isci vezifesinden bas elmi isci vezifesine qeder yukselmisdir 1985 ci ilde Azerbaycan MEA nin NKPI in nezdinde aspiranturaya qebul olmus 1990 ci ilde Neft kimyasi ixtisasi uzre Katalitik krekinqin agir qazoylu fraksiyasindan alinmis luminoforlarin fotooksidlesme cevrilmeleri ve stabillesmesi movzusunda namizedlik dissertasiyasinini mudafie etmisdir 2002 ci ilde Azerbaycan Respublikasi Prezidenti yaninda Ali Attestasiya Komissiyasinin qerari ile boyuk elmi isci adini almisdir 2011 ci ilde Agir neft qaliqlari komponentlerinin fotooksidlesmesi ve onlarin antioksidlesdirici xasseleri movzusunda Neft kimyasi ve Fiziki kimya ixtisaslari uzre doktorluq dissertasiyasini mudafie etmisdir Esas elmi nailiyyetleriNeftin tekrar emal proseslerinin qaliq mehsullari esasinda senaye miqyasinda tetbiqini tapmis iqtisadi cehetden semereli olan fotostabil neft luminoforlarinin fotosensibilizator ve antioksidantlarin alinmasi prosesinin islenib hazirlanmasi muasir fiziki cihazlarin komeyile neft ve neft emali mehsullarinda fotosualarin tesiri ile geden proseslerin oyrenilmesi etraf muhiti cirklendiren neftli torpaqlarin ekoloji elverisli temizlenme usullarinin mueyyen edilmesi ve bu torpaqlarda bas veren fotokimyevi proseslerin tedqiqi gunes sualarinin ve neft menseli fotosensibilizatorlarin suya tesiri neticesinde hidrogenin alinmasi ve bu prosesin mexanizminin oyrenilmesi IQ spektroskopiya usulu ile sintez olunmus muxtelif birlesmelerin molekul quruluslarinin spektral qrup terkiblerinin teyin edilmesi Yuxarida gosterilen istiqametleri ozunde eks etdiren 200 den artiq elmi eserin 7 muelliflik sehadetnamesi ve 6 patentin ve 1 kitabin muellifidir Esas elmi eserlerin adlariSalmanova Ch K Fotookislitelnye prevrasheniya neftyanogo lyuminofora poluchennogo iz tyazheloj smoly piroliza Neftehimiya 2005 T 45 2 s 151 156 Salmanova Ch K Ahmedbekova S F Mamedov A P i dr Prevrasheniya smolisto asfaltenovyh veshestv pri fotoobluchenii Himiya i tehnologiya topliv i masel 2007 5 s 39 42 Ahmedbekova S F Salmanova Ch K Zejnalov E B Vliyanie fotooblucheniya na antiokislitelnye svojstva vtorichnyh smol i asfaltenov Neftehimiya 2009 T 49 3 s 253 257 Salmanova Ch K Dzhafarova R A Musaev Dzh Dzh i dr Termolyuminescenciya fotoobluchennyh neftyanyh lyuminoforov piroliznogo proishozhdeniya Himiya vysokih energij 2009 T 43 5 s 465 472 Salmanova Ch K Musaev Dzh Dzh Dzhafarova R A Mamedov A P Neftyanye lyuminofory piroliznogo proishozhdeniya i peredacha energii mezhdu ih komponentami Zhurnal prikladnoj himii 2010 T 83 Vyp 6 c 978 982 Istinadlar Arxivlenmis suret 2019 06 03 tarixinde Istifade tarixi 2019 06 03 Arxivlenmis suret 2019 03 23 tarixinde Istifade tarixi 2019 09 19