Çeqem şəlalələri — Kabarda-Balkariyanın Çeqem rayonunda, Adaysu, Sakal-Tup və Kayart çayları üzərində olan şəlalələri qrupu və təbiət abidəsi. Çaylar sonda Çeqem çayına tökülür. Şəlalələrə ən yaxın yaşayış məntəqələri Aşağı Çeqem və Xuşto-Sırtdır. Rayon mərkəzi olan Çeqem şəhərinə — 44 km, ölkənin paytaxtı Nalçikə isə — 55 km-dir.
Çeqem şəlalələri | |
---|---|
| |
Ümumi məlumatlar | |
Hündürlüyü | 30-60 m |
Yerləşməsi | |
Ölkələr | |
Rayon | |
| |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Ümumi məlumat
Çeqem şəlalələr qrupuna üç şəlalə daxildir. Əyər Çeqem dərəsi boyu cənuba hərəkət etsək, ilk öncə Aşağı Çeqem kəndindən 2 km cənubda yerləşən Kiçik Ceqem və ya Aday-Su şəlaləsinə çatmış olarıq. Bu şəlalə Çeqem çayının eyni adlı qolunun üzərində yerləşir. Çay Çeqemə sağdan birləşir. Şəlalə yoldan 200 m aralı yerləşir. Xarici görünüşcə şəlalə təbiət tərəfindən yaradılmış nəhəng daş novçanı xatırladır. Bu şəlalə ümumi qrupda ən güclü şəlalə hesab olunur. Hündürlüyü təxminən 30 metrdir.
Daha sonra cənubda yerləşən Xuşto-Sırt kəndindən Çeqem kanyonu (Su-Auzu) başlanır. Dərənin eni ən dar hissədə 25 metrə düşür. Kanyondan sonra Böyük Çeqem şəlaləsi gəlir. Şəlalə Sakal-Tup çayında, Çeqem çayının sağ qolunda yerləşir. Xarici görnüşünə görə birinci şəlaləni xatırladır. Ancaq Aday-Su şəlaləsi kimi bol sulu deyil.
Sonda yarım kilometr cənubada, Kayart çayı üzərində Əsas Çeqem şəlaləsi yerləşir. Kayarat çayı da Çeqemin sağ qoludur. Bu şəlalə digər şəlalələrdən qeyri adi görünüşünə görə fərqlənir. Şəlalə özü də kiçik şəlaləlrdən təşkil olunmuş və əsas hissə kaskad şəlaləni xatırladır. Ümumi hündürlük 50–60 metr arasında dəyişir. Əsas şəlalənin yanında olan balaca şəlalə qayalardan tədricən süzülərək tökülür. Su kütləsi hündürlükdən tökülən zaman havaya sovrulan su damcıları tez -tez göy qurşağının yaranmasına səbəb olur.
Çeqem şəlalələri Kabarda-Balkariyanın turizm baxımdan ən məşhur təbiət abidələrindən biri hesab olunur. Buraya həm Şimali Qafqazdan, həm də Rusiyadan turist ekskursiyaları təşkil edilir. Yaxınlıqda turistlər üçün kiçik mehmanxana və restoran fəaliyyət göstərir.
Şəkillər
- Kiçik şəlalə
- Sakal-Tup şəlaləsi
- Çeqem kanyonu
- «Ağlayan» qayalar
Ədəbiyyat
Гранильщиков Ю. В. Чегем, Твибер, Безенги. — М.: Физкультура и спорт, 1986.
İstinadlar
- "Чегемские водопады". 2021-04-16 tarixində . İstifadə tarixi: 2019-10-31.
- . 2019-10-31 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-10-31.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Ceqem selaleleri Kabarda Balkariyanin Ceqem rayonunda Adaysu Sakal Tup ve Kayart caylari uzerinde olan selaleleri qrupu ve tebiet abidesi Caylar sonda Ceqem cayina tokulur Selalelere en yaxin yasayis menteqeleri Asagi Ceqem ve Xusto Sirtdir Rayon merkezi olan Ceqem seherine 44 km olkenin paytaxti Nalcike ise 55 km dir Ceqem selaleleriEsas Ceqem selalesiUmumi melumatlarHundurluyu 30 60 mYerlesmesi43 25 00 sm e 43 13 09 s u Olkeler RusiyaKabarda BalkariyaRayon Ceqem rayonuCeqem selaleleri Vikianbarda elaqeli mediafayllarUmumi melumatCeqem selaleler qrupuna uc selale daxildir Eyer Ceqem deresi boyu cenuba hereket etsek ilk once Asagi Ceqem kendinden 2 km cenubda yerlesen Kicik Ceqem ve ya Aday Su selalesine catmis olariq Bu selale Ceqem cayinin eyni adli qolunun uzerinde yerlesir Cay Ceqeme sagdan birlesir Selale yoldan 200 m arali yerlesir Xarici gorunusce selale tebiet terefinden yaradilmis neheng das novcani xatirladir Bu selale umumi qrupda en guclu selale hesab olunur Hundurluyu texminen 30 metrdir Daha sonra cenubda yerlesen Xusto Sirt kendinden Ceqem kanyonu Su Auzu baslanir Derenin eni en dar hissede 25 metre dusur Kanyondan sonra Boyuk Ceqem selalesi gelir Selale Sakal Tup cayinda Ceqem cayinin sag qolunda yerlesir Xarici gornusune gore birinci selaleni xatirladir Ancaq Aday Su selalesi kimi bol sulu deyil Sonda yarim kilometr cenubada Kayart cayi uzerinde Esas Ceqem selalesi yerlesir Kayarat cayi da Ceqemin sag qoludur Bu selale diger selalelerden qeyri adi gorunusune gore ferqlenir Selale ozu de kicik selalelrden teskil olunmus ve esas hisse kaskad selaleni xatirladir Umumi hundurluk 50 60 metr arasinda deyisir Esas selalenin yaninda olan balaca selale qayalardan tedricen suzulerek tokulur Su kutlesi hundurlukden tokulen zaman havaya sovrulan su damcilari tez tez goy qursaginin yaranmasina sebeb olur Ceqem selaleleri Kabarda Balkariyanin turizm baximdan en meshur tebiet abidelerinden biri hesab olunur Buraya hem Simali Qafqazdan hem de Rusiyadan turist ekskursiyalari teskil edilir Yaxinliqda turistler ucun kicik mehmanxana ve restoran fealiyyet gosterir SekillerKicik selale Sakal Tup selalesi Ceqem kanyonu Aglayan qayalarEdebiyyatGranilshikov Yu V Chegem Tviber Bezengi M Fizkultura i sport 1986 Istinadlar Chegemskie vodopady 2021 04 16 tarixinde Istifade tarixi 2019 10 31 2019 10 31 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2019 10 31