Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Çaykənd — Azərbaycan Respublikasının Göygöl rayonunun eyni adlı inzibati ərazi dairəsində kənd.
| Çaykənd | |
|---|---|
 | |
| Ölkə | |
| Tarixi və coğrafiyası | |
| Mərkəzin hündürlüyü | 994 m |
| Saat qurşağı | |
| Əhalisi | |
| Əhalisi |
|
| | |
Toponimikası
Tarixi
Ermənilər Çaykənddə
Ermənilər bu kəndə 1896-cı ildə Türkiyədən köçüblər. Sultan Əbdülhəmidin dövründə Anadoluda yaşayan ermənilər və türklər arasında ilk ciddi qarşıdurmalar baş verən zaman Çar Rusiyasına sığınan erməniləri Gəncə ətrafında yerləşdirirlər. Çaykənddə, Martunaşendə (Qarabulaq) tikilən kilsələrin üzərində də 1896-cı il yazılmışdı. Çaykənd erməniləri də söhbət zamanı babalarının Türkiyədən köçdüyünü söyləyirdilər.
1918-ci ildə Azərbaycana gələn türk ordusu Çaykənddə döyüşməyi riskli sayıb, kəndi bir müddət mühasirədə saxlasa da, ora girməyib. Çaykəndlilər qatı millətçilər idi. İrəvan erməniləri üçün də bu kənd xüsusi əhəmiyyət kəsb edirdi. SSRİ zamanında Çaykənd-İrəvan avtobusu işləyirdi. Başqa erməni kəndləri Çaykəndi özlərinə dayaq bilirdilər. Buna görə də Qarabağ hadisələri başlayan kimi Çaykənd Gəncəbasarda yeganə erməni kəndi idi ki, İrəvandan emissarlar məhz bura gəlirdilər. İlk gələn İqor Muradyan idi. Əməliyyat məlumatlarına görə, Muradyan emissarların başçısı idi. 1988-ci ilin may ayında Muradyanın çıxışları, təbliğatı barədə əməliyyat məlumatları ilə yanaşı rəsmi iki şikayət ərizəsi yazılmışdı. Ərizənin birini Mixaylovka kəndinin sakini, miliyyətcə rus olan şəxs, digərini Çaykənd sovetinin sədri Qrant Gürcüyan imzalamışdı. Sonralar, Çaykənd köçürüləndə Gürcüyan yalan, böhtan dolu açıqlamalar verdi. Həmin iki ərizənin əsasında Moskva şəhər cinayət axtarış şöbəsinin rəisi general Pankratovun rəhbərlik etdiyi dəstə ilə azərbaycanlı əməliyyatçılar kəndə girib Muradyanı həbs edir. Ruslardan azərbaycanlı orqan işçilərinə təhvil verilməməsini xahiş edən Muradyan təyyarə ilə Gəncədən Moskvaya aparıldı. Qısa bir müddətdən sonra Muradyanı azad etdilər.
Hadisələr 1989-cu ildən kəskinləşməyə başladı. Ermənistandan gələn qaçqınlarla Xanlarda yaşayan ermənilər arasında danışıqlar gedir, qarşılıqlı köçmələr razılaşdırılırdı. Qarabağ hadisələri başlayandan ötən 2 il ərzində Mirzik, Zurnabad, Qarakeşiş, Əbləh, Kuşi Armavir (indiki Quşçu) kəndləri və Xanlar şəhərinin erməni sakinləri sakit şəkildə Ermənistana köçdülər. Ermənistandan gələn qaçqın azərbaycanlılar isə həmin kəndlərə yerləşdirildi.
Tarixi abidələri
- Anaid məbədi (XVI əsrə aid yerli əhəmiyyətli tarixi abidədir)4292- Çaykənd kəndinin mərkəzində yerləşir
- Müqəddəs Məryəm kilsəsi (yerli əhəmiyyətli tarixi abidədir, tikilmə tarixi məlum deyil)4293- Çaykənd kəndinin qərb hissəsində yerləşir
- Yaşayış evi (1750-ci ilə aid yerli əhəmiyyətli tarixi abidədir) 4285 -Çaykənd kəndinin mərkəzində yerləşir
- Yaşayış evi (1989-cu ilə aid yerli əhəmiyyətli tarixi abidədir) 4286- Çaykənd kəndinin girəcəyində yerləşir
Coğrafiyası və iqlimi
Çaykənd Kürəkçay boyu, çayın hər iki sahilində salınıb. Bir tərəfi meşəli dağlar, bir tərəfi Kamo və Azad kəndləridir. Gəncə-Göygöl yolundan keçəndə kənd çox aşağıda, dərədə olduğundan görünmür. Çaykənd sonradan Murovdan çəkilmiş Kəlbəcər-Gəncə yolunun, Toğanadan, Göygöl, Maral göldən gələn yolun, keçmiş Şaumyan rayonundan (Ağcakənd) Gəncəyə gələn dağ yolunun üstündə yerləşmiş strateji əhəmiyyətli, 1000-dən çox evi olan bir kənddir.
Əhalisi
2009-cu ilin siyahıyaalınmasına əsasən kənddə 2574 nəfər əhali yaşayır.
İstinadlar
- archINFORM (alm.). 1994.
- Azərbaycan Respublikasının Dövlət Statistika Komitəsi. "İnzibati ərazi bölgüsü təsnifatı" (PDF) (az.). stat.gov.az. 2019. 2020-04-16 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2021-08-06.
- İsmayıl, İlham. KQB—MTN. Görünən dağın bələdçiliyi (az.). Bakı: Qanun nəşriyyatı. 2016. səh. 248. ISBN .
- Azərbaycan Respublikası Əhalisinin Siyahıyaalınması. Azərbaycan Respublikasının Dövlət Statistika Komitəsi. Bakı-2010. Səh.629
Xarici keçidlər
- Azərbaycan Respublikası Göygöl Rayon İcra Hakimiyyəti
- İlham İsmayıl. Unudulmuş qələbə (1). mediaforum.az 2011-04-12 at the Wayback Machine
Həmçinin bax
 | Göygöl rayonu ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin. |
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu adin diger istifade formalari ucun bax Caykend Caykend Azerbaycan Respublikasinin Goygol rayonunun eyni adli inzibati erazi dairesinde kend Caykend40 27 41 sm e 46 23 18 s u Olke AzerbaycanTarixi ve cografiyasiMerkezin hundurluyu 994 mSaat qursagi UTC 04 00EhalisiEhalisi 2 574 nef 2009 Xeriteni goster gizle CaykendToponimikasiTarixiErmeniler Caykendde Esas meqale Caykend emeliyyati Ermeniler bu kende 1896 ci ilde Turkiyeden kocubler Sultan Ebdulhemidin dovrunde Anadoluda yasayan ermeniler ve turkler arasinda ilk ciddi qarsidurmalar bas veren zaman Car Rusiyasina siginan ermenileri Gence etrafinda yerlesdirirler Caykendde Martunasende Qarabulaq tikilen kilselerin uzerinde de 1896 ci il yazilmisdi Caykend ermenileri de sohbet zamani babalarinin Turkiyeden kocduyunu soyleyirdiler 1918 ci ilde Azerbaycana gelen turk ordusu Caykendde doyusmeyi riskli sayib kendi bir muddet muhasirede saxlasa da ora girmeyib Caykendliler qati milletciler idi Irevan ermenileri ucun de bu kend xususi ehemiyyet kesb edirdi SSRI zamaninda Caykend Irevan avtobusu isleyirdi Basqa ermeni kendleri Caykendi ozlerine dayaq bilirdiler Buna gore de Qarabag hadiseleri baslayan kimi Caykend Gencebasarda yegane ermeni kendi idi ki Irevandan emissarlar mehz bura gelirdiler Ilk gelen Iqor Muradyan idi Emeliyyat melumatlarina gore Muradyan emissarlarin bascisi idi 1988 ci ilin may ayinda Muradyanin cixislari tebligati barede emeliyyat melumatlari ile yanasi resmi iki sikayet erizesi yazilmisdi Erizenin birini Mixaylovka kendinin sakini miliyyetce rus olan sexs digerini Caykend sovetinin sedri Qrant Gurcuyan imzalamisdi Sonralar Caykend kocurulende Gurcuyan yalan bohtan dolu aciqlamalar verdi Hemin iki erizenin esasinda Moskva seher cinayet axtaris sobesinin reisi general Pankratovun rehberlik etdiyi deste ile azerbaycanli emeliyyatcilar kende girib Muradyani hebs edir Ruslardan azerbaycanli orqan iscilerine tehvil verilmemesini xahis eden Muradyan teyyare ile Genceden Moskvaya aparildi Qisa bir muddetden sonra Muradyani azad etdiler Hadiseler 1989 cu ilden keskinlesmeye basladi Ermenistandan gelen qacqinlarla Xanlarda yasayan ermeniler arasinda danisiqlar gedir qarsiliqli kocmeler razilasdirilirdi Qarabag hadiseleri baslayandan oten 2 il erzinde Mirzik Zurnabad Qarakesis Ebleh Kusi Armavir indiki Quscu kendleri ve Xanlar seherinin ermeni sakinleri sakit sekilde Ermenistana kocduler Ermenistandan gelen qacqin azerbaycanlilar ise hemin kendlere yerlesdirildi Tarixi abideleriAnaid mebedi XVI esre aid yerli ehemiyyetli tarixi abidedir 4292 Caykend kendinin merkezinde yerlesir Muqeddes Meryem kilsesi yerli ehemiyyetli tarixi abidedir tikilme tarixi melum deyil 4293 Caykend kendinin qerb hissesinde yerlesir Yasayis evi 1750 ci ile aid yerli ehemiyyetli tarixi abidedir 4285 Caykend kendinin merkezinde yerlesir Yasayis evi 1989 cu ile aid yerli ehemiyyetli tarixi abidedir 4286 Caykend kendinin gireceyinde yerlesirCografiyasi ve iqlimiCaykend yaxinligindan axan Kurekcay Caykend Kurekcay boyu cayin her iki sahilinde salinib Bir terefi meseli daglar bir terefi Kamo ve Azad kendleridir Gence Goygol yolundan kecende kend cox asagida derede oldugundan gorunmur Caykend sonradan Murovdan cekilmis Kelbecer Gence yolunun Toganadan Goygol Maral golden gelen yolun kecmis Saumyan rayonundan Agcakend Genceye gelen dag yolunun ustunde yerlesmis strateji ehemiyyetli 1000 den cox evi olan bir kenddir Ehalisi2009 cu ilin siyahiyaalinmasina esasen kendde 2574 nefer ehali yasayir IstinadlararchINFORM alm 1994 Azerbaycan Respublikasinin Dovlet Statistika Komitesi Inzibati erazi bolgusu tesnifati PDF az stat gov az 2019 2020 04 16 tarixinde PDF Istifade tarixi 2021 08 06 Ismayil Ilham KQB MTN Gorunen dagin beledciliyi az Baki Qanun nesriyyati 2016 seh 248 ISBN 978 9952 36 254 1 Azerbaycan Respublikasi Ehalisinin Siyahiyaalinmasi Azerbaycan Respublikasinin Dovlet Statistika Komitesi Baki 2010 Seh 629Xarici kecidlerAzerbaycan Respublikasi Goygol Rayon Icra Hakimiyyeti Ilham Ismayil Unudulmus qelebe 1 mediaforum az 2011 04 12 at the Wayback MachineHemcinin baxCaykend emeliyyati Goygol rayonu ile elaqedar bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin