Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu məqalədəki məlumatların olması üçün əlavə mənbələrə ehtiyac var. |
Bu məqaləni lazımdır. |
Məsudi (?-956; ərəb. أبو الحسن ، علي بن الحسين المسعودي) — "ərəb Herodot" kimi tanınan tarixçi, səyyah. İbn Xəldun Məsudini "bütün tarixçilərin imamı" (başçısı) adlandırmışdır.
| Məsudi | |
|---|---|
| ərəb. المسعودي | |
 | |
| Doğum tarixi | təqr. 896 |
| Doğum yeri | |
| Vəfat tarixi | |
| Vəfat yeri | |
| Fəaliyyəti | coğrafiyaşünas, tarixçi, yazıçı |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Həyatı
Əbülhəsən Əli ibn Hüseyn ibn Əli əl-Məsudini bəzi şərqşünaslar "ərəblərin Herodotu" adlandırmışlar. Əslən Bəni-Hüzeyl qəbiləsinə mənsub olan Məsudi Babil şəhərində doğulmuş, Bağdadda yaşamışdır. O, məşhur səhabə Abdullah ibn Məsudun nəslindən olduğu üçün bu ləqəblə tanınır. Məsudi elm ardınca Fars, Kirman, Gürgan, Azərbaycan, Taliqan, Herat, Şam, Fələstin, Antakiya, Çin və Hindistana səfərlər etmiş, bu ölkələrin tarixini, adət-ənənələrini və coğrafi quruluşunu mükəmməl öyrənmişdir. Nəhayət, Misirdə dünyasını dəyişmişdir. Məsudi həm tarix, həm də sırf dini-etiqadi mövzularda yazıb-yaratmışdır. Əsərlərinin bir neçəsinin, hətta adından da göründüyü kimi, o, şiə əqidəsinə inanırmış. Məsudinin "İsbat-ül-vəsiyyə" kitabı şiə ideologiyasının əsasları mövzusunda əvəzsiz mənbələrdən sayılır. İki hissəli əsərin I bölümündə qədim peyğəmbərlərin və onların vəsilərinin (canişinlərinin) tarixi işıqlandırılıb. II bölümdə isə Həzrət Mühəmməd Peyğəmbərin (s) və 12 imamın həyat salnaməsinə müxtəsər nəzər salınıb. Məsudinin "ət-Tənbih vəl-işraf" və "Əxbar-üz-zəman" kitabları daha məşhurdur. Sonuncu kitabı müəllif əhatəli bir tarix məcmuəsi olaraq qələmə almışdı. (Kitabın həcminin 30 cild olduğunu yazırlar; təəssüf ki, əsər bu günümüzə gəlib-çatmamışdır). Sonralar o, əsəri bir az ixtisar etdi, daha sonra bu variantı da yığcamlaşdırdı. Beləliklə, Məsudiyə dünya şöhrəti gətirmiş "Müruc-üz-zəhəb" kitabı yarandı. "Müruc-üz-zəhəb" xilqətin əvvəlindən başlayaraq, 23-cü Abbasi xəlifəsi Mütinin hakimiyyətə gəlişinə kimi (946-cı il) keçən dövrün hadisələrini əks etdirir. Yəqubi tarixində olduğu kimi, "Müruc-üz-zəhəb"də də keçmiş ümmətlərin və xalqların adət-ənənələri və dini baxışları barədə ətraflı məlumat verilir.
Mənbə
- Mes‘ûdî, Ali b. Hüseyin (yazar Casim Avcı), sayfa 353–355. // Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. Cilt XXIX. Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınevi, 2004, 554 sayfa.
Xarici keçidlər
- Məsudi, "Əxbar əz-Zəman"
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqaledeki melumatlarin yoxlanilabiler olmasi ucun elave menbelere ehtiyac var Daha etrafli melumat ve ya meqaledeki problemlerle bagli muzakire aparmaq ucun diqqet yetire bilersiniz Lutfen meqaleye etibarli menbeler elave ederek bu meqaleni tekmillesdirmeye komek edin Menbesiz mezmun problemler yarada ve siline biler Problemler hell edilmemis sablonu meqaleden cixarmayin Bu meqaleni vikilesdirmek lazimdir Lutfen meqaleni umumvikipediya ve redakte qaydalarina uygun sekilde tertib edin Mesudi 956 ereb أبو الحسن علي بن الحسين المسعودي ereb Herodot kimi taninan tarixci seyyah Ibn Xeldun Mesudini butun tarixcilerin imami bascisi adlandirmisdir Mesudiereb المسعودي Dogum tarixi teqr 896Dogum yeri BagdadVefat tarixi sentyabr 956Vefat yeri QahireFealiyyeti cografiyasunas tarixci yazici Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyatiEbulhesen Eli ibn Huseyn ibn Eli el Mesudini bezi serqsunaslar ereblerin Herodotu adlandirmislar Eslen Beni Huzeyl qebilesine mensub olan Mesudi Babil seherinde dogulmus Bagdadda yasamisdir O meshur sehabe Abdullah ibn Mesudun neslinden oldugu ucun bu leqeble taninir Mesudi elm ardinca Fars Kirman Gurgan Azerbaycan Taliqan Herat Sam Felestin Antakiya Cin ve Hindistana seferler etmis bu olkelerin tarixini adet enenelerini ve cografi qurulusunu mukemmel oyrenmisdir Nehayet Misirde dunyasini deyismisdir Mesudi hem tarix hem de sirf dini etiqadi movzularda yazib yaratmisdir Eserlerinin bir necesinin hetta adindan da gorunduyu kimi o sie eqidesine inanirmis Mesudinin Isbat ul vesiyye kitabi sie ideologiyasinin esaslari movzusunda evezsiz menbelerden sayilir Iki hisseli eserin I bolumunde qedim peygemberlerin ve onlarin vesilerinin canisinlerinin tarixi isiqlandirilib II bolumde ise Hezret Muhemmed Peygemberin s ve 12 imamin heyat salnamesine muxteser nezer salinib Mesudinin et Tenbih vel israf ve Exbar uz zeman kitablari daha meshurdur Sonuncu kitabi muellif ehateli bir tarix mecmuesi olaraq qeleme almisdi Kitabin hecminin 30 cild oldugunu yazirlar teessuf ki eser bu gunumuze gelib catmamisdir Sonralar o eseri bir az ixtisar etdi daha sonra bu varianti da yigcamlasdirdi Belelikle Mesudiye dunya sohreti getirmis Muruc uz zeheb kitabi yarandi Muruc uz zeheb xilqetin evvelinden baslayaraq 23 cu Abbasi xelifesi Mutinin hakimiyyete gelisine kimi 946 ci il kecen dovrun hadiselerini eks etdirir Yequbi tarixinde oldugu kimi Muruc uz zeheb de de kecmis ummetlerin ve xalqlarin adet eneneleri ve dini baxislari barede etrafli melumat verilir MenbeMes udi Ali b Huseyin yazar Casim Avci sayfa 353 355 Turkiye Diyanet Vakfi Islam Ansiklopedisi Cilt XXIX Ankara Turkiye Diyanet Vakfi Yayinevi 2004 554 sayfa Xarici kecidlerMesudi Exbar ez Zeman