Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
RSFSR Xalq Komissarları Soveti yanında Əksinqilab və Təxribatla Mübarizə üzrə Ümumrusiya Fövqəladə Komissiyası (rus. Всероссийская чрезвычайная комиссия по борьбе с контрреволюцией и саботажем при Совете народных комиссаров РСФСР, ВЧК при СНК РСФСР) və ya qısaca ÇK — SSRİ xüsusi təhlükəsizlik orqanı. Komissiya 7 dekabr 1917-ci ildə yaradılmışdır. 6 fevral 1922-ci ildə səlahiyyətlərin RSFSR XDİK-si yanında verilməsi ilə ləğv edilmişdir.
| Əks-inqilab və Təxribatla Mübarizə üzrə Ümumrusiya Fövqəladə Komissiyası | |
|---|---|
| Всероссийская чрезвычайная комиссия по борьбе с контрреволюцией и саботажем при Совете народных комиссаров РСФСР | |
| Ümumi məlumatlar | |
| Ölkə |
|
| Yaradılma tarixi | 20 dekabr 1917 |
| Ləğv edilib | 6 fevral 1922 |
| Sonrakı | Birləşmiş Dövlət Siyasi İdarəsi |
| Baş qərargah | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Robert Konkvestin məlumatına görə, 1917–1922-ci illərdə ÇK-nın inqilabi tribunallarının və məhkəmədənkənar iclaslarının hökmləri ilə ümumilikdə 140,000 adam güllələnmişdir. Sovet xüsusi xidmət orqanlarının tarixinin tədqiqatçılarından biri, polkovnik Oleq Mozoxin arxiv məlumatlarına əsaslanaraq bu rəqəmi tənqid etmişdir. Onun sözlərinə görə, “bütün qeyd-şərtlər və şişirtmələr nəzərə alındıqda ÇK orqanlarının qurbanlarının sayı 50 min nəfərdən çox ola bilməz". Komissiyanın ölkələrdə əksinqilabla mübarizə aparmaq üçün ərazi bölmələri var idi.
"ÇK" abbreviaturasından "çekist" sözü yaranmışdır.
Vəzifələri
Vladimir Lenin onun formalaşmasında əsas ideoloqdur. O, Ümumrusiya Fövqəladə Komissiyası haqqında danışarkən onsuz "dünyada istismarçılar var olduqca zəhmətkeş xalqın hakimiyyəti mövcud ola bilməz..." demiş, onu "bizim saysız-hesabsız sui-qəsdlərə, sovet hakimiyyətinə sonsuz dərəcədə güclü olan insanların saysız-hesabsız cəhdlərinə qarşı bizim zərbə silahımız" adlandırırmışdır.
27 yanvar 1921-ci ildən bu idarənin vəzifələrinə uşaqlar arasında evsizliyin və baxımsızlığın aradan qaldırılması daxildir.
Mənbə
İstinadlar
- Из протокола № 21 заседания СНК от 7 (20) декабря 1917 г. (Центральный партийный архив Института марксизма-ленинизма при ЦК КПСС, ф. 19, on. 1, д. 21, л. 2. Подлинник) // В. И. Ленин и ВЧК : Сб. документов (1917—1922 гг.) (2-е изд., доп 85000 nüs.). М.: Политиздат. 1987. 152.
- Согласно сведениям , ф. 130, оп. 1, д. 1, л. 31 об.
- Чрезвычайные комиссии по борьбе с контр-революцией 2021-09-16 at the Wayback Machine/ Лацис (Судрабс). — М. : Гос. изд-во, 1921. — 62 с.; 23 см.
- "Правовое регулирование внесудебных полномочий ВЧК - Главы из монографии ВЧК-ОГПУ - Статьи и публикации - Мозохин Олег Борисович - из истории ВЧК ОГПУ НКВД МГБ". mozohin.ru. 2009-04-12 tarixində . İstifadə tarixi: 2019-11-25.
- Из истории Всероссийской чрезвычайной комиссии (1917—1922 гг.). Сб. док. М., 1958, N 144.
- А. Велидов «Красная kitab3 ВЧК»
- Из истории Всероссийской чрезвычайной комиссии (1917—1922 гг.). Сб. док. М., 1958, N 313.
Ədəbiyyat
- Лацис М. И. Чрезвычайные комиссии по борьбе с контрреволюцией. 2022-08-29 at the Wayback Machine — М.: Гос. изд-во, 1921. — 62 с.
- Мельгунов С. П. Красный террор в России. 1918—1923. — М.: PUICO, P.S., 1990.
- Солженицын А. И. Архипелаг ГУЛАГ: 1918—1956. Опыт художественного исследования. Т. 1—3. — М.: Центр «Новый мир», 1990.
- ЦГА РСФСР. «Высшие органы государственной власти и органы центрального управления РСФСР (1917—1967 гг.)» : Справочник (по материалам государственных архивов)
- Leggett G. The Сheka: Lenin’s political police. — Oxford. 1981.
- Санковская О. М. Формирование кадров всероссийской чрезвычайной комиссии, 1917—1922 гг. : На материалах центрального аппарата ВЧК : дисс. … канд. ист. наук : 07.00.02 — Архангельск, 2004. — 273 c.
- Ратьковский И. С. [www.pseudology.org/Abel/PetroVchk1918_RedTerror.pdf Красный террор и деятельность ВЧК в 1918 году] (#bad_url) (PDF) (1-е 1000 nüs.). Санкт-Петербург: Издательство Санкт-Петербургского университета. 2006. ISBN .
- Капчинский О. И. ВЧК: организационная структура и кадровый состав. 1917—1922 гг. : дисс. … канд. ист. наук : 07.00.02 — М., 2005. — 276 c.
- Архив ВЧК: Сборник документов / Отв. ред. В. Виноградов, А. Литвин, В. Христофоров; сост.: В. Виноградов, Н. Перемышленникова. — М.: Кучково поле, 2007. — 719 с.
- Симбирцев, Игорь. ВЧК в ленинской России. 1917—1922. В зареве революции. — М.: , 2008.
- Колпакиди А., Север А. * В. Зазубрин. щепка. 1923. КГБ. Энциклопедия спецслужб (3000 nüs.). М.: Яуза, Эксмо. 2010. 7–97. ISBN .
- Яковлева М. А. МЧК: Московская чрезвычайная комиссия. ООО «Издательство Элит». 2011. ISBN .
- Рябчиков С. В. Зеленые на Юге России: новые материалы // Вісник Міжнародного дослідного центру «Людина: мова, культура, пізнання», 2008, т. 17(2), с. 120—126.
- Рябчиков С. В. Списки кубанского большевистского подполья, или разгадка тайны генерала Болховитинова // Вісник Міжнародного дослідного центру «Людина: мова, культура, пізнання», 2008, т. 18(3), с. 64-70.
- Рябчиков С. В. Заметки по истории Кубани (материалы для хрестоматии) // Вісник Міжнародного дослідного центру «Людина: мова, культура, пізнання», 2011, т. 30(3), с. 25-45.
- Плеханов А. А., Плеханов А. М. Всероссийская чрезвычайная комиссия СНК (7(20) декабря 1917 — 6 февраля 1922): Краткий справочник. — М.: СВГБ, 2011. — 528 с., 3 000 экз.,
- Andrew, Christopher M. and Vasili Mitrokhin (1999) The Sword and the Shield : The and the Secret History of the KGB. New York: Basic Books. ISBN .
- Carr, E. H. (1958) The Origin and Status of the Cheka. , vol. 10, no. 1, pp. 1–11.
- Chamberlin, W. H. (1935) The Russian Revolution 1917—1921, 2 vols. London and New York. The Macmillan Company.
- Dziak, John. (1988) Chekisty: A History of the KGB. Lexington, Mass. Lexington Books.
- Figes, Orlando (1997) A People’s Tragedy: The Russian Revolution 1891—1924. . ISBN .
- Leggett, George (1986) The Cheka: Lenin’s Political Police. Oxford University Press, New York. ISBN
- Lincoln, Bruce W. (1999) Red Victory: A History of the Russian Civil War. Da Capo Press. ISBN
- Melgounov, Sergey Petrovich (1925) The Red Terror in Russia. London & Toronto: J. M. Dent & Sons Ltd.
- Overy, Richard (2004) The Dictators: Hitler’s Germany, Stalin’s Russia. W. W. Norton & Company; 1st American edition. ISBN
- Rummel, Rudolph Joseph (1990) Lethal Politics: Soviet Genocide and Mass Murder Since 1917. Transaction Publishers. ISBN
- Ryan, James. Lenin's Terror: The Ideological Origins of Early Soviet State Violence. London: Routledge. 2012. ISBN .
- Schapiro, Leonard B. (1984) The Russian Revolutions of 1917 : The Origins of Modern Communism. New York: Basic Books. ISBN
- Volkogonov, Dmitri (1994) Lenin: A New Biography. . ISBN
- Volkogonov, Dmitri (1998) Autopsy of an Empire: The Seven Leaders Who Built the Soviet Regime . ISBN
Xarici keçidlər
- Красная kitab3 ВЧК. Т. 1 / под ред. и с предисл. П. Макинциана. — М., 1920. — 317 с.
- Положение о чрезвычайных комиссиях, принятое на Всероссийской Конференции Чрезвычайной Комиссии 10.06.1918 г.
- Яковлева М. А. Дискуссии 1919–1921 годов о функциях и правах Всероссийской и Московской чрезвычайных комиссий: современный взгляд // Электронный журнал «Знание. Понимание. Умение». № 6 — История. 2010.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
RSFSR Xalq Komissarlari Soveti yaninda Eksinqilab ve Texribatla Mubarize uzre Umumrusiya Fovqelade Komissiyasi rus Vserossijskaya chrezvychajnaya komissiya po borbe s kontrrevolyuciej i sabotazhem pri Sovete narodnyh komissarov RSFSR VChK pri SNK RSFSR ve ya qisaca CK SSRI xususi tehlukesizlik orqani Komissiya 7 dekabr 1917 ci ilde yaradilmisdir 6 fevral 1922 ci ilde selahiyyetlerin RSFSR XDIK si yaninda verilmesi ile legv edilmisdir Eks inqilab ve Texribatla Mubarize uzre Umumrusiya Fovqelade KomissiyasiVserossijskaya chrezvychajnaya komissiya po borbe s kontrrevolyuciej i sabotazhem pri Sovete narodnyh komissarov RSFSRUmumi melumatlarOlke RSFSR d Yaradilma tarixi 20 dekabr 1917Legv edilib 6 fevral 1922Sonraki Birlesmis Dovlet Siyasi IdaresiBas qerargah Sankt Peterburq Vikianbarda elaqeli mediafayllar Robert Konkvestin melumatina gore 1917 1922 ci illerde CK nin inqilabi tribunallarinin ve mehkemedenkenar iclaslarinin hokmleri ile umumilikde 140 000 adam gullelenmisdir Sovet xususi xidmet orqanlarinin tarixinin tedqiqatcilarindan biri polkovnik Oleq Mozoxin arxiv melumatlarina esaslanaraq bu reqemi tenqid etmisdir Onun sozlerine gore butun qeyd sertler ve sisirtmeler nezere alindiqda CK orqanlarinin qurbanlarinin sayi 50 min neferden cox ola bilmez Komissiyanin olkelerde eksinqilabla mubarize aparmaq ucun erazi bolmeleri var idi CK abbreviaturasindan cekist sozu yaranmisdir VezifeleriVladimir Lenin onun formalasmasinda esas ideoloqdur O Umumrusiya Fovqelade Komissiyasi haqqinda danisarken onsuz dunyada istismarcilar var olduqca zehmetkes xalqin hakimiyyeti movcud ola bilmez demis onu bizim saysiz hesabsiz sui qesdlere sovet hakimiyyetine sonsuz derecede guclu olan insanlarin saysiz hesabsiz cehdlerine qarsi bizim zerbe silahimiz adlandirirmisdir 27 yanvar 1921 ci ilden bu idarenin vezifelerine usaqlar arasinda evsizliyin ve baximsizligin aradan qaldirilmasi daxildir MenbeIstinadlar Iz protokola 21 zasedaniya SNK ot 7 20 dekabrya 1917 g Centralnyj partijnyj arhiv Instituta marksizma leninizma pri CK KPSS f 19 on 1 d 21 l 2 Podlinnik V I Lenin i VChK Sb dokumentov 1917 1922 gg 2 e izd dop 85000 nus M Politizdat 1987 152 Soglasno svedeniyam f 130 op 1 d 1 l 31 ob Chrezvychajnye komissii po borbe s kontr revolyuciej 2021 09 16 at the Wayback Machine Lacis Sudrabs M Gos izd vo 1921 62 s 23 sm Pravovoe regulirovanie vnesudebnyh polnomochij VChK Glavy iz monografii VChK OGPU Stati i publikacii Mozohin Oleg Borisovich iz istorii VChK OGPU NKVD MGB mozohin ru 2009 04 12 tarixinde Istifade tarixi 2019 11 25 Iz istorii Vserossijskoj chrezvychajnoj komissii 1917 1922 gg Sb dok M 1958 N 144 A Velidov Krasnaya kitab3 VChK Iz istorii Vserossijskoj chrezvychajnoj komissii 1917 1922 gg Sb dok M 1958 N 313 Edebiyyat Lacis M I Chrezvychajnye komissii po borbe s kontrrevolyuciej 2022 08 29 at the Wayback Machine M Gos izd vo 1921 62 s Melgunov S P Krasnyj terror v Rossii 1918 1923 M PUICO P S 1990 Solzhenicyn A I Arhipelag GULAG 1918 1956 Opyt hudozhestvennogo issledovaniya T 1 3 M Centr Novyj mir 1990 CGA RSFSR Vysshie organy gosudarstvennoj vlasti i organy centralnogo upravleniya RSFSR 1917 1967 gg Spravochnik po materialam gosudarstvennyh arhivov Leggett G The Sheka Lenin s political police Oxford 1981 Sankovskaya O M Formirovanie kadrov vserossijskoj chrezvychajnoj komissii 1917 1922 gg Na materialah centralnogo apparata VChK diss kand ist nauk 07 00 02 Arhangelsk 2004 273 c Ratkovskij I S www pseudology org Abel PetroVchk1918 RedTerror pdf Krasnyj terror i deyatelnost VChK v 1918 godu bad url PDF 1 e 1000 nus Sankt Peterburg Izdatelstvo Sankt Peterburgskogo universiteta 2006 ISBN 5 288 03903 8 Kapchinskij O I VChK organizacionnaya struktura i kadrovyj sostav 1917 1922 gg diss kand ist nauk 07 00 02 M 2005 276 c Arhiv VChK Sbornik dokumentov Otv red V Vinogradov A Litvin V Hristoforov sost V Vinogradov N Peremyshlennikova M Kuchkovo pole 2007 719 s Simbircev Igor VChK v leninskoj Rossii 1917 1922 V zareve revolyucii M 2008 Kolpakidi A Sever A V Zazubrin shepka 1923 KGB Enciklopediya specsluzhb 3000 nus M Yauza Eksmo 2010 7 97 ISBN 978 5 699 37862 3 Yakovleva M A MChK Moskovskaya chrezvychajnaya komissiya OOO Izdatelstvo Elit 2011 ISBN 989 5 902406 16 7 Ryabchikov S V Zelenye na Yuge Rossii novye materialy Visnik Mizhnarodnogo doslidnogo centru Lyudina mova kultura piznannya 2008 t 17 2 s 120 126 Ryabchikov S V Spiski kubanskogo bolshevistskogo podpolya ili razgadka tajny generala Bolhovitinova Visnik Mizhnarodnogo doslidnogo centru Lyudina mova kultura piznannya 2008 t 18 3 s 64 70 Ryabchikov S V Zametki po istorii Kubani materialy dlya hrestomatii Visnik Mizhnarodnogo doslidnogo centru Lyudina mova kultura piznannya 2011 t 30 3 s 25 45 Plehanov A A Plehanov A M Vserossijskaya chrezvychajnaya komissiya SNK 7 20 dekabrya 1917 6 fevralya 1922 Kratkij spravochnik M SVGB 2011 528 s 3 000 ekz ISBN 978 5 9950 0188 1 Andrew Christopher M and Vasili Mitrokhin 1999 The Sword and the Shield The and the Secret History of the KGB New York Basic Books ISBN 0 465 00312 5 Carr E H 1958 The Origin and Status of the Cheka vol 10 no 1 pp 1 11 Chamberlin W H 1935 The Russian Revolution 1917 1921 2 vols London and New York The Macmillan Company Dziak John 1988 Chekisty A History of the KGB Lexington Mass Lexington Books Figes Orlando 1997 A People s Tragedy The Russian Revolution 1891 1924 ISBN 0 670 85916 8 Leggett George 1986 The Cheka Lenin s Political Police Oxford University Press New York ISBN 0 19 822862 7 Lincoln Bruce W 1999 Red Victory A History of the Russian Civil War Da Capo Press ISBN 0 306 80909 5 Melgounov Sergey Petrovich 1925 The Red Terror in Russia London amp Toronto J M Dent amp Sons Ltd Overy Richard 2004 The Dictators Hitler s Germany Stalin s Russia W W Norton amp Company 1st American edition ISBN 0 393 02030 4 Rummel Rudolph Joseph 1990 Lethal Politics Soviet Genocide and Mass Murder Since 1917 Transaction Publishers ISBN 1 56000 887 3 Ryan James Lenin s Terror The Ideological Origins of Early Soviet State Violence London Routledge 2012 ISBN 978 1 138 81568 1 Schapiro Leonard B 1984 The Russian Revolutions of 1917 The Origins of Modern Communism New York Basic Books ISBN 0 465 07154 6 Volkogonov Dmitri 1994 Lenin A New Biography ISBN 0 02 933435 7 Volkogonov Dmitri 1998 Autopsy of an Empire The Seven Leaders Who Built the Soviet Regime ISBN 0 684 87112 2Xarici kecidlerKrasnaya kitab3 VChK T 1 pod red i s predisl P Makinciana M 1920 317 s Polozhenie o chrezvychajnyh komissiyah prinyatoe na Vserossijskoj Konferencii Chrezvychajnoj Komissii 10 06 1918 g Yakovleva M A Diskussii 1919 1921 godov o funkciyah i pravah Vserossijskoj i Moskovskoj chrezvychajnyh komissij sovremennyj vzglyad Elektronnyj zhurnal Znanie Ponimanie Umenie 6 Istoriya 2010