Əbül Qasim Harun ibn Əli ibn Zəfər Dəndan (Rəbib əl-dünya Vəl-din; XIII əsr) — Eldənizlər dövlətində Atabəy Özbəkin vəziri; Rəbib əl-dünya vəl-din ləqəbli elmin hamisi.
Əbül Qasim Harun ibn Əli ibn Zəfər | |
---|---|
Atabəylər dövlətinin vəziri | |
1210 – 1225 | |
Monarx | Sultan Müzəffərəddin Özbək |
Elmi fəaliyyəti | |
Tanınır | Rəbib əl-dünya Vəl-din |
Həyatı
1201-1125-ci illərdə Azərbaycan hakimi Atabəy Özbəkin dövründə fəaliyyət göstərmiş vəzir Əbül Qasim Harun ibn Əli ibn Zəfər Dəndan "Rəbib əl-dünya vəl-din" kimi tanınırdı. Səd əl-din Vəravininin "Mərzbannamə" əsərini ona həsr etməsi, elmin hamisi olması, "Sirat Cəlal əl-din Mənqburnu" əsərinin müəllifi Məhəmməd ən-Nəsəvinin onunla müəyyən münasibətlərinin olması mənbələrdə xatırlanır. Onun tam adı Təbrizdə əsasını qoyduğu kitabxana üçün hazırlanmış "Tərcüme-yi təfsire Təbəri" əsərinin əlyazma nüsxələrindən birində xatırlanır. Bu kitabxana barədə Vəravini Mərzbannamədə məlumat verir. Rəbib əd-din Sultan Əlaəddin Məhəmmədin (Xarəzmşah 1200-1220-ci illər) qoşunları tərəfindən əsir alınmışdır. O, Əlaəddin Məhəmməd Xarəzmşahın Fars və Özbəkdən olan Salquri atabəyi Səədlə döyüşmək üçün qərbə yürüşü vaxtı əsir götürülsə də, azad edilmişdir. Məhəmmədin oğlu Cəlaləddin Mənguberdi 1225-ci ildə Azərbaycanı işğal edərkən Rəbibəddin hakimiyyətdən getmiş, Təbrizdə öz evində mədrəsənin əsasını qoymuş və qalan həyatını dini işlərə həsr etmişdir. Hicri 624-cü ildə (miladi 1226/1227-ci ildə) o hələ həyatda idi. Minovi onun atasının Rəbib əd-dövlə vəl din İftihar-e Xorasan Əbülhəsən Əli Mustovfi olmasını ehtimal edir. Əli Mustovfinin isə öz növbəsində Nüsrətəddin Bişkinin vəziri olmasını qeyd edir.
Həmçinin bax
Xarici keçidlər
K. A. Luther, “ABU’L-QĀSEM HĀRŪN,” Encyclopædia Iranica, I/4, p. 359
İstinadlar
- "Əbül Qasim Harun - Encylopedia Iranica". 2022-05-17 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-12-03.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Ebul Qasim Harun ibn Eli ibn Zefer Dendan Rebib el dunya Vel din XIII esr Eldenizler dovletinde Atabey Ozbekin veziri Rebib el dunya vel din leqebli elmin hamisi Ebul Qasim Harun ibn Eli ibn ZeferAtabeyler dovletinin veziri1210 1225MonarxSultan Muzeffereddin OzbekElmi fealiyyetiTaninir Rebib el dunya Vel dinHeyati1201 1125 ci illerde Azerbaycan hakimi Atabey Ozbekin dovrunde fealiyyet gostermis vezir Ebul Qasim Harun ibn Eli ibn Zefer Dendan Rebib el dunya vel din kimi taninirdi Sed el din Veravininin Merzbanname eserini ona hesr etmesi elmin hamisi olmasi Sirat Celal el din Menqburnu eserinin muellifi Mehemmed en Nesevinin onunla mueyyen munasibetlerinin olmasi menbelerde xatirlanir Onun tam adi Tebrizde esasini qoydugu kitabxana ucun hazirlanmis Tercume yi tefsire Teberi eserinin elyazma nusxelerinden birinde xatirlanir Bu kitabxana barede Veravini Merzbannamede melumat verir Rebib ed din Sultan Elaeddin Mehemmedin Xarezmsah 1200 1220 ci iller qosunlari terefinden esir alinmisdir O Elaeddin Mehemmed Xarezmsahin Fars ve Ozbekden olan Salquri atabeyi Seedle doyusmek ucun qerbe yurusu vaxti esir goturulse de azad edilmisdir Mehemmedin oglu Celaleddin Menguberdi 1225 ci ilde Azerbaycani isgal ederken Rebibeddin hakimiyyetden getmis Tebrizde oz evinde medresenin esasini qoymus ve qalan heyatini dini islere hesr etmisdir Hicri 624 cu ilde miladi 1226 1227 ci ilde o hele heyatda idi Minovi onun atasinin Rebib ed dovle vel din Iftihar e Xorasan Ebulhesen Eli Mustovfi olmasini ehtimal edir Eli Mustovfinin ise oz novbesinde Nusreteddin Biskinin veziri olmasini qeyd edir Hemcinin baxAtabey OzbekXarici kecidlerK A Luther ABU L QASEM HARuN Encyclopaedia Iranica I 4 p 359Istinadlar Ebul Qasim Harun Encylopedia Iranica 2022 05 17 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2015 12 03