Əbdül Əlizadə (d. 16 avqust 1932 — ö. 22 fevral 2015) — əməkdar elm xadimi, professor, psixoloq-alim, Azərbaycan Prezidentinin fərdi təqaüdçüsü, "Şöhrət" ordenli, psixologiya elmləri doktorudur.
Əbdül Əlizadə | |
---|---|
Doğum tarixi | 16 avqust 1932 |
Doğum yeri | |
Vəfat tarixi | 22 fevral 2015 (82 yaşında) |
Mükafatları | |
Həyatı
Əbdül Əli oğlu Əlizadə 1932-ci il avqust ayının 16-da Bakı şəhərində dünyaya gəlmişdir.
1950-ci ildə Azərbaycan Dövlət Universitetinin tələbəsi olmuşdur.
1957-ci ildə Ə.Əlizadən "Azərbaycan məktəbi" jurnalında işləməyə başlayıb.
Ə.Əlizadə görkəmli Azərbaycan filosofu və psixoloqu professor Ə.K.Zəkuyevin rəhbərliyi ilə "Şagirdlərin yaradıcı təxəyyül fəaliyyətində analiz və sintez proseslərinin xüsusiyyətləri"ni öyrənirdi. Onu aktual bir məsələ — təxəyyüldə informasiyaların işlənməsi prosesi maraqlandırırdı. 60-cı illərdə informasiyaların işlənmə prosesi XX və XXI əsrlər psixologiyasında önəmli yer tutan koqnitiv psixologiyanın əsas problemlərindən biri idi. Gənc alim də təxəyyülün xüsusiyyətlərini məhz bu kontekstdə araşdırırdı.
1975-ci ildə Ə.Əlizadə "Cinsi demorfizm və şəxsi qarşılıqlı münasibətlərin formalaşmasının psixoloji problemləri" mövzusunda doktorluq dissertasiyasını uğurla müdafiə etdi. Ə.Əlizadənin doktorluq dissertasiyası Azərbaycan psixologiyasında mühüm hadisə idi. Bu tədqiqatla Azərbaycan psixologiyasında yeni elmi istiqamət — cinsi fərqlər psixologiyası istiqaməti yarandı və uğurla inkişaf etməyə başladı.
1964-cü ildə dövrün psixoloji fikrini sistemli əks etdirən sanballı "Psixologiya" dərsliyi nəşr olunmuşdur. Onun altı müəllifindən üçü respublikanın qocaman psixoloqları (Ə.Zəkuzadə, F.İ.İbrahimbəyov və M.Məhərrəmov), üçü isə istedadlı gənc psixoloqlar (Ş.Ağayev, Ə.Bayramov və Ə.Əlizadə) idi. 1968-ci ildə Ə.Əlizadənin professor Y.Ş.Kərimovla birlikdə yazdığı "İlk addımlar" (məktəbəqədər uşaq müəssisələri üçün), 1986-cı ildə Ə.S.Bayramovla birlikdə yazdığı "Sosial psixologiyanın aktual məsələləri", 1989-cu ildə isə fundamental "Psixologiya" dərsliyi (professor Ə.S.Bayramovla birlikdə) nəşr olundu. Ə.Əlizadə IX və X siniflər üçün "İnsan və cəmiyyət" dərsliyinin də həmmüəllifidir. Bu dərslik Azərbaycan və rus dillərində iki dəfə nəşr olunub.
80-ci illərin ikinci yarısında Azərbaycan məktəblərində maraqlı bir fənn — "Ailə həyatının etikası və psixologiyası" fənni tədris olunmağa başlandı. Yeni fənnin komissiyası yaradılmalı idi. Professor Ə.Əlizadə professor A.Almazovla birlikdə bu önəmli elmi-psixoloji vəzifəni uğurla həll etdilər.
Professor Ə.Əlizadə "Elmi xəbərlər"in (psixologiya və pedaqogika seriyası) baş redaktoru, "Azərbaycan məktəbi" jurnalının redaksiya heyətinin üzvi kimi də səmərəli fəaliyyət göstərmişdir.
Təhsilin nəzəriyyə və praktikası ilə məşğul olan görkəmli pedaqoq, əməkdar elm xadimi, psixoloq-alim, professor Əbdül Əlizadə 22 fevral 2015-ci il tarixində dünyasını dəyişmişdir.
- Teatrşünas Məryəm Əlizadənin qardaşıdır.
Mənbə
- Rüstəmov, F. "Görkəmli psixoloq, təvazökar insan" //Xalq.- 2002.- 19 noyabr.
- "Görkəmli psixoloq, təvazökar insan". Fərrux Rüstəmov. Pedaqoji oçerklər: Sələflərim və müasirlərim. Bakı: Elm və təhsil, 2010. — səh. 157.
- "İnsanlığa yaraşıq olan alim". Vidadi Xəlilov. Ömür yollarında. Bakı: Nərgiz, 2012. — səh. 75.
- Əbdül Əlizadə fenomeni
İstinadlar
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Ebdul Elizade d 16 avqust 1932 o 22 fevral 2015 emekdar elm xadimi professor psixoloq alim Azerbaycan Prezidentinin ferdi teqaudcusu Sohret ordenli psixologiya elmleri doktorudur Ebdul ElizadeDogum tarixi 16 avqust 1932 1932 08 16 Dogum yeri Baki Azerbaycan SSR ZSFSR SSRIVefat tarixi 22 fevral 2015 2015 02 22 82 yasinda Mukafatlari 2012HeyatiEbdul Eli oglu Elizade 1932 ci il avqust ayinin 16 da Baki seherinde dunyaya gelmisdir 1950 ci ilde Azerbaycan Dovlet Universitetinin telebesi olmusdur 1957 ci ilde E Elizaden Azerbaycan mektebi jurnalinda islemeye baslayib E Elizade gorkemli Azerbaycan filosofu ve psixoloqu professor E K Zekuyevin rehberliyi ile Sagirdlerin yaradici texeyyul fealiyyetinde analiz ve sintez proseslerinin xususiyyetleri ni oyrenirdi Onu aktual bir mesele texeyyulde informasiyalarin islenmesi prosesi maraqlandirirdi 60 ci illerde informasiyalarin islenme prosesi XX ve XXI esrler psixologiyasinda onemli yer tutan koqnitiv psixologiyanin esas problemlerinden biri idi Genc alim de texeyyulun xususiyyetlerini mehz bu kontekstde arasdirirdi 1975 ci ilde E Elizade Cinsi demorfizm ve sexsi qarsiliqli munasibetlerin formalasmasinin psixoloji problemleri movzusunda doktorluq dissertasiyasini ugurla mudafie etdi E Elizadenin doktorluq dissertasiyasi Azerbaycan psixologiyasinda muhum hadise idi Bu tedqiqatla Azerbaycan psixologiyasinda yeni elmi istiqamet cinsi ferqler psixologiyasi istiqameti yarandi ve ugurla inkisaf etmeye basladi 1964 cu ilde dovrun psixoloji fikrini sistemli eks etdiren sanballi Psixologiya dersliyi nesr olunmusdur Onun alti muellifinden ucu respublikanin qocaman psixoloqlari E Zekuzade F I Ibrahimbeyov ve M Meherremov ucu ise istedadli genc psixoloqlar S Agayev E Bayramov ve E Elizade idi 1968 ci ilde E Elizadenin professor Y S Kerimovla birlikde yazdigi Ilk addimlar mektebeqeder usaq muessiseleri ucun 1986 ci ilde E S Bayramovla birlikde yazdigi Sosial psixologiyanin aktual meseleleri 1989 cu ilde ise fundamental Psixologiya dersliyi professor E S Bayramovla birlikde nesr olundu E Elizade IX ve X sinifler ucun Insan ve cemiyyet dersliyinin de hemmuellifidir Bu derslik Azerbaycan ve rus dillerinde iki defe nesr olunub 80 ci illerin ikinci yarisinda Azerbaycan mekteblerinde maraqli bir fenn Aile heyatinin etikasi ve psixologiyasi fenni tedris olunmaga baslandi Yeni fennin komissiyasi yaradilmali idi Professor E Elizade professor A Almazovla birlikde bu onemli elmi psixoloji vezifeni ugurla hell etdiler Professor E Elizade Elmi xeberler in psixologiya ve pedaqogika seriyasi bas redaktoru Azerbaycan mektebi jurnalinin redaksiya heyetinin uzvi kimi de semereli fealiyyet gostermisdir Tehsilin nezeriyye ve praktikasi ile mesgul olan gorkemli pedaqoq emekdar elm xadimi psixoloq alim professor Ebdul Elizade 22 fevral 2015 ci il tarixinde dunyasini deyismisdir Teatrsunas Meryem Elizadenin qardasidir MenbeRustemov F Gorkemli psixoloq tevazokar insan Xalq 2002 19 noyabr Gorkemli psixoloq tevazokar insan Ferrux Rustemov Pedaqoji ocerkler Seleflerim ve muasirlerim Baki Elm ve tehsil 2010 seh 157 Insanliga yarasiq olan alim Vidadi Xelilov Omur yollarinda Baki Nergiz 2012 seh 75 Ebdul Elizade fenomeniIstinadlar