Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Şotlandiyanın müstəqilliyi haqqında referendum — 2014-cü ilin 18 sentyabr tarixində Şotlandiyada keçirlmiş referdum. Referdendum nəticəsində şotlandların Böyük Britaniya tərkibində qalıb-qalmamaları ilə bağlı fikirləri öyrənilib və seçkidə iştirak edən 2,001,926 nəfər seçiçi YOX (55.3%) səsindən istifadə edərək müstəqilliyinin əlehinə səs verib.
Tarix
Şotlandiya 1707-ci ildən Böyük Britaniyanın tərkibinə daxil edilib, 1997-ci ildə isə muxtariyyət alıb. Ancaq son rəy sorğuları iki düşərgə arasında fərqin azaldığını göstərir.
Müstəqilliyin elan edilməsi vaxtı Şotlandiya hökumətinin rəsmi sənədi olan "Ağ kitab"a daxil edilib. Kitab 26 noyabr 2013-də nəşr olunub.
Debatlar
Şotlandiyanın Britaniyadan ayrılması ilə bağlı referendumdan 6 həftə əvvəl televiziya debatı keçirilib. Sorğuya əsasən, Şotlandiyanın müstəqilliyi kampaniyasının və Şotlandiya Milli Partiyasının (SNP) lideri Aleks Salmond İttifaq tərəfdarlarının lideri Alister Darlinqlə toqqaşıb.
Televiziya debatında Salmond deyib ki, müstəqil Şotlandiya daha varlı və ədalətli bir cəmiyyət olacaq. Britaniya hökuməti nüvə silahlarına çox pul xərcləyib, vergiyə gələndə isə şotlandları yaddan çıxarıb. Salmond müstəqillikdən sonra Şotlandiyanın canını nüvə silahlarından qurtaracağına söz verib. "Bu axşam mənim tək bir sözüm var: Şotlandiyada yaşayan və çalışan insanlardan başqa heç kəs bu ölkəni yaxşı idarə edə bilməz. Sentyabrın 18-də bizim əlimizə belə bir imkan düşəcək. Bu fürsətdən ikiəlli yapışmaq lazımdır", — o deyib.
Kampaniyalar
Müstəqilliyə qarşı çıxan "YOX" kampaniyası leyborist, mühafizəkar və liberal demokratları "Better Together" ("Birlikdə daha yaxşıdır") koalisiyası altında birləşdirib. Sentyabrın 18-də Şotlandiyanın 4 milyon seçicisi Birləşmiş Krallıqdan ayrılmaq üçün səs verəcək. Son sorğulara görə, "YOX" kampaniyası azacıq öndə gəlir, lakin iştirakçıların 15–20%-i hələ tam qərarını verməyib.
İyunun 26-da Şotlandiyanın baş naziri Aleks Salmond BBC-yə müsahibə verib. "Şotlandiya müstəqil olsa, biz daha yaxşı müqavilələr bağlaya bilərik. Qordon Braun hakimiyyətdə olanda Şotlandiya üçün bunların heç birini etməmişdi. Fermerlərimiz parlamentin ümumi kənd təsərrüfatı siyasəti (CAP) fondları haqqında qərarına görə, 1 milyard avro ziyana düşüblər", — o deyib.
Salmondun milliyyətçi hökuməti Aİ-yə qoşulmağa can atır. Bildirirlər ki, Şotlandiya 2016-cı ildə müstəqil olduqdan sonra 18 ay ərzində ölkənin Aİ-yə üzvlüyü şərtləri yenidən yazılmalı və razılaşdırılmalıdır. Şotlandiya hökuməti Birləşmiş Krallıqla müqayisədə daha çox Aİ güzəştləri əldə edəcəyinə ümid edir. Həmçinin avro və "Şengen müqaviləsi" üstünlüklərindən yararlanmağa çalışır.
Nəticə
| Seçim | Səslər | % | |
|---|---|---|---|
| Yox | 2,001,926 | 55.30 | |
| Hə | 1,617,989 | 44.70 | |
| Qeydə alınan səslər | 3,619,915 | 99.91 | |
| Qeydə alınmayan(səhv və ya boş) səslər | 3,429 | 0.09 | |
| Ümumi səslər | 3,623,344 | 84.59 | |
| Seçici sayı | 4,283,392 | 100 |
Bu təbliğata rəhbərlik edən Şotlandiyanın birinci naziri Aleks Salmond artıq mətbuata öz məğlubiyyətini etiraf edib. Bundan sonra, əsas diqqət rəsmi Londondan daha artıq azadlıq tələb etmək uğrunda siyasi fəaliyyətlər davam edəcək.
Tənqid
Şotlandiya hökuməti və "Hə" kampaniyası Londonu siyasi təzyiq və seçkilərdə saxtalaşma elemeyəni ittiham edib.
Beynəlxalq reaksiya
![image]()
İspaniya: İspaniyanın baş naziri Mariano Rahoy video mesajında dedi ki, Şotlandiya ciddi nəticələrdən çəkindi və "hər kəs üçün ən yaxşı seçimi elədi; özləri üçün, bütün Britaniya üçün və Avropanın qalanı üçün."- Basklar ölkəsinin başçısı dedi ki, Britaniya hökuməti Şotlandiyaya öz gələcəyini azad şəkildə seçmək hüququnu verdi, Basklar ölkəsini etməli olduğu İspaniyada oxşar razılığa gələrək "Şotlandiyanın yolundan getməkdir".
İstinadlar
- "Scottish referendum: Scotland votes no to independence". BBC News. 19 September 2014. 6 February 2015 tarixində . İstifadə tarixi: 19 September 2014.
- "Scottish referendum vote-rigging claims spark calls for recount". 2022-03-28 tarixində . İstifadə tarixi: 2014-10-15.
- . Reuters. 19 September 2014. 30 October 2014 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 19 September 2014.
- "Urkullu: La voluntad del Gobierno vasco es avanzar por el camino de Escocia". (Spanish). 18 September 2014. 22 September 2014 tarixində . İstifadə tarixi: 19 September 2014.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Sotlandiyanin musteqilliyi haqqinda referendum 2014 cu ilin 18 sentyabr tarixinde Sotlandiyada kecirlmis referdum Referdendum neticesinde sotlandlarin Boyuk Britaniya terkibinde qalib qalmamalari ile bagli fikirleri oyrenilib ve seckide istirak eden 2 001 926 nefer secici YOX 55 3 sesinden istifade ederek musteqilliyinin elehine ses verib Yasil hisseler He qirmizi hisseler Yox Rengin calarlari seslerin gucunu gosterir TarixSotlandiya 1707 ci ilden Boyuk Britaniyanin terkibine daxil edilib 1997 ci ilde ise muxtariyyet alib Ancaq son rey sorgulari iki duserge arasinda ferqin azaldigini gosterir Musteqilliyin elan edilmesi vaxti Sotlandiya hokumetinin resmi senedi olan Ag kitab a daxil edilib Kitab 26 noyabr 2013 de nesr olunub DebatlarSotlandiyanin Britaniyadan ayrilmasi ile bagli referendumdan 6 hefte evvel televiziya debati kecirilib Sorguya esasen Sotlandiyanin musteqilliyi kampaniyasinin ve Sotlandiya Milli Partiyasinin SNP lideri Aleks Salmond Ittifaq terefdarlarinin lideri Alister Darlinqle toqqasib Televiziya debatinda Salmond deyib ki musteqil Sotlandiya daha varli ve edaletli bir cemiyyet olacaq Britaniya hokumeti nuve silahlarina cox pul xercleyib vergiye gelende ise sotlandlari yaddan cixarib Salmond musteqillikden sonra Sotlandiyanin canini nuve silahlarindan qurtaracagina soz verib Bu axsam menim tek bir sozum var Sotlandiyada yasayan ve calisan insanlardan basqa hec kes bu olkeni yaxsi idare ede bilmez Sentyabrin 18 de bizim elimize bele bir imkan dusecek Bu fursetden ikielli yapismaq lazimdir o deyib KampaniyalarMagazadada He kampaniyasi Musteqilliye qarsi cixan YOX kampaniyasi leyborist muhafizekar ve liberal demokratlari Better Together Birlikde daha yaxsidir koalisiyasi altinda birlesdirib Sentyabrin 18 de Sotlandiyanin 4 milyon secicisi Birlesmis Kralliqdan ayrilmaq ucun ses verecek Son sorgulara gore YOX kampaniyasi azaciq onde gelir lakin istirakcilarin 15 20 i hele tam qerarini vermeyib Iyunun 26 da Sotlandiyanin bas naziri Aleks Salmond BBC ye musahibe verib Sotlandiya musteqil olsa biz daha yaxsi muqavileler baglaya bilerik Qordon Braun hakimiyyetde olanda Sotlandiya ucun bunlarin hec birini etmemisdi Fermerlerimiz parlamentin umumi kend teserrufati siyaseti CAP fondlari haqqinda qerarina gore 1 milyard avro ziyana dusubler o deyib Salmondun milliyyetci hokumeti AI ye qosulmaga can atir Bildirirler ki Sotlandiya 2016 ci ilde musteqil olduqdan sonra 18 ay erzinde olkenin AI ye uzvluyu sertleri yeniden yazilmali ve razilasdirilmalidir Sotlandiya hokumeti Birlesmis Kralliqla muqayisede daha cox AI guzestleri elde edeceyine umid edir Hemcinin avro ve Sengen muqavilesi ustunluklerinden yararlanmaga calisir NeticeSecim Sesler Yox 2 001 926 55 30He 1 617 989 44 70Qeyde alinan sesler 3 619 915 99 91Qeyde alinmayan sehv ve ya bos sesler 3 429 0 09Umumi sesler 3 623 344 84 59Secici sayi 4 283 392 100 Bu tebligata rehberlik eden Sotlandiyanin birinci naziri Aleks Salmond artiq metbuata oz meglubiyyetini etiraf edib Bundan sonra esas diqqet resmi Londondan daha artiq azadliq teleb etmek ugrunda siyasi fealiyyetler davam edecek TenqidSotlandiya hokumeti ve He kampaniyasi Londonu siyasi tezyiq ve seckilerde saxtalasma elemeyeni ittiham edib Beynelxalq reaksiyaIspaniya Ispaniyanin bas naziri Mariano Rahoy video mesajinda dedi ki Sotlandiya ciddi neticelerden cekindi ve her kes ucun en yaxsi secimi eledi ozleri ucun butun Britaniya ucun ve Avropanin qalani ucun Basklar olkesinin bascisi dedi ki Britaniya hokumeti Sotlandiyaya oz geleceyini azad sekilde secmek huququnu verdi Basklar olkesini etmeli oldugu Ispaniyada oxsar raziliga gelerek Sotlandiyanin yolundan getmekdir Istinadlar Scottish referendum Scotland votes no to independence BBC News 19 September 2014 6 February 2015 tarixinde Istifade tarixi 19 September 2014 Scottish referendum vote rigging claims spark calls for recount 2022 03 28 tarixinde Istifade tarixi 2014 10 15 Reuters 19 September 2014 30 October 2014 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 19 September 2014 Urkullu La voluntad del Gobierno vasco es avanzar por el camino de Escocia Spanish 18 September 2014 22 September 2014 tarixinde Istifade tarixi 19 September 2014