Şimali Krım kanalı ( ukr. Північно-Кримський канал (ПКК)) — Ukraynanın Krım və Xerson vilayətinin azsulu və quraq ərazilərini su ilə təmin edən kanal. Kanal 1961-1971-ci illərdə inşa edilmişdir. Kanal öz suyunu Dnepr çayının aşağı axarlarında inşa olunmuş Kaxovka su anbarından götürür. Kanalın su ilə doldurulmasına 1955-ci ildə başlanılmış və 1958-ci ildə yekulaşmışdır. Rusiya Federasiyasının Krımı ilhaq etməsindən sonra, 2014-cü ilin aprelindən Dnepr çayından kanala su verilməsi dayandırımışdır. 2022-cü ilin fevralından, Rusiya-Ukrayna müharibəsinin başlanmasından sonra kanalın fəaliyyəti yenidən bərpa olunmuşdur. 24 mart 2022-ci ildə kanal tam olaraq su ilə doldurulmuş, 2022-ci ilin 29 aprelindən isə kanalın suyu artıq Krım ərazisində kənd təsərrüfatı məqsədi üçün istifadə olunurdu.
Şimali Krım kanalı | |
---|---|
ukr. Північно-Кримський канал | |
Giriş | Kaxovka su anbarı |
Uzunluğu | 402,6 |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
2023-cü ilin 6 iyununda Kaxovka bəndinin dağıdılmasından sonra kanala suyun verilməsi dayandırılmışdır.
Xarakteriskası
Kanalın girişində eni 150 metr, dərinlik isə 7 metrdir. Orta illik su sərfi 380 m³/s-dir. Bunun 60—80 m³/s-i Xerson vilayətinində suvarmaya, 300—320 m³/s-i isə Krım ərəzisinə sərf olunur. Kanalın maksimal su sərfi 500 m³/s-dir. Kaxovka su anbarından başlayan kanal Or bərzəxindən keçməklə cənub-şərq istiqamətində uzanaraq Kerç yaxınlığına kimi davam edir. Ümumi uzunluğu 402,6 km olub, Krım yarımadası daxilində uzunluğu 294 km-dir.
Şimali Krım kanalı böyük su ötürmə qabiliyyətinə malik olsa da lahiyədə illik yox, mövsümü fəaliyyəti nəzərdə tutulmuşdur. 2015-ci ilə kimi kanalın doldurulmasına martın sonunda start verilirdi, noyabrda dayandırılırdı. Kanalda suyun başlanğıc nöqtədən son nöqtəyə kimi hərəkəti 33 gün davam edir. Şimali Krım kanalı gəmiçilik üçün yararsızdır.
Xarici keçidlər
- Пуск Північно-Кримського каналу
- Інститут історії України
- Водні ресурси Херсонщини
- Держводагентство нагадало Криму, звідки півострів отримує воду / УНІАН, 14.03.2014, 14:14
- Вода и Крым
- "Судохідний канал до Азовського моря та інші перспективи оборони півдня". https://mil.in.ua/. . 2018-08-16. İstifadə tarixi: 16 серпня 2018.
- "Частина 2: Судохідний канал до Азовського моря та інші перспективи оборони півдня". https://mil.in.ua/. . 2018-08-19. İstifadə tarixi: 20 серпня 2018.
İstinadlar
- "Russia fears Crimea water shortage as supply drops". BBC News (ingilis). 2014-04-25. 2023-05-12 tarixində . İstifadə tarixi: 2024-03-30.
- . web.archive.org. 2022-03-21. Archived from the original on 2022-03-21. İstifadə tarixi: 2024-03-30.
- "Днепровская вода полностью наполнила Северо-Крымский канал". Коммерсантъ (rus). 2022-03-28. 2022-06-16 tarixində . İstifadə tarixi: 2024-03-30.
- . web.archive.org. 2022-06-08. Archived from the original on 2022-06-08. İstifadə tarixi: 2024-03-30.
- "Месяц после взрыва. Как сейчас выглядит Каховская ГЭС". Газета.Ru (rus). 2024-03-30. 2023-11-05 tarixində . İstifadə tarixi: 2024-03-30.
- . А. М. Прохоров. Большая советская энциклопедия. Moskva. 1969–1978.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Simali Krim kanali ukr Pivnichno Krimskij kanal PKK Ukraynanin Krim ve Xerson vilayetinin azsulu ve quraq erazilerini su ile temin eden kanal Kanal 1961 1971 ci illerde insa edilmisdir Kanal oz suyunu Dnepr cayinin asagi axarlarinda insa olunmus Kaxovka su anbarindan goturur Kanalin su ile doldurulmasina 1955 ci ilde baslanilmis ve 1958 ci ilde yekulasmisdir Rusiya Federasiyasinin Krimi ilhaq etmesinden sonra 2014 cu ilin aprelinden Dnepr cayindan kanala su verilmesi dayandirimisdir 2022 cu ilin fevralindan Rusiya Ukrayna muharibesinin baslanmasindan sonra kanalin fealiyyeti yeniden berpa olunmusdur 24 mart 2022 ci ilde kanal tam olaraq su ile doldurulmus 2022 ci ilin 29 aprelinden ise kanalin suyu artiq Krim erazisinde kend teserrufati meqsedi ucun istifade olunurdu Simali Krim kanaliukr Pivnichno Krimskij kanalGiris Kaxovka su anbariUzunlugu 402 6 Vikianbarda elaqeli mediafayllarLenino qesebesi yaxinliinda susuz Simali Krim kanali 2014 iyun 2023 cu ilin 6 iyununda Kaxovka bendinin dagidilmasindan sonra kanala suyun verilmesi dayandirilmisdir XarakteriskasiKanalin girisinde eni 150 metr derinlik ise 7 metrdir Orta illik su serfi 380 m s dir Bunun 60 80 m s i Xerson vilayetininde suvarmaya 300 320 m s i ise Krim erezisine serf olunur Kanalin maksimal su serfi 500 m s dir Kaxovka su anbarindan baslayan kanal Or berzexinden kecmekle cenub serq istiqametinde uzanaraq Kerc yaxinligina kimi davam edir Umumi uzunlugu 402 6 km olub Krim yarimadasi daxilinde uzunlugu 294 km dir Simali Krim kanali boyuk su oturme qabiliyyetine malik olsa da lahiyede illik yox movsumu fealiyyeti nezerde tutulmusdur 2015 ci ile kimi kanalin doldurulmasina martin sonunda start verilirdi noyabrda dayandirilirdi Kanalda suyun baslangic noqteden son noqteye kimi hereketi 33 gun davam edir Simali Krim kanali gemicilik ucun yararsizdir Xarici kecidlerVikianbarda Simali Krim kanali ile elaqeli mediafayllar var Pusk Pivnichno Krimskogo kanalu Institut istoriyi Ukrayini Vodni resursi Hersonshini Derzhvodagentstvo nagadalo Krimu zvidki pivostriv otrimuye vodu UNIAN 14 03 2014 14 14 Voda i Krym Sudohidnij kanal do Azovskogo morya ta inshi perspektivi oboroni pivdnya https mil in ua 2018 08 16 Istifade tarixi 16 serpnya 2018 Chastina 2 Sudohidnij kanal do Azovskogo morya ta inshi perspektivi oboroni pivdnya https mil in ua 2018 08 19 Istifade tarixi 20 serpnya 2018 Istinadlar Russia fears Crimea water shortage as supply drops BBC News ingilis 2014 04 25 2023 05 12 tarixinde Istifade tarixi 2024 03 30 web archive org 2022 03 21 Archived from the original on 2022 03 21 Istifade tarixi 2024 03 30 Dneprovskaya voda polnostyu napolnila Severo Krymskij kanal Kommersant rus 2022 03 28 2022 06 16 tarixinde Istifade tarixi 2024 03 30 web archive org 2022 06 08 Archived from the original on 2022 06 08 Istifade tarixi 2024 03 30 Mesyac posle vzryva Kak sejchas vyglyadit Kahovskaya GES Gazeta Ru rus 2024 03 30 2023 11 05 tarixinde Istifade tarixi 2024 03 30 A M Prohorov Bolshaya sovetskaya enciklopediya Moskva 1969 1978