Bu məqaləni lazımdır. |
Şeyx Məhəmməd Abdulla oğlu Rasizadə (15 mart 1878, Naxçıvan – 24 dekabr 1939, Naxçıvan) — maarif xadimi, müəllim və şair. Hüseyn Cavidin böyük qardaşı və Azərbaycan Respublikasının baş naziri Artur Rasizadənin babasıdır.
Məhəmməd Rasizadə | |
---|---|
Təxəllüsü | Şeyx Məhəmməd |
Doğum tarixi | 15 mart 1878 |
Doğum yeri | |
Vəfat tarixi | 24 dekabr 1939 (61 yaşında) |
Vəfat yeri | |
Atası | molla Abdulla Rasizadə |
Təhsili | ali dini təhsil (Tehran) |
Həyatı
Şeyx Məhəmməd Hacı Abdulla oğlu Rasizadə 15 mart 1878-ci ildə Naxçıvanda anadan olmuşdur. Təbrizdə, Urmiyada ehtimal ki, bir müddət Tehranda ruhani təhsili almış, 1917-ci ildə İrəvan maarif idarəsində kurs bitirmişdir.
Ruhani təhsil almasına baxmayaraq, 1906-cı ildə Naxçıvanda üsuli-cədid məktəbinin ("Məktəbi-xeyriyyə") yaradıcılarından biri kimi pedaqoji fəaliyyətə başlamış, ömrünün sonunadək buradakı orta məktəblərdə pedaqoji və kənd təsərrüfatı texnikumlarında türk dili və ədəbiyyatından dərs demiş, Həsən Əliyev, Məmməd Cəfər, Heydər Əliyev, Abbas Zamanov, Yusif Məmmədəliyev kimi gökəmli şəxslərin müəllimi olmuşdur.
Şeyx Məhəmməd həmçinin istedadlı şairi olmuş, XX əsrin əvvəllərindən "Şərqi-Rus", "Həyat", "İrşad", "Tazə Həyat", "Təkamül", "İqbal", "Füyuzat", "Açıq söz", "Hürriiyət" kimi qəzet və jurnallarda, sonralar isə Sovet mətbuatında, xüsusilə "Şərq qapısı" qəzetində xalqı maarif, elm və mədəniyyətə səsləyən şeirlər dərc etdirmişdir.
"Yeddi qız", birinci dünya müharibəsindən bəhs edən "1914-cü il" (bəzi parçaları 1935-ci ildə "Şərq qapısı" qəzetində dərc olunmuşdur) adlı kiçik poemaları vardır. Fars dilini mükəmməl bilən Şeyx Məhəmməd bu dildə də şeirlər yazmış, o cümlədən, fars şairi Firdovsiyə şeir və poema həsr etmiş, onun "Şahnamə"sindən parçaları ("Sultab Mahmuda həcv" və s.) dilimizə çevirmiş, Firdovsi haqqında tədqiqat aparmış, bununla əlaqədar görkəmli şərqşünas K. Smirnovla məktublaşmışdılar.
"Azərbaycan tədqiq və tətəbbö cəmiyyəti" Naxçıvan şöbəsinin tarix, ədəbiyyat bölməsinə rəhbərlik edən Şeyx Məhəmməd (Şərur qəzasında aparılmış ibtidai tədqiqat haqqında məqaləsi "Azərbaycanı öyrənmə yolu" jurnalının 1930-cu ildə 4–5-ci saylarında dərc olunmuşdur) Naxçıvan folklorunun toplanması sahəsində də diqqətəlayiq iş görmüşdür.
Ömrünün son illərində, xüsusilə H. Cavidin həbsindən sonra təzyiq və təqiblərə məruz qalmışdır.
1939-cu ilin dekabr ayının 24-də vəfat etmişdir. Ədəbi irsi H. Cavidin Bakıda və Naxçıvandakı xatirə muzeylərində saxlanılır.
Mənbə
- Naxçıvan Ensiklopediyası
Nəsil ağacı
Şeyx Məhəmməd Rasizadə | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Zəhra | Tahir | Şəfiqə | Rəna | Həmid | Nəzifə | Yasir | Gövhər Rasizadə | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Artur | Tamilla | Əbülfəz Naxçıvanlı | Tahir | Məmməd | Azər | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Nailə | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Tahir | Rəna | Rövşən | Rəşad | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqaleni vikilesdirmek lazimdir Lutfen meqaleni umumvikipediya ve redakte qaydalarina uygun sekilde tertib edin Seyx Mehemmed Abdulla oglu Rasizade 15 mart 1878 Naxcivan 24 dekabr 1939 Naxcivan maarif xadimi muellim ve sair Huseyn Cavidin boyuk qardasi ve Azerbaycan Respublikasinin bas naziri Artur Rasizadenin babasidir Mehemmed RasizadeTexellusu Seyx MehemmedDogum tarixi 15 mart 1878 1878 03 15 Dogum yeri Naxcivan Naxcivan qezasi Irevan quberniyasi Rusiya imperiyasiVefat tarixi 24 dekabr 1939 1939 12 24 61 yasinda Vefat yeri Naxcivan Naxcivan MSSR Azerbaycan SSR SSRIAtasi molla Abdulla RasizadeTehsili ali dini tehsil Tehran HeyatiSeyx Mehemmed Haci Abdulla oglu Rasizade 15 mart 1878 ci ilde Naxcivanda anadan olmusdur Tebrizde Urmiyada ehtimal ki bir muddet Tehranda ruhani tehsili almis 1917 ci ilde Irevan maarif idaresinde kurs bitirmisdir Ruhani tehsil almasina baxmayaraq 1906 ci ilde Naxcivanda usuli cedid mektebinin Mektebi xeyriyye yaradicilarindan biri kimi pedaqoji fealiyyete baslamis omrunun sonunadek buradaki orta mekteblerde pedaqoji ve kend teserrufati texnikumlarinda turk dili ve edebiyyatindan ders demis Hesen Eliyev Memmed Cefer Heyder Eliyev Abbas Zamanov Yusif Memmedeliyev kimi gokemli sexslerin muellimi olmusdur Seyx Mehemmed hemcinin istedadli sairi olmus XX esrin evvellerinden Serqi Rus Heyat Irsad Taze Heyat Tekamul Iqbal Fuyuzat Aciq soz Hurriiyet kimi qezet ve jurnallarda sonralar ise Sovet metbuatinda xususile Serq qapisi qezetinde xalqi maarif elm ve medeniyyete sesleyen seirler derc etdirmisdir Yeddi qiz birinci dunya muharibesinden behs eden 1914 cu il bezi parcalari 1935 ci ilde Serq qapisi qezetinde derc olunmusdur adli kicik poemalari vardir Fars dilini mukemmel bilen Seyx Mehemmed bu dilde de seirler yazmis o cumleden fars sairi Firdovsiye seir ve poema hesr etmis onun Sahname sinden parcalari Sultab Mahmuda hecv ve s dilimize cevirmis Firdovsi haqqinda tedqiqat aparmis bununla elaqedar gorkemli serqsunas K Smirnovla mektublasmisdilar Azerbaycan tedqiq ve tetebbo cemiyyeti Naxcivan sobesinin tarix edebiyyat bolmesine rehberlik eden Seyx Mehemmed Serur qezasinda aparilmis ibtidai tedqiqat haqqinda meqalesi Azerbaycani oyrenme yolu jurnalinin 1930 cu ilde 4 5 ci saylarinda derc olunmusdur Naxcivan folklorunun toplanmasi sahesinde de diqqetelayiq is gormusdur Omrunun son illerinde xususile H Cavidin hebsinden sonra tezyiq ve teqiblere meruz qalmisdir 1939 cu ilin dekabr ayinin 24 de vefat etmisdir Edebi irsi H Cavidin Bakida ve Naxcivandaki xatire muzeylerinde saxlanilir MenbeNaxcivan EnsiklopediyasiNesil agaci Seyx Mehemmed Rasizade Zehra Tahir Sefiqe Rena Hemid Nezife Yasir Govher Rasizade Artur Tamilla Ebulfez Naxcivanli Tahir Memmed Azer Naile Tahir Rena Rovsen Resad