İxeyuan yay sarayı—Çinin dünya əhəmiyyətli abidələrindən biri.
Tarixi
İxeyuan yay imperator sarayı Çində ən iri yaxşı saxlanılmış imperator bağıdır. O, Pekinin şimal-qərb şəhərətrafı rayonunda yerləşir. Ümumi sahəsi 290 ha-dır. İxeyuan üç hissədən ibarətdir: kompleks, Vanşouşan təpəsi (Uzunömürlük dağı) və Kunminxu gölü. Şərq qapılarından girdikdə saray kompleksinin mərkəzi olan Jenşoudyan pavilyonunu görürsən. Jenşoudyanın əvvəlki adı Tsinçjindyandır, burada imperatorlar dövlət işlərini idarə edirdilər. Hər iki tərəfdən qarovulu simvolizə edən iki qara daş qoyulmuşdur. Pavilyonun içərisində yüksəkdə taxt qurulmuşdur, o, pərdə ilə, uzun yelpiklərlə çərçivəyə alınmışdır, yaxında üçayaq və durna formasında fənərlər vardır. Pərdələrin üzərində 9 əjdaha çəkilmiş və bir-birindən fərqli 226 "uzunömürlük" heroqlifi yazılmışdır. Yuylantan pavilyonu ilə belə bir tarixçə bağlıdır. Burada imperator Quansyuy imperatriça Tsısi tərəfindən həbsə alınmışdır və hakimiyyət başqa əllərə keçmişdir. Quansyuyun məşuqəsi İyunquan pavilyonunda yaşayırdı, şimal-qərbdə isə imperatriça Tsısinin Leşoutan (Sevinc və uzunömürlük) pavilyonu yerləşirdi. Deyirlər ki, Tsısinin gündəlik yemək xərcləri 60 lyan gümüş (1 lyan – təxminən 31,25 qramdır) təşkil edirmiş. Tsısinin sarayından şimala Dexeyuan pavilyonu yerləşir, bu Tsin dövründə inşa edilmiş üç ən iri səhnədən birincisidir (ikinci səhnə Ququn muzeyundəki Çaninqedir, üçüncü Tsininqe – Çende şəhərindəki Bişuşançjuan iqamətgahındadır). Hər il öz ad günündə Tsısi burada bayram şənliyi təşkil edərmiş. Leşoutan pavilyonundan qərbə Yaoyuemen qapılarından keçdikdə 728 m uzunluğu olan qalereya vardır, o, Çin memarlıq ansamblının ən uzun qalereyasıdır. Bu dəhliz Kunminxu gölünün şimal sahilində yerləşən müxtəlif memarlıq tikililərini üzvi olaraq birləşdirir. O, 8000-dən artıq rəngli janr səhnəcikləri ilə bəzədilmişdir. Qalereyadan çıxaraq Payyurmen qapılarına (Bulud qapıları) düşürsən. Onların ardınca Vanşouşan təpəsinin ətəyində yerləşmiş Payyundyan pavilyonu (Bulu pavilyonu) gəlir. Payyundyanın hər iki tərəfi ilə Dexueydyan məbədindən qalxaraq və 114 pilləkən keçərək Fosyanqe məbədinə (Ətirli tüstü məbədi) çatırsan. Fosyenqe Vanşouşan dağının döşündə 58 m hündürlükdə yerləşib. O, dördqat karnizli üçyaruslu memarlıq kompleksidir. Fosyanqenin içində Buddanın heykəli vardır. Vaxtilə Çin Ay təqvimi ilə hər ayın birinci günü impretriça Tsısi buraya dua etməyə gələrmiş. Fosyanqe məbədi – İxeyuan parkının simvolu və qədim Çin memarlığının çox gözəl abidəsidir. Fosyenqedən aşağı baxdıqda, şərq tərəfdə Çjunluntsan sarayını, qərbdə isə 207 ton misdən tökülmüş Baoyuqe köşkünü (Mis köşk) görmək olar. Bu mis qeyri-adi tünd tunc rəngi ilə fərqlənir, bu da çox unkialdır və dünyanın digər yerlərində çox az rast gəlinər. Fosyanqedən yuxarıda Çjixueyxay məbədi (Müdriklik məbədi) yerləşir. Binanın daxili konstruksiyası bütün tikilini saxlamaq üçün qübbələrdən ibarətdir. Vanşouşan təpəsindən cənubda Kunminxu gölü uzanır. Qərb bəndi Sidi, gölü iki hissəyə bölür. Sili bəndində 6 körpü vardır. Onlardan ən yaraşıqlısı "Nefrit körpüsüdür". Deyilənə görü imperator Tsyanlun və imperatriça Tsısi burada gəzişməyi sevirmişlər. Tsısi balıqçı paltarı geymiş və burada hərəmağası ilə birlikdə şəkil çəkdirmişdir. Şərq bəndi Dundi qərb bəndi ilə birləşir. Dundi daşlardan qurulmuşdur. Onun mərkəzi hissəsində 17 arkalıq körpü inşa edilmiş, körpünün daş sütunlarında 564 şir çəkilmişdir. Ucsuz-bucaqsız göl, oradakı adacıqlar və Vanşouşan təpəsi parkın geniş məkanında şairanə şəkildə yerləşmişdir. Ixeyuan üç mənzərəli rayondan təşkil olunub: təbii göl, təpəcik, saray kompleksi. Parkda 300-dən çox bina vardır. Hər bir memarlıq qrupunun öz xüsusiyyətləri vardır. Yuytsyuanşan dağları İxeyuan üçün arxa plan rolunu oynayır. Burada təbii mənzərə süni bağ-park kompleksi ilə üzvi vəhdətdədir, bunun da sayəsində İxeyuan, Çin bağ-park sənətinin ən gözəl nümunəsidir. Tsin sülaləsi hökmdarlarının mühüm siyasi fəaliyyət yeri kimi İxeyuan sülalənin inkişafından onun süqutuna qədər bir çox tarixi hadisələrin şahidi olmuşdur. Vanşouşan Vonşan təpəsi kimi tarixə daxil olmuşdur. Onun altında Vonşanpo nohuru vardır. Min sülaləsi dövründə Xançjouda Sixu nümunəsində gölü "Sixu mənzərəsi" adlandırırdılar. Şairlər və ədiblər buraya öz şerlərini yazmağa gələrdilər. Yayda buralar çox gözəl olur. Havadan lotos gülünün ətri gəlir. İmperator məhz bu yeri öz iqamətgahının tikilişi üçün seçmişdir. Tsin sülaləsi dövründə burada çoxlu bağlar salınmışdır: Vanşouşanın ətəyində Tsiniyuan, Yuytsyuanşan dağlarında Tszinminyuan, Syanşan dağlarında Tszuniyuan və İxeyuan parkının nümunəsi vardır. 1750-ci ildə imperator Tsyanlun öz anasının ad günü şərəfinə Tszuniyuan inşa etməyi əmr etmişdir. Vonşan təpəsinin adı dəyişdirilib Vanşouşan (Uzunömürlük), Vanşanpo nohuru isə Kunminxu gölü olmuşdur. 1860-cı ildə ikinci tiryək müharibəsi zamanı bu yerlərdə yerləşən bütün bağlar yandırılmış və bütün sərvətlər isə qarət olunmuşdur. Tsısi hakimiyyətə gəldikdən sonra Tsinyuanı yenidən tikməyi əmr etmiş və onu İxeyuan adlandırmışdır. İxeyuan özündə 100-dən artıq süni mənzərəli zonanı birləşdirir və imperator və mələklərin ən yüksək hakimiyyəti ilə nəzərə çarpır. İslahatlar və açıqlıq siyasətinin başlanmasından sonra İxeyuan hər il milyonlarla çinli və əcnəbi qonağı qəbul edir. İxeyuana baş çəkmək – istənilən ölkədən olan hər bir turistin arzusudur.
İstinadlar
- Elcan Həbibzadə. Salam Çin. B.: "Nurlan", 2007.-174 səh
Həmçinin bax
Xarici keçidlər
- Vikianbarda Летний дворец в Пекине ilə əlaqəli mediafayllar var.
- Парк Ихэюань (Летний дворец) 2010-07-31 at the Wayback Machine
- Императорский дворец на WikiMAPIA
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Ixeyuan yay sarayi Cinin dunya ehemiyyetli abidelerinden biri Pekin Yay imperator sarayi17 asirimli korpuMermer daxmaTarixiIxeyuan yay imperator sarayi Cinde en iri yaxsi saxlanilmis imperator bagidir O Pekinin simal qerb seheretrafi rayonunda yerlesir Umumi sahesi 290 ha dir Ixeyuan uc hisseden ibaretdir kompleks Vansousan tepesi Uzunomurluk dagi ve Kunminxu golu Serq qapilarindan girdikde saray kompleksinin merkezi olan Jensoudyan pavilyonunu gorursen Jensoudyanin evvelki adi Tsincjindyandir burada imperatorlar dovlet islerini idare edirdiler Her iki terefden qarovulu simvolize eden iki qara das qoyulmusdur Pavilyonun icerisinde yuksekde taxt qurulmusdur o perde ile uzun yelpiklerle cerciveye alinmisdir yaxinda ucayaq ve durna formasinda fenerler vardir Perdelerin uzerinde 9 ejdaha cekilmis ve bir birinden ferqli 226 uzunomurluk heroqlifi yazilmisdir Yuylantan pavilyonu ile bele bir tarixce baglidir Burada imperator Quansyuy imperatrica Tsisi terefinden hebse alinmisdir ve hakimiyyet basqa ellere kecmisdir Quansyuyun mesuqesi Iyunquan pavilyonunda yasayirdi simal qerbde ise imperatrica Tsisinin Lesoutan Sevinc ve uzunomurluk pavilyonu yerlesirdi Deyirler ki Tsisinin gundelik yemek xercleri 60 lyan gumus 1 lyan texminen 31 25 qramdir teskil edirmis Tsisinin sarayindan simala Dexeyuan pavilyonu yerlesir bu Tsin dovrunde insa edilmis uc en iri sehneden birincisidir ikinci sehne Ququn muzeyundeki Caninqedir ucuncu Tsininqe Cende seherindeki Bisusancjuan iqametgahindadir Her il oz ad gununde Tsisi burada bayram senliyi teskil edermis Lesoutan pavilyonundan qerbe Yaoyuemen qapilarindan kecdikde 728 m uzunlugu olan qalereya vardir o Cin memarliq ansamblinin en uzun qalereyasidir Bu dehliz Kunminxu golunun simal sahilinde yerlesen muxtelif memarliq tikililerini uzvi olaraq birlesdirir O 8000 den artiq rengli janr sehnecikleri ile bezedilmisdir Qalereyadan cixaraq Payyurmen qapilarina Bulud qapilari dusursen Onlarin ardinca Vansousan tepesinin eteyinde yerlesmis Payyundyan pavilyonu Bulu pavilyonu gelir Payyundyanin her iki terefi ile Dexueydyan mebedinden qalxaraq ve 114 pilleken kecerek Fosyanqe mebedine Etirli tustu mebedi catirsan Fosyenqe Vansousan daginin dosunde 58 m hundurlukde yerlesib O dordqat karnizli ucyaruslu memarliq kompleksidir Fosyanqenin icinde Buddanin heykeli vardir Vaxtile Cin Ay teqvimi ile her ayin birinci gunu impretrica Tsisi buraya dua etmeye gelermis Fosyanqe mebedi Ixeyuan parkinin simvolu ve qedim Cin memarliginin cox gozel abidesidir Fosyenqeden asagi baxdiqda serq terefde Cjunluntsan sarayini qerbde ise 207 ton misden tokulmus Baoyuqe koskunu Mis kosk gormek olar Bu mis qeyri adi tund tunc rengi ile ferqlenir bu da cox unkialdir ve dunyanin diger yerlerinde cox az rast geliner Fosyanqeden yuxarida Cjixueyxay mebedi Mudriklik mebedi yerlesir Binanin daxili konstruksiyasi butun tikilini saxlamaq ucun qubbelerden ibaretdir Vansousan tepesinden cenubda Kunminxu golu uzanir Qerb bendi Sidi golu iki hisseye bolur Sili bendinde 6 korpu vardir Onlardan en yarasiqlisi Nefrit korpusudur Deyilene goru imperator Tsyanlun ve imperatrica Tsisi burada gezismeyi sevirmisler Tsisi baliqci paltari geymis ve burada heremagasi ile birlikde sekil cekdirmisdir Serq bendi Dundi qerb bendi ile birlesir Dundi daslardan qurulmusdur Onun merkezi hissesinde 17 arkaliq korpu insa edilmis korpunun das sutunlarinda 564 sir cekilmisdir Ucsuz bucaqsiz gol oradaki adaciqlar ve Vansousan tepesi parkin genis mekaninda sairane sekilde yerlesmisdir Ixeyuan uc menzereli rayondan teskil olunub tebii gol tepecik saray kompleksi Parkda 300 den cox bina vardir Her bir memarliq qrupunun oz xususiyyetleri vardir Yuytsyuansan daglari Ixeyuan ucun arxa plan rolunu oynayir Burada tebii menzere suni bag park kompleksi ile uzvi vehdetdedir bunun da sayesinde Ixeyuan Cin bag park senetinin en gozel numunesidir Tsin sulalesi hokmdarlarinin muhum siyasi fealiyyet yeri kimi Ixeyuan sulalenin inkisafindan onun suqutuna qeder bir cox tarixi hadiselerin sahidi olmusdur Vansousan Vonsan tepesi kimi tarixe daxil olmusdur Onun altinda Vonsanpo nohuru vardir Min sulalesi dovrunde Xancjouda Sixu numunesinde golu Sixu menzeresi adlandirirdilar Sairler ve edibler buraya oz serlerini yazmaga gelerdiler Yayda buralar cox gozel olur Havadan lotos gulunun etri gelir Imperator mehz bu yeri oz iqametgahinin tikilisi ucun secmisdir Tsin sulalesi dovrunde burada coxlu baglar salinmisdir Vansousanin eteyinde Tsiniyuan Yuytsyuansan daglarinda Tszinminyuan Syansan daglarinda Tszuniyuan ve Ixeyuan parkinin numunesi vardir 1750 ci ilde imperator Tsyanlun oz anasinin ad gunu serefine Tszuniyuan insa etmeyi emr etmisdir Vonsan tepesinin adi deyisdirilib Vansousan Uzunomurluk Vansanpo nohuru ise Kunminxu golu olmusdur 1860 ci ilde ikinci tiryek muharibesi zamani bu yerlerde yerlesen butun baglar yandirilmis ve butun servetler ise qaret olunmusdur Tsisi hakimiyyete geldikden sonra Tsinyuani yeniden tikmeyi emr etmis ve onu Ixeyuan adlandirmisdir Ixeyuan ozunde 100 den artiq suni menzereli zonani birlesdirir ve imperator ve meleklerin en yuksek hakimiyyeti ile nezere carpir Islahatlar ve aciqliq siyasetinin baslanmasindan sonra Ixeyuan her il milyonlarla cinli ve ecnebi qonagi qebul edir Ixeyuana bas cekmek istenilen olkeden olan her bir turistin arzusudur IstinadlarElcan Hebibzade Salam Cin B Nurlan 2007 174 sehHemcinin baxXarici kecidlerVikianbarda Letnij dvorec v Pekine ile elaqeli mediafayllar var Park Iheyuan Letnij dvorec 2010 07 31 at the Wayback Machine Imperatorskij dvorec na WikiMAPIA