"İtirilmiş cənnət" (ing. Paradise Lost) — Con Miltonun ilk dəfə 1667-ci ildə nəşr edilmiş epik poeması. 1674-cü il nəşrində poema on iki nəğmə və bu nəğmələri təşkil edən on bir min misradan ibarət idi. 1658–1667-ci illərdə yaradılan bu əsərin ideyası puritan dini incəsənəti ilə bağlı idi. Şeirdə ilk insan Adəmin hekayəsi boş beytlə təsvir edilmişdir.
İtirilmiş cənnət | |
---|---|
ing. Paradise Lost | |
Müəllif | Con Milton |
Orijinal dili | ingilis dili |
Yazılma ili | 1667 |
Nəşr ili | 1667 |
Sonrakı | Qaytarılmış cənnət |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Milton həmçinin, əsərini davamını "Qaytarılmış cənnət" poeması ilə gətirmişdir. Hər iki poema həm bibliya tarixini, həm də XVII əsrdə İngiltərədəki təlatümlü siyasi həyatı və müəllifin şəxsi taleyini əks etdirdiyi güman edilir.
Məzmun
Poemanı 1640-cı illərin inqilabi hadisələri ilə qismən paraleldir. Şair bibliya əfsanələri vasitəsilə böyük ümumiləşdirmələr aparır, bəşəriyyətin çətin, əzablı yollarla inkişafa, tərəqqiyə doğru getdiyini təsdiq edir. Poema allaha qarşı üsyan etmiş mələklərin məğlu-biyyətinin təsviri ilə bağlayır. Başda iblis olmaqla üsyankar mələklər göylərin nüfuzuna qarşı çıxmışlar. İndi isə döyüşdə məğlub olduqlarına görə həmişəlik göyləri tərk etməli, cəhənnəmin od-alovları içərisində yaşamalıdırlar. Lakin İblis və onun dostları burda da özlərini məğlub saymır, ilahi nüfuza qarşı mübarizəni davam etdirməyə çalışırlar. İblis öz zərbəsini allahın yaratdığı ən yaxşı nə varsa ona, ilk insanların yaşadığı dünyaya qarşı yönəltmək istəyir. İblis daha çox ona çalışır ki, ilk insanları allahın əlindən alsın, onları öz qiyamçı, məğrur təbiətinə tabe etsin. Allah Adəm və Həvvaya İblisin niyyətindən danışır, onları ehtiyatlılığa çağırır. Onun elçisi Rəfael isə İblisin üsyanı və məğlubiyyətindən söhbət açır, onları müti olmağa öyrədir. İblis Həvvanı aldadıb yoldan çıxara bilir, o, allahın qoyduğu qadağanı pozur, xeyir və şəri dərk etmə ağacının meyvəsindən dərib yeyir. Adəm də onun kimi edir, o da idrak ağacının meyvəsindən yeyir. Lakin o, İblisə aldandığı üçün deyil, rəfiqəsini tək qoymamaq, onun alacağı cəzaya şərik olmaq xatirinə belə edir. İlahi məhkəmənin qərarı ilə Adəm və Həvva cənnətdən qovulur, adi öləri insanlara çevrilirlər, həyatın əzab və işgəncələrinə məruz qalırlar. Allahın nökərləri Adəm və Həvvanı cənnətdən qovmazdan əvvəl allahın göstərişi ilə mələklərdən olan Mikayıl Adəmə bəşəriyyətin gələcəyini göstərir. Məqsəd isə onu ruhlandırmaq və xilas yolunu göstərməkdədir. Adəmin gözü qarşısından bəşər tarixinin geniş və dəhşətli mənzərələri gəlib keçir. Xalqların sevincləri, müsi-bətləri, müharibələrin törətdiyi fəlakətlər günahlardan keçərək müdrikləşmiş Adəmin gözü önündən keçir. İnsan həyatının rəngarəng mənzərələrini yaradan şair əməyi xüsusi məhəbbətlə təsvir edir. Bu hissələrə şən, nikbin bir əhvali-ruhiyyə hakimdir. Mikayıl Adəmi başa salır ki, bəşər nəsli gələcəkdə öz ulu babasının günahını yuyacaqdır. Guya bu günahlardan təmizlənmə xristianlıq təliminin yayılması ilə gələcək, insanlara mənəvi kamillik yolunu, həqiqi cənnətin yolunu göstərəcək. Poema Adəm və Həvvanın cənnətdən qovulması səhnəsinin təsviri ilə tamamlanır. Onlar əl-ələ tutaraq Ədəmdən uzaqlaşırlar. Ədəm üzərində alov və tüstü dilləri ucalır. Adəm və Həvvanı qarşıda sakit cənnət həyatı deyil, bəşər nəslinin çətinlikləri, məhrumiyyətlərlə dolu tarixi gözləyir.
İrsi
"İtirilmiş cənnət" poeması nəinki öz dövründə, həm də sonrakı əsrlərdə İngiltərədə və onun xaricində böyük maraq doğurmuş, dünya ədəbiyyatının ən əhəmiyyətli abidələrindən biri kimi qiymətləndirilmişdir.
Poema dəfələrlə təsvir edilmişdir. Bunlardan ən məşhuru Vilyam Bleyk və Qustav Dore tərəfindəndir.
İstinadlar
- Səfərova, Ülviyyə. "CON MİLTONUN "İTİRİLMİŞ CƏNNƏT" ƏSƏRİNDƏ DEMON OBRAZI" (PDF). ELMİ XƏBƏRLƏR. Sumqayıt Dövlət Universiteti. 16 (2). 27 fevral 2020: 31–33. 2022-12-04 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2022-12-04.
- İSHAQLI, AFAQ YUSİFLİ. Səfərli, Əlyar (redaktor). XVII ƏSR QƏRBİ AVROPA ƏDƏBİYYATI (PDF) (az.). BAKI. 2012. 2021-12-05 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2022-12-04.
Xarici keçidlər
- DMOZ-da İtirilmiş cənnət
- Потерянный Рай
- Потерянный Рай (на английском)
- Сатана и «Потерянный рай»
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Itirilmis cennet ing Paradise Lost Con Miltonun ilk defe 1667 ci ilde nesr edilmis epik poemasi 1674 cu il nesrinde poema on iki negme ve bu negmeleri teskil eden on bir min misradan ibaret idi 1658 1667 ci illerde yaradilan bu eserin ideyasi puritan dini inceseneti ile bagli idi Seirde ilk insan Ademin hekayesi bos beytle tesvir edilmisdir Itirilmis cenneting Paradise LostMuellif Con MiltonOrijinal dili ingilis diliYazilma ili 1667Nesr ili 1667Sonraki Qaytarilmis cennet Vikianbarda elaqeli mediafayllar Milton hemcinin eserini davamini Qaytarilmis cennet poemasi ile getirmisdir Her iki poema hem bibliya tarixini hem de XVII esrde Ingilteredeki telatumlu siyasi heyati ve muellifin sexsi taleyini eks etdirdiyi guman edilir MezmunPoemani 1640 ci illerin inqilabi hadiseleri ile qismen paraleldir Sair bibliya efsaneleri vasitesile boyuk umumilesdirmeler aparir beseriyyetin cetin ezabli yollarla inkisafa tereqqiye dogru getdiyini tesdiq edir Poema allaha qarsi usyan etmis meleklerin meglu biyyetinin tesviri ile baglayir Basda iblis olmaqla usyankar melekler goylerin nufuzuna qarsi cixmislar Indi ise doyusde meglub olduqlarina gore hemiselik goyleri terk etmeli cehennemin od alovlari icerisinde yasamalidirlar Lakin Iblis ve onun dostlari burda da ozlerini meglub saymir ilahi nufuza qarsi mubarizeni davam etdirmeye calisirlar Iblis oz zerbesini allahin yaratdigi en yaxsi ne varsa ona ilk insanlarin yasadigi dunyaya qarsi yoneltmek isteyir Iblis daha cox ona calisir ki ilk insanlari allahin elinden alsin onlari oz qiyamci megrur tebietine tabe etsin Allah Adem ve Hevvaya Iblisin niyyetinden danisir onlari ehtiyatliliga cagirir Onun elcisi Refael ise Iblisin usyani ve meglubiyyetinden sohbet acir onlari muti olmaga oyredir Iblis Hevvani aldadib yoldan cixara bilir o allahin qoydugu qadagani pozur xeyir ve seri derk etme agacinin meyvesinden derib yeyir Adem de onun kimi edir o da idrak agacinin meyvesinden yeyir Lakin o Iblise aldandigi ucun deyil refiqesini tek qoymamaq onun alacagi cezaya serik olmaq xatirine bele edir Ilahi mehkemenin qerari ile Adem ve Hevva cennetden qovulur adi oleri insanlara cevrilirler heyatin ezab ve isgencelerine meruz qalirlar Allahin nokerleri Adem ve Hevvani cennetden qovmazdan evvel allahin gosterisi ile meleklerden olan Mikayil Ademe beseriyyetin geleceyini gosterir Meqsed ise onu ruhlandirmaq ve xilas yolunu gostermekdedir Ademin gozu qarsisindan beser tarixinin genis ve dehsetli menzereleri gelib kecir Xalqlarin sevincleri musi betleri muharibelerin toretdiyi felaketler gunahlardan kecerek mudriklesmis Ademin gozu onunden kecir Insan heyatinin rengareng menzerelerini yaradan sair emeyi xususi mehebbetle tesvir edir Bu hisselere sen nikbin bir ehvali ruhiyye hakimdir Mikayil Ademi basa salir ki beser nesli gelecekde oz ulu babasinin gunahini yuyacaqdir Guya bu gunahlardan temizlenme xristianliq teliminin yayilmasi ile gelecek insanlara menevi kamillik yolunu heqiqi cennetin yolunu gosterecek Poema Adem ve Hevvanin cennetden qovulmasi sehnesinin tesviri ile tamamlanir Onlar el ele tutaraq Edemden uzaqlasirlar Edem uzerinde alov ve tustu dilleri ucalir Adem ve Hevvani qarsida sakit cennet heyati deyil beser neslinin cetinlikleri mehrumiyyetlerle dolu tarixi gozleyir Irsi Itirilmis cennet poemasi neinki oz dovrunde hem de sonraki esrlerde Ingilterede ve onun xaricinde boyuk maraq dogurmus dunya edebiyyatinin en ehemiyyetli abidelerinden biri kimi qiymetlendirilmisdir Poema defelerle tesvir edilmisdir Bunlardan en meshuru Vilyam Bleyk ve Qustav Dore terefindendir IstinadlarSeferova Ulviyye CON MILTONUN ITIRILMIS CENNET ESERINDE DEMON OBRAZI PDF ELMI XEBERLER Sumqayit Dovlet Universiteti 16 2 27 fevral 2020 31 33 2022 12 04 tarixinde PDF Istifade tarixi 2022 12 04 ISHAQLI AFAQ YUSIFLI Seferli Elyar redaktor XVII ESR QERBI AVROPA EDEBIYYATI PDF az BAKI 2012 2021 12 05 tarixinde PDF Istifade tarixi 2022 12 04 Xarici kecidlerDMOZ da Itirilmis cennet Poteryannyj Raj Poteryannyj Raj na anglijskom Satana i Poteryannyj raj