Aralıq dənizi ölkələri, Balkan , Asiya, Cənubi Amerika, Çin və Çili də təbii halda bitir. Hündürlüyü 30 m-ə, gövdəsinin diametri 100 sm-ə qədər olan, enli, oval şəkilli və ya kürəvi çətirli ağacdır. Gövdəsinin qabığı qırmızımtıldır, tumurcuqları qatranlı deyil, iynəyarpaqları tünd-yaşıl, 10-15 sm uzunluqdadır. Alt yarpaqları yumurtavarı-neştərvarıdır, təpələri saçaqlı-kirpiklidir. Erkək qozaları çoxdur, xırdadır, silindrovan-uzunsov, sıx, yoğun sünbüllər əmələ gətirir. Qozaları tək-tək və ya iki-üçü bir yerdə yerləşir. Qozaların yoğun və kifayət qədər uzun ayaqcıqları var, onlar kürə şəkilli və ya oval şəkilli-kürəvi olub, dik dayanmışdır. Uzunluğu 8-9 sm, eni 6-8 sm, qalxancıqları qalın, bucaqlıdır, piramidal şişdir, işıqda parıldayır, az nəzərə çarpan, zəif görünən, köndələn, tili və bir neçə çıxıntısı vardır. Toxumları iri, uzunsov-tərs, yumurtavarı, bucaqlıdır, üzərində qalın, tünd-qonur, qırmızı rəngli, 18–20 mm uzunluqda pərdəciyi vardır, qanadlı və ya qanadsızdır. Azərbaycan da Abşeron, Zaqatala, ovalığında, Şəmkir və Lənkəran da rast gəlinir. Quraqlığa davamlı və işıqsevən bitkidir, torpağa qarşı az tələbkardır. Tərkibində stearin, palmitin və digər yağ turşularının qliseridləri vardır, yağından boyalar hazırlanır. Yaşıllaşdırmada tək-tək və qrup halında əkilir.
İtaliya şamı | ||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Elmi təsnifat | ||||||||||
Domen: Klad: Ranqsız: Aləm: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Şöbə: Sinif: Yarımsinif: Dəstə: Fəsilə: Yarımfəsilə: Cins: ???: İtaliya şamı | ||||||||||
Beynəlxalq elmi adı | ||||||||||
|
Məlumat mənbələri:
Деревья и кустарники СССР. т.3.1954; Флора Азербайджана. т.5. 1954; Azərbaycanın ağac və kolları. III cild. 1970; Azərbaycanın “Qırmızı” və “Yaşıl Кitabları”na tövsiyə olunan bitki və bitki formasiyaları. 1996; Azərbaycan florasının konspekti. I-III cildlər. 2005; 2006; 2008.
İstinadlar
- “Azərbaycan dendraflorasi” I cild, Baki, “Elm”, 2011, 312 səh.
- Linnæi C. Species Plantarum (lat.): Exhibentes plantas rite cognitas ad genera relatas. 1753. C. 2. S. 1000.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Araliq denizi olkeleri Balkan Asiya Cenubi Amerika Cin ve Cili de tebii halda bitir Hundurluyu 30 m e govdesinin diametri 100 sm e qeder olan enli oval sekilli ve ya kurevi cetirli agacdir Govdesinin qabigi qirmizimtildir tumurcuqlari qatranli deyil iyneyarpaqlari tund yasil 10 15 sm uzunluqdadir Alt yarpaqlari yumurtavari nestervaridir tepeleri sacaqli kirpiklidir Erkek qozalari coxdur xirdadir silindrovan uzunsov six yogun sunbuller emele getirir Qozalari tek tek ve ya iki ucu bir yerde yerlesir Qozalarin yogun ve kifayet qeder uzun ayaqciqlari var onlar kure sekilli ve ya oval sekilli kurevi olub dik dayanmisdir Uzunlugu 8 9 sm eni 6 8 sm qalxanciqlari qalin bucaqlidir piramidal sisdir isiqda parildayir az nezere carpan zeif gorunen kondelen tili ve bir nece cixintisi vardir Toxumlari iri uzunsov ters yumurtavari bucaqlidir uzerinde qalin tund qonur qirmizi rengli 18 20 mm uzunluqda perdeciyi vardir qanadli ve ya qanadsizdir Azerbaycan da Abseron Zaqatala ovaliginda Semkir ve Lenkeran da rast gelinir Quraqliga davamli ve isiqseven bitkidir torpaga qarsi az telebkardir Terkibinde stearin palmitin ve diger yag tursularinin qliseridleri vardir yagindan boyalar hazirlanir Yasillasdirmada tek tek ve qrup halinda ekilir Italiya samiElmi tesnifatDomen EukariotlarKlad DiaphoretickesRanqsiz ArxeplastidlerAlem BitkilerKlad StreptofitlerKlad EmbryophytesKlad Klad Klad Toxumlu bitkilerKlad Sobe Sinif IyneyarpaqlilarYarimsinif IyneyarpaqlilarDeste IyneyarpaqlilarFesile SamkimilerYarimfesile Cins Sam Italiya samiBeynelxalq elmi adiPinus pinea L 1753Sekil axtarisiITIS 506604NCBI 3346EOL 999491Pinus pineaMelumat menbeleri Derevya i kustarniki SSSR t 3 1954 Flora Azerbajdzhana t 5 1954 Azerbaycanin agac ve kollari III cild 1970 Azerbaycanin Qirmizi ve Yasil Kitablari na tovsiye olunan bitki ve bitki formasiyalari 1996 Azerbaycan florasinin konspekti I III cildler 2005 2006 2008 Istinadlar Azerbaycan dendraflorasi I cild Baki Elm 2011 312 seh Linnaei C Species Plantarum lat Exhibentes plantas rite cognitas ad genera relatas 1753 C 2 S 1000