"İstiqlal" ordeni — Azərbaycan Respublikasının dövlət təltifi. 1992–2005-ci illərdə Azərbaycanın ən yüksək dövlət təltifi olmuşdur.
"İstiqlal" ordeni | |
---|---|
| |
| |
Ölkə | Azərbaycan |
Tip | orden |
Təltif edir | |
Status | verilir |
Statistika | |
Təsis tarixi | 10 noyabr 1992 |
İlk təltif |
|
Son təltif |
|
Təltif sayı | |
Ardıcıllıq | |
Yüksək mükafat | |
Aşağı mükafat | |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Tarixi və statusu
"İstiqlal" ordeni Azərbaycan Respublikasının 1992-ci il 10 noyabr tarixli 370 saylı Qanunu ilə təsis edilmişdir. Təsis olunduğu zaman orden Azərbaycan Respublikasının ən yüksək təltifi idi.
Ordeninin statutu Azərbaycan Respublikasının 1993-cü il 6 dekabr tarixli 759 saylı Qanunu ilə təsdiq edilmişdir. Qanuna əsasən orden aşağıdakılara görə verilir:
- Azərbaycan Respublikasında milli-azadlıq hərakatında müstəsna xidmətlərinə görə;
- Azərbaycan Respublikasının dövləti və xalqı qarşısında xüsusilə görkəmli xidmətlərinə görə;
- Azərbaycan Respublikasının milli-dövlət quruculuğu işlərində xüsusi xidmətlərinə görə.
Təsviri
"İstiqlal" ordeninin təsviri 3 fərqli formada verilsə də, ilk versiya ilə heç kəs təltif olunmamışdır.
İlk təsvir Azərbaycan Respublikasının 1993-cü il 6 dekabr tarixli 759 saylı Qanunu ilə təsdiq edilmişdir. Həmin qanunda ordenin təsviri aşağıdakı kimi verilmişdir:
- "İstiqlal" ordeni qızıldan və gümüşdəndir, düzgün səkkizguşəli qızıl ulduz şəklindədir. Ulduzun guşələri üzərindəki şüalar onun sağanağına dirənir. Ulduz gümüşdən olan ornamentli dairənin fonundadır. Ulduzun ortasındakı dairədə isə qanadları səkkizguşəli ulduza doğru uzanan aypara şəkilli göyərçin təsvir edilmişdir. Göyərçindən arxa tərəfdə mavi səma fonunda doğan günəş təsviri vardır. Göyərçinin təsvirinə ağ rəngli, səmanın təsvirinə mavi rəngli, günəş və ulduzun təsvirinə isə qızılı rəngli mina çəkilmişdir. Ulduzdan aşağıya doğru dairə boyunca sağanaq şəklində uzanan hörmə ornament "İstiqlal" sözü yazılmış lentlə birləşir. Ornamentə ağ mina çəkilmiş, lent gümüşdən düzəldilmişdir.
- Bütün yazılar və təsvirlər qabarıqdır.
- Ulduzun iki əks ucları arasında ordenin, ölçüsü 57 mm-dir.
- Orden ilgək və halqa ilə dördbucaqlı qəlibə birləşir. Qəlib Azərbaycan Respublikasının dövlət bayrağı şəklində lentlə birləşən ornametli iki hissədən ibarətdir. Lentin eni 19 mm-dir.
- Qəlibin ölçüsü 54 mm x 22 mm-dir.
— ordenin ilk təsviri
Ordenin ikinci təsviri Azərbaycan Respublikasının 6 fevral 1998-ci il tarixli 429-IQD nömrəli Qanunu ilə təsdiq edilmişdir. Həmin təsvirdə qeyd deyilir:
- "İstiqlal" ordeni bir-birinin üzərinə qoyulmuş, biri digərinə nisbətən ox ətrafında dönmüş və ikiüzlü hamar şüaları olan iki gümüş səkkizguşəli ulduzdan ibarətdir.
- Üstdəki ulduzun ortasında mavi mina ilə örtülmüş girdə lövhə yerləşir. Bu lövhənin üzərində qanadları açılmış quş və qanadların arasında — yuxarıda səkkizguşəli ulduz təsvir olunmuşdur. Ulduzdan yuxarıda qanadlar arasında çevrə boyunca "İstiqlal" sözü yazılmışdır. Quşun, ulduzun təsviri və yazı qabarıqdır, qızıl suyuna çəkilmişdir.
- Arxa tərəfi hamar səthlidir, ortasında ordenin nömrəsi həkk olunmuşdur.
- Təltif dəstinə aşağıdakılar daxildir:
- boyundan asmaq üçün 27 mm enində, göy çalarlı lenti olan, 50 mm qabarit ölçülü orden;
- paltara bərkidilmək üçün elementi olan, beşguşəli 27 mm x 47,5 mm ölçüdə göy çalarlı xara lentə halqa və ilgək vasitəsilə birləşdirilən, 35 mm qabarit ölçülü orden;
- paltara bərkidilmək üçün elementi olan, göy çalarlı, üzərində alov simvolu təsvir edilmiş, ölçüsü 27 mm x 9 mm olan qəlib".
— ordenin ikinci təsviri
Ordenin üçüncü və hal-hazırkı təsviri Azərbaycan Respublikasının 30 sentyabr 2013-cü il tarixli 722-IVQD nömrəli Qanunu ilə təsdiq olunmuşdur. Medalın təsviri aşağıdakı kimi verilmişdir:
- "İstiqlal" ordeni bir-birinin üzərinə qoyulmuş, biri digərinə nisbətən ox ətrafında dönmüş və ikiüzlü hamar şüaları olan iki gümüş səkkizguşəli ulduzdan ibarətdir.
- Üstdəki ulduzun ortasında mavi mina ilə örtülmüş girdə lövhə yerləşir. Bu lövhənin üzərində qanadları açılmış quş və qanadların arasında — yuxarıda səkkizguşəli ulduz təsvir olunmuşdur. Ulduzdan yuxarıda qanadlar arasında çevrə boyunca "İstiqlal" sözü yazılmışdır. Quşun, ulduzun təsviri və yazı qabarıqdır, qızıl suyuna çəkilmişdir.
- Arxa tərəfi hamar səthlidir, ortasında ordenin seriyası və nömrəsi həkk olunmuşdur.
- Təltif dəstinə aşağıdakılar daxildir:
- boyundan asmaq üçün 37 mm enində, 6 qızılı xətli, göy çalarlı lenti olan, 50 mm qabarit ölçülü orden;
- paltara bərkidilmək üçün elementi olan, aşağıya doğru bucaq altında kəsilən, 6 maili qızılı zolaqlı, göy çalarlı, 37 mm x 50 mm ölçüdə lentə halqa və ilgək vasitəsilə birləşdirilən 35 mm qabarit ölçülü orden. Xara lentin yuxarı hissəsinə 40 mm x 5 mm ölçülü gümüşü təbəqə bərkidilir;
- paltara bərkidilmək üçün elementi olan, göy çalarlı, ölçüsü 37 mm x 10 mm olan 2 ədəd qəlib. Qəlibin birinin üzərinə 17 mm x 6 mm ölçüdə sarı rəngli metal lövhə bərkidilmişdir. Metal lövhənin üzərində qoşa sarı xətli tünd qırmızı rəngli dairəvi element mövcuddur.
— ordenin üçüncü təsviri
Paltara bərkitmək üçün | Boyundan asmaq üçün | |||
---|---|---|---|---|
1993 | 1995–2008 | 2009-cu ildən | 1995–2008 | 2009-cu ildən |
Lent | ||||
Qeyd | ||||
|
Təltif edilənlər
İstinadlar
- "Azərbaycan Respublikasının orden və medallarının təsis edilməsi haqqında Azərbaycan Respublikasının Qanunu". e-qanun.az. 10 noyabr 1992. 2021-09-28 tarixində . İstifadə tarixi: 28 sentyabr 2021.
- "Azərbaycan Respublikasının "İstiqlal" ordeninin statutunun və təsvirinin təsdiq edilməsi haqqında Azərbaycan Respublikasının Qanunu". e-qanun.az. 6 dekabr 1993. 2021-09-28 tarixində . İstifadə tarixi: 28 sentyabr 2021.
- "Azərbaycan Respublikasının bəzi qanunvericilik aktlarında dəyişikliklər edilməsi haqqında Azərbaycan Respublikasının Qanunu". e-qanun.az. 6 fevral 1998. 17 May 2021 tarixində . İstifadə tarixi: 17 may 2021.
- ""Azərbaycan Respublikasının "İstiqlal" ordeninin statutunun və təsvirinin təsdiq edilməsi haqqında" Azərbaycan Respublikasının 1993-cü il 6 dekabr tarixli 754 nömrəli Qanununda dəyişikliklər edilməsi barədə Azərbaycan Respublikasının Qanunu". president.az. 28 noyabr 2013. 2021-09-28 tarixində . İstifadə tarixi: 28 sentyabr 2021.
Xarici keçidlər
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Istiqlal ordeni Azerbaycan Respublikasinin dovlet teltifi 1992 2005 ci illerde Azerbaycanin en yuksek dovlet teltifi olmusdur Istiqlal ordeniOlke AzerbaycanTip ordenTeltif edir Azerbaycan Respublikasinin PrezidentiStatus verilirStatistikaTesis tarixi 10 noyabr 1992Ilk teltif 15 aprel 1995Son teltif 8 avqust 2023Rasim BalayevTeltif sayi 70ArdicilliqYuksek mukafat Qarabag ordeniAsagi mukafat Sah Ismayil ordeni Vikianbarda elaqeli mediafayllarTarixi ve statusu Istiqlal ordeni Azerbaycan Respublikasinin 1992 ci il 10 noyabr tarixli 370 sayli Qanunu ile tesis edilmisdir Tesis olundugu zaman orden Azerbaycan Respublikasinin en yuksek teltifi idi Ordeninin statutu Azerbaycan Respublikasinin 1993 cu il 6 dekabr tarixli 759 sayli Qanunu ile tesdiq edilmisdir Qanuna esasen orden asagidakilara gore verilir Azerbaycan Respublikasinda milli azadliq herakatinda mustesna xidmetlerine gore Azerbaycan Respublikasinin dovleti ve xalqi qarsisinda xususile gorkemli xidmetlerine gore Azerbaycan Respublikasinin milli dovlet quruculugu islerinde xususi xidmetlerine gore Tesviri Istiqlal ordeninin tesviri 3 ferqli formada verilse de ilk versiya ile hec kes teltif olunmamisdir Ilk tesvir Azerbaycan Respublikasinin 1993 cu il 6 dekabr tarixli 759 sayli Qanunu ile tesdiq edilmisdir Hemin qanunda ordenin tesviri asagidaki kimi verilmisdir Istiqlal ordeni qizildan ve gumusdendir duzgun sekkizguseli qizil ulduz seklindedir Ulduzun guseleri uzerindeki sualar onun saganagina direnir Ulduz gumusden olan ornamentli dairenin fonundadir Ulduzun ortasindaki dairede ise qanadlari sekkizguseli ulduza dogru uzanan aypara sekilli goyercin tesvir edilmisdir Goyercinden arxa terefde mavi sema fonunda dogan gunes tesviri vardir Goyercinin tesvirine ag rengli semanin tesvirine mavi rengli gunes ve ulduzun tesvirine ise qizili rengli mina cekilmisdir Ulduzdan asagiya dogru daire boyunca saganaq seklinde uzanan horme ornament Istiqlal sozu yazilmis lentle birlesir Ornamente ag mina cekilmis lent gumusden duzeldilmisdir Butun yazilar ve tesvirler qabariqdir Ulduzun iki eks uclari arasinda ordenin olcusu 57 mm dir Orden ilgek ve halqa ile dordbucaqli qelibe birlesir Qelib Azerbaycan Respublikasinin dovlet bayragi seklinde lentle birlesen ornametli iki hisseden ibaretdir Lentin eni 19 mm dir Qelibin olcusu 54 mm x 22 mm dir ordenin ilk tesviri Ordenin ikinci tesviri Azerbaycan Respublikasinin 6 fevral 1998 ci il tarixli 429 IQD nomreli Qanunu ile tesdiq edilmisdir Hemin tesvirde qeyd deyilir Istiqlal ordeni bir birinin uzerine qoyulmus biri digerine nisbeten ox etrafinda donmus ve ikiuzlu hamar sualari olan iki gumus sekkizguseli ulduzdan ibaretdir Ustdeki ulduzun ortasinda mavi mina ile ortulmus girde lovhe yerlesir Bu lovhenin uzerinde qanadlari acilmis qus ve qanadlarin arasinda yuxarida sekkizguseli ulduz tesvir olunmusdur Ulduzdan yuxarida qanadlar arasinda cevre boyunca Istiqlal sozu yazilmisdir Qusun ulduzun tesviri ve yazi qabariqdir qizil suyuna cekilmisdir Arxa terefi hamar sethlidir ortasinda ordenin nomresi hekk olunmusdur Teltif destine asagidakilar daxildir boyundan asmaq ucun 27 mm eninde goy calarli lenti olan 50 mm qabarit olculu orden paltara berkidilmek ucun elementi olan besguseli 27 mm x 47 5 mm olcude goy calarli xara lente halqa ve ilgek vasitesile birlesdirilen 35 mm qabarit olculu orden paltara berkidilmek ucun elementi olan goy calarli uzerinde alov simvolu tesvir edilmis olcusu 27 mm x 9 mm olan qelib dd ordenin ikinci tesviri Ordenin ucuncu ve hal hazirki tesviri Azerbaycan Respublikasinin 30 sentyabr 2013 cu il tarixli 722 IVQD nomreli Qanunu ile tesdiq olunmusdur Medalin tesviri asagidaki kimi verilmisdir Istiqlal ordeni bir birinin uzerine qoyulmus biri digerine nisbeten ox etrafinda donmus ve ikiuzlu hamar sualari olan iki gumus sekkizguseli ulduzdan ibaretdir Ustdeki ulduzun ortasinda mavi mina ile ortulmus girde lovhe yerlesir Bu lovhenin uzerinde qanadlari acilmis qus ve qanadlarin arasinda yuxarida sekkizguseli ulduz tesvir olunmusdur Ulduzdan yuxarida qanadlar arasinda cevre boyunca Istiqlal sozu yazilmisdir Qusun ulduzun tesviri ve yazi qabariqdir qizil suyuna cekilmisdir Arxa terefi hamar sethlidir ortasinda ordenin seriyasi ve nomresi hekk olunmusdur Teltif destine asagidakilar daxildir boyundan asmaq ucun 37 mm eninde 6 qizili xetli goy calarli lenti olan 50 mm qabarit olculu orden paltara berkidilmek ucun elementi olan asagiya dogru bucaq altinda kesilen 6 maili qizili zolaqli goy calarli 37 mm x 50 mm olcude lente halqa ve ilgek vasitesile birlesdirilen 35 mm qabarit olculu orden Xara lentin yuxari hissesine 40 mm x 5 mm olculu gumusu tebeqe berkidilir paltara berkidilmek ucun elementi olan goy calarli olcusu 37 mm x 10 mm olan 2 eded qelib Qelibin birinin uzerine 17 mm x 6 mm olcude sari rengli metal lovhe berkidilmisdir Metal lovhenin uzerinde qosa sari xetli tund qirmizi rengli dairevi element movcuddur dd ordenin ucuncu tesviri Paltara berkitmek ucun Boyundan asmaq ucun1993 1995 2008 2009 cu ilden 1995 2008 2009 cu ildenLentQeydEskizdeki orden teqdim olunmayib Tesvir 1998 ci ilde tesdiq olunsa da 1995 1998 illerde teltif olunan sexslere de teqdim olunub Tesvir 2013 cu ilde tesdiq olunsa da 2009 cu ilden teqdim olunurTeltif edilenlerEsas meqale Istiqlal ordeni ile teltif edilenlerin siyahisiIstinadlar Azerbaycan Respublikasinin orden ve medallarinin tesis edilmesi haqqinda Azerbaycan Respublikasinin Qanunu e qanun az 10 noyabr 1992 2021 09 28 tarixinde Istifade tarixi 28 sentyabr 2021 Azerbaycan Respublikasinin Istiqlal ordeninin statutunun ve tesvirinin tesdiq edilmesi haqqinda Azerbaycan Respublikasinin Qanunu e qanun az 6 dekabr 1993 2021 09 28 tarixinde Istifade tarixi 28 sentyabr 2021 Azerbaycan Respublikasinin bezi qanunvericilik aktlarinda deyisiklikler edilmesi haqqinda Azerbaycan Respublikasinin Qanunu e qanun az 6 fevral 1998 17 May 2021 tarixinde Istifade tarixi 17 may 2021 Azerbaycan Respublikasinin Istiqlal ordeninin statutunun ve tesvirinin tesdiq edilmesi haqqinda Azerbaycan Respublikasinin 1993 cu il 6 dekabr tarixli 754 nomreli Qanununda deyisiklikler edilmesi barede Azerbaycan Respublikasinin Qanunu president az 28 noyabr 2013 2021 09 28 tarixinde Istifade tarixi 28 sentyabr 2021 Xarici kecidler