Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Seyid İskəndər Əli Mirzə Sahibzadə (13 noyabr 1899, Mürşüdabad[d], Qərbi Benqaliya – 13 noyabr 1969, London) — 1956-cı ildən 1958-ci ilədək Pakistanın ilk prezidenti.
| İskəndər Mirzə | |
|---|---|
| urdu اسکندرمیرز | |
 | |
| 7 avqust 1955 – 23 mart 1956 | |
| 23 mart 1956 – 27 oktyabr 1958 | |
| Sonrakı | Eyyub xan |
| 6 oktyabr 1955 – 23 mart 1956 | |
| Şəxsi məlumatlar | |
| Doğum tarixi | 13 noyabr 1899 |
| Doğum yeri |
|
| Vəfat tarixi | 13 noyabr 1969(70 yaşında) |
| Vəfat yeri | |
| Vəfat səbəbi | ürək tutması[d] |
| Dəfn yeri | |
| Partiya | |
| Təhsili | |
| Fəaliyyəti | siyasətçi |
| Uşağı | 6 |
| Dini | sünni islam |
| Rütbəsi | general |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Həyatı
15 noyabr 1899-cu ildə Bombeydə İran əsilli şiə bir ailənin uşağı olaraq dünyaya gəldi. "Bombey Elphinstone" və "Sandhurst Royal Military" kolejlərində hərbi təhsil aldı və İngilis ordusunun ilk Hindli zabiti oldu (1920). Avqust 1926-cı ildə "Political Servicee" təyin edildi; 1945-ci ilə qədər Şimali-qərbi Sərhəd əyalətində, 1945–1946-cı ildə Orissa ştatında və 1946–1947-ci illərdə yıllarında Müdafiə Nazirliyində yüksək idarəçilikdə təmsil olundu. Əsgəri və bürokratik vəzifələri sırasında bölgədəki tayfaları tanıdı, onlara qarşı necə bir siyasət izlənəcəyini öyrəndi.
Pakistan dövlətinin qurulmasından sonra Müdafiə Nazirliyinə gətirildi. Müdafiə naziri olduğu illərdə (1947–1954) ordunun nizam-intizamı və Kəşmir məsələsiylə digər bəzi işlərdə təsirli fəaliyətlərdə oldu; özəlliklə Pakistanı Türkiyə, İran, İraq və İngiltərənin qurduğu bir ortaq müdafiə və bölgəsəl iş birliyi təşkilatına daşıdı. 1954-cü ildə Şərqi Pakistan hərbi valiliyinə, 1955-ci ildə Daxili işləri nazirliyinə və arxasından Pakistan ümumi valiliyinə, 1956-cı ildə də yeni konstitusiyanın qəbulüyle prezidentliyə gətirildi; qısa müddətdə ölkənin ən güclü adamı halına gəldi. Prezidentliyi sırasında siyasətçilərə qarşı nüfuzlu bir şəxsiyyət tövrü sərgilədi. Amerikadakı kimi çox geniş vəzifələrə sahib bir prezidentlik sistemi arzulayırdı və xalqın parlamentar idarəyə hələ hazır olmadığı qənaətindəydi.
Siyasətçilər bir tərəfdən ona qarşı mübarizə edir, bir tərəfdən də öz aralarında çəkişirdilər. Siyasi qarışıqlıq nizamsızlığa və iqtisadi çalxantılara yol açırdı. Nəhayət 1957-ci ildən etibarən bu duruma bir son vermək istəyən İskəndər Mirzə, 7 oktyabr 1958-ci ildə ümumi seçki üçün daha öncədən tarix bildirilmiş olmasına baxmayaraq konstitusiyanı qaldırıb, fövqəladə vəziyyət elan etdi; Baş Qərərgah rəisi Eyyub xana da fövqəladə vəziyyəti uyğulaması üçün vəzifə verdi. Fəqət bir neçə gün içərisində Eyyub xan ilə anlaşmazlığa düşdü; İskəndər Mirzə əvvəlkisi kimi iqtidarını sürdürməyi, Eyyub xan isə öz gücünü daha artıq hiss etdirməyi istəyirdi. Eyyub xan, fövqəladə vəziyyətin elanından iyirmi gün sonra özünün baş nazirliyində yeni bir hökumət qurulduğunu açıqladı və İskəndər Mirzəni istefaya məcbur etdi (27 oktyabr 1958); bir həftə sonra da onu Londona ömür boyu sürgünə göndərib prezidentliyini elan etdi.
Londonda siyasətdən kənar qalaraq səssiz bir həyat keçiren İskəndər Mirzə, Pakistanı Türkiyə kimi modern bir ölkə etmək istəyir, bu mövzuda çox özəndiyi Mustafa Kamal Atatürkdən təsirlənirkən önəmli qərarlarından öncə də Baş nazir Adnan Menderesdən düşüncələrini soruşurdu. Din adamlarından xoşlanmadığı üçün dövlət işlerində uləmaya yer vermək istemirdi. Pakistanı Cənubi-şərqi Asiya Andlaşması Təşkilatı (SEATO) və Bağdad Paktına (Mərkəzi Andlaşma Təşkilatı [CENTO]) daxil etmiş, Əfqanıstanla da yaxşı münasibətlər inkişaf etdirməyə özən göstərmişdi.
İskəndər Mirzə Londonda yetmişinci doğum günü olan 15 noyabr 1969-cu ildə öldü.
Həmçinin bax
İstinadlar
- Iskander Mirza // Munzinger Personen (alm.).
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Seyid Iskender Eli Mirze Sahibzade 13 noyabr 1899 Mursudabad d Qerbi Benqaliya 13 noyabr 1969 London 1956 ci ilden 1958 ci iledek Pakistanin ilk prezidenti Iskender Mirzeurdu اسکندرمیرزPakistanin general qubernatoru7 avqust 1955 23 mart 1956Pakistan Prezidenti23 mart 1956 27 oktyabr 1958SonrakiEyyub xanPakistanin general qubernatoru6 oktyabr 1955 23 mart 1956Sexsi melumatlarDogum tarixi 13 noyabr 1899 1899 11 13 Dogum yeri Mursudabad d Mursidabad d Qerbi Benqaliya HindistanVefat tarixi 13 noyabr 1969 1969 11 13 70 yasinda Vefat yeri London Boyuk London Ingiltere Birlesmis KralliqVefat sebebi urek tutmasi d Defn yeri TehranPartiya Respublika Partiyasi Pakistan Tehsili Mumbay UniversitetiFealiyyeti siyasetciUsagi 6Dini sunni islamRutbesi general Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyati15 noyabr 1899 cu ilde Bombeyde Iran esilli sie bir ailenin usagi olaraq dunyaya geldi Bombey Elphinstone ve Sandhurst Royal Military kolejlerinde herbi tehsil aldi ve Ingilis ordusunun ilk Hindli zabiti oldu 1920 Avqust 1926 ci ilde Political Servicee teyin edildi 1945 ci ile qeder Simali qerbi Serhed eyaletinde 1945 1946 ci ilde Orissa statinda ve 1946 1947 ci illerde yillarinda Mudafie Nazirliyinde yuksek idarecilikde temsil olundu Esgeri ve burokratik vezifeleri sirasinda bolgedeki tayfalari tanidi onlara qarsi nece bir siyaset izleneceyini oyrendi Pakistan dovletinin qurulmasindan sonra Mudafie Nazirliyine getirildi Mudafie naziri oldugu illerde 1947 1954 ordunun nizam intizami ve Kesmir meselesiyle diger bezi islerde tesirli fealiyetlerde oldu ozellikle Pakistani Turkiye Iran Iraq ve Ingilterenin qurdugu bir ortaq mudafie ve bolgesel is birliyi teskilatina dasidi 1954 cu ilde Serqi Pakistan herbi valiliyine 1955 ci ilde Daxili isleri nazirliyine ve arxasindan Pakistan umumi valiliyine 1956 ci ilde de yeni konstitusiyanin qebuluyle prezidentliye getirildi qisa muddetde olkenin en guclu adami halina geldi Prezidentliyi sirasinda siyasetcilere qarsi nufuzlu bir sexsiyyet tovru sergiledi Amerikadaki kimi cox genis vezifelere sahib bir prezidentlik sistemi arzulayirdi ve xalqin parlamentar idareye hele hazir olmadigi qenaetindeydi Siyasetciler bir terefden ona qarsi mubarize edir bir terefden de oz aralarinda cekisirdiler Siyasi qarisiqliq nizamsizliga ve iqtisadi calxantilara yol acirdi Nehayet 1957 ci ilden etibaren bu duruma bir son vermek isteyen Iskender Mirze 7 oktyabr 1958 ci ilde umumi secki ucun daha onceden tarix bildirilmis olmasina baxmayaraq konstitusiyani qaldirib fovqelade veziyyet elan etdi Bas Qerergah reisi Eyyub xana da fovqelade veziyyeti uygulamasi ucun vezife verdi Feqet bir nece gun icerisinde Eyyub xan ile anlasmazliga dusdu Iskender Mirze evvelkisi kimi iqtidarini surdurmeyi Eyyub xan ise oz gucunu daha artiq hiss etdirmeyi isteyirdi Eyyub xan fovqelade veziyyetin elanindan iyirmi gun sonra ozunun bas nazirliyinde yeni bir hokumet quruldugunu aciqladi ve Iskender Mirzeni istefaya mecbur etdi 27 oktyabr 1958 bir hefte sonra da onu Londona omur boyu surgune gonderib prezidentliyini elan etdi Londonda siyasetden kenar qalaraq sessiz bir heyat keciren Iskender Mirze Pakistani Turkiye kimi modern bir olke etmek isteyir bu movzuda cox ozendiyi Mustafa Kamal Ataturkden tesirlenirken onemli qerarlarindan once de Bas nazir Adnan Menderesden dusuncelerini sorusurdu Din adamlarindan xoslanmadigi ucun dovlet islerinde ulemaya yer vermek istemirdi Pakistani Cenubi serqi Asiya Andlasmasi Teskilati SEATO ve Bagdad Paktina Merkezi Andlasma Teskilati CENTO daxil etmis Efqanistanla da yaxsi munasibetler inkisaf etdirmeye ozen gostermisdi Iskender Mirze Londonda yetmisinci dogum gunu olan 15 noyabr 1969 cu ilde oldu Hemcinin baxPakistanIstinadlarIskander Mirza Munzinger Personen alm