Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
İsgəndəriyyə kitabxanası — İndiki Misir dövləti ərazisində yerləşən, qədim tarixin ən böyük və ən vacib kitabxanalarından və İsgəndəriyyə Museyonu adlı elmi-mədəni mərkəzinin böyük tərkib hissəsindən biri.
| İsgəndəriyyə kitabxanası | |
|---|---|
 | |
| Ümumi məlumatlar | |
| Ölkə |
|
| Yaradılıb | III əsr |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Tarixi
İsgəndəriyyə kitabxanasının Misir fironu I Ptolemeyin təşəbbüsü nəticəsində tikildiyi bir çox tarixçilər tərəfindən iddia olunur. Həmin iddialara əsasən, bu kitabxanın tikilməsində əsasən Peripatetiklər, xüsusi ilə də 2 qədim ictimai xadim Lampsakuslu Straton və Falerli Demetrius yaxından iştirak etmişlər. Digər mənbələrdə iddia olunur ki, kitabxana I Ptolemeyin dövründə deyil, əslində onun oğlu II Ptolemeyin hakimiyyəti illərində tikilib istifadəyə verilmişdir.
İsgəndəriyyə kitabxanası tikilməsinin əsas məqsədi, dövrünün bütün məlumatlarının bir yerə toplanması və papirus köçürülməsi vasitəsilə orada qorunub saxlanması idi. Yunan əsilli filosof Qalenin dediklərinə görə, hətta gəmilər vasitəsilə limana gətirilən bütün növ kitablar xüsusi olaraq bu kitabxanada "Gəmilərdən gətirilən kitablar" adlı ayrıca bölmələrdə saxlanılır, köçürülmələri isə öz sahiblərinə geri qaytarılırdı. Həmçinin, kitabxanın redaktorlarının tanınmasının digər əsas səbəbləridən biri kimi də onların əfsanəvi yunan şairi Homerin bəzi mətnlərinin işlənib hazırlanmasındakı rolu xüsusi ilə qeyd olunur
Kitabxananın dağılması
Bəzi mənbələrə görə, İsgəndəriyyə kitabxanasına vurulan ilk zərər eramızdan qabaq 48-ci və 47-ci illərdə Yuli Sezarın da iştirak etdiyi VII Kleopatra ilə qardaşı arasında ara çəkişmələr nəticəsində baş verib və nəticədə kitabxanın böyük bir hissəsinə yanğın nəticəsində xeyli zərər dəyib. Antik dövrün Seneka Lutsius Anneus, Pol Orosios və Dio Kasius kimi bir çox tanınmış yazıçı-alimləri öz yazılarda həmin hadisə nəticəsində 400000 yaxın kitabın məhv olduğunu iddia edirlər. Yunan tarixçisi Plutarx bu hadisəni belə şərh edir:
Düşmən onun(Yuli Sezarın) dəniz ilə əlaqəsini kəsməyə cəhd edən zaman, o(Yuli Sezar) bu təhlükədən sovuşmaq üçün öz gəmilərini yandırmağa məcbur qalır və bunun nəticəsində bərələrdən başlamış yanğın buradan da idarəolunmaz şəkildə kitabxanaya keçir və onun məhv olmasına səbəb olur.
Romalı tarixçi Alus Gelusun öz nəşr etdiyi "Attik Gecələr" adlı kitabına əsasən, təxmin edilən digər yanğın isə eramızın II əsrində şəhərin blokadası zamanı Sezarın ordusu tərəfindən təsadüf nəticəsində yandığı ehtimal edilir.
Kitabxanın böyük bir hissəsinin dağılmasına xitam verən əsas hadisə Roma imperatoru Avrelianın şəhər uğrunda döyüşləri zamanı baş verir. Kitabxananın daha az zərər görmüş hissəsi isə saxlanılması eramızın 4-cü əsrində yeni paytaxt hesab olunan Konstantinopola göndərildiyi təxmin edilir.
Müasir İsgəndəriyyə kitabxanası
2002-ci ildə həmin tarixi kitabxananın əzəmətini bərpa etmək və həmçinin azad biliyin qazanılmasına zəmin yaratmaq üçün onun tarixən yerləşdiyi təxmin edilən yerdə müasir İsgəndəriyyə kitabxanası tikilib istifadəyə verilir. Bu kitabxananın tikilməsi nəticəsində Misirdə dövlətdən asılı olmayan yeni ictimai təhsil sisteminin təskilinə zəmin yarandı. Kitabxananın əsas oxuma zalı 20000 m2-dir və 8 milyona qədər kitabın saxlanılmasını təmin edə biləcək rəflərlə təmin olunmuşdur.
Maraqlı Faktlar
- 2011-ci il Misir inqilabı zamanı bir çox şəhər sakinləri kitabxananı üsyançılar tərəfindən yarana biləcək hər hansı bir təhlükəsindən qorumaq üçün onun ətrafında canlı sədd yaratdılar.
İstinadlar
Xarici keçidlər
- Rəsmi saytı
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Isgenderiyye kitabxanasi Indiki Misir dovleti erazisinde yerlesen qedim tarixin en boyuk ve en vacib kitabxanalarindan ve Isgenderiyye Museyonu adli elmi medeni merkezinin boyuk terkib hissesinden biri Isgenderiyye kitabxanasiUmumi melumatlarOlke Roma Misiri d Yaradilib III esr Vikianbarda elaqeli mediafayllarTarixiIsgenderiyye kitabxanasinin Misir fironu I Ptolemeyin tesebbusu neticesinde tikildiyi bir cox tarixciler terefinden iddia olunur Hemin iddialara esasen bu kitabxanin tikilmesinde esasen Peripatetikler xususi ile de 2 qedim ictimai xadim Lampsakuslu Straton ve Falerli Demetrius yaxindan istirak etmisler Diger menbelerde iddia olunur ki kitabxana I Ptolemeyin dovrunde deyil eslinde onun oglu II Ptolemeyin hakimiyyeti illerinde tikilib istifadeye verilmisdir Isgenderiyye kitabxanasi tikilmesinin esas meqsedi dovrunun butun melumatlarinin bir yere toplanmasi ve papirus kocurulmesi vasitesile orada qorunub saxlanmasi idi Yunan esilli filosof Qalenin dediklerine gore hetta gemiler vasitesile limana getirilen butun nov kitablar xususi olaraq bu kitabxanada Gemilerden getirilen kitablar adli ayrica bolmelerde saxlanilir kocurulmeleri ise oz sahiblerine geri qaytarilirdi Hemcinin kitabxanin redaktorlarinin taninmasinin diger esas sebebleriden biri kimi de onlarin efsanevi yunan sairi Homerin bezi metnlerinin islenib hazirlanmasindaki rolu xususi ile qeyd olunurKitabxananin dagilmasiBezi menbelere gore Isgenderiyye kitabxanasina vurulan ilk zerer eramizdan qabaq 48 ci ve 47 ci illerde Yuli Sezarin da istirak etdiyi VII Kleopatra ile qardasi arasinda ara cekismeler neticesinde bas verib ve neticede kitabxanin boyuk bir hissesine yangin neticesinde xeyli zerer deyib Antik dovrun Seneka Lutsius Anneus Pol Orosios ve Dio Kasius kimi bir cox taninmis yazici alimleri oz yazilarda hemin hadise neticesinde 400000 yaxin kitabin mehv oldugunu iddia edirler Yunan tarixcisi Plutarx bu hadiseni bele serh edir Dusmen onun Yuli Sezarin deniz ile elaqesini kesmeye cehd eden zaman o Yuli Sezar bu tehlukeden sovusmaq ucun oz gemilerini yandirmaga mecbur qalir ve bunun neticesinde berelerden baslamis yangin buradan da idareolunmaz sekilde kitabxanaya kecir ve onun mehv olmasina sebeb olur Romali tarixci Alus Gelusun oz nesr etdiyi Attik Geceler adli kitabina esasen texmin edilen diger yangin ise eramizin II esrinde seherin blokadasi zamani Sezarin ordusu terefinden tesaduf neticesinde yandigi ehtimal edilir Kitabxanin boyuk bir hissesinin dagilmasina xitam veren esas hadise Roma imperatoru Avrelianin seher ugrunda doyusleri zamani bas verir Kitabxananin daha az zerer gormus hissesi ise saxlanilmasi eramizin 4 cu esrinde yeni paytaxt hesab olunan Konstantinopola gonderildiyi texmin edilir Muasir Isgenderiyye kitabxanasi2002 ci ilde hemin tarixi kitabxananin ezemetini berpa etmek ve hemcinin azad biliyin qazanilmasina zemin yaratmaq ucun onun tarixen yerlesdiyi texmin edilen yerde muasir Isgenderiyye kitabxanasi tikilib istifadeye verilir Bu kitabxananin tikilmesi neticesinde Misirde dovletden asili olmayan yeni ictimai tehsil sisteminin teskiline zemin yarandi Kitabxananin esas oxuma zali 20000 m2 dir ve 8 milyona qeder kitabin saxlanilmasini temin ede bilecek reflerle temin olunmusdur Muasir Isgenderiyye kitabxanasinin gorunusuMaraqli Faktlar2011 ci il Misir inqilabi zamani bir cox seher sakinleri kitabxanani usyancilar terefinden yarana bilecek her hansi bir tehlukesinden qorumaq ucun onun etrafinda canli sedd yaratdilar IstinadlarXarici kecidlerResmi sayti