Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
İrsi monarxiya – irsi monarxiya və ya sülalə sistemi monarxiya idarəetmə sisteminin ən geniş yayılmış üsuludur və indiki monarxiyaların əksəriyyəti tərəfindən istifadə olunur. İrsi monarxiyada bütün monarxlar eyni ailədən gəlir və monarxiya ailənin bir üzvündən digərinə miras qalır. Sülalə sisteminin üstünlükləri sabitlik, davamlılıq və proqnozlaşdırıla bilənlik, həmçinin məişət məhəbbəti və sədaqətini sabitləşdirən elementdir.
Məsələn, irsi monarxiyanın başında duran kral və ya kraliça ölürsə və ya taxtdan imtina edərsə, tac adətən sonrakı nəslə, padşahın və ya kraliçanın övladına müəyyən qaydada keçir. əgər o uşaq da ölürsə, bu dəfə tac öz övladına, övladı yoxdursa, qardaşına, bacısı oğluna, əmisi oğluna və ya başqa qohumuna keçir. İrsi monarxiyalarda varislik adətən müəyyən qaydalarla müəyyən edilir ki, kimin taxta çıxacağı çoxdan məlum olsun. Cari varislik adətən ən böyük uşaqla olur, lakin keçmişdə daha çox istifadə edilən başqa üsullar var, məsələn, ata nəslini, başqa seçilmiş vərəsə və ya yenidən seçilmiş vərəsə miras almaq kimi.
Tarixən taxta çıxma sistemlərində, xüsusən də bu hüququn yalnız oğlanlara aid olub-olmaması və ya qızların da bu hüquqa malik olub-olmaması sualına diqqət yetirilməklə, fərqliliklər olmuşdur. Paternalist taxt-tac sistemində qadınlara nə taxta çıxmağa, nə də taxt-tacı öz nəsillərinə buraxmağa icazə verilmir. Ata qohumu ata nəslindən birbaşa ortaq əcdadı olan kimsədir. Digər taxt-tac sistemində həm kişi, həm də qadın varis ola bilər və cinsindən asılı olmayaraq yaşa görə taxta çıxmağa icazə verir. Seçməli monarxiya, yalnız bir ailəyə səsvermə hüququ verildiyi təqdirdə irsi monarxiya kimi ola bilər. Bu tarixdə tapılıb. Burada istifadə edilən üsullardan biri də monarxın hələ sağ ikən onun təsirindən istifadə edərək qohumunun seçilməsi idi. Orta əsrlərin sonlarında Avropada ölkələrin əksəriyyəti formal olaraq seçilmiş monarxiyalar idi, lakin monarxiya əsrlər boyu eyni ailədə qaldığından bu qarışıqlıq tədricən irsi monarxiyalara çevrilirdi. Bu gün bu monarxiyaların əksəriyyəti rəsmən irsi monarxiyaya çevrilmişdir.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Irsi monarxiya irsi monarxiya ve ya sulale sistemi monarxiya idareetme sisteminin en genis yayilmis usuludur ve indiki monarxiyalarin ekseriyyeti terefinden istifade olunur Irsi monarxiyada butun monarxlar eyni aileden gelir ve monarxiya ailenin bir uzvunden digerine miras qalir Sulale sisteminin ustunlukleri sabitlik davamliliq ve proqnozlasdirila bilenlik hemcinin meiset mehebbeti ve sedaqetini sabitlesdiren elementdir Meselen irsi monarxiyanin basinda duran kral ve ya kralica olurse ve ya taxtdan imtina ederse tac adeten sonraki nesle padsahin ve ya kralicanin ovladina mueyyen qaydada kecir eger o usaq da olurse bu defe tac oz ovladina ovladi yoxdursa qardasina bacisi ogluna emisi ogluna ve ya basqa qohumuna kecir Irsi monarxiyalarda varislik adeten mueyyen qaydalarla mueyyen edilir ki kimin taxta cixacagi coxdan melum olsun Cari varislik adeten en boyuk usaqla olur lakin kecmisde daha cox istifade edilen basqa usullar var meselen ata neslini basqa secilmis verese ve ya yeniden secilmis verese miras almaq kimi Tarixen taxta cixma sistemlerinde xususen de bu huququn yalniz oglanlara aid olub olmamasi ve ya qizlarin da bu huquqa malik olub olmamasi sualina diqqet yetirilmekle ferqlilikler olmusdur Paternalist taxt tac sisteminde qadinlara ne taxta cixmaga ne de taxt taci oz nesillerine buraxmaga icaze verilmir Ata qohumu ata neslinden birbasa ortaq ecdadi olan kimsedir Diger taxt tac sisteminde hem kisi hem de qadin varis ola biler ve cinsinden asili olmayaraq yasa gore taxta cixmaga icaze verir Secmeli monarxiya yalniz bir aileye sesverme huququ verildiyi teqdirde irsi monarxiya kimi ola biler Bu tarixde tapilib Burada istifade edilen usullardan biri de monarxin hele sag iken onun tesirinden istifade ederek qohumunun secilmesi idi Orta esrlerin sonlarinda Avropada olkelerin ekseriyyeti formal olaraq secilmis monarxiyalar idi lakin monarxiya esrler boyu eyni ailede qaldigindan bu qarisiqliq tedricen irsi monarxiyalara cevrilirdi Bu gun bu monarxiyalarin ekseriyyeti resmen irsi monarxiyaya cevrilmisdir