İraq—Suriya münasibətləri — İraq və Suriya arasında iki tərəfli diplomatik münasibətlər. Ölkələr arasındakı dövlət sərhədinin uzunluğu 599 km-dir.
İraq—Suriya münasibətləri | |||||
---|---|---|---|---|---|
![]() | |||||
| |||||
![]() |
Tarix
Bu ölkələr arasındakı münasibətlər uzun müddət düşmənçilik və qısa dostluq dövrləri ilə dəyişir. 1973-cü ilin oktyabrında İraq və Suriya Ərəb-İsrail müharibəsi dövründə eyni tərəfdə vuruşur. 1978-ci ilin oktyabrında bu ölkələr Misirin İsrail ilə sülh bağlamaq planlarına qarşı çıxır. 1980-ci ildə İranla İraq müharibəsi başladıqdan sonra İraq-Suriya münasibətləri kəskin şəkildə pisləşir. Suriya İraqı ərəb dünyasının ortaq düşməni İsraillə mübarizə aparmadığını, bu dövlətlə qarşıdurmada ərəbləri dəstəkləyən İrana hücum etdiyini tənqid edir. 1981-ci il ərzində ölkələr arasındakı münasibətlər qarşılıqlı ittihamlar və iddialar üzündən daha da pisləşir. 1982-ci ilin aprelində Suriya İraqla diplomatik əlaqələrini kəsir, ortaq sərhədi bağlayır və Suriya ərazisindən Aralıq dənizindəki limanlara keçən bir boru kəməri ilə İraq neftinin verilməsini dayandırır. Bu boru kəməri ilə İraq neftinin ixracının dayandırılması İraq üçün ciddi iqtisadi zərbə olur. Səddam Hüseyn bu addımı bu müharibədəki birbaşa təsdiqi olaraq adlandırır. İran İraqla bağlı siyasətinə görə Suriyaya endirimli qiymətlə neft tədarük etməyə başlayır. İraq və Suriya arasındakı düşmənçilik digər ərəb dövlətlərinin liderlərində narahatlıq yaradıb. İordaniya Kralı Hüseyn ibn Talal vasitəçi olmağa, İraq və Suriya rəhbərliyini barışdırmağa qərar çalışır. 1987-ci ilin əvvəlində onun səyləri uğurla başa çatır. Səddam Hüseyn ilə Suriya Prezidenti Hafiz Əsəd arasında təmaslar bərpa edilir. Bununla belə münasibətlərdə yaxşılaşma müşahidə olunmur. 1987-ci ilin noyabrında, iki ölkənin liderləri Əmmandakı Ərəb Birliyi sammiti zamanı bir araya gəlir. İraq zirvə zamanı Suriyanın Ərəb dövlətlərinin İrana qarşı ümumi sanksiyalar tətbiq etməsini dayandırmasına mənfi reaksiya verir.
2006-cı ildə 24 illik fasilədən sonra İraq-Suriya münasibətləri bərpa edilir. 2010-cu illərdə bu iki ölkə ekstremizm və terrorizmin kəskin artması ilə üzləşir və bu da bu dövlətlərin ərazilərində vətəndaş müharibələrinin başlanmasına səbəb olur. 2016-cı ildən bəri İraq könüllüləri Suriya ordusunda döyüşürlər. 2017-ci ilin fevralında İraq Suriyadakı İŞİD hədəflərinə qarşı ilk hava hücumunu həyata keçirir və bu Suriya hökuməti ilə koordinasiyalı şəkildə həyata keçirilir. 2017-ci ilin iyul ayında İraq, İranla yanaşı, Suriya ilə hərbi əməkdaşlığı inkişaf etdirmək üçün bir müqavilə imzalamışdır.
İstinadlar
- "The World Factbook — Central Intelligence Agency". 2020-10-16 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-11-17.
- "Iraq and Syria restore relations". 2017-10-20 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-11-17.
- "Syria's Relations with Iraq | United States Institute of Peace". 2017-05-10 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-11-17.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Iraq Suriya munasibetleri Iraq ve Suriya arasinda iki terefli diplomatik munasibetler Olkeler arasindaki dovlet serhedinin uzunlugu 599 km dir Iraq Suriya munasibetleri Iraq Suriya Vikianbarda elaqeli mediafayllarTarixBu olkeler arasindaki munasibetler uzun muddet dusmencilik ve qisa dostluq dovrleri ile deyisir 1973 cu ilin oktyabrinda Iraq ve Suriya Ereb Israil muharibesi dovrunde eyni terefde vurusur 1978 ci ilin oktyabrinda bu olkeler Misirin Israil ile sulh baglamaq planlarina qarsi cixir 1980 ci ilde Iranla Iraq muharibesi basladiqdan sonra Iraq Suriya munasibetleri keskin sekilde pislesir Suriya Iraqi ereb dunyasinin ortaq dusmeni Israille mubarize aparmadigini bu dovletle qarsidurmada erebleri destekleyen Irana hucum etdiyini tenqid edir 1981 ci il erzinde olkeler arasindaki munasibetler qarsiliqli ittihamlar ve iddialar uzunden daha da pislesir 1982 ci ilin aprelinde Suriya Iraqla diplomatik elaqelerini kesir ortaq serhedi baglayir ve Suriya erazisinden Araliq denizindeki limanlara kecen bir boru kemeri ile Iraq neftinin verilmesini dayandirir Bu boru kemeri ile Iraq neftinin ixracinin dayandirilmasi Iraq ucun ciddi iqtisadi zerbe olur Seddam Huseyn bu addimi bu muharibedeki birbasa tesdiqi olaraq adlandirir Iran Iraqla bagli siyasetine gore Suriyaya endirimli qiymetle neft tedaruk etmeye baslayir Iraq ve Suriya arasindaki dusmencilik diger ereb dovletlerinin liderlerinde narahatliq yaradib Iordaniya Krali Huseyn ibn Talal vasiteci olmaga Iraq ve Suriya rehberliyini barisdirmaga qerar calisir 1987 ci ilin evvelinde onun seyleri ugurla basa catir Seddam Huseyn ile Suriya Prezidenti Hafiz Esed arasinda temaslar berpa edilir Bununla bele munasibetlerde yaxsilasma musahide olunmur 1987 ci ilin noyabrinda iki olkenin liderleri Emmandaki Ereb Birliyi sammiti zamani bir araya gelir Iraq zirve zamani Suriyanin Ereb dovletlerinin Irana qarsi umumi sanksiyalar tetbiq etmesini dayandirmasina menfi reaksiya verir 2006 ci ilde 24 illik fasileden sonra Iraq Suriya munasibetleri berpa edilir 2010 cu illerde bu iki olke ekstremizm ve terrorizmin keskin artmasi ile uzlesir ve bu da bu dovletlerin erazilerinde vetendas muharibelerinin baslanmasina sebeb olur 2016 ci ilden beri Iraq konulluleri Suriya ordusunda doyusurler 2017 ci ilin fevralinda Iraq Suriyadaki ISID hedeflerine qarsi ilk hava hucumunu heyata kecirir ve bu Suriya hokumeti ile koordinasiyali sekilde heyata kecirilir 2017 ci ilin iyul ayinda Iraq Iranla yanasi Suriya ile herbi emekdasligi inkisaf etdirmek ucun bir muqavile imzalamisdir Istinadlar The World Factbook Central Intelligence Agency 2020 10 16 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2020 11 17 Iraq and Syria restore relations 2017 10 20 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2020 11 17 Syria s Relations with Iraq United States Institute of Peace 2017 05 10 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2020 11 17