Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
İraq Konsititusiyası (ərəb. دستور العراق)—İraqın əsas qanunu. İlk konsititusiyası 1925-ci ildə nəşr edilib.2005-ci ildə yenidən qüvvəyə minib.
| İraq Konsitutisiyası | |
|---|---|
| ərəb. دستور العراق | |
| Hüquqi sahə | Konsitutisiya |
| Növ | konstitusiya |
| Ölkə |  İraq |
| Ratifikasiya edilib | 15 oktyabr,2005 |
| Qüvvəyə minib | 2005 |
| İlk nəşr | 1925 |
| Cari nəşr | 2005 |
Tarixi
Konstitusiya monarxiyası quran İraqın ilk konstitusiyası 1925-ci ildə bir İngilis hərbi işğalı altında qüvvəyə mindi və 1958 inqilabı bir respublika qurana qədər qüvvədə qaldı. Aralıq konstitusiyalar 1958, 1964, 1968 və 1970-ci illərdə qəbul edildi, Keçid İnzibati Qanunu qəbul edilənə qədər de-yure qüvvədə qaldı. 1990-cı ildə bir konstitusiya layihəsi hazırlandı, lakin Körfəz müharibəsinin başlaması səbəbindən heç vaxt yayılmadı.
Mövcud konstitusiya 15 oktyabr 2005-ci ildə keçirilmiş bir referendumla təsdiqləndi. Konstitusiya, 2005-ci ildə İraq Konstitusiya Layihə Komitəsi üzvləri tərəfindən İraq Dövlətinə keçid dövrü üçün İdarəetmə Qanunu ("TAL") əvəz etmək üçün hazırlanmışdır.). TAL, İraq Müharibəsindən sonra və İraqın ABŞ və Koalisiya qüvvələri tərəfindən işğalından sonra Koalisiya Müvəqqəti Təşkilatı tərəfindən seçilmiş, təyin olunmuş bir qurum olan İraq İdarəetmə Şurası tərəfindən 2003-cü ilin dekabrından 2004-cü ilin martına qədər hazırlanmışdır.
Referendumdan əvvəl edilən bir kompromis şərtilə, yeni konstitusiyaya uyğun olaraq seçiləcək ilk parlamentin konstitusiyaya düzəliş edilməsini və ya edilməməsini təyin etmək üçün Konstitusiya Baxış Komitəsi yaratması qəbul edildi. Razılaşdırılmış hər hansı düzəliş əvvəlcədən təsdiqlənənə bənzər bir referendumla təsdiqlənməlidir. Bu razılaşma bağlandıqdan sonra sünni çoxluq təşkil edən İraq İslam Partiyası 15 oktyabr 2005-ci ildə keçirilmiş referendumda Bəli səsin geri qaytarılmasına razılıq verdi.
Seçki Komissiyası rəsmiləri mətbuat konfransında bildirib ki, seçicilərin 78 faizi nizamnaməni dəstəkləyib, 21 faiz isə buna qarşı çıxıb. 18 əyalətdən ikisi üçdə ikisindən çox, bir vilayət veto qoymadan "Yox" səsləri qeydə alındı. Ölkənin 18 əyalətinin üçündə (üçü — Mosul, Anbar və Səlahəddin — sünni çoxluğun olduğu düşünülür) üçdə ikisinin rədd edilməsi, Məclisin ləğvini, təzə seçkilərin və bütünlüklə başlamağın tələb olunardı. tərtib prosesi. Komissiya rəsmiləri əvvəlcədən bildirmişdilər ki, referendumda fəallıq 63 faizdir.
Yeni Konstitusiyanın hazırlanması və qəbul edilməsi mübahisəsiz deyildi, lakin İraqdakı məzhəb gərginliyi bu prosesdə daha çox hiss olundu. Layihə komitəsinin sədri Humam Hamoudi müntəzəm olaraq sünni tələblərinə güzəştə getməyin mənası kimi şərh olunan açıqlamalar verirdi. [1] Hazırlanmanın sona çatma müddəti, dini dildə konsensus olmadığı üçün dörd dəfə uzadıldı. Sonda tərtib komitəsinin 15 sünni üzvündən yalnız üçü imza mərasimində iştirak etdi və heç biri də imzalamadı. Sünni liderlər konstitusiyaya dəstək olub-olmaması mövzusunda ayrıldı. Sünni baş müzakirəçisi Saleh əl-Mutlaq, Hewar Cəbhəsinin davamçılarını ona qarşı səs verməyə çağırdı, lakin ən böyük sünni bloku olan İraq Saziş Cəbhəsi, sənədləri nəzərə alaraq nəzərdən keçiriləcək və düzəliş ediləcəyini vəd etdikdən sonra sənədi dəstəklədi. baxışlar. Bununla bağlı Konstitusiyaya Dəyişikliklər Komitəsi yaradıldı, lakin irəliləyiş ləng oldu. Qeyd edək ki, düzəliş komitəsinə sədrlik edən eyni şəxs Humam Hamoudi də düzəliş komitəsinə rəhbərlik edir.
Təklif olunan konstitusiyanın mətni 28 avqust 2005 Bazar günü Milli Məclisə oxundu. Dövləti "demokratik, federal, təmsilçi bir respublika" olaraq izah etdi (maddə 1) (bununla birlikdə səlahiyyət bölgüsü sona qədər təxirə salınmalıdır) .
Ümumi
Konstitusiyada çoxsaylı əsas fikirlər mövcuddur (təəssüf ki, konstitusiyaya edilən son dəyişikliklər səbəbindən, konstitusiyadakı bəzi maddələrə edilən istinadların əksəriyyəti qeyri-dəqiqdir):
- İraq müstəqil bir millətdir.
- İdarəetmə sistemi demokratik, federal, təmsilçi, parlament respublikasıdır.
- İslam dövlət dinidir və ölkə qanunlarının əsas təməlidir və heç bir qanun İslamın təsbit olunmuş müddəalarına zidd ola bilməz.
- Demokratiya prinsiplərinə zidd olan heç bir qanun qurulmaya bilər.
- Hüquqlara və əsas azadlıqlara zidd olan heç bir qanun yaradıla bilməz.
- İraq xalqının əksəriyyətinin İslam kimliyi və bütün şəxslər üçün tam dini hüquqları və etiqad və dini etiqad azadlığı təmin edilir.
- İraq İslam dünyasının bir hissəsidir və ərəb vətəndaşları ərəb millətinin bir hissəsidir.
- İraq çox millətli, çox dinli və çox məzhəbli bir ölkədir və ərəb və kürd rəsmi rəsmi dildir. İroqilərə uşaqlarını Türkmənistan, Xaldey və Assuriya kimi ana dillərində, dövlət təhsil müəssisələrində təhsil almaq hüququ təmin edilir. və ya təhsil qaydalarına uyğun olaraq özəl təhsil müəssisələrində hər hansı digər dil.
- Türkomen, Xaldey və Assuriya dilləri yerləşdikləri ərazilərdə rəsmi olacaqdır. Hər bir bölgə və ya əyalət ümumi referendumda yerli bir dili əlavə bir rəsmi dil olaraq qəbul edə bilər.
- Müəssisələr və ya cərəyanlar irqçilik, terrorizm, "təkfir" (kimsəni kafir elan etmək) və məzhəbdən təmizlənmənin tərəfdarı ola bilməz, təşviq edə bilməz, əsaslandıra və ya təbliğ edə bilməz. **"Səddamist Baas Partiyası", qəbul etdiyi addan asılı olmayaraq, xüsusi qadağandır .
- Ölkədə mülki hakimiyyətin komandanlığı altında bir hərbi və təhlükəsizlik xidmətləri var və siyasətə qarışmayacaq və ya səlahiyyətin təhvil verilməsində istifadə olunmayacaq. Silahlı şəxslər qadağan olunur.
Konstitusiya torpağın ən yüksək qanundur. Konstitusiyaya zidd olan heç bir qanun qəbul edilə bilməz.
İstinadlar
Həmçinin bax
Xarici keçidlər
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Iraq Konsititusiyasi ereb دستور العراق Iraqin esas qanunu Ilk konsititusiyasi 1925 ci ilde nesr edilib 2005 ci ilde yeniden quvveye minib Iraq Konsitutisiyasiereb دستور العراق Huquqi sahe KonsitutisiyaNov konstitusiyaOlke IraqRatifikasiya edilib 15 oktyabr 2005Quvveye minib 2005Ilk nesr 1925Cari nesr 2005TarixiKonstitusiya monarxiyasi quran Iraqin ilk konstitusiyasi 1925 ci ilde bir Ingilis herbi isgali altinda quvveye mindi ve 1958 inqilabi bir respublika qurana qeder quvvede qaldi Araliq konstitusiyalar 1958 1964 1968 ve 1970 ci illerde qebul edildi Kecid Inzibati Qanunu qebul edilene qeder de yure quvvede qaldi 1990 ci ilde bir konstitusiya layihesi hazirlandi lakin Korfez muharibesinin baslamasi sebebinden hec vaxt yayilmadi Movcud konstitusiya 15 oktyabr 2005 ci ilde kecirilmis bir referendumla tesdiqlendi Konstitusiya 2005 ci ilde Iraq Konstitusiya Layihe Komitesi uzvleri terefinden Iraq Dovletine kecid dovru ucun Idareetme Qanunu TAL evez etmek ucun hazirlanmisdir TAL Iraq Muharibesinden sonra ve Iraqin ABS ve Koalisiya quvveleri terefinden isgalindan sonra Koalisiya Muveqqeti Teskilati terefinden secilmis teyin olunmus bir qurum olan Iraq Idareetme Surasi terefinden 2003 cu ilin dekabrindan 2004 cu ilin martina qeder hazirlanmisdir Referendumdan evvel edilen bir kompromis sertile yeni konstitusiyaya uygun olaraq secilecek ilk parlamentin konstitusiyaya duzelis edilmesini ve ya edilmemesini teyin etmek ucun Konstitusiya Baxis Komitesi yaratmasi qebul edildi Razilasdirilmis her hansi duzelis evvelceden tesdiqlenene benzer bir referendumla tesdiqlenmelidir Bu razilasma baglandiqdan sonra sunni coxluq teskil eden Iraq Islam Partiyasi 15 oktyabr 2005 ci ilde kecirilmis referendumda Beli sesin geri qaytarilmasina raziliq verdi Secki Komissiyasi resmileri metbuat konfransinda bildirib ki secicilerin 78 faizi nizamnameni destekleyib 21 faiz ise buna qarsi cixib 18 eyaletden ikisi ucde ikisinden cox bir vilayet veto qoymadan Yox sesleri qeyde alindi Olkenin 18 eyaletinin ucunde ucu Mosul Anbar ve Selaheddin sunni coxlugun oldugu dusunulur ucde ikisinin redd edilmesi Meclisin legvini teze seckilerin ve butunlukle baslamagin teleb olunardi tertib prosesi Komissiya resmileri evvelceden bildirmisdiler ki referendumda fealliq 63 faizdir Yeni Konstitusiyanin hazirlanmasi ve qebul edilmesi mubahisesiz deyildi lakin Iraqdaki mezheb gerginliyi bu prosesde daha cox hiss olundu Layihe komitesinin sedri Humam Hamoudi muntezem olaraq sunni teleblerine guzeste getmeyin menasi kimi serh olunan aciqlamalar verirdi 1 Hazirlanmanin sona catma muddeti dini dilde konsensus olmadigi ucun dord defe uzadildi Sonda tertib komitesinin 15 sunni uzvunden yalniz ucu imza merasiminde istirak etdi ve hec biri de imzalamadi Sunni liderler konstitusiyaya destek olub olmamasi movzusunda ayrildi Sunni bas muzakirecisi Saleh el Mutlaq Hewar Cebhesinin davamcilarini ona qarsi ses vermeye cagirdi lakin en boyuk sunni bloku olan Iraq Sazis Cebhesi senedleri nezere alaraq nezerden kecirilecek ve duzelis edileceyini ved etdikden sonra senedi destekledi baxislar Bununla bagli Konstitusiyaya Deyisiklikler Komitesi yaradildi lakin irelileyis leng oldu Qeyd edek ki duzelis komitesine sedrlik eden eyni sexs Humam Hamoudi de duzelis komitesine rehberlik edir Teklif olunan konstitusiyanin metni 28 avqust 2005 Bazar gunu Milli Meclise oxundu Dovleti demokratik federal temsilci bir respublika olaraq izah etdi madde 1 bununla birlikde selahiyyet bolgusu sona qeder texire salinmalidir UmumiKonstitusiyada coxsayli esas fikirler movcuddur teessuf ki konstitusiyaya edilen son deyisiklikler sebebinden konstitusiyadaki bezi maddelere edilen istinadlarin ekseriyyeti qeyri deqiqdir Iraq musteqil bir milletdir Idareetme sistemi demokratik federal temsilci parlament respublikasidir Islam dovlet dinidir ve olke qanunlarinin esas temelidir ve hec bir qanun Islamin tesbit olunmus muddealarina zidd ola bilmez Demokratiya prinsiplerine zidd olan hec bir qanun qurulmaya biler Huquqlara ve esas azadliqlara zidd olan hec bir qanun yaradila bilmez Iraq xalqinin ekseriyyetinin Islam kimliyi ve butun sexsler ucun tam dini huquqlari ve etiqad ve dini etiqad azadligi temin edilir Iraq Islam dunyasinin bir hissesidir ve ereb vetendaslari ereb milletinin bir hissesidir Iraq cox milletli cox dinli ve cox mezhebli bir olkedir ve ereb ve kurd resmi resmi dildir Iroqilere usaqlarini Turkmenistan Xaldey ve Assuriya kimi ana dillerinde dovlet tehsil muessiselerinde tehsil almaq huququ temin edilir ve ya tehsil qaydalarina uygun olaraq ozel tehsil muessiselerinde her hansi diger dil Turkomen Xaldey ve Assuriya dilleri yerlesdikleri erazilerde resmi olacaqdir Her bir bolge ve ya eyalet umumi referendumda yerli bir dili elave bir resmi dil olaraq qebul ede biler Muessiseler ve ya cereyanlar irqcilik terrorizm tekfir kimseni kafir elan etmek ve mezhebden temizlenmenin terefdari ola bilmez tesviq ede bilmez esaslandira ve ya teblig ede bilmez Seddamist Baas Partiyasi qebul etdiyi addan asili olmayaraq xususi qadagandir Olkede mulki hakimiyyetin komandanligi altinda bir herbi ve tehlukesizlik xidmetleri var ve siyasete qarismayacaq ve ya selahiyyetin tehvil verilmesinde istifade olunmayacaq Silahli sexsler qadagan olunur Konstitusiya torpagin en yuksek qanundur Konstitusiyaya zidd olan hec bir qanun qebul edile bilmez IstinadlarHemcinin baxXarici kecidler