Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
İglo və ya iglu (: İglu), Eskimoslar və Aleut xalqı kimi etnosların yaşadığı ev. İqloların çoxu ov zamanı inşa olunur. Belə evlərdə bəzən 4 ay yaşayan yerlilər, daha sonra həmin evlər tərk edilir və yeniləri inşa olunur.
İqlolar haqqında
İqlolar daimi yaşamaq üçün nəzərdə tutulmamışdır. Eskimoslar və ya digər xalqlar əsasən ov zamanı və ya bir neçə günlük gəzinti zamanı, gecələmək üçün nəzərdə tutulan iqlolar, qardan və ya taxtadan hazırlanır. Əsasən qardan hazırlanan iqlolar daha məşhurdur. İqlonun tam hazırlanması üçün bir neçə saat lazımdır. Təcrübə olmadan iqlo hazırlanmasının mümkün olmadığı fikri məşhurdur.
İqloların tikilmə qaydası
İqlo tikmək eskimoslar üçün çox asantdır.Peşəkar bir ovçu qar bıçaqının köməyi ilə bir saata iqlo inşa edə bilər. Lakin çox zaman iqlo tikilməsində iki nəfər iştirak edir. İqlonun genişliyi, orada qalaçaq adamların sayına görə müəyyən olunur.Kiçik iqlonun isitmək daha rahatdır və ən əsası belə iqlolarda isti hava daha çox qalır. İqlonun hazırlanması üçün sərt qar lazımdır, iqlonun inşa ediləcəyi yer düzgün təyin olunmalıdır.
Əks təqdirdə iqlonun uçma təhlükəsi yarana bilər. Daha sonra 20 ədəd qardan kubik formasında daşlar hazırlanmalıdır. Hər daşın 40 sm eni və 20 sm hündürlüyü olmalıdır.Daşlar dairəvi formada sıra ilə düzülür.Birinci sıra kubikləri düzüldükdən sonra, daşlar mayili istiqamətində kəsilir. Beləcə, kubiklər üst üstə düzüldükcə, divarlara qübbə formasını vermək asanlaşır.Eskimoslar iqlonun icərsində nəfəs almaqı rahatlaşdırmaq üçün, iqlonun üst hissəsində 2 dəlik açırlar.İqlonun daxilində olan istilik +4 dərəcədir.Ancaq iqloda olan adamların bədən tempiratutu sayəsində, istilik 16–17 dərəcəyə kimi yüksələ bilir.Bütün bu prosedurlardan sonra eskimoslar lampa ilə iqloya daxil olur və lampanı iqlonun divarına tuturlar.Bununla iqlonun divarında olan buz parçaları əriməyə başlayır.Bir müddət sonra buz parçaları donur və iqlonun divarları həm daxildən həm də xaricdən daha güçlü olur.Bundan sonra iqlo üçün tunel qazıntısına başlanılır.İqlo üçün düzgün tunel qazmaq çox önəmlidir.Düzgün tunel qazılmadıqda isti hava bayıra çıxa bilər və ya hər hansısa vəhşi heyvan asanlıqla daxil ola bilər. qazmaqdan ötrü, iqlonun girişi bir az dərin formada olmalıdır.Ən önəmli məsələlərdən biri İqloda yaşayacaq insanların tuneldən rahatbir şəkildə keçmələridir.Bəzən eskimoslar və ya digər xalqlar, bir ərazidə bir neçə iqlo inşa edirlər.Həmin iqlolar tikilməzdən əvvəl ümumi bir tunel qazılır və beləliklə bayıra çıxmadan biri öz iqlosundan digər iqloya keçə bilir.İqlo bir aydan sonra daha da möhkəm olur.Belə ki, yağan qar iqlonun xarici divarını möhkəmləndirir.Təxminən 20–25 gündən sonra eskimoslar tərəfinən inşa olunan iqlolar ən sərt fırtınalara və ya ayının hüçümlarına dözə bilir.İqloların icərisi əsasən iki hissədən ibarət olur.Bunlar yatmaq və yemək hazırlamaq üçündür.İqlonun icində yatmazdan əvvəl müxtəlif heyvanların ayının və yatülkünün dərisindən istifadə edilir.Qədim zamanlarda eskimosların xalq əfsanələrinə görə iqlo xeyir və bərəkət rəmzi hesab olunurdu.eskimoslar arasında, gənc oğlanların baçarıqları arasında tələb olunan xüsusuiyyətlərdən biri ov etməkdirsə digəri isə iqlo inşa etməkdir.eskimoslar iqlolarda bütün ili qalmırlar, bir neçə aydan sonra ov mövsümü bitir və .eskimoslar qeriyə qayıdırar. Bununla da iqlolar yavaş-yavaş əriyir və tamam yox olurlar.
Qalereya
-
![image]()
Kiçik bir iqlo. -
![image]()
İqlonun inşası. -
![image]()
Böyük iqlo -
![image]()
1865-ci ilə aid olan şəkildə iqlo təsviri. -
![image]()
Sxematik təsvir
İstinadlar
Mənbə
- Oxford Dictionary of English 2e, Oxford University Press, 2003
- İngilis dilində olan vikipediada [1] məqaləsi
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Iglo ve ya iglu Iglu Eskimoslar ve Aleut xalqi kimi etnoslarin yasadigi ev Iqlolarin coxu ov zamani insa olunur Bele evlerde bezen 4 ay yasayan yerliler daha sonra hemin evler terk edilir ve yenileri insa olunur Aleut IqlosuIqlonun daxilden gorunusuIqlolar haqqindaIqlolar daimi yasamaq ucun nezerde tutulmamisdir Eskimoslar ve ya diger xalqlar esasen ov zamani ve ya bir nece gunluk gezinti zamani gecelemek ucun nezerde tutulan iqlolar qardan ve ya taxtadan hazirlanir Esasen qardan hazirlanan iqlolar daha meshurdur Iqlonun tam hazirlanmasi ucun bir nece saat lazimdir Tecrube olmadan iqlo hazirlanmasinin mumkun olmadigi fikri meshurdur Iqlolarin tikilme qaydasiIqlo tikmek eskimoslar ucun cox asantdir Pesekar bir ovcu qar bicaqinin komeyi ile bir saata iqlo insa ede biler Lakin cox zaman iqlo tikilmesinde iki nefer istirak edir Iqlonun genisliyi orada qalacaq adamlarin sayina gore mueyyen olunur Kicik iqlonun isitmek daha rahatdir ve en esasi bele iqlolarda isti hava daha cox qalir Iqlonun hazirlanmasi ucun sert qar lazimdir iqlonun insa edileceyi yer duzgun teyin olunmalidir Birinci sira kubikleri duzuldukden sonra daslar mayili istiqametinde kesilir Belece kubikler ust uste duzuldukce divarlara qubbe formasini vermek asanlasir Eks teqdirde iqlonun ucma tehlukesi yarana biler Daha sonra 20 eded qardan kubik formasinda daslar hazirlanmalidir Her dasin 40 sm eni ve 20 sm hundurluyu olmalidir Daslar dairevi formada sira ile duzulur Birinci sira kubikleri duzuldukden sonra daslar mayili istiqametinde kesilir Belece kubikler ust uste duzuldukce divarlara qubbe formasini vermek asanlasir Eskimoslar iqlonun icersinde nefes almaqi rahatlasdirmaq ucun iqlonun ust hissesinde 2 delik acirlar Iqlonun daxilinde olan istilik 4 derecedir Ancaq iqloda olan adamlarin beden tempiratutu sayesinde istilik 16 17 dereceye kimi yuksele bilir Butun bu prosedurlardan sonra eskimoslar lampa ile iqloya daxil olur ve lampani iqlonun divarina tuturlar Bununla iqlonun divarinda olan buz parcalari erimeye baslayir Bir muddet sonra buz parcalari donur ve iqlonun divarlari hem daxilden hem de xaricden daha guclu olur Bundan sonra iqlo ucun tunel qazintisina baslanilir Iqlo ucun duzgun tunel qazmaq cox onemlidir Duzgun tunel qazilmadiqda isti hava bayira cixa biler ve ya her hansisa vehsi heyvan asanliqla daxil ola biler qazmaqdan otru iqlonun girisi bir az derin formada olmalidir En onemli meselelerden biri Iqloda yasayacaq insanlarin tunelden rahatbir sekilde kecmeleridir Bezen eskimoslar ve ya diger xalqlar bir erazide bir nece iqlo insa edirler Hemin iqlolar tikilmezden evvel umumi bir tunel qazilir ve belelikle bayira cixmadan biri oz iqlosundan diger iqloya kece bilir Iqlo bir aydan sonra daha da mohkem olur Bele ki yagan qar iqlonun xarici divarini mohkemlendirir Texminen 20 25 gunden sonra eskimoslar terefinen insa olunan iqlolar en sert firtinalara ve ya ayinin hucumlarina doze bilir Iqlolarin icerisi esasen iki hisseden ibaret olur Bunlar yatmaq ve yemek hazirlamaq ucundur Iqlonun icinde yatmazdan evvel muxtelif heyvanlarin ayinin ve yatulkunun derisinden istifade edilir Qedim zamanlarda eskimoslarin xalq efsanelerine gore iqlo xeyir ve bereket remzi hesab olunurdu eskimoslar arasinda genc oglanlarin bacariqlari arasinda teleb olunan xususuiyyetlerden biri ov etmekdirse digeri ise iqlo insa etmekdir eskimoslar iqlolarda butun ili qalmirlar bir nece aydan sonra ov movsumu bitir ve eskimoslar qeriye qayidirar Bununla da iqlolar yavas yavas eriyir ve tamam yox olurlar QalereyaKicik bir iqlo Iqlonun insasi Boyuk iqlo 1865 ci ile aid olan sekilde iqlo tesviri Sxematik tesvirIstinadlarMenbeOxford Dictionary of English 2e Oxford University Press 2003 Ingilis dilinde olan vikipediada 1 meqalesiHemcinin baxEskimoslar Aleut xalqi