Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
İnternet iqtisadiyyatı — sistemli şəkildə təşkil olunmuş, İnternet vasitəsilə iqtisadi agentlər arasında qarşılıqlı əlaqə əsasında qurulmuş çoxsəviyyəli strukturdur.
Geniş mənada, İnternet iqtisadiyyatı – məhsuldar qüvvələrin inkişafının yeni bir mərhələsi olub, İnternetin cəmiyyət həyatında, iqtisadiyyatda rolunun artması, ÜDM-də İnternet məhsullarının və xidmətlərinin payının artması, insanların effektiv qarşılıqlı əlaqəsini, dünya informasiya resurslarına əlyetərliliyi, İnternet məhsullarına və xidmətlərinə sosial və şəxsi tələbatı təmin edən qlobal İnternet məkanının yaradılması ilə xarakterizə olunan iqtisadi fəaliyyət sferasıdır.
Beləliklə, İnternet iqtisadiyyatı elektron iqtisadiyyatın inkişafının nəticəsidir. Buna uyğun olaraq, İnternet iqtisadiyyatının elementləri elektron iqtisadiyyatın bütün sistemlərinin inkişafına öz töhfəsini verir.
İnternet iqtisadiyyatı - İnternetdəki iqtisadi agentlər arasında təşkilatlanmış çoxsəviyyəli strukturların qarşılıqlı əlaqə şəbəkəsini nəzərdə tutur. Bu münasibətlər özündə yeni informasiya texnologiyalarının və informasiya məhsullarının yaradılmasını, telekommunikasiya və provayder xidmətlərinin göstərilməsini, elektron biznesi, elektron bazarları, elektron birjaları, İnternetbankinqi, teleişi və s. əks etdirir.
İnternet iqtisadiyyatı üçün 12 qayda
Amerika alimi K.Kelli İnternet iqtisadiyyatı üçün 12 qayda işləyib hazırlamışdır:
- 1. Rabitə qanunu: əgər qovşaqların sayı N ədədi olaraq artırsa, onda əlaqələrin sayı NxN-ə bərabər olur.
- 2. Dolğunluq qanunu: İnternetdə qovşaqların sayı nə qədər çox olarsa, onun dəyəri bir o qədər artıq olar.
- 3. Eksponensial artım qanunu: İnternet bioloji sistemə bənzəyir, ekponensial artım şəbəkə əlaqələrinin sürətli inkişafı ilə bağlıdır. İnternet iqtisadiyyatında iştirak dəyəri iştirakçıların (istifadəçilərin) sayının artımına nəzərən eksponensial olaraq artır. İstənilən eksponensial artım “sınma nöqtəsinə” malikdir. Həmin nöqtəyə çatandan sonra biznesin, istehsalın, yaxud şəbəkənin özünün inkişaf prosesində əks hadisələr,
geriyə yuvarlanma baş verir. İnternet iqtisadiyyatına xas olan daimi aşağı xərclər, son xərclərin əhəmiyyətli olmaması və malların sürətlə yayılması zaman intervalını qısaldır.
- 4. Sınma nöqtələri qanunu: Sistemdə dəyişikliklər haçalanma formasında baş verir, yəni sistem yalnız sınma nöqtəsinə çatdıqda keyfiyyətcə dəyişir.
- 5. Artan faydalı iş əmsalı (verimlilik) qanunu: artan verimlilik şəbəkənin bütün iştirakçıları tərəfindən yaradılır, mənfəət də onlar arasında bölüşdürülür.
- 6. Əks qiymətin əmələ gəlməsi qanunu: şəbəkədə ən yaxşı dəyərə malik olanlar ilbəil ucuzlaşır. İnternet iqtisadiyyatının fəaliyyəti tranzaksiya xərclərinin, ilk növbədə, informasiyanın axtarılması və yayılması, müqavilələrin bağlanması, hesablaşmaların həyata keçirilməsi xərclərinin aşağı olması ilə əlamətdardır. Surətlərinin çıxarılması mümkün olan bütün obyektlər inversiyalı (əks) qiymətin əmələ gəlməsi qanununa uyğun gəlir və bu obyektlər təkmilləşdirildikcə daha da ucuzlaşırlar. İnternet iqtisadiyyatında ona ümid etmək olar ki, hər bir şey yaxşılaşdıqca ucuzlaşacaq. Bu isə inkişaf üçün geniş imkanlar yaradır.
- 7. Səxavətlilik qanunu: məhsulun dəyəri onun paylanma səviyyəsinə uyğundur. Yəni məhsulun kopyalanma sayı nə qədər çox olarsa, onun qiyməti bir o qədər aşağı düşər.
- 8. Sədaqətlilik qanunu: İnternetin dəqiq müəyyən olunmuş mərkəzi və sərhədləri yoxdur, istifadəçilər şəbəkənin maksimum genişlənməsini dəstəkləməlidirlər ki, virtual şirkətlər məhv olmasınlar.
- 9. Müvəqqəti enmə qanunu: tam adaptasiya olunmaq həmişə risklidir, şirkətlər daim öz şəklini dəyişməlidir.
- 10. Əvəzetmə qanunu: İnternet iqtisadiyyatında maddi dəyərlər informasiya ilə əvəz olunur.
- 11. “Nehrə”(çalxalanma) qanunu: istənilən innovasiya həmişə dağıdıcı olur, İnternet də həmişə tarazlıqdan kənardır.
- 12. Qeyri-effektivlik qanunu: problemləri həll etmək əvəzinə, yeni imkanlar axtarmaq lazımdır.
Mənbə
- İnformasiya Cəmiyyəti Problemləri (jurnal), 2015: İNTERNET İQTİSADİYYATININ ELMİ-NƏZƏRİ ƏSASLARININ ANALİZİ
- Kelly K. New Rules for the New Economy, Viking Penguin, 1998, 191 р
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Internet iqtisadiyyati sistemli sekilde teskil olunmus Internet vasitesile iqtisadi agentler arasinda qarsiliqli elaqe esasinda qurulmus coxseviyyeli strukturdur Genis menada Internet iqtisadiyyati mehsuldar quvvelerin inkisafinin yeni bir merhelesi olub Internetin cemiyyet heyatinda iqtisadiyyatda rolunun artmasi UDM de Internet mehsullarinin ve xidmetlerinin payinin artmasi insanlarin effektiv qarsiliqli elaqesini dunya informasiya resurslarina elyeterliliyi Internet mehsullarina ve xidmetlerine sosial ve sexsi telebati temin eden qlobal Internet mekaninin yaradilmasi ile xarakterize olunan iqtisadi fealiyyet sferasidir Belelikle Internet iqtisadiyyati elektron iqtisadiyyatin inkisafinin neticesidir Buna uygun olaraq Internet iqtisadiyyatinin elementleri elektron iqtisadiyyatin butun sistemlerinin inkisafina oz tohfesini verir Internet iqtisadiyyati Internetdeki iqtisadi agentler arasinda teskilatlanmis coxseviyyeli strukturlarin qarsiliqli elaqe sebekesini nezerde tutur Bu munasibetler ozunde yeni informasiya texnologiyalarinin ve informasiya mehsullarinin yaradilmasini telekommunikasiya ve provayder xidmetlerinin gosterilmesini elektron biznesi elektron bazarlari elektron birjalari Internetbankinqi teleisi ve s eks etdirir Internet iqtisadiyyati ucun 12 qaydaAmerika alimi K Kelli Internet iqtisadiyyati ucun 12 qayda isleyib hazirlamisdir 1 Rabite qanunu eger qovsaqlarin sayi N ededi olaraq artirsa onda elaqelerin sayi NxN e beraber olur 2 Dolgunluq qanunu Internetde qovsaqlarin sayi ne qeder cox olarsa onun deyeri bir o qeder artiq olar 3 Eksponensial artim qanunu Internet bioloji sisteme benzeyir ekponensial artim sebeke elaqelerinin suretli inkisafi ile baglidir Internet iqtisadiyyatinda istirak deyeri istirakcilarin istifadecilerin sayinin artimina nezeren eksponensial olaraq artir Istenilen eksponensial artim sinma noqtesine malikdir Hemin noqteye catandan sonra biznesin istehsalin yaxud sebekenin ozunun inkisaf prosesinde eks hadiseler geriye yuvarlanma bas verir Internet iqtisadiyyatina xas olan daimi asagi xercler son xerclerin ehemiyyetli olmamasi ve mallarin suretle yayilmasi zaman intervalini qisaldir 4 Sinma noqteleri qanunu Sistemde deyisiklikler hacalanma formasinda bas verir yeni sistem yalniz sinma noqtesine catdiqda keyfiyyetce deyisir 5 Artan faydali is emsali verimlilik qanunu artan verimlilik sebekenin butun istirakcilari terefinden yaradilir menfeet de onlar arasinda bolusdurulur 6 Eks qiymetin emele gelmesi qanunu sebekede en yaxsi deyere malik olanlar ilbeil ucuzlasir Internet iqtisadiyyatinin fealiyyeti tranzaksiya xerclerinin ilk novbede informasiyanin axtarilmasi ve yayilmasi muqavilelerin baglanmasi hesablasmalarin heyata kecirilmesi xerclerinin asagi olmasi ile elametdardir Suretlerinin cixarilmasi mumkun olan butun obyektler inversiyali eks qiymetin emele gelmesi qanununa uygun gelir ve bu obyektler tekmillesdirildikce daha da ucuzlasirlar Internet iqtisadiyyatinda ona umid etmek olar ki her bir sey yaxsilasdiqca ucuzlasacaq Bu ise inkisaf ucun genis imkanlar yaradir 7 Sexavetlilik qanunu mehsulun deyeri onun paylanma seviyyesine uygundur Yeni mehsulun kopyalanma sayi ne qeder cox olarsa onun qiymeti bir o qeder asagi duser 8 Sedaqetlilik qanunu Internetin deqiq mueyyen olunmus merkezi ve serhedleri yoxdur istifadeciler sebekenin maksimum genislenmesini desteklemelidirler ki virtual sirketler mehv olmasinlar 9 Muveqqeti enme qanunu tam adaptasiya olunmaq hemise risklidir sirketler daim oz seklini deyismelidir 10 Evezetme qanunu Internet iqtisadiyyatinda maddi deyerler informasiya ile evez olunur 11 Nehre calxalanma qanunu istenilen innovasiya hemise dagidici olur Internet de hemise tarazliqdan kenardir 12 Qeyri effektivlik qanunu problemleri hell etmek evezine yeni imkanlar axtarmaq lazimdir MenbeInformasiya Cemiyyeti Problemleri jurnal 2015 INTERNET IQTISADIYYATININ ELMI NEZERI ESASLARININ ANALIZI Kelly K New Rules for the New Economy Viking Penguin 1998 191 r