Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu məqaləni lazımdır. |
İnterfeys (ing. interface) — iki elementin qarşılıqlı təsirini təmin edən qovuşma nöqtəsi. Hesablama texnikasında çeşidli interfeyslər ən müxtəlif səviyyələrdə gerçəkləşdirilib: proqramlarla səmərəli işləməyə imkan verən ən aşkar qrafik istifadəçi interfeyslərindən (GUI) tutmuş, qurğularla kompüterin komponentlərinin qarşılıqlı ələqəsini təmin edən, çox zaman görünməz olan, ancaq çox gərəkli aparat vasitələri interfeyslərinədək. İstifadəçi interfeysləri istifadəçinin kompüterlə səmərəli "ünsiyyətini" təmin edən qrafik təsvir sistemlərindən, komandalardan, sorğulardan və s. ibarət olur.
Növləri
İstifadəçi interfeysinin üç əsas növü vardır (onların bir-birini inkar etməsi vacib deyil):
- Komanda sətri interfeysi (COMMAND-LINE INTERFACE), məsələn, MS-DOS əməliyyat sistemində A:> və ya C:>) istifadəçini komandanı daxil etməyə "dəvət edir".
- Çağdaş tətbiqi proqramların əksəriyyətində istifadə olunan menyu sisteminə əsaslanan interfeys istifadəçiyə lazım olan komandanı siyahıdan ya müəyyən klavişləri basmaqla, ya da siçan vasitəsilə seçməyi təklif edir.
- Qrafik istifadəçi interfeysi (GRAPHICAL USER INTERFACE), "pəncərə" sistemləri adlandırılan (proqramları, sənədləri və digər elementləri pəncərə şəklində göstərən) sistemlərin vacib özəlliyidir; sistemin elementlərini simgələr (ICON) kimi göstərməklə bəzi ənənəvi üsullardan və məcazlardan (məsələn, iş masası və onun aksessuarlarından) istifadə edir.
Proqram təminatının daha "dərin" səviyyələrində digər interfeys növləri də, məsələn, tətbiqi proqramın konkret əməliyyat sistemi ilə işləməsini təmin edən interfeys vardır; daha dərinlikdə isə əməliyyat sisteminin işini kompüterin aparaturası ilə korrelyasıya etməyə imkan verən interfeys mövcuddur. Kompüterin aparat vasitələrində interfeys dedikdə, lövhələr (kartlar), bağlayıcılar (CONNECTORS) və xarici qurğuları kompüterlə birləşdirən başqa qurğular nəzərdə tutulur. Məsələn, kompüterin printerlə, sərt disklərlə və digər qurğularla qarşılıqlı əlaqəsini təmin edən RS-232-C və SCSI kimi verilənlərin ötürülməsinin standart interfeysləri vardır.
İnterfeys – birləşmə, təmas, əlaqə yeri və ya üsulu. Bu termin elm və texnikanın müxtəlif sahələrində istifadə olunur. Hesablama texnikasında interfeyslər bütün müasir informasiya sistemlərinin qarşılıqlı təsirinin əsasıdır. Əgər hər hansı bir obyektin (fərdi kompyüterin, proqramın, funksiyanın) interfeysi dəyişmirsə, bu obyektin digər obyektlərlə qarşılıqlı təsir prinsiplərini dəyişdirmədən onun özünü modifikasiya etmək imkanı yaranır. Məsələn, Windows-un bütün proqramları eyni interfeysə malikdirlər. Hesablama sistemində qarşılıqlı təsir istifadəçi, proqram və aparat səviyyələrində həyata keçirilə bilər. Bu təsnifata uyğun olaraq istifadəçi interfeysi – istifadəçinin müxtəlif qurğularla ünsiyyətdə istifadə etdiyi vasitələr məcmusudur.
Ədəbiyyat
- Əliquliyev R.. Şükürlü S., Kazımova S. Elmi fəaliyyətdə istifadə olunan terminlər. Bakı: İnformasiya Texnologiyaları, 2009, 201 s.
- İsmayıl Calallı (Sadıqov). İnformatika terminlərinin izahlı lüğəti. Bakı: Bakı nəşriyyatı, 2017, 996 s.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqaleni vikilesdirmek lazimdir Lutfen meqaleni umumvikipediya ve redakte qaydalarina uygun sekilde tertib edin Interfeys ing interface iki elementin qarsiliqli tesirini temin eden qovusma noqtesi Hesablama texnikasinda cesidli interfeysler en muxtelif seviyyelerde gerceklesdirilib proqramlarla semereli islemeye imkan veren en askar qrafik istifadeci interfeyslerinden GUI tutmus qurgularla komputerin komponentlerinin qarsiliqli eleqesini temin eden cox zaman gorunmez olan ancaq cox gerekli aparat vasiteleri interfeyslerinedek Istifadeci interfeysleri istifadecinin komputerle semereli unsiyyetini temin eden qrafik tesvir sistemlerinden komandalardan sorgulardan ve s ibaret olur NovleriIstifadeci interfeysinin uc esas novu vardir onlarin bir birini inkar etmesi vacib deyil Komanda setri interfeysi COMMAND LINE INTERFACE meselen MS DOS emeliyyat sisteminde A gt ve ya C gt istifadecini komandani daxil etmeye devet edir Cagdas tetbiqi proqramlarin ekseriyyetinde istifade olunan menyu sistemine esaslanan interfeys istifadeciye lazim olan komandani siyahidan ya mueyyen klavisleri basmaqla ya da sican vasitesile secmeyi teklif edir Qrafik istifadeci interfeysi GRAPHICAL USER INTERFACE pencere sistemleri adlandirilan proqramlari senedleri ve diger elementleri pencere seklinde gosteren sistemlerin vacib ozelliyidir sistemin elementlerini simgeler ICON kimi gostermekle bezi enenevi usullardan ve mecazlardan meselen is masasi ve onun aksessuarlarindan istifade edir Proqram teminatinin daha derin seviyyelerinde diger interfeys novleri de meselen tetbiqi proqramin konkret emeliyyat sistemi ile islemesini temin eden interfeys vardir daha derinlikde ise emeliyyat sisteminin isini komputerin aparaturasi ile korrelyasiya etmeye imkan veren interfeys movcuddur Komputerin aparat vasitelerinde interfeys dedikde lovheler kartlar baglayicilar CONNECTORS ve xarici qurgulari komputerle birlesdiren basqa qurgular nezerde tutulur Meselen komputerin printerle sert disklerle ve diger qurgularla qarsiliqli elaqesini temin eden RS 232 C ve SCSI kimi verilenlerin oturulmesinin standart interfeysleri vardir Interfeys birlesme temas elaqe yeri ve ya usulu Bu termin elm ve texnikanin muxtelif sahelerinde istifade olunur Hesablama texnikasinda interfeysler butun muasir informasiya sistemlerinin qarsiliqli tesirinin esasidir Eger her hansi bir obyektin ferdi kompyuterin proqramin funksiyanin interfeysi deyismirse bu obyektin diger obyektlerle qarsiliqli tesir prinsiplerini deyisdirmeden onun ozunu modifikasiya etmek imkani yaranir Meselen Windows un butun proqramlari eyni interfeyse malikdirler Hesablama sisteminde qarsiliqli tesir istifadeci proqram ve aparat seviyyelerinde heyata kecirile biler Bu tesnifata uygun olaraq istifadeci interfeysi istifadecinin muxtelif qurgularla unsiyyetde istifade etdiyi vasiteler mecmusudur EdebiyyatEliquliyev R Sukurlu S Kazimova S Elmi fealiyyetde istifade olunan terminler Baki Informasiya Texnologiyalari 2009 201 s Ismayil Calalli Sadiqov Informatika terminlerinin izahli lugeti Baki Baki nesriyyati 2017 996 s