Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
İnkunabula (lat. incunabula — "beşik" və ya "ilk dövrlər") — 1501-ci ildən əvvəl, yəni çapın ilk illərində istehsal edilmiş kitabları, broşürləri və digər çap materiallarını təsvir etmək üçün istifadə olunan termindir. İohann Qutenberqin 1450-ci illərdə hərəkətli metal hərflərlə çap texnologiyasını icad etməsindən sonra çap nəşrlərinin sürətli yayılması başladı. İlk çap işləri "inkunabula" adlanır və erkən çap dövrü ilə əlaqəli nadir və qiymətli kitablar sayılır.
Xüsusiyyətləri
İnkunabulalar hələ də əlyazma ənənələrinin bir çoxunu əks etdirirdi. Onlar tez-tez əllə yazılmış kitablar kimi tərtib olunurdu: kitabın başlıqları, səhifə dekorasiyaları, baş hərflər və digər elementlər əllə bəzədilirdi. Bu dövrdə rəngli illüstrasiyalar və dekorativ başlıqlar da kitab çap edildikdən sonra əlavə edilirdi.
İnkunabula dövrü texniki keçid dövrü idi. Bu dövrdə kitab çapı daha əlverişli və yayğın hala gəlsə də, əlyazma ənənələri ilə olan oxşarlıqlar hələ də müşahidə edilirdi. Çap texnikası inkişaf etdikcə kitab istehsalı sürətləndi və geniş ictimaiyyət üçün əlçatan oldu. İnkunabulalar olduqca nadir və qiymətli hesab olunur. Bu dövrdə çox az sayda çap olunmuş kitablar mövcud idi, buna görə də onların çoxu itmiş və ya məhv olmuşdur. Müasir dövrdə inkunabula kolleksiyaları kitabxanalar, muzeylər və şəxsi kolleksiyalarda böyük dəyərə malikdir.
İnkunabula dövründə çap edilən kitablar müxtəlif mövzularda idi. Teoloji və dini mətnlər, xüsusilə Bibliya, ən çox çap edilənlər arasında idi. Lakin humanitar elmlər, klassik Yunan və Roma ədəbiyyatı, hüquq, tibb və elm mövzularında da bir çox kitablar nəşr olunurdu.
Əhəmiyyətli nümunələr
İnkunabulalar arasında ən məşhur əsərlərdən biri Qutenberq Bibliyasıdır (1455-ci il), ilk böyük çap edilmiş kitablardan biridir və Qərb mədəniyyətində tarixi əhəmiyyətə malikdir. Digər məşhur nümunələrə (1493), erkən tibb və hüquq kitabları daxildir.
Kitabxanalar və tədqiqatlar
Dünyanın ən məşhur kitabxanalarında inkunabula kolleksiyaları mövcuddur. Hersoq Avqust Kitabxanası, Vatikan Kitabxanası, British Library və digər böyük Avropa kitabxanaları inkunabula kolleksiyalarını qoruyur və tədqiqatçılar üçün təqdim edir. İnkunabula kitab çapının ən erkən mərhələlərini əks etdirir və Avropa mədəniyyətində kitab çapı tarixinin vacib hissəsidir. Bu dövr mətbəənin inkişafını və biliklərin geniş kütlələrə çatdırılmasında yeni dövrün başlanğıcını təmsil edir.
İstinadlar
- The Incunabula Short Title Catalogue Arxiv surəti 12 mart 2011 tarixindən (Wayback Machine) saytında Arxivləşdirilib 12 mart 2011 at the Wayback Machine (retrieved 16 August 2021) gives 30,518 editions, though this includes some which have been re-dated to the early 16th century.
- Greenfield, Jane. ABC of bookbinding: a unique glossary with over 700 illustrations for collectors and librarians. New Castle (Del.) Nottingham (GB): Oak Knoll press The Plough press. 2002. 37. ISBN .
- As late as 1891 Rogers in his technical glossary recorded only the form incunabulum: Rogers, Walter Thomas. A Manual of Bibliography (2nd). London: H. Grevel. 1891. səh. 195.
- According to Bettina Wagner: "Das Second-Life der Wiegendrucke. Die Inkunabelsammlung der Bayerischen Staatsbibliothek", in Griebel, Rolf; Ceynowa, Klaus (eds.): "Information, Innovation, Inspiration. 450 Jahre Bayerische Staatsbibliothek", K G Saur, Munich 2008, ISBN , pp. 207–224 (207f.) the Incunabula Short Title Catalogue lists 30,375 titles published before 1501.
- J. Green, F. McIntyre, P. Needham (2011), "The Shape of Incunable Survival and Statistical Estimation of Lost Editions", Papers of the Bibliographical Society of America 105 (2), . doi:https://doi.org/10.1086/680773
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Inkunabula lat incunabula besik ve ya ilk dovrler 1501 ci ilden evvel yeni capin ilk illerinde istehsal edilmis kitablari brosurleri ve diger cap materiallarini tesvir etmek ucun istifade olunan termindir Iohann Qutenberqin 1450 ci illerde hereketli metal herflerle cap texnologiyasini icad etmesinden sonra cap nesrlerinin suretli yayilmasi basladi Ilk cap isleri inkunabula adlanir ve erken cap dovru ile elaqeli nadir ve qiymetli kitablar sayilir Valerius Maximusun sehifesi Facta et dicta memorabilia Peter Schaeffer terefinden qirmizi ve qara rengde cap edilmisdir Mainz 1471 Sehifede vurgulanmis U herfi hemcinin Bibliotheca Gymnasii Altonani Hamburq sahiblerinin bezekleri marjinallari ve markalari movcuddurAgizi aciq ve bir nece dil cixmis insan profilinin tesviri de daxil olmaqla certyojlar ve eskizler marginaliya ile illustrasiyalar Copulata De Anima f 2a HMD Collection WZ 230 M772c 1485XususiyyetleriInkunabulalar hele de elyazma enenelerinin bir coxunu eks etdirirdi Onlar tez tez elle yazilmis kitablar kimi tertib olunurdu kitabin basliqlari sehife dekorasiyalari bas herfler ve diger elementler elle bezedilirdi Bu dovrde rengli illustrasiyalar ve dekorativ basliqlar da kitab cap edildikden sonra elave edilirdi Inkunabula dovru texniki kecid dovru idi Bu dovrde kitab capi daha elverisli ve yaygin hala gelse de elyazma eneneleri ile olan oxsarliqlar hele de musahide edilirdi Cap texnikasi inkisaf etdikce kitab istehsali suretlendi ve genis ictimaiyyet ucun elcatan oldu Inkunabulalar olduqca nadir ve qiymetli hesab olunur Bu dovrde cox az sayda cap olunmus kitablar movcud idi buna gore de onlarin coxu itmis ve ya mehv olmusdur Muasir dovrde inkunabula kolleksiyalari kitabxanalar muzeyler ve sexsi kolleksiyalarda boyuk deyere malikdir Inkunabula dovrunde cap edilen kitablar muxtelif movzularda idi Teoloji ve dini metnler xususile Bibliya en cox cap edilenler arasinda idi Lakin humanitar elmler klassik Yunan ve Roma edebiyyati huquq tibb ve elm movzularinda da bir cox kitablar nesr olunurdu Ehemiyyetli numunelerInkunabulalar arasinda en meshur eserlerden biri Qutenberq Bibliyasidir 1455 ci il ilk boyuk cap edilmis kitablardan biridir ve Qerb medeniyyetinde tarixi ehemiyyete malikdir Diger meshur numunelere 1493 erken tibb ve huquq kitablari daxildir Kitabxanalar ve tedqiqatlarDunyanin en meshur kitabxanalarinda inkunabula kolleksiyalari movcuddur Hersoq Avqust Kitabxanasi Vatikan Kitabxanasi British Library ve diger boyuk Avropa kitabxanalari inkunabula kolleksiyalarini qoruyur ve tedqiqatcilar ucun teqdim edir Inkunabula kitab capinin en erken merhelelerini eks etdirir ve Avropa medeniyyetinde kitab capi tarixinin vacib hissesidir Bu dovr metbeenin inkisafini ve biliklerin genis kutlelere catdirilmasinda yeni dovrun baslangicini temsil edir IstinadlarThe Incunabula Short Title Catalogue Arxiv sureti 12 mart 2011 tarixinden Wayback Machine saytinda Arxivlesdirilib 12 mart 2011 at the Wayback Machine retrieved 16 August 2021 gives 30 518 editions though this includes some which have been re dated to the early 16th century Greenfield Jane ABC of bookbinding a unique glossary with over 700 illustrations for collectors and librarians New Castle Del Nottingham GB Oak Knoll press The Plough press 2002 37 ISBN 978 1 884718 41 0 As late as 1891 Rogers in his technical glossary recorded only the form incunabulum Rogers Walter Thomas A Manual of Bibliography 2nd London H Grevel 1891 seh 195 According to Bettina Wagner Das Second Life der Wiegendrucke Die Inkunabelsammlung der Bayerischen Staatsbibliothek in Griebel Rolf Ceynowa Klaus eds Information Innovation Inspiration 450 Jahre Bayerische Staatsbibliothek K G Saur Munich 2008 ISBN 978 3 598 11772 5 pp 207 224 207f the Incunabula Short Title Catalogue lists 30 375 titles published before 1501 J Green F McIntyre P Needham 2011 The Shape of Incunable Survival and Statistical Estimation of Lost Editions Papers of the Bibliographical Society of America 105 2 doi https doi org 10 1086 680773