Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
İlyas Tapdıq (tam adı: İlyas Oruc oğlu Tapdıqov; 30 noyabr 1934, Gədəbəy rayonu – 25 dekabr 2016, Bakı) — Azərbaycan şairi və tərcüməçisi, 1958-ci ildən Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin üzvü, Azərbaycan SSR Lenin komsomolu mükafatı laureatı (1972).
| İlyas Tapdıq | |
|---|---|
| İlyas Oruc oğlu Tapdıqov | |
 | |
| Doğum tarixi | |
| Doğum yeri | Əli İsmayıllı, Gədəbəy rayonu, Azərbaycan SSR, SSRİ |
| Vəfat tarixi | (82 yaşında) |
| Vəfat yeri | Bakı, Azərbaycan |
| Vəfat səbəbi | ürək xəstəliyi |
| Dəfn yeri | |
| Vətəndaşlığı |  SSRİ→ Azərbaycan |
| Milliyyəti | azərbaycanlı |
| Uşağı | Şəbnəm Tapdıq |
| Təhsili | |
| Fəaliyyəti | şair, tərcüməçi |
| Üzvlüyü | |
| Mükafatları |  |
Həyatı
İlyas Tapdıq 1934-cü il noyabrın 30-da Gədəbəy rayonunun Əli İsmayıllı kəndində doğulmuşdur. Gədəbəyin Kiçik Qaramurad kəndində orta məktəbi bitirdikdən sonra APİ-nin dil və ədəbiyyat fakültəsində təhsil almışdır (1952–1956).
Ədəbi yaradıcılığa tələbəlik dövründə "Azərbaycan" jurnalında dərc olunan "Bakının gecəsi" şerilə başlamışdır. Uşaqgəncnəşrdə redaktor (1957–1962), Azərnəşrdə redaktor, böyük redaktor (1962–1968), "Gənclik" nəşriyyatında böyük redaktor, redaksiya müdiri, baş redaktor (1968–1976), Azərbaycan Baş Mətbuat Müvəkkilliyində qrup rəhbəri (1976–1978), Azərbaycan Televiziya və Radio Verilişləri Komitəsində televiziya gənclər baş redaksiyasının baş redaktoru (1978–1983), Azərnəşrdə bədii ədəbiyyat şöbəsinin müdiri (1989–1992), Türkiyənin Ankara şəhərində Türk Standartları İnstitutunda və Xarici İşlər Nazirliyi və kalkınma ajansında müəllim, "Azərbaycan" qəzetinin Türkiyə üzrə xüsusi müxbiri (1992–1995) vəzifələrində işləmişdir.
1989-cu ildən Azərnəşrdə bədii ədəbiyyat şöbəsinin müdiri vəzifəsində çalışmışdır. "Gənclik" nəşriyyatı redaksiya şurasının üzvü, Azərbaycan komsomolu Şöhrət şurasının üzvü, "Türk əsrində Azərbaycan" jurnalının redaksiya heyətinin üzvü və Azərbaycan təmsilçisi olmuş, bir sıra respublika festival və müsabiqələrində münsiflər heyətinin üzvü olmuşdur. Təşviqat qatarında dəfələrlə rayonlara getmiş, zəhmətkeşlər qarşısında çıxış etmişdir. 60–80-ci illərdə qardaş respublikalarda keçirilən ümumittifaq tədbirlərinə, yubileylərə, uşaq kitabı həftəsinə, müşavirələrə dəvət olunmuşdur.
Azərbaycan komsomolunun XXX, XXXI qurultaylarına nümayəndə seçilmişdir. Sovet uşaq ədəbiyyatı və incəsənəti nümayəndələri tərkibində Çexoslovakiyada (1972), Macarıstanda (1979) olmuşdur. Türkiyədə İzmir şəhərində I Uluslararası Türk dünyası Turizm və Kültür simpoziumunda iştirak etmişdir (1994).
Ürəyindən əməliyat olunmuş şair 25 dekabr 2016-cı ildə axşam saatlarında Bakıda, evində vəfat etmişdir. Şair Badamdar qəbirstanlığında, həyat yoldaşının yanında dəfn olunmuşdur.
- Müğənni Şəbnəm Tapdıqın atasıdır.
Yaradıcılığı
İlyas Tapdıq müasir uşaq ədəbiyyatının tanınmış nümayəndələrindəndir. Şairin uşaq əsərlərinin mühüm bir qismini yurdumuzun təbiətinə, gözəlliklərinə həsr olunmuş əsərlər təşkil edir. "Bildirçin" uşaqların çox sevdiyi, həvəslə əzbərlədiyi, söylədiyi əsərlərdəndir. "Dəmirağac" şeirində təbiətin möcüzəsi olan dəmirağacın xüsusiyyətləri poetik bir dillə bəhs edilir. "Bir evim var…" şeiri şifahi xalq ədəbiyyatının tapmaca janrında istifadə yolu ilə yazılmışdır. "Qaçaq dovşan" poemasının qəhrəmanı uşaqların çox sevdiyi dovşandır. Bu əsər uşaq ədəbiyyatımızda dovşana həsr olunan digər əsərləri təkrarlamır, orijinallığı ilə diqqəti cəlb edir. Əsərdə yırtıcı, hiyləgər heyvanlarla dostluq edən dovşan fərasətli, qoçaq, sayıqdır. Şairin yaradıcılığında vətən mövzusunda əsərlər mühüm yer tutur. Onun 20 yanvar şəhidlərinə həsr olunmuş "Bir şəhiddir ürəyim" şeirini həyəcansız oxumaq olmur.
Əsərləri
- Kəndimizin çobanı. Bakı: Uşaqgəncnəşr, 1955, 16 səh.
- Bulaq başında. Bakı: Azərnəşr, 1958, 66 səh.
- Gözlər. Bakı: Uşaqgəncnəşr, 1959, 112 səh.
- Xumar. Bakı: Uşaqgəncnəşr, 1960, 16 səh.
- Arxalı dağlar. Bakı: Uşaqgəncnəşr, 1962, 112 səh.
- Bir eşqin şimşəyi. Bakı: Azərnəşr, 1966, 156 səh.
- Çimnaz oynayır. Bakı: Gənclik, 1967, 48 səh.
- Əksim və qəlbim. Bakı: Gənclik, 1968, 216 səh.
- Təpələr. Bakı: Gənclik, 1969, 60 səh.
- Bir gülün qönçəsi. Bakı: Gənclik, 1970, 16 səh.
- Bir evim var. Bakı: Gənclik, 1971, 16 səh.
- Meşənin mahnısı. Bakı: Gənclik, 1973, 192 səh.
- Xoruz və siçan. Bakı: Gənclik, 1976, 16 səh.
- Qızlar və qağayılar. Bakı: Azərnəşr, 1977, 156 səh.
- Çiçəklərim, güllərim. Bakı: Gənclik, 1979, 212 səh.
- Qoçaq dovşan. Bakı: Gənclik, 1982, 142 səh.
- Özümlə görüş (şerlər). Bakı: Yazıçı, 1984, 320 səh.
- Nağıllı ağaclar (şerlər və mənzum nağıllar). Bakı: Gənclik, 1988, 188 səh.
- Şıltaq günəş. Bakı: Gənclik, 1987, 160 səh.
- Məhəbbət yolları. Bakı: Yazıçı, 1990, 250 səh.
Tərcümələri
(rus dilindən)
- İki xoruz (Litva xalq şeri). Bakı: Uşaqgəncnəşr, 1961, 16 səh.
- V. Suteyev. Miyo eləyən kim idi? Bakı: Azərnəşr, 1964, 20 səh.
- M. Zoşşenko. Kələkbazlar və ağıllılar. Bakı: Gənclik, 1968, 24 səh.
- 4. E. Mejelaytis. Dovşan-oğlan. Bakı: Gənclik, 1969, 16 səh.
- V. Berestov. Səhər laylası. Bakı: Gənclik, 1970, 20 səh.
- İ. Pivovarova. Axşam və səhər. Bakı: Gənclik, 1972, 20 səh.
(türkmən dilindən)
- K. Tannkuliyev. Kəpənək. Bakı: Uşaqgəncnəşr, 1960, 16 səh.
- K. Tanrıkuliyev. Tovuz quşu. Bakı: Gənclik, 1977, 12 səh.
(erməni dilindən)
- Q. Qabrielyan. Mən ki, balaca deyiləm. Bakı: Gənclik, 1974, 52 səh.
Filmoqrafiya
Mənbə
- Bilal Həsənli. Azərbaycan Uşaq ədəbiyyatı. Bakı-"Müəllim" nəş.,2008, 296 s.
İstinadlar
- . 2013-12-08 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2013-08-16.
- "İlyas Tapdıq vəfat edib". 2021-05-11 tarixində . İstifadə tarixi: 2016-12-25.
- Bilal Həsənli. Azərbaycan uşaq ədəbiyyatı. Bakı-2008 s.272
- Bilal Həsənli. Azərbaycan uşaq ədəbiyyatı. Bakı-2008 s.269
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Ilyas Tapdiq tam adi Ilyas Oruc oglu Tapdiqov 30 noyabr 1934 Gedebey rayonu 25 dekabr 2016 Baki Azerbaycan sairi ve tercumecisi 1958 ci ilden Azerbaycan Yazicilar Birliyinin uzvu Azerbaycan SSR Lenin komsomolu mukafati laureati 1972 Ilyas TapdiqIlyas Oruc oglu TapdiqovDogum tarixi 30 noyabr 1934Dogum yeri Eli Ismayilli Gedebey rayonu Azerbaycan SSR SSRIVefat tarixi 25 dekabr 2016 82 yasinda Vefat yeri Baki AzerbaycanVefat sebebi urek xesteliyiDefn yeri BadamdarVetendasligi SSRI AzerbaycanMilliyyeti azerbaycanliUsagi Sebnem TapdiqTehsili Azerbaycan Dovlet Pedaqoji UniversitetiFealiyyeti sair tercumeciUzvluyu Azerbaycan Yazicilar Birliyi Azerbaycan Asiqlar BirliyiMukafatlari 1972HeyatiIlyas Tapdiq 1934 cu il noyabrin 30 da Gedebey rayonunun Eli Ismayilli kendinde dogulmusdur Gedebeyin Kicik Qaramurad kendinde orta mektebi bitirdikden sonra API nin dil ve edebiyyat fakultesinde tehsil almisdir 1952 1956 Edebi yaradiciliga telebelik dovrunde Azerbaycan jurnalinda derc olunan Bakinin gecesi serile baslamisdir Usaqgencnesrde redaktor 1957 1962 Azernesrde redaktor boyuk redaktor 1962 1968 Genclik nesriyyatinda boyuk redaktor redaksiya mudiri bas redaktor 1968 1976 Azerbaycan Bas Metbuat Muvekkilliyinde qrup rehberi 1976 1978 Azerbaycan Televiziya ve Radio Verilisleri Komitesinde televiziya gencler bas redaksiyasinin bas redaktoru 1978 1983 Azernesrde bedii edebiyyat sobesinin mudiri 1989 1992 Turkiyenin Ankara seherinde Turk Standartlari Institutunda ve Xarici Isler Nazirliyi ve kalkinma ajansinda muellim Azerbaycan qezetinin Turkiye uzre xususi muxbiri 1992 1995 vezifelerinde islemisdir 1989 cu ilden Azernesrde bedii edebiyyat sobesinin mudiri vezifesinde calismisdir Genclik nesriyyati redaksiya surasinin uzvu Azerbaycan komsomolu Sohret surasinin uzvu Turk esrinde Azerbaycan jurnalinin redaksiya heyetinin uzvu ve Azerbaycan temsilcisi olmus bir sira respublika festival ve musabiqelerinde munsifler heyetinin uzvu olmusdur Tesviqat qatarinda defelerle rayonlara getmis zehmetkesler qarsisinda cixis etmisdir 60 80 ci illerde qardas respublikalarda kecirilen umumittifaq tedbirlerine yubileylere usaq kitabi heftesine musavirelere devet olunmusdur Azerbaycan komsomolunun XXX XXXI qurultaylarina numayende secilmisdir Sovet usaq edebiyyati ve inceseneti numayendeleri terkibinde Cexoslovakiyada 1972 Macaristanda 1979 olmusdur Turkiyede Izmir seherinde I Uluslararasi Turk dunyasi Turizm ve Kultur simpoziumunda istirak etmisdir 1994 Ureyinden emeliyat olunmus sair 25 dekabr 2016 ci ilde axsam saatlarinda Bakida evinde vefat etmisdir Sair Badamdar qebirstanliginda heyat yoldasinin yaninda defn olunmusdur Mugenni Sebnem Tapdiqin atasidir YaradiciligiIlyas Tapdiq muasir usaq edebiyyatinin taninmis numayendelerindendir Sairin usaq eserlerinin muhum bir qismini yurdumuzun tebietine gozelliklerine hesr olunmus eserler teskil edir Bildircin usaqlarin cox sevdiyi hevesle ezberlediyi soylediyi eserlerdendir Demiragac seirinde tebietin mocuzesi olan demiragacin xususiyyetleri poetik bir dille behs edilir Bir evim var seiri sifahi xalq edebiyyatinin tapmaca janrinda istifade yolu ile yazilmisdir Qacaq dovsan poemasinin qehremani usaqlarin cox sevdiyi dovsandir Bu eser usaq edebiyyatimizda dovsana hesr olunan diger eserleri tekrarlamir orijinalligi ile diqqeti celb edir Eserde yirtici hiyleger heyvanlarla dostluq eden dovsan ferasetli qocaq sayiqdir Sairin yaradiciliginda veten movzusunda eserler muhum yer tutur Onun 20 yanvar sehidlerine hesr olunmus Bir sehiddir ureyim seirini heyecansiz oxumaq olmur EserleriKendimizin cobani Baki Usaqgencnesr 1955 16 seh Bulaq basinda Baki Azernesr 1958 66 seh Gozler Baki Usaqgencnesr 1959 112 seh Xumar Baki Usaqgencnesr 1960 16 seh Arxali daglar Baki Usaqgencnesr 1962 112 seh Bir esqin simseyi Baki Azernesr 1966 156 seh Cimnaz oynayir Baki Genclik 1967 48 seh Eksim ve qelbim Baki Genclik 1968 216 seh Tepeler Baki Genclik 1969 60 seh Bir gulun qoncesi Baki Genclik 1970 16 seh Bir evim var Baki Genclik 1971 16 seh Mesenin mahnisi Baki Genclik 1973 192 seh Xoruz ve sican Baki Genclik 1976 16 seh Qizlar ve qagayilar Baki Azernesr 1977 156 seh Ciceklerim gullerim Baki Genclik 1979 212 seh Qocaq dovsan Baki Genclik 1982 142 seh Ozumle gorus serler Baki Yazici 1984 320 seh Nagilli agaclar serler ve menzum nagillar Baki Genclik 1988 188 seh Siltaq gunes Baki Genclik 1987 160 seh Mehebbet yollari Baki Yazici 1990 250 seh Tercumeleri rus dilinden Iki xoruz Litva xalq seri Baki Usaqgencnesr 1961 16 seh V Suteyev Miyo eleyen kim idi Baki Azernesr 1964 20 seh M Zossenko Kelekbazlar ve agillilar Baki Genclik 1968 24 seh 4 E Mejelaytis Dovsan oglan Baki Genclik 1969 16 seh V Berestov Seher laylasi Baki Genclik 1970 20 seh I Pivovarova Axsam ve seher Baki Genclik 1972 20 seh turkmen dilinden K Tannkuliyev Kepenek Baki Usaqgencnesr 1960 16 seh K Tanrikuliyev Tovuz qusu Baki Genclik 1977 12 seh ermeni dilinden Q Qabrielyan Men ki balaca deyilem Baki Genclik 1974 52 seh FilmoqrafiyaAsiq Elesger film 1972 Baki SOS Usaq Kendi film 2001 Fransiz film 1995 Ordan burdan film 1987 Yoxlama film 2006 MenbeBilal Hesenli Azerbaycan Usaq edebiyyati Baki Muellim nes 2008 296 s Istinadlar 2013 12 08 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2013 08 16 Ilyas Tapdiq vefat edib 2021 05 11 tarixinde Istifade tarixi 2016 12 25 Bilal Hesenli Azerbaycan usaq edebiyyati Baki 2008 s 272 Bilal Hesenli Azerbaycan usaq edebiyyati Baki 2008 s 269