Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu məqaləyə hansısa kateqoriya əlavə edilməmişdir. Məqaləyə əlavə edərək töhfə verə bilərsiz. |
Bu məqaləni lazımdır. |
İlkin ictimai təklif (ing. dilindən IPO - Initial Public Offering) — özəl şirkətin səhmlərinin açıq cəmiyyətə təklif edilməsi prosesinə deyilir. Bu zaman özəl şirkətin səhmləri institusional və adətən fərdi investorlara satılır. Səhmlərini ictimaiyyətə təklif edən şirkət, bununla kapital toplaya bilir. Bu, cari özəl investorların sahib olduğu şirkət payını asanlıqla satmağa və beləliklə gəlir əldə etməyə imkan yaradır .
Tarix
İlk müasir IPO, 1602-ci ilin mart ayında Hollandiyanın Ost-Hind şirkəti, kapitalın artırılması üçün səhmlərini cəmiyyətə təqdim etməsi ilə baş vermişdir. Ost-Hind şirkəti geniş ictimaiyyətə istiqrazlar və səhmlər buraxan ilk şirkət oldu. Beləliklə Ost-Hind, rəsmi birjada indiyədək siyahıya alınan ən birinci şirkətdir. ABŞ-da ən birinci ilkin ictimai təklif keçirdən şirkət, 1783-cü il tarixində Bank of North America olub .
Məqsəd
IPO bir neçə məqsəd daşıya bilər və bunların əhəmiyyəti hər hansı bir konkret haldan asılı olaraq dəyişir:
- Şirkətə kapital cəlb etmək: IPO keçirtməklə, şirkət daha geniş investor qrupuna çıxış əldə edir .
- Kapital bazarında səhmlərin satılması, şirkətin dəyərinin ən obyektiv qiymətləndirilməsini təmin edir. Bu, şirkətin və menecerlərin fəaliyyətini daha dəqiq qiymətləndirilməsini təmin edir.
- Şirkət səhmdarlarına səhmlərinin hamısını və ya bir hissəsini satmaq və beləliklə şirkətin gözlənilən gələcək qazanclarını kapitallaşdırmaq imkanı verilir .
- IPO-dan sonra səhmdarların kapitalının likvidliyi kəskin şəkildə yüksəlir: Banklar ictimai şirkətlərin səhmlərini zamin götürərək, həmin şirkətlərə daha rahatlıqla kredit verə bilərlər.
IPO keçirtdikdən sonra şirkət, illik hesabatlarını açıq və şəffaf şəkildə ictimaiyyətə təqdim edir.
IPO necə keçirilir?
İlkin ictimai təklif keçirtmək üçün, şirkət səhmləri satış üçün hazırlanmalı, buna maraq göstərə biləcək tərəflər tapılmalı və əsasən maliyyə açıqlamaları hazırlanmalıdır. Bunların əksəriyyəti, geniş ictimaiyyəti saxta şirkətlərdən səhm almaqdan qorumaq üçün mövcuddur .
- İlkin ictimai təklif keçirtmək istəyən şirkət, məsləhət və maliyyə işləri üçün ilk öncə müraciət edir. Anderrayter qismində, çox vaxt investisiya bankları çıxış edir. Bu bank, adətən birjada ilkin maraq yaratmaq üçün maliyyə təşkilatlarına, investorlara və bu məsələdə maraq göstərə bilən digər qurumlara müraciət edir. Buna, "yol şousu" (ing. dilindən road show) deyilir. Eyni zamanda, anderrayter kimi çıxış edən banklar, IPO keçirdən şirkət üçün mediada açıqlama və hüquqi tənzimləmə prosesində kömək edir .
- Anderrayter, şirkətin ictimailəşdirərək satmaq istədiyi bütün səhmləri öncədən razılaşdırılmış qiymətə ala bilər. Buna "şərtsiz öhdəlik" (ing. dilindən firm commitment) deyilir və bununla, anderrayter IPO-ya zəmanət verir. Alternativ olaraq, anderrayter "maksimal səy" (ing. dilindən Best Efforts) müqaviləsi bağlayaraq, səhm satışlarına heç bir zəmanət verməyə də bilər. Bu halda, anderrayter maksimal sayda səhm satmağa çalışır, lakin səhmlərin hamısını sata bilmədiyi halda, heç bir maliyyə məsuliyyəti daşımır .
- Şirkət maliyyəsini tam yoxlamaq üçün üçüncü bir mühasibat firmasını işə götürür .
- Anderrayterin köməyi ilə, şirkət IPO-nun keçirildiyi müvafiq ölkənin qiymətli kağızlar və birjalar üzrə komissiyası üçün qeydiyyat sənədlərini hazırlayır. Bura, bütün potensial investorlara təqdim olunacaq maliyyə prospekti, və yalnız həmin komissiya üçün nəzərdə tutulan digər sənədlər də daxildir. Qeydiyyat sənədlərinə ətraflı maliyyə məlumatları (o cümlədən üçüncü tərəfin yoxlamaları daxil olmaqla), şirkətin rəhbərliyi, potensial öhdəlikləri, xüsusi pay sahibliyi və biznes planı haqqında məlumatlar daxildir .
- Qeydiyyat sənədlərindəki bütün məlumatların dəqiq və tam olmasını təmin etmək üçün müvafiq komissiya araşdırma aparır .
- Komissiya, sənəd təqdim etməyi təsdiqlədikdən sonra maliyyə prospektini potensial investorlara yayır və IPO üçün bir tarix təyin olunur. Şirkət və anderrayter səhmlərin ilkin qiyməti və ya miqdarı barədə razılığa hələ gəlməyiblərsə, bunu cari mərhələdə edirlər .
Bu addımlar yerinə yetirildikdən sonra səhmlər satışa çıxarılır.
Səhmlərin satışından əldə olunan gəlir şirkət və onun anderrayteri arasındakı razılığa bağlıdır. Şərtsiz öhdəlik razılığı olduğu halda, IPO-da satılan hər bir səhm üçün pulun hamısı anderraytinq bankına keçir. Əgər tərəflər arasında maksimal səy razılaşması olubsa, şirkət və səhmdarlar pulu birbaşa alırlar .
İştirakçılar
Bir qayda olaraq, ilkin ictimai təklif, aşağıdakıların iştirakı ilə həyata keçirilir:
- Anderrayter qismində iştirak edən investisiya bankları və ya investisiya şirkətləri
- Emitentlərə məsləhətçi qismində xidmət göstərən hüquq şirkətləri
- Audit şirkətləri
- PR/IR məsləhətçiləri qismində iştirak edən rabitə agentlikləri
- Qiymətli kağızlar və birjalar üzrə komissiya
- Səhmlərin yerləşəcəyi birja
10 ən böyük IPO
Aşağıdakı siyahıda göstərilən rəqəmlər, IPO zamanı səhm satışlarından əldə olunan maliyyədir. Bu, şirkət dəyərlərinin yalnız bir hissəsidir :
- Alibaba Group Holding Limited (NYSE:BABA) - $21.8 milyard (2014)
- Agricultural Bank of China Ltd. (SHA: 601288) - $19.2 milyard (2010)
- Industrial and Commercial Bank of China (SHA: 601398) - $19.1 milyard (2006)
- General Motors Company (NYSE:GM) - $20.1 milyard (2010)
- NTT DOCOMO, Inc (9437:Tokyo). - $18.4 milyard (1998)
- Visa Inc. (NYSE:V) - $17.9 milyard (2008)
- AIA Group Limited (OTC:AAIGF) - $17.8 milyard (2010)
- Enel (OTC:ENLAY) - $17.4 milyard (1999)
- Facebook (NASDAQ:FB) - $16 milyard (2012)
- Deutsche Telekom AG (OTC:DTEGY) - 13 milyard (1996)
İstinadlar
- (#empty_citation)
- Initial Public Offering (IPO)
- "America's First IPO". 2022-09-12 tarixində . İstifadə tarixi: 2019-10-19.
- "Initial Public Offer (IPO): Definition, How They Work and Their Purpose". 2022-09-05 tarixində . İstifadə tarixi: 2019-10-19.
- "IPO 101: An Overview of the Initial Public Offering Process". 2021-06-13 tarixində . İstifadə tarixi: 2019-10-19.
- "Top 10 Largest Global IPOs Of All Time". 2022-08-09 tarixində . İstifadə tarixi: 2019-10-19.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqaleye hansisa kateqoriya elave edilmemisdir Meqaleye kateqoriyalar elave ederek tohfe vere bilersiz Bu meqaleni vikilesdirmek lazimdir Lutfen meqaleni umumvikipediya ve redakte qaydalarina uygun sekilde tertib edin Ilkin ictimai teklif ing dilinden IPO Initial Public Offering ozel sirketin sehmlerinin aciq cemiyyete teklif edilmesi prosesine deyilir Bu zaman ozel sirketin sehmleri institusional ve adeten ferdi investorlara satilir Sehmlerini ictimaiyyete teklif eden sirket bununla kapital toplaya bilir Bu cari ozel investorlarin sahib oldugu sirket payini asanliqla satmaga ve belelikle gelir elde etmeye imkan yaradir TarixIlk muasir IPO 1602 ci ilin mart ayinda Hollandiyanin Ost Hind sirketi kapitalin artirilmasi ucun sehmlerini cemiyyete teqdim etmesi ile bas vermisdir Ost Hind sirketi genis ictimaiyyete istiqrazlar ve sehmler buraxan ilk sirket oldu Belelikle Ost Hind resmi birjada indiyedek siyahiya alinan en birinci sirketdir ABS da en birinci ilkin ictimai teklif kecirden sirket 1783 cu il tarixinde Bank of North America olub MeqsedIPO bir nece meqsed dasiya biler ve bunlarin ehemiyyeti her hansi bir konkret haldan asili olaraq deyisir Sirkete kapital celb etmek IPO kecirtmekle sirket daha genis investor qrupuna cixis elde edir Kapital bazarinda sehmlerin satilmasi sirketin deyerinin en obyektiv qiymetlendirilmesini temin edir Bu sirketin ve menecerlerin fealiyyetini daha deqiq qiymetlendirilmesini temin edir Sirket sehmdarlarina sehmlerinin hamisini ve ya bir hissesini satmaq ve belelikle sirketin gozlenilen gelecek qazanclarini kapitallasdirmaq imkani verilir IPO dan sonra sehmdarlarin kapitalinin likvidliyi keskin sekilde yukselir Banklar ictimai sirketlerin sehmlerini zamin goturerek hemin sirketlere daha rahatliqla kredit vere bilerler IPO kecirtdikden sonra sirket illik hesabatlarini aciq ve seffaf sekilde ictimaiyyete teqdim edir IPO nece kecirilir Ilkin ictimai teklif kecirtmek ucun sirket sehmleri satis ucun hazirlanmali buna maraq gostere bilecek terefler tapilmali ve esasen maliyye aciqlamalari hazirlanmalidir Bunlarin ekseriyyeti genis ictimaiyyeti saxta sirketlerden sehm almaqdan qorumaq ucun movcuddur Ilkin ictimai teklif kecirtmek isteyen sirket meslehet ve maliyye isleri ucun ilk once muraciet edir Anderrayter qisminde cox vaxt investisiya banklari cixis edir Bu bank adeten birjada ilkin maraq yaratmaq ucun maliyye teskilatlarina investorlara ve bu meselede maraq gostere bilen diger qurumlara muraciet edir Buna yol sousu ing dilinden road show deyilir Eyni zamanda anderrayter kimi cixis eden banklar IPO kecirden sirket ucun mediada aciqlama ve huquqi tenzimleme prosesinde komek edir Anderrayter sirketin ictimailesdirerek satmaq istediyi butun sehmleri onceden razilasdirilmis qiymete ala biler Buna sertsiz ohdelik ing dilinden firm commitment deyilir ve bununla anderrayter IPO ya zemanet verir Alternativ olaraq anderrayter maksimal sey ing dilinden Best Efforts muqavilesi baglayaraq sehm satislarina hec bir zemanet vermeye de biler Bu halda anderrayter maksimal sayda sehm satmaga calisir lakin sehmlerin hamisini sata bilmediyi halda hec bir maliyye mesuliyyeti dasimir Sirket maliyyesini tam yoxlamaq ucun ucuncu bir muhasibat firmasini ise goturur Anderrayterin komeyi ile sirket IPO nun kecirildiyi muvafiq olkenin qiymetli kagizlar ve birjalar uzre komissiyasi ucun qeydiyyat senedlerini hazirlayir Bura butun potensial investorlara teqdim olunacaq maliyye prospekti ve yalniz hemin komissiya ucun nezerde tutulan diger senedler de daxildir Qeydiyyat senedlerine etrafli maliyye melumatlari o cumleden ucuncu terefin yoxlamalari daxil olmaqla sirketin rehberliyi potensial ohdelikleri xususi pay sahibliyi ve biznes plani haqqinda melumatlar daxildir Qeydiyyat senedlerindeki butun melumatlarin deqiq ve tam olmasini temin etmek ucun muvafiq komissiya arasdirma aparir Komissiya sened teqdim etmeyi tesdiqledikden sonra maliyye prospektini potensial investorlara yayir ve IPO ucun bir tarix teyin olunur Sirket ve anderrayter sehmlerin ilkin qiymeti ve ya miqdari barede raziliga hele gelmeyiblerse bunu cari merhelede edirler Bu addimlar yerine yetirildikden sonra sehmler satisa cixarilir Sehmlerin satisindan elde olunan gelir sirket ve onun anderrayteri arasindaki raziliga baglidir Sertsiz ohdelik raziligi oldugu halda IPO da satilan her bir sehm ucun pulun hamisi anderraytinq bankina kecir Eger terefler arasinda maksimal sey razilasmasi olubsa sirket ve sehmdarlar pulu birbasa alirlar IstirakcilarBir qayda olaraq ilkin ictimai teklif asagidakilarin istiraki ile heyata kecirilir Anderrayter qisminde istirak eden investisiya banklari ve ya investisiya sirketleri Emitentlere meslehetci qisminde xidmet gosteren huquq sirketleri Audit sirketleri PR IR meslehetcileri qisminde istirak eden rabite agentlikleri Qiymetli kagizlar ve birjalar uzre komissiya Sehmlerin yerleseceyi birja10 en boyuk IPOAsagidaki siyahida gosterilen reqemler IPO zamani sehm satislarindan elde olunan maliyyedir Bu sirket deyerlerinin yalniz bir hissesidir Alibaba Group Holding Limited NYSE BABA 21 8 milyard 2014 Agricultural Bank of China Ltd SHA 601288 19 2 milyard 2010 Industrial and Commercial Bank of China SHA 601398 19 1 milyard 2006 General Motors Company NYSE GM 20 1 milyard 2010 NTT DOCOMO Inc 9437 Tokyo 18 4 milyard 1998 Visa Inc NYSE V 17 9 milyard 2008 AIA Group Limited OTC AAIGF 17 8 milyard 2010 Enel OTC ENLAY 17 4 milyard 1999 Facebook NASDAQ FB 16 milyard 2012 Deutsche Telekom AG OTC DTEGY 13 milyard 1996 Istinadlar empty citation Initial Public Offering IPO America s First IPO 2022 09 12 tarixinde Istifade tarixi 2019 10 19 Initial Public Offer IPO Definition How They Work and Their Purpose 2022 09 05 tarixinde Istifade tarixi 2019 10 19 IPO 101 An Overview of the Initial Public Offering Process 2021 06 13 tarixinde Istifade tarixi 2019 10 19 Top 10 Largest Global IPOs Of All Time 2022 08 09 tarixinde Istifade tarixi 2019 10 19