Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
İlham Tahirov (tam adı: İlham Mikayıl oğlu Tahirov) — Azərbaycan dilçisi, filologiya elmləri doktoru, professor
| İlham Tahirov | |
|---|---|
| İlham Mikayıl oğlu Tahirov | |
 | |
| Doğum tarixi | |
| Doğum yeri | Miyanku, Masallı rayonu, Azərbaycan SSR, SSRİ |
| Vətəndaşlığı |  SSRİ→ Azərbaycan |
| Elm sahəsi | dilçilik |
| Elmi dərəcəsi | filologiya elmləri doktoru (2008) |
| Elmi adı | professor (2019) |
| İş yeri | AMEA Dilçilik İnstitutu |
| Təhsili | |
Həyatı
8 iyun 1963-cü ildə Masallı rayonunun Miyankü kəndində anadan olmuşdur. SSRİ-nin 50 illiyi adına Azərbaycan Pedaqoji Xarici Dillər İnstitutunun (indiki Azərbaycan Dillər Universitetinin) ingilis dili fakültəsinin əyani şöbəsini fərqlənmə diplomu ilə bitirib (1986). Yardımlı rayonunun Hamarkənd kənd orta məktəbində işləmişdir (1986-1990). Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyası Nəsimi adına Dilçilik İnstitutunun əyani aspirantı olub (1990-1993). “Azərbaycan dili” ixtisası üzrə namizədlik (1994), “Dil nəzəriyyəsi” ixtisası üzrə doktorluq (2008) dissertasiyası müdafiə etmişdir. Filologiya elmləri doktoru (2008), professordur (2019). Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyası Nəsimi adına Dilçilik İnstitutunda Ümumi dilçilik və dil əlaqələri şöbəsində kiçik elmi işçi, elmi işçi kimi çalışmışdır (1993-1996). AMEA Nəsimi adına Dilçilik İnstitutunun elmi katibi (1996-2013), Dilçilik İnstitutunda Qədim dillər və mədəniyyətlər şöbəsinin müdiri (2013--2014), Qədim dillər və mədəniyyətlər şöbəsində (2014-2016) və Hind-Avropa dilləri şöbəsində baş elmi işçi (2016-2019) kimi fəaliyyət göstərmişdir. 2019-cu ildən Dilçilik İnstitutunun Hind-Avropa dilləri şöbəsinin müdiridir.
Elmi fəaliyyəti
İlham Tahirov ümumi dilçilik, dil nəzəriyyəsi, dillərarası əlaqələr, funksional-semantik sahə, dialekt leksikası, toponimika, dil əlaqələri, qədim dillər və mədəniyyətlərin tədqiqi məsələlərinə həsr olunmuş 6 monoqrafiya və kitabın, 5 proqram, 100-dən çox məqalə və tezisin müəllifidir. Əsərlərində sahə nəzəriyyəsində funksional-semantik sahənin mərkəz-periferiya struktur tipinin müəyyənləşdirilməsi üçün tətbiq edilən diferensial əlamətlərə bir binar cütlüyün əlavə edilməsini təklif etməklə nəzəri fikri zənginləşdirmiş, Azərbaycan dilçiliyində dilin bütün səviyyələrində temporallığın (zaman münasibətlərinin) ifadəsini araşdıraraq, zaman münasibətlərini funksional-semantik sahə kimi təqdim etmiş, leksik və sintaktik temporallıq məsələlərini Azərbaycan dilinin materialı üzrə ilk dəfə olaraq tədqiq etmiş, leksik temporallıq sahəsinin struktur-semantik modelini qurmuş, Azərbaycan dilində dialekt və şivə səviyyəsində alınma sözlərin fonetik, qrammatik təbiətini və leksik-semantik xüsusiyyətlərini araşdırmış, qədim alınma sözlər layını aşkarlamışdır.
İlham Tahirovun elmi rəhbərliyi ilə 7 nəfər fəlsəfə doktorluğu dissertasiyası müdafiə etmiş, bir neçə nəfər fəlsəfə doktoru və elmlər doktoru proqramları üzrə dissertasiya işlərini davam etdirirlər.
İlham Tahirov AMEA Nəsimi adına Dilçilik İnstitutu Elmi Şurasının və Dissertasiya Şurasının, AMEA Rəyasət Heyətinin nəzdində Respublika Elmi Tədqiqatların Təşkili və Əlaqələndirilməsi Şurasının Dilçilik üzrə Problem Şurasının (2006-2009), Azərbaycan Respublikası Elmi Tədqiqatların Əlaqələndirilməsi Şurasının Dünya dilləri üzrə Elmi Şurasının, AMEA Rəyasət Heyəti yanında Terminologiya Komissiyasının Orfoqrafiya bölməsinin (2011-2014) üzvüdür.
İlham Tahirov bir sıra monoqrafik tədqiqatların, kitabların elmi redaktoru, rəyçisi, elmlər namizədi və elmlər doktoru alimlik dərəcəsi almaq üçün təqdim edilmiş xeyli dissertasiya işinin rəsmi opponenti olmuşdur.
Əsərləri
- Temporal leksika. Bakı: "Nurlan" nəşriyyatı, 2008. - 142 s.
- Azərbaycan və ingilis dillərində zaman kateqoriyası. Bakı: "Nurlan" nəşriyyatı, 2007. -324 s.
- Dialekt leksikasında alınma sözlər. Bakı: "Nurlan" nəşriyyatı, 2004. -136 s.
- Azərbaycan dilçiliyi müntəxəbatı, II cild, Bakı: “Abis-Alarko” Çap evi, 2013, -454 s. (şərikli)
- Qədim dillər üzrə biblioqrafiya, Bakı: Elm və təhsil, 2018, -375 s. (kollektiv)
- Azərbaycan Respublikasının ərazi vahidlərinin adları ingilis dilində. Bakı: "Zərdabi Nəşr" MMC, 2022, -248 s.
Pedaqoji fəaliyyəti
Azərbaycan Respublikası Yardımlı rayonu Hamarkənd orta məktəbində (1986-1990), Xəzər Universitetində (1994-1996), Azərbaycan Memarlıq və İnşaat Universitetində (1996-1998) Azərbaycan Müəllimlər İnstitutunda (2014-2016) işləmişdir. 2014-cü ildən-indiyədək Lənkəran Dövlət Universistetində müqayisəli tipologiya, semantik sahə, ingilis dilinin leksikologiyası, üslubiyyatı, filologiyanın müasir problemləri fənlərindən mühazirələr oxuyur, magistrant və doktorantlara rəhbərlik edir.
Tərcüməçilik fəaliyyəti
İlham Tahirov tərcüməçilik fəaliyyəti ilə də məşğul olur. O, 1996-2000-ci illərdə Azərbaycan Respublikası Xarici İqtisadi Əlaqələr Nazirliyinin, Azərbaycan Respublikası Gömrük Komitəsinin, Soros Fondu / Açıq Cəmiyyət İnstitutunun Azərbaycanda həyata keçirdiyi bir sıra layihələrdə tərcüməçi işləmiş, 2007-2010-ci illərdə “Windows Vista” əməliyyat sisteminin və Microsoft Office 2007 proqramlarının Azərbaycan versiyasının hazırlanmasında və tərcümə edilməsində iştirak etmiş, 2005-2007-ci illərdə Azərbaycan Respublikası Rabitə və İnformasiya Texnologiyaları Nazirliyi ilə BMT-nin İnkişaf Proqramının (UNDP) Azərbaycandakı nümayəndəliyinin birgə həyata keçirdiyi layihə çərçivəsində «Dilmanc» azərbaycanca-ingiliscə maşın tərcüməsi sistemini hazırlayan işçi qrupun üzvü olmuşdur. İlham Tahirov metodika, hüquq, beynəlxalq hüquq və siyasətin fəlsəfəsinə dair ingilis və rus dillərindən tərcümə etdiyi 6 kitabın müəllifidir. Tərcümə etdiyi kitablar:
- F.A.Hayek. Hüquq, Qanunvericilik və Azadlıq. Bakı, Qanun, 2002.
- I cild (Qaydalar və nizam)(şərikli)
- II cild (Sosial ədalət ilğımı)
- III cild (Azad insanların siyasi qaydaları)
- Mülki hüquq. Universitet tələbələri üçün dərslik, Bakı, Qanun, 1999; İkinci nəşri: 2005
- C. R. Stolberq, E.R. Danielz.Uşaq fəallığına istiqamətlənmiş riyazi və ümumelmi yaradıcı materiallar. (Uşaqlar və ailələr üçün proqram), Bakı, Maarif, 1999. (şərikli)
- Bələdiyyələr haqqında. Bakı, Qanun, 1999. (şərikli)
Mənbə
- AMEA-nın rəsmi saytında İlham Tahirov haqqında 2012-04-01 at the Wayback Machine
- Dilçilik İnstitutunun saytında İlham Tahirov haqqında 2013-03-13 at the Wayback Machine
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Ilham Tahirov tam adi Ilham Mikayil oglu Tahirov Azerbaycan dilcisi filologiya elmleri doktoru professorIlham TahirovIlham Mikayil oglu TahirovDogum tarixi 8 iyun 1963 61 yas Dogum yeri Miyanku Masalli rayonu Azerbaycan SSR SSRIVetendasligi SSRI AzerbaycanElm sahesi dilcilikElmi derecesi filologiya elmleri doktoru 2008 Elmi adi professor 2019 Is yeri AMEA Dilcilik InstitutuTehsili Azerbaycan Diller UniversitetiHeyati8 iyun 1963 cu ilde Masalli rayonunun Miyanku kendinde anadan olmusdur SSRI nin 50 illiyi adina Azerbaycan Pedaqoji Xarici Diller Institutunun indiki Azerbaycan Diller Universitetinin ingilis dili fakultesinin eyani sobesini ferqlenme diplomu ile bitirib 1986 Yardimli rayonunun Hamarkend kend orta mektebinde islemisdir 1986 1990 Azerbaycan Milli Elmler Akademiyasi Nesimi adina Dilcilik Institutunun eyani aspiranti olub 1990 1993 Azerbaycan dili ixtisasi uzre namizedlik 1994 Dil nezeriyyesi ixtisasi uzre doktorluq 2008 dissertasiyasi mudafie etmisdir Filologiya elmleri doktoru 2008 professordur 2019 Azerbaycan Milli Elmler Akademiyasi Nesimi adina Dilcilik Institutunda Umumi dilcilik ve dil elaqeleri sobesinde kicik elmi isci elmi isci kimi calismisdir 1993 1996 AMEA Nesimi adina Dilcilik Institu tunun elmi katibi 1996 2013 Dilcilik Institutunda Qedim diller ve medeniyyetler sobesinin mudiri 2013 2014 Qedim diller ve medeniyyetler sobesinde 2014 2016 ve Hind Avropa dilleri sobesinde bas elmi isci 2016 2019 kimi fealiyyet gostermisdir 2019 cu ilden Dilcilik Institutunun Hind Avropa dilleri sobesinin mudiridir Elmi fealiyyetiIlham Tahirov umumi dilcilik dil nezeriyyesi dillerarasi elaqeler funksional semantik sahe dialekt leksikasi toponimika dil elaqeleri qedim diller ve medeniyyetlerin tedqiqi mesele lerine hesr olunmus 6 monoqrafiya ve kitabin 5 proqram 100 den cox meqale ve tezisin muellifidir Eserlerinde sahe nezeriyyesinde funksional semantik sahenin merkez periferiya struktur tipinin mueyyenlesdirilmesi ucun tetbiq edilen diferensial elametlere bir binar cutluyun elave edilmesini teklif etmekle nezeri fikri zenginlesdirmis Azerbaycan dilciliyinde dilin butun seviyyelerinde temporalligin zaman munasibetlerinin ifadesini arasdiraraq zaman munasibetlerini funksional semantik sahe kimi teqdim etmis leksik ve sintaktik temporalliq meselelerini Azerbaycan dilinin materiali uzre ilk defe olaraq tedqiq etmis leksik temporalliq sahesinin struktur semantik modelini qurmus Azerbaycan dilinde dialekt ve sive seviyyesinde alinma sozlerin fonetik qrammatik tebietini ve leksik semantik xususiyyetlerini arasdirmis qedim alinma sozler layini askarlamisdir Ilham Tahirovun elmi rehberliyi ile 7 nefer felsefe doktorlugu dissertasiyasi mudafie etmis bir nece nefer felsefe doktoru ve elmler doktoru proqramlari uzre dissertasiya islerini davam etdirirler Ilham Tahirov AMEA Nesimi adina Dilcilik Institutu Elmi Surasinin ve Dissertasiya Surasinin AMEA Reyaset Heyetinin nezdinde Respublika Elmi Tedqiqatlarin Teskili ve Elaqelendirilmesi Surasinin Dilcilik uzre Problem Surasinin 2006 2009 Azerbaycan Respublikasi Elmi Tedqiqatlarin Elaqelendirilmesi Surasinin Dunya dilleri uzre Elmi Surasinin AMEA Reyaset Heyeti yaninda Terminologiya Komissiyasinin Orfoqrafiya bolmesinin 2011 2014 uzvudur Ilham Tahirov bir sira monoqrafik tedqiqatlarin kitablarin elmi redaktoru reycisi elmler namizedi ve elmler doktoru alimlik derecesi almaq ucun teqdim edilmis xeyli dissertasiya isinin resmi opponenti olmusdur EserleriTemporal leksika Baki Nurlan nesriyyati 2008 142 s Azerbaycan ve ingilis dillerinde zaman kateqoriyasi Baki Nurlan nesriyyati 2007 324 s Dialekt leksikasinda alinma sozler Baki Nurlan nesriyyati 2004 136 s Azerbaycan dilciliyi muntexebati II cild Baki Abis Alarko Cap evi 2013 454 s serikli Qedim diller uzre biblioqrafiya Baki Elm ve tehsil 2018 375 s kollektiv Azerbaycan Respublikasinin erazi vahidlerinin adlari ingilis dilinde Baki Zerdabi Nesr MMC 2022 248 s Pedaqoji fealiyyetiAzerbaycan Respublikasi Yardimli rayonu Hamarkend orta mektebinde 1986 1990 Xezer Universitetinde 1994 1996 Azerbaycan Memarliq ve Insaat Universitetinde 1996 1998 Azerbaycan Muellimler Institutunda 2014 2016 islemisdir 2014 cu ilden indiyedek Lenkeran Dovlet Universistetinde muqayiseli tipologiya semantik sahe ingilis dilinin leksikologiyasi uslubiyyati filologiyanin muasir problemleri fenlerinden muhazireler oxuyur magistrant ve doktorantlara rehberlik edir Tercumecilik fealiyyetiIlham Tahirov tercumecilik fealiyyeti ile de mesgul olur O 1996 2000 ci illerde Azerbaycan Respublikasi Xarici Iqtisadi Elaqeler Nazirliyinin Azerbaycan Respublikasi Gomruk Komitesinin Soros Fondu Aciq Cemiyyet Institutunun Azerbaycanda heyata kecirdiyi bir sira layihelerde tercumeci islemis 2007 2010 ci illerde Windows Vista emeliyyat sisteminin ve Microsoft Office 2007 proqramlarinin Azerbaycan versiyasinin hazirlanmasinda ve tercume edilmesinde istirak etmis 2005 2007 ci illerde Azerbaycan Respublikasi Rabite ve Informasiya Texnologiyalari Nazirliyi ile BMT nin Inkisaf Proqraminin UNDP Azerbaycandaki numayendeliyinin birge heyata kecirdiyi layihe cercivesinde Dilmanc azerbaycanca ingilisce masin tercumesi sistemini hazirlayan isci qrupun uzvu olmusdur Ilham Tahirov metodika huquq beynelxalq huquq ve siyasetin felsefesine dair ingilis ve rus dillerinden tercume etdiyi 6 kitabin muellifidir Tercume etdiyi kitablar F A Hayek Huquq Qanunvericilik ve Azadliq Baki Qanun 2002 I cild Qaydalar ve nizam serikli II cild Sosial edalet ilgimi III cild Azad insanlarin siyasi qaydalari Mulki huquq Universitet telebeleri ucun derslik Baki Qanun 1999 Ikinci nesri 2005 C R Stolberq E R Danielz Usaq fealligina istiqametlenmis riyazi ve umumelmi yaradici materiallar Usaqlar ve aileler ucun proqram Baki Maarif 1999 serikli Belediyyeler haqqinda Baki Qanun 1999 serikli MenbeAMEA nin resmi saytinda Ilham Tahirov haqqinda 2012 04 01 at the Wayback Machine Dilcilik Institutunun saytinda Ilham Tahirov haqqinda 2013 03 13 at the Wayback Machine