Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu məqaləni lazımdır. |
İctimai sfera - müasir cəmiyyət nəzəriyyələrində cəmiyyətin ortaq faydasını təyin etmək və reallaşdırmaq yönündə fikir, ifadə və hərəkətlərin ortaya qoyulduğu və inkişaf etdirildiyi ortaq ictimai fəaliyyət sahəsi kimi izah edilir .
Ümumi izahı
İctimai sferalar mədəniyyətdən, dildən və ictimai statusdan asılı olmadan, hər kəsə təqdim edilən və ya açıq sferalardır. 1950-1960-cı illərdə “ortaq sahələr” və ya “vətəndaşlara aid sahələr” şəklində xarakterizə edilmiş, 1970-ci illərdə “ictimai sfera” anlayışına çevrilmişdir. Beləliklə ictimai sferanı, şəxsi yaşayış yerləri xaric, əhalinin qarşılaşdığı məkan, iqtisadi aspektdən ortaq şəkildə iqtisadiyyatın mərkəzi elementi, sosial aspektdən ortaq bir dünyanın vasitəçisi, demokratiyanın qanunlaşdırıldığı sfera kimi təyin etmək mümkündür.
Konsepsiyanın yaranma tarixi
Müasir vətəndaş cəmiyyətinin inkişafını izah edən mövcud nəzəriyyə görkəmli alman filosofu, sosioloqu və politoloqu Jurgen Habermasın “İctimai sfera” konsepsiyasıdır. Onun “İctimai sferanın struktur çevrilişi” kitabında (1962) bəhs edilən “ictimai sfera”, sadələşdirilmiş mənasıyla "ictimai həyatımız içində, ictimaiyyətə bənzər bir şeyin formalaşdığı bir sfera" kimi izah edilir.
Çap mətbuatının meydana gəlməsi və inkişafı ilə ictimai sfera qədim yunan variantı Aqoradan fərqli olaraq, sosial problemləri yeni səviyyədə müzakirə edən fiziki şəxslərin “virtual” icması kimi ortaya çıxır. Məhz bu sosial mühit, mövcud hökuməti özünəməxsus tənqid ilə yaranmaqda olan müxalifətin potensial bazasına çevrilmiş, müasir tipli Qərb demokratiyasının formalaşmasında əsas amil olmuşdur.
Antik Yunan dövründən bu günədək ictimai sferada hər zaman istisnalar olmuşdur. Antik Yunanıstanda ictimai sfera vətəndaşlıq üçün lazım olan praktik fəaliyyəti ehtiva etdiyi halda, xüsusi sahə fərdin yalnız özünü maraqlandıran, ailə həyatına aid təcrübəsini bildirirdi. Aristotel üç əsas birlik formasından bəhs edir: törəmə və yaşamaq üçün ehtiyacların ödənilməsi ilə qurulmuş iqtisadi bir vahid olan ailə; birdən çox ailənin bir araya gəlməsindən ibarət olan kənd və ən yüksəyi yaxşını hədəfləyən və insan təbiətinin özünü tamamilə reallaşdıran siyasi bir birlik olan şəhər
İctimai sfera və müasir dövr
İctimai sfera individuallaşma (fərdiləşmə) və sekulyarlaşma (dünyəviləşmə) proseslərinin məhsulu olan müasir bir anlayışdır. Bu sfera müxtəlif növ sosial qrupların qarışığı, qeyri-bərabər iştirakçılar arasında polemika, mübahisə, mühakimə və təcrübə məkanıdır, ictimai prosesdir. Televiziya və radionun bir çox diskussiya, debat proqramları, intellektual, əyləncə verlişləri ictimai sfera yaratsa da, bu sosial məkan məhdud auditoriya, iştirakçının seçilməsi, davamsızlıq ilə xarakterizə olunur. Amma yeni medianın yaratdığı yeni təcrübə forması bütün fərdlərə bərabər olaraq azad şəkildə iştirak etmək, məkan və zaman məhdudiyyəti olmadan öz bilik və təcrübələrini bölüşmək imkanı verir. Bu mediada reallıq və fantaziya arasındakı sərhəd, demək olar ki, tamamilə silinir, istənilən cografi məkana qısa vaxt ərzində səfər etmək, hərəkətlilik, böyük bir kitabxana içində gəzişməyə bənzəyən səyahət, bu gündən keçmişə keçid, gələcəyin təxəyyül edilməsi kimi unikal xüsusiyyətlər yeni ictimai sferanı müəyyən edir.
İstinadlar
- "YENİ MEDİA İCTİMAİ SFERANIN YENİ MODELİNİ YARADAN FAKTOR KİMİ" (PDF). 2017-05-16 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2017-05-15.
- Keskin F. Kamusal Alan ve Yalın Yaşam, Ankara: Doğu Batı Yayınları, 1998, 106 s.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqaleni vikilesdirmek lazimdir Lutfen meqaleni umumvikipediya ve redakte qaydalarina uygun sekilde tertib edin Ictimai sfera muasir cemiyyet nezeriyyelerinde cemiyyetin ortaq faydasini teyin etmek ve reallasdirmaq yonunde fikir ifade ve hereketlerin ortaya qoyuldugu ve inkisaf etdirildiyi ortaq ictimai fealiyyet sahesi kimi izah edilir Umumi izahiIctimai sferalar medeniyyetden dilden ve ictimai statusdan asili olmadan her kese teqdim edilen ve ya aciq sferalardir 1950 1960 ci illerde ortaq saheler ve ya vetendaslara aid saheler seklinde xarakterize edilmis 1970 ci illerde ictimai sfera anlayisina cevrilmisdir Belelikle ictimai sferani sexsi yasayis yerleri xaric ehalinin qarsilasdigi mekan iqtisadi aspektden ortaq sekilde iqtisadiyyatin merkezi elementi sosial aspektden ortaq bir dunyanin vasitecisi demokratiyanin qanunlasdirildigi sfera kimi teyin etmek mumkundur Konsepsiyanin yaranma tarixiMuasir vetendas cemiyyetinin inkisafini izah eden movcud nezeriyye gorkemli alman filosofu sosioloqu ve politoloqu Jurgen Habermasin Ictimai sfera konsepsiyasidir Onun Ictimai sferanin struktur cevrilisi kitabinda 1962 behs edilen ictimai sfera sadelesdirilmis menasiyla ictimai heyatimiz icinde ictimaiyyete benzer bir seyin formalasdigi bir sfera kimi izah edilir Cap metbuatinin meydana gelmesi ve inkisafi ile ictimai sfera qedim yunan varianti Aqoradan ferqli olaraq sosial problemleri yeni seviyyede muzakire eden fiziki sexslerin virtual icmasi kimi ortaya cixir Mehz bu sosial muhit movcud hokumeti ozunemexsus tenqid ile yaranmaqda olan muxalifetin potensial bazasina cevrilmis muasir tipli Qerb demokratiyasinin formalasmasinda esas amil olmusdur Antik Yunan dovrunden bu gunedek ictimai sferada her zaman istisnalar olmusdur Antik Yunanistanda ictimai sfera vetendasliq ucun lazim olan praktik fealiyyeti ehtiva etdiyi halda xususi sahe ferdin yalniz ozunu maraqlandiran aile heyatina aid tecrubesini bildirirdi Aristotel uc esas birlik formasindan behs edir toreme ve yasamaq ucun ehtiyaclarin odenilmesi ile qurulmus iqtisadi bir vahid olan aile birden cox ailenin bir araya gelmesinden ibaret olan kend ve en yukseyi yaxsini hedefleyen ve insan tebietinin ozunu tamamile reallasdiran siyasi bir birlik olan seherIctimai sfera ve muasir dovrIctimai sfera individuallasma ferdilesme ve sekulyarlasma dunyevilesme proseslerinin mehsulu olan muasir bir anlayisdir Bu sfera muxtelif nov sosial qruplarin qarisigi qeyri beraber istirakcilar arasinda polemika mubahise muhakime ve tecrube mekanidir ictimai prosesdir Televiziya ve radionun bir cox diskussiya debat proqramlari intellektual eylence verlisleri ictimai sfera yaratsa da bu sosial mekan mehdud auditoriya istirakcinin secilmesi davamsizliq ile xarakterize olunur Amma yeni medianin yaratdigi yeni tecrube formasi butun ferdlere beraber olaraq azad sekilde istirak etmek mekan ve zaman mehdudiyyeti olmadan oz bilik ve tecrubelerini bolusmek imkani verir Bu mediada realliq ve fantaziya arasindaki serhed demek olar ki tamamile silinir istenilen cografi mekana qisa vaxt erzinde sefer etmek hereketlilik boyuk bir kitabxana icinde gezismeye benzeyen seyahet bu gunden kecmise kecid geleceyin texeyyul edilmesi kimi unikal xususiyyetler yeni ictimai sferani mueyyen edir Istinadlar YENI MEDIA ICTIMAI SFERANIN YENI MODELINI YARADAN FAKTOR KIMI PDF 2017 05 16 tarixinde PDF Istifade tarixi 2017 05 15 Keskin F Kamusal Alan ve Yalin Yasam Ankara Dogu Bati Yayinlari 1998 106 s