Çuprəle rayonu (tatar. Чүпрәле районы) — Rusiya Federasiyası, Tatarıstan Respublikasının ərazisinə daxil olan inzibati rayon. Rayon respublikanın qərbində yerləşir.
Çuprəle rayonu | |||||
---|---|---|---|---|---|
Чүпрәле районы | |||||
| |||||
| |||||
Ölkə | |||||
Tarixi və coğrafiyası | |||||
Yaradılıb | 10 avqust 1930 | ||||
Sahəsi |
| ||||
Saat qurşağı |
| ||||
Əhalisi | |||||
Əhalisi |
| ||||
Rəsmi sayt | |||||
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
İnzibati mərkəzi Köhnə Çuprəle kəndidir.
Coğrafiyası
Respublikanın Bua rayonu, Çuvaşıstan Respublikası (Şemurşinski rayonu) və Ulyanov vilayəti (Surski, Mainski, Tsilninski rayonları) ilə həmsərhəddir.
Rayon mərkəzindən Qazana qədər olan məsafə 200 km-dir. Çipmunks dəmir yolu stansiyasına qədər olan məsafə 45 km-dir.
Ən böyük çayı Bezdnadır (Suranın bir qolu). Digər böyük çayları (ümumi uzunluğu 25 km-dən az deyil):
Sura hövzəsi - Böyük Yakla, Abamza. Sviyaqi hövzəsi - Tsilna, Malaya Tsilna, Bolşaya Buğa, Buqurna, Timersyanka.
Əhalisi
- milli tərkib
Rayon əhalisi milliyyət baxımından qarışıqdır: tatarlar 16 231 nəfər (58%), çuvaşlar 11651 nəfər (41%), ruslar - 177 nəfər. (0,6%), digərləri - 44 nəfər.
Təhsil
Rayonda 24 ümumtəhsil məktəbi və 8 natamam orta məktəb var ki, burada 4610 şagird təhsil alır. Burada 753 müəllim və tərbiyəçi çalışır. 90 nömrəli peşə məktəbi Çuprəle rayonu üçün kadr hazırlığını həyata keçirir. Bölgədə 600-dən çox uşağın müxtəlif idman növləri (hokkey, futbol, xizək, milli güləş, boks, voleybol, basketbol) ilə məşğul olması üçün idman məktəbi fəaliyyət göstərir.
Mədəniyyət
Rayonda 49 mədəniyyət mərkəzi, o cümlədən regional mədəniyyət mərkəzi və 3 avtoklub, 24 kənd mədəniyyət mərkəzi, 21 klub, 32 kitabxana, iki muzey və musiqi məktəbi fəaliyyət göstərir.
Tanınmış şəxsləri
Abdreev Şakirzyanoviç Əhmədqerey - Sosialist Əməyi Qəhrəmanı.
Mirqarifza Əzizov - Tatar Muxtar Sovet Sosialist Respublikası Nazirlər Sovetinin sədri (1950-1957).
Usman Əliyev - Sosialist Əməyi Qəhrəmanı.
Zərif Əlimov - Sovet İttifaqı Qəhrəmanı.
Ziatdin Arslanov - Şöhrət Ordeni.
Pyotr Vasilyeviç Dementiyev - iki dəfə Sosialist Əməyi Qəhrəmanı, SSRİ Aviasiya Sənayesi naziri.
Lazar Derqunov - Sosialist Əməyi Qəhrəmanı.
Alexandr Mokşin - Sosialist Əməyi Qəhrəmanı.
Sayfixan Xabibulloviç Nafiev - keçmiş prokuror və Tatarıstan Respublikası Konstitusiya Məhkəməsinin sədri.
Sergey Nemasev - Sosialist Əməyi Qəhrəmanı.
Konstantin Prokopyeviş Prokopyev, - etnoqraf, din xadimi, müəllim.
Ravil Nizamutdinov - Sosialist Əməyi Qəhrəmanı.
Abdulla Sabirzyanov - Sosialist Əməyi Qəhrəmanı.
Semen Artemieviç Uqanin, (1924, Mataki kəndi - 1959) - Böyük Vətən Müharibəsi iştirakçısı, Sovet İttifaqı Qəhrəmanı
Nurrula Fazlaev - Sovet İttifaqı Qəhrəmanı.
Qazinur Qarifzyanoviç Xayrullin - Rusiya Qəhrəmanı.
İsmaqil Hakimov - Sovet İttifaqı Qəhrəmanı.
Pyotr Sergeyeviç Yuxvitov - Sovet İttifaqı Qəhrəmanı.
İstinadlar
- 26. Численность постоянного населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2018 года. Rusiya Dövlət Federal Statistika Xidməti.
- "О районе". 2014-12-17 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-06-13.
- "Всероссийская перепись населения 2010 года. Национальный состав населения Республики Татарстан" (PDF). 2012-11-21 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2020-01-23.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Cuprele rayonu tatar Chүprәle rajony Rusiya Federasiyasi Tataristan Respublikasinin erazisine daxil olan inzibati rayon Rayon respublikanin qerbinde yerlesir Cuprele rayonuChүprәle rajonyBayraq d Gerb54 46 sm e 47 38 s u Olke RusiyaTarixi ve cografiyasiYaradilib 10 avqust 1930Sahesi 1 029 5 km Saat qursagi Moskva vaxti d UTC 03 00EhalisiEhalisi 22 280 nef 1 yanvar 2018 Resmi sayt Vikianbarda elaqeli mediafayllar Inzibati merkezi Kohne Cuprele kendidir CografiyasiRespublikanin Bua rayonu Cuvasistan Respublikasi Semursinski rayonu ve Ulyanov vilayeti Surski Mainski Tsilninski rayonlari ile hemserheddir Rayon merkezinden Qazana qeder olan mesafe 200 km dir Cipmunks demir yolu stansiyasina qeder olan mesafe 45 km dir En boyuk cayi Bezdnadir Suranin bir qolu Diger boyuk caylari umumi uzunlugu 25 km den az deyil Sura hovzesi Boyuk Yakla Abamza Sviyaqi hovzesi Tsilna Malaya Tsilna Bolsaya Buga Buqurna Timersyanka Ehalisimilli terkib Rayon ehalisi milliyyet baximindan qarisiqdir tatarlar 16 231 nefer 58 cuvaslar 11651 nefer 41 ruslar 177 nefer 0 6 digerleri 44 nefer TehsilRayonda 24 umumtehsil mektebi ve 8 natamam orta mekteb var ki burada 4610 sagird tehsil alir Burada 753 muellim ve terbiyeci calisir 90 nomreli pese mektebi Cuprele rayonu ucun kadr hazirligini heyata kecirir Bolgede 600 den cox usagin muxtelif idman novleri hokkey futbol xizek milli gules boks voleybol basketbol ile mesgul olmasi ucun idman mektebi fealiyyet gosterir MedeniyyetRayonda 49 medeniyyet merkezi o cumleden regional medeniyyet merkezi ve 3 avtoklub 24 kend medeniyyet merkezi 21 klub 32 kitabxana iki muzey ve musiqi mektebi fealiyyet gosterir Taninmis sexsleriAbdreev Sakirzyanovic Ehmedqerey Sosialist Emeyi Qehremani Mirqarifza Ezizov Tatar Muxtar Sovet Sosialist Respublikasi Nazirler Sovetinin sedri 1950 1957 Usman Eliyev Sosialist Emeyi Qehremani Zerif Elimov Sovet Ittifaqi Qehremani Ziatdin Arslanov Sohret Ordeni Pyotr Vasilyevic Dementiyev iki defe Sosialist Emeyi Qehremani SSRI Aviasiya Senayesi naziri Lazar Derqunov Sosialist Emeyi Qehremani Alexandr Moksin Sosialist Emeyi Qehremani Sayfixan Xabibullovic Nafiev kecmis prokuror ve Tataristan Respublikasi Konstitusiya Mehkemesinin sedri Sergey Nemasev Sosialist Emeyi Qehremani Konstantin Prokopyevis Prokopyev etnoqraf din xadimi muellim Ravil Nizamutdinov Sosialist Emeyi Qehremani Abdulla Sabirzyanov Sosialist Emeyi Qehremani Semen Artemievic Uqanin 1924 Mataki kendi 1959 Boyuk Veten Muharibesi istirakcisi Sovet Ittifaqi Qehremani Nurrula Fazlaev Sovet Ittifaqi Qehremani Qazinur Qarifzyanovic Xayrullin Rusiya Qehremani Ismaqil Hakimov Sovet Ittifaqi Qehremani Pyotr Sergeyevic Yuxvitov Sovet Ittifaqi Qehremani Istinadlar26 Chislennost postoyannogo naseleniya Rossijskoj Federacii po municipalnym obrazovaniyam na 1 yanvarya 2018 goda Rusiya Dovlet Federal Statistika Xidmeti O rajone 2014 12 17 tarixinde Istifade tarixi 2020 06 13 Vserossijskaya perepis naseleniya 2010 goda Nacionalnyj sostav naseleniya Respubliki Tatarstan PDF 2012 11 21 tarixinde arxivlesdirilib PDF Istifade tarixi 2020 01 23