Nyctibiidae və ya çobanaldadanlar, həmçinin çobanquşu — və əlaqəli olan quşlar qrupu. Bəzən onların qəmli səslərindən ilhamlanaraq "poor-me-ones" adlandırılırlar. Bu fəsilənin yeddi növü və iki cinsi vardır və əsasən tropik Mərkəzi və Cənubi Amerikada yayılmışdır. Fosil sübutlar göstərir ki, "Nyctibiidae" paleogen dövründə Avropada da mövcud olmuşlar.
Nyctibiidae | ||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
![]() | ||||||||||||
Elmi təsnifat | ||||||||||||
XƏTA: parent və rang parametrlərini doldurmaq lazımdır. ???: Nyctibiidae | ||||||||||||
Beynəlxalq elmi adı | ||||||||||||
| ||||||||||||
|
Xüsusiyyətləri
"Nyctibiidae", gecə fəallığı olan, həşəratla qidalanan quşlardır və həqiqi gecə quşlarının ağzında olan tüklərdən fərqli olaraq, ağzında tüklər yoxdur. Onlar, budaqlarda dayanaraq ov edirlər. Gündüzləri, ağac kollarının üzərində dik dayanaraq, ətraflarına uyğunlaşan və gizlənən plumajları ilə möhkəm bir şəkildə tündləşir və kollarla birləşirlər. "Nyctibiidae" ləkəli yumurtalarını, birbaşa kolların üzərinə qoyurlar.
"Nyctibiidae", görünüşcə çox bənzər olan fəsilədir. Bütün növlər bir-birinə çox oxşar xüsusiyyətlərə malikdir. Adətən 21–58 sm uzunluğunda olurlar. "Nyctibiidae", gecə quşlarına bənzəsələr də, eyni zamanda Avstraliyanın qurbağaburunlarına da bənzəyirlər, lakin qurbağaburunları daha iri və ağır burna malikdir. "Nyctibiidae" böyük başları, geniş və iri qanadları və böyük gözləri vardır. Gözləri, gecə görmə qabiliyyətinə uyğunlaşmışdır və gecə zamanı işıq qaynaqlarına qarşı əks olunan işığı göstərirlər. Tükləri onlara mükəmməl şəkildə kamuflyaj olmağa imkan yaradır. Ona görə də, gündüzləri demək olar ki, görünməz olurlar.
Taksonomiya
"Nyctibiidae" təkamül dövründə daha geniş yayılma göstərdiyi görünür, çünki eosen dövrünə aid fosil qalıqları Almaniyada tapılmışdır. "Paraprefica" cinsinin tam skeleti Almaniyada tapılmışdır və bu fosil, müasir "Nyctibiidae"a bənzər baş və ayaq xüsusiyyətləri mövcud olduğuna görə, onların müasir "Nyctibiidae" erkən yaxın qohumu olduğunu göstərir. Bu fosilin yalnız qədim fosilləri mövcud olduğuna görə, fəsilənin qlobal yayılmasının daralmış və ya əvvəlcə Avropada olduğu və indi Amerikada yayıldığı hələ də məlum deyil. 1996-cı ildə aparılan bir tədqiqat, "Nyctibiidae" monofiletik bir qrup olduğunu təsdiq etdi, amma bununla yanaşı, əvvəlki fərziyyə olan yağlı quşlarla yaxın əlaqə olduğu fikrini dəstəkləmədi. Bu tədqiqat, həmçinin, növlər arasında böyük genetik fərqlər olduğunu aşkar etdi ki, bu da fəsilənin çox qədim olduğunu göstərir. Şimal "Nyctibiidae"su və adi "Nyctibiidae" əvvəllər eyni növ hesab edilirdi, amma indi bunlar öz fərqli səsləri ilə ayırd edilir.
Növləri
"Nyctibiidae" fəsiləsi iki cinsə bölünən yeddi növü əhatə edir:
- Nyctibiidae
- Nyctibiinae
- Phyllaemulor
- Phyllaemulor bracteatus
- Nyctibius
- Nyctibius grandis
- Nyctibius aethereus
- Nyctibius jamaicensis
- Nyctibius griseus
- Nyctibius maculosus
- Nyctibius leucopterus
- Phyllaemulor
- Nyctibiinae
2018-ci ilə qədər bütün "Nyctibiidae" yalnız "Nyctibius" cinsinə aid edilirdi, lakin həmin ildə edilən bir araşdırma, qızıl "Nyctibiidae" ilə digər növlər arasında dərindən genetik fərqlərin olduğunu aşkar etdi və buna görə də yeni cins "Phyllaemulor" təsis olundu.
Davranış
"Nyctibiidae" neotropik bölgədə yayılmışdır. Onlar Meksikadan Argentinaya qədər yayılır, ən böyük müxtəliflik isə Amazon hövzəsindədir. Onlar həmçinin Yamayka və Tabaqo kimi Karib adası dövlətlərində də mövcuddur. "Nyctibiidae" adətən çox yer dəyişməzlər, amma bəzi növlər gəmi ilə səyahət edərək digər ərazilərə də köç edə bilirlər. Onlar əsasən rütubətli meşələrdə yaşayır, lakin bəziləri daha quru meşələrdə də görülə bilər. "Nyctibiidae" əsasən gecə fəallığı olan quşlardır və gündüzləri nadir hallarda uçurlar. Gündüzləri, budaqlarda yarı bağlı gözlərlə dayanır və tükləri sayəsində onları kollardan seçmək olmur. Təhlükə hiss etdikdə, "dondurulmuş" vəziyyətə keçir və beləliklə daha da yaxşı gizlənirlər. Budaqlarda donmuş vəziyyətdə dayandıqda onları görmək çox çətindir.
"Nyctibiidae" axşam və gecə saatlarında uçan həşəratlarla qidalanırlar. Onlar, "flycatcher" kimi budaqlarda dayanar və zaman-zaman uçub, keçən həşəratları ovlayarlar. Əsasən böcəklər, güvə, çəyirtkələr və termitlər ilə qidalanırlar. Bir dəfə, şimal "Nyctibiidae"sunun mədəsində kiçik bir quş tapılmışdır. "Nyctibiidae" monoqamdırlar və hər iki valideyn yumurtanı inkubasiya etmək və balanı böyütmək üzrə məsuliyyət daşıyır. Onlar heç bir yuva qurmurlar, əksinə yumurtanı bir budağın üstündə və ya çürümüş bir kolun üstündə qoyurlar. Yumurtalar ağ rəngdə olur və üzərində bənövşəyi və qəhvəyi ləkələr vardır. İnkubasiya əsasən bir valideyn tərəfindən, çox vaxt erkək, gündüzlər edilir və digər valideyn gecə vaxtı növbə tutur. Yumurtalar təxminən bir ay sonra çıxır və balalar təxminən iki ay müddətində yuvasında qalır.
Tək başına olan və ya nəsli təhlükə altında olan bir "Nyctibiidae" həm özünü, həm də yuvasını gizlətmək üçün donmuş vəziyyətə keçir. Əgər bu müdafiə strategiyası uğursuz olarsa, "Nyctibiidae"s, ağız və gözlərini açaraq düşməni qorxutmağa çalışır və ya təhlükədən uzaqlaşmaq üçün uçur.
İstinadlar
- Integrated Taxonomic Information System (ing.). 2005.
- IOC World Bird List Version 6.3. 2016. doi:10.14344/IOC.ML.6.3
- "Çobanaldadanlar". portal.azertag.az (az.). İstifadə tarixi: 2025-04-23.
- Marcondes, Rafael Sobra. "Bichos do Brasil: urutaus e mães-sa-lua". Caapora (Portuguese). . 4 Aug 2012. 21 December 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 21 December 2022.
- "cacuy". . . 26 November 2024 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 6 Jun 2021.
- Cohn-Haft, M (1999) "Family Nyctibiidae (Potoos)". in del Hoyo, J.; Elliot, A. & Sargatal, J. (eds). . Volume 5: Barn-Owls to Hummingbirds. Lynx Editions. pp. 288–297 ISBN
- Borrero, J. "Notes on the structure of the upper eyelid of "Nyctibiidae"os (Nyctibius)" (PDF). The Condor. 76 (2). 1974: 210–211. doi:10.2307/1366732. JSTOR 1366732. 2023-03-24 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2024-12-25.
- Van Rossem, A. "Eye shine in birds, with notes on the feeding habits of some goatsuckers" (PDF). The Condor. 29 (1). 1927: 25–28. doi:10.2307/1363006. JSTOR 1363006. 2023-01-28 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2024-12-25.
- Mayr, G. "The Palaeogene Old World Potoo Paraprefica Mayr, 1999 (Aves, Nyctibiidae): its osteology and affinities to the New World Preficinae Olson, 1987". Journal of Systematic Palaeontology. 3 (4). 2005: 359–370. doi:10.1017/S1477201905001653.
- ; Donsker, David; , redaktorlar "Frogmouths, Oilbird, "Nyctibiidae"os, nightjars". IOC World Bird List Version 12.1. International Ornithologists' Union. January 2022. 7 April 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 8 July 2022.
- Perry, D. "The Great Potoo in Costa Rica" (PDF). The Condor. 81 (3). 1979: 320–321. doi:10.2307/1367649. JSTOR 1367649. 2024-09-12 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2024-12-25.
- Attenborough, D. 1998 The Life of Birds. BBC ISBN
- Cott, Hugh. 1940. Adaptive Coloration in Animals. Oxford University Press. pp. 352–353. See for his drawing of a 'Poor-me-one'.
- "Common Potoo - eBird". ebird.org. 2024-09-11 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-12-25.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Nyctibiidae ve ya cobanaldadanlar hemcinin cobanqusu ve elaqeli olan quslar qrupu Bezen onlarin qemli seslerinden ilhamlanaraq poor me ones adlandirilirlar Bu fesilenin yeddi novu ve iki cinsi vardir ve esasen tropik Merkezi ve Cenubi Amerikada yayilmisdir Fosil subutlar gosterir ki Nyctibiidae paleogen dovrunde Avropada da movcud olmuslar NyctibiidaeElmi tesnifatXETA parent ve rang parametrlerini doldurmaq lazimdir NyctibiidaeBeynelxalq elmi adiNyctibiidae Sekil axtarisiITIS 177954NCBI 48423EOL 697FW 99106Xususiyyetleri Nyctibiidae gece fealligi olan heseratla qidalanan quslardir ve heqiqi gece quslarinin agzinda olan tuklerden ferqli olaraq agzinda tukler yoxdur Onlar budaqlarda dayanaraq ov edirler Gunduzleri agac kollarinin uzerinde dik dayanaraq etraflarina uygunlasan ve gizlenen plumajlari ile mohkem bir sekilde tundlesir ve kollarla birlesirler Nyctibiidae lekeli yumurtalarini birbasa kollarin uzerine qoyurlar Nyctibiidae gorunusce cox benzer olan fesiledir Butun novler bir birine cox oxsar xususiyyetlere malikdir Adeten 21 58 sm uzunlugunda olurlar Nyctibiidae gece quslarina benzeseler de eyni zamanda Avstraliyanin qurbagaburunlarina da benzeyirler lakin qurbagaburunlari daha iri ve agir burna malikdir Nyctibiidae boyuk baslari genis ve iri qanadlari ve boyuk gozleri vardir Gozleri gece gorme qabiliyyetine uygunlasmisdir ve gece zamani isiq qaynaqlarina qarsi eks olunan isigi gosterirler Tukleri onlara mukemmel sekilde kamuflyaj olmaga imkan yaradir Ona gore de gunduzleri demek olar ki gorunmez olurlar Taksonomiya Nyctibiidae tekamul dovrunde daha genis yayilma gosterdiyi gorunur cunki eosen dovrune aid fosil qaliqlari Almaniyada tapilmisdir Paraprefica cinsinin tam skeleti Almaniyada tapilmisdir ve bu fosil muasir Nyctibiidae a benzer bas ve ayaq xususiyyetleri movcud olduguna gore onlarin muasir Nyctibiidae erken yaxin qohumu oldugunu gosterir Bu fosilin yalniz qedim fosilleri movcud olduguna gore fesilenin qlobal yayilmasinin daralmis ve ya evvelce Avropada oldugu ve indi Amerikada yayildigi hele de melum deyil 1996 ci ilde aparilan bir tedqiqat Nyctibiidae monofiletik bir qrup oldugunu tesdiq etdi amma bununla yanasi evvelki ferziyye olan yagli quslarla yaxin elaqe oldugu fikrini desteklemedi Bu tedqiqat hemcinin novler arasinda boyuk genetik ferqler oldugunu askar etdi ki bu da fesilenin cox qedim oldugunu gosterir Simal Nyctibiidae su ve adi Nyctibiidae evveller eyni nov hesab edilirdi amma indi bunlar oz ferqli sesleri ile ayird edilir Novleri Nyctibiidae fesilesi iki cinse bolunen yeddi novu ehate edir Nyctibiidae Nyctibiinae Phyllaemulor Phyllaemulor bracteatus Nyctibius Nyctibius grandis Nyctibius aethereus Nyctibius jamaicensis Nyctibius griseus Nyctibius maculosus Nyctibius leucopterus 2018 ci ile qeder butun Nyctibiidae yalniz Nyctibius cinsine aid edilirdi lakin hemin ilde edilen bir arasdirma qizil Nyctibiidae ile diger novler arasinda derinden genetik ferqlerin oldugunu askar etdi ve buna gore de yeni cins Phyllaemulor tesis olundu Davranis Nyctibiidae neotropik bolgede yayilmisdir Onlar Meksikadan Argentinaya qeder yayilir en boyuk muxteliflik ise Amazon hovzesindedir Onlar hemcinin Yamayka ve Tabaqo kimi Karib adasi dovletlerinde de movcuddur Nyctibiidae adeten cox yer deyismezler amma bezi novler gemi ile seyahet ederek diger erazilere de koc ede bilirler Onlar esasen rutubetli meselerde yasayir lakin bezileri daha quru meselerde de gorule biler Nyctibiidae esasen gece fealligi olan quslardir ve gunduzleri nadir hallarda ucurlar Gunduzleri budaqlarda yari bagli gozlerle dayanir ve tukleri sayesinde onlari kollardan secmek olmur Tehluke hiss etdikde dondurulmus veziyyete kecir ve belelikle daha da yaxsi gizlenirler Budaqlarda donmus veziyyetde dayandiqda onlari gormek cox cetindir Nyctibiidae axsam ve gece saatlarinda ucan heseratlarla qidalanirlar Onlar flycatcher kimi budaqlarda dayanar ve zaman zaman ucub kecen heseratlari ovlayarlar Esasen bocekler guve ceyirtkeler ve termitler ile qidalanirlar Bir defe simal Nyctibiidae sunun medesinde kicik bir qus tapilmisdir Nyctibiidae monoqamdirlar ve her iki valideyn yumurtani inkubasiya etmek ve balani boyutmek uzre mesuliyyet dasiyir Onlar hec bir yuva qurmurlar eksine yumurtani bir budagin ustunde ve ya curumus bir kolun ustunde qoyurlar Yumurtalar ag rengde olur ve uzerinde benovseyi ve qehveyi lekeler vardir Inkubasiya esasen bir valideyn terefinden cox vaxt erkek gunduzler edilir ve diger valideyn gece vaxti novbe tutur Yumurtalar texminen bir ay sonra cixir ve balalar texminen iki ay muddetinde yuvasinda qalir Tek basina olan ve ya nesli tehluke altinda olan bir Nyctibiidae hem ozunu hem de yuvasini gizletmek ucun donmus veziyyete kecir Eger bu mudafie strategiyasi ugursuz olarsa Nyctibiidae s agiz ve gozlerini acaraq dusmeni qorxutmaga calisir ve ya tehlukeden uzaqlasmaq ucun ucur IstinadlarIntegrated Taxonomic Information System ing 2005 IOC World Bird List Version 6 3 2016 doi 10 14344 IOC ML 6 3 Cobanaldadanlar portal azertag az az Istifade tarixi 2025 04 23 Marcondes Rafael Sobra Bichos do Brasil urutaus e maes sa lua Caapora Portuguese 4 Aug 2012 21 December 2022 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 21 December 2022 cacuy 26 November 2024 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 6 Jun 2021 Cohn Haft M 1999 Family Nyctibiidae Potoos in del Hoyo J Elliot A amp Sargatal J eds Volume 5 Barn Owls to Hummingbirds Lynx Editions pp 288 297 ISBN 84 87334 25 3 Borrero J Notes on the structure of the upper eyelid of Nyctibiidae os Nyctibius PDF The Condor 76 2 1974 210 211 doi 10 2307 1366732 JSTOR 1366732 2023 03 24 tarixinde arxivlesdirilib PDF Istifade tarixi 2024 12 25 Van Rossem A Eye shine in birds with notes on the feeding habits of some goatsuckers PDF The Condor 29 1 1927 25 28 doi 10 2307 1363006 JSTOR 1363006 2023 01 28 tarixinde arxivlesdirilib PDF Istifade tarixi 2024 12 25 Mayr G The Palaeogene Old World Potoo Paraprefica Mayr 1999 Aves Nyctibiidae its osteology and affinities to the New World Preficinae Olson 1987 Journal of Systematic Palaeontology 3 4 2005 359 370 doi 10 1017 S1477201905001653 Donsker David redaktorlar Frogmouths Oilbird Nyctibiidae os nightjars IOC World Bird List Version 12 1 International Ornithologists Union January 2022 7 April 2022 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 8 July 2022 Perry D The Great Potoo in Costa Rica PDF The Condor 81 3 1979 320 321 doi 10 2307 1367649 JSTOR 1367649 2024 09 12 tarixinde arxivlesdirilib PDF Istifade tarixi 2024 12 25 Attenborough D 1998 The Life of Birds BBC ISBN 0563 38792 0 Cott Hugh 1940 Adaptive Coloration in Animals Oxford University Press pp 352 353 See for his drawing of a Poor me one Common Potoo eBird ebird org 2024 09 11 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2024 12 25