Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Çində roman katolisızm
Katoliklik Çində VII əsrdən meydana gəlmişdir. 635-ci ildə Tan imperator u Taytszunun hakimiyyəti dövründə nestorianlar kimi tanınan xristian təriqəti üzvləri peyda oldular. Onların yaratdıqları kilsə 200 ildən artıq tərəqqi etmiş, lakin sonra unudulmuşdur. 1245-ci ildə Çinə italyan və fransıq missionerləri gəlirlər. Onların təbliğ etdikləri dini çinlilər yeliven adlandırırdılar. Öz sələfi kimi o da bir müddətdən sonra itdi. 1582-ci ildə italiyalı yezuit Matteo Riççi Çinə gəlir. O, 1601-ci ildə Pekinə düşür. Onun Min imperatoru Şentszuna gətirdiyi hədiyyələr içində bir neçə zəngli saat da var idi. Tezliklə o, min sarayının mərasimlər naziri Syuy Quantsi ilə dost olur. Katolik təlimini təbliğ etməklə yanaşı, Riççi eyni zamanda çinliləri Qərb astronomiyası, riyaziyyatı, təqvim tərtib etmə metodları ilə də tanış edirdi. İmperator Şentszun ona Pekində katolik kilsəsi tikməyə icazə verir və bu vaxtdan başlayaraq Qərb missionerlərinin Çinə axını başlanır. Belə hesab edilir ki, Min sülaləsi hakimiyyətinin sonunda Çində artıq 40 minə yaxın katolik var idi. Tsin sülaləsi hakimiyyətinin ilk illərində onların sayı təxminən 300 minə çatır. Tsin sarayı əcnəbi kilsənin artan təsirindən narazı idi və katolikliyi qanundan kənar elan etmişdir. Bunun nəticəsində XVIII əsrin sonuna ölkədə katoliklərin sayı 200 minədək azalmışdır. 1840-cı ildə birinci "tiryək" müharibəsindən sonra Tsin hökuməti katoliklik üzərindən qadağanı götürməyə məcbur oldu. Lakin bu missionerlər bəzən çinlidən torpağı güclə qopardıqlarına, hakimiyyətin işinə qarışdıqlarına, xalqı qorxutduqlarına görə onlar ictimai qəzəb alovunun hədəfinə çevrilmişdilər. Yalnız 1911-ci il inqilabından sonra katolikliyin inkişafı ölkədə yeni nəfəs almışdır. Köhnə Çində katolik kilsəsi Vatikanın koloniyalarda kilsələrə nəzarət edən missioner şöbəsinin tabeliyində idi. Çin ruhaniləri hüquqdan məhrum vəziyyətdə idilər. Çinlilər arasında yepiskop və arxiyepiskop olduqca az idi. 1951-ci ilin noyabrında başda Sıçuan əyalətindən olan keşiş Van Lyantszo olmaqla 500 katolik "Katolik kilsəsinin müstəqilliyi və islahatlar haqqında Deklarasiya"nı imzaladı, bu da çinli katoliklərin əksəriyyəti tərəfindən müsbət rəğbətlə qarşılandı. 1957-ci il 15 iyuldan 2 avqustadək Pekində keçirilən Milli katolik konqresində çinli katolik-vətənpərvərlər assosiasiyası yaradıldı. Konqres kilsə işlərində müstəqillik siyasəti yeritmək və özünüidarəetməyə tərəfdar çıxdı. 1957-ci ildən 1962-ci ilədək olan dövrdə Roma kuriyasının razılığı olmadan Çin diotsezlərinə 50-dən artıq yepiskop seçilmiş və təyin edilmişdi. Beləliklə, uzun müddət yadelli təsirdə olan Çin katolik kilsəsində müstəqil özünüidarəyə keşid baş verdi. 1980-ci ilin mayında Çin katolik-vətənpərvərlər assosiasiyası Pekində 3-cü konqresinin keçirdi. Onun işində 26 əyalət, mərkəz tabelikli şəhər və muxtar rayondan 198 yepiskop iştirak edirdi. Konqres keçən 18 il ərzində assosiasiyanın işini nəzərdən keçirdi, gələcək üçün qərarlar qəbul etdi və yepiskop Tszun Xuaydeni assosiasiyasının sədri seçdi. Konqresdə həmçinin iki milli katolik təşkilatı yaradıldı: Çin katolik inzibati komissiyası və Çin yepiskoplar kollegiyası. Ölkədə kilsə işlərini idarəetmənin ali orqanı – Çin katolikləri milli konqresi idi. Konqresin işi arasındakı fasilələrdə onun qərarlarının icra olunmasını Çin katolik inzibati komissiyası izləyir. Çin yepiskoplar kollegiyası müxtəlif diotsezlərdən olan yepiskoplardan təşkil olunmuşdur. Onun vəzifəsi – katolik dini təlimləri və qanunlarını şərh etmək, missioner işi təcrübəsi ilə bölüşmək və xarici ölkə katolikləri ilə dostluq əlaqələri saxlamaqdır. "Mədəni inqilabdan" sonra çinli katoliklər öz dini fəaliyyətlərini bərpa etdilər. Bazar günləri, Böyük oruc zamanı və Məsihin anadan olma günü onlar liturgiyalarda iştirak edirlər. Kilsələrdə toy mərasimləri və ölü duaları keçirilir. Son illərdə ölkənin müxtəlif rayonlarında çin katolik kilsəsi və Şin katolik-vətənpərvərlər assosiasiyası xaricdən olan katolik ruhaniyyatı və dünyəvi nümayəndələri qəbul etmişdir. Bu əlaqələr daha yaxşı qarşılıqlı anlaşmaya səbəb olmuşdur. Bundan əlavə, Çin vətənpərvər assosiasiyası və onun şöbələri katolik kilsəsi ilə bağli tarixi materialların tədqiqi ilə məşğul olmuşlar. Onun buraxdığı nəşrlər arasında "Çin katolikliyi" – çinli katolik-vətənpərvərlər assosiasiyası Çin katolik inzibati komissiyasının müştərək çap etdiyi ümummilli jurnal xüsusi diqqətə layiqdir. 1980-ci ildə komissiya ruhani və dinşünaslar hazırlamaq üçün Çin katolik seminarı keçirməyi qərara alır. 1984-cü ilin məlumatlarına görə, Çində 3 mln.-dan yuxarı katolik, 600-dən çox iri kilsə və 1000-ə yaxın kiçik kilsə vardır.
İstinadlar
Həmçinin bax
Xarici keçidlər
- The Catholic Church in China by Giga-Catholic Information
- Beijing Northern Church – a Full Introduction to the Home of Beijing Diocese by ChinaReport.com
- Roman Catholic Church in China in Catholic Hierarchy
- Bible in Chinese, by Catholic Missionaries in Asia 2007-07-16 at the Wayback Machine
- Father Vincent Lebbe 2007-10-09 at the Wayback Machine
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Cinde roman katolisizmKatoliklik Cinde VII esrden meydana gelmisdir 635 ci ilde Tan imperator u Taytszunun hakimiyyeti dovrunde nestorianlar kimi taninan xristian teriqeti uzvleri peyda oldular Onlarin yaratdiqlari kilse 200 ilden artiq tereqqi etmis lakin sonra unudulmusdur 1245 ci ilde Cine italyan ve fransiq missionerleri gelirler Onlarin teblig etdikleri dini cinliler yeliven adlandirirdilar Oz selefi kimi o da bir muddetden sonra itdi 1582 ci ilde italiyali yezuit Matteo Ricci Cine gelir O 1601 ci ilde Pekine dusur Onun Min imperatoru Sentszuna getirdiyi hediyyeler icinde bir nece zengli saat da var idi Tezlikle o min sarayinin merasimler naziri Syuy Quantsi ile dost olur Katolik telimini teblig etmekle yanasi Ricci eyni zamanda cinlileri Qerb astronomiyasi riyaziyyati teqvim tertib etme metodlari ile de tanis edirdi Imperator Sentszun ona Pekinde katolik kilsesi tikmeye icaze verir ve bu vaxtdan baslayaraq Qerb missionerlerinin Cine axini baslanir Bele hesab edilir ki Min sulalesi hakimiyyetinin sonunda Cinde artiq 40 mine yaxin katolik var idi Tsin sulalesi hakimiyyetinin ilk illerinde onlarin sayi texminen 300 mine catir Tsin sarayi ecnebi kilsenin artan tesirinden narazi idi ve katolikliyi qanundan kenar elan etmisdir Bunun neticesinde XVIII esrin sonuna olkede katoliklerin sayi 200 minedek azalmisdir 1840 ci ilde birinci tiryek muharibesinden sonra Tsin hokumeti katoliklik uzerinden qadagani goturmeye mecbur oldu Lakin bu missionerler bezen cinliden torpagi gucle qopardiqlarina hakimiyyetin isine qarisdiqlarina xalqi qorxutduqlarina gore onlar ictimai qezeb alovunun hedefine cevrilmisdiler Yalniz 1911 ci il inqilabindan sonra katolikliyin inkisafi olkede yeni nefes almisdir Kohne Cinde katolik kilsesi Vatikanin koloniyalarda kilselere nezaret eden missioner sobesinin tabeliyinde idi Cin ruhanileri huquqdan mehrum veziyyetde idiler Cinliler arasinda yepiskop ve arxiyepiskop olduqca az idi 1951 ci ilin noyabrinda basda Sicuan eyaletinden olan kesis Van Lyantszo olmaqla 500 katolik Katolik kilsesinin musteqilliyi ve islahatlar haqqinda Deklarasiya ni imzaladi bu da cinli katoliklerin ekseriyyeti terefinden musbet regbetle qarsilandi 1957 ci il 15 iyuldan 2 avqustadek Pekinde kecirilen Milli katolik konqresinde cinli katolik vetenperverler assosiasiyasi yaradildi Konqres kilse islerinde musteqillik siyaseti yeritmek ve ozunuidareetmeye terefdar cixdi 1957 ci ilden 1962 ci iledek olan dovrde Roma kuriyasinin raziligi olmadan Cin diotsezlerine 50 den artiq yepiskop secilmis ve teyin edilmisdi Belelikle uzun muddet yadelli tesirde olan Cin katolik kilsesinde musteqil ozunuidareye kesid bas verdi 1980 ci ilin mayinda Cin katolik vetenperverler assosiasiyasi Pekinde 3 cu konqresinin kecirdi Onun isinde 26 eyalet merkez tabelikli seher ve muxtar rayondan 198 yepiskop istirak edirdi Konqres kecen 18 il erzinde assosiasiyanin isini nezerden kecirdi gelecek ucun qerarlar qebul etdi ve yepiskop Tszun Xuaydeni assosiasiyasinin sedri secdi Konqresde hemcinin iki milli katolik teskilati yaradildi Cin katolik inzibati komissiyasi ve Cin yepiskoplar kollegiyasi Olkede kilse islerini idareetmenin ali orqani Cin katolikleri milli konqresi idi Konqresin isi arasindaki fasilelerde onun qerarlarinin icra olunmasini Cin katolik inzibati komissiyasi izleyir Cin yepiskoplar kollegiyasi muxtelif diotsezlerden olan yepiskoplardan teskil olunmusdur Onun vezifesi katolik dini telimleri ve qanunlarini serh etmek missioner isi tecrubesi ile bolusmek ve xarici olke katolikleri ile dostluq elaqeleri saxlamaqdir Medeni inqilabdan sonra cinli katolikler oz dini fealiyyetlerini berpa etdiler Bazar gunleri Boyuk oruc zamani ve Mesihin anadan olma gunu onlar liturgiyalarda istirak edirler Kilselerde toy merasimleri ve olu dualari kecirilir Son illerde olkenin muxtelif rayonlarinda cin katolik kilsesi ve Sin katolik vetenperverler assosiasiyasi xaricden olan katolik ruhaniyyati ve dunyevi numayendeleri qebul etmisdir Bu elaqeler daha yaxsi qarsiliqli anlasmaya sebeb olmusdur Bundan elave Cin vetenperver assosiasiyasi ve onun sobeleri katolik kilsesi ile bagli tarixi materiallarin tedqiqi ile mesgul olmuslar Onun buraxdigi nesrler arasinda Cin katolikliyi cinli katolik vetenperverler assosiasiyasi Cin katolik inzibati komissiyasinin musterek cap etdiyi umummilli jurnal xususi diqqete layiqdir 1980 ci ilde komissiya ruhani ve dinsunaslar hazirlamaq ucun Cin katolik seminari kecirmeyi qerara alir 1984 cu ilin melumatlarina gore Cinde 3 mln dan yuxari katolik 600 den cox iri kilse ve 1000 e yaxin kicik kilse vardir IstinadlarHemcinin baxXarici kecidlerThe Catholic Church in China by Giga Catholic Information Beijing Northern Church a Full Introduction to the Home of Beijing Diocese by ChinaReport com Roman Catholic Church in China in Catholic Hierarchy Bible in Chinese by Catholic Missionaries in Asia 2007 07 16 at the Wayback Machine Father Vincent Lebbe 2007 10 09 at the Wayback Machine