Çay adası — çay tərəfindən əhatələnmiş quru parçası Çay adaları iki qrupa bölünür. Çayın öz fəaliyyəti sayəsində yaranan adalar və çayların təsir göstərə bilməməsi sayəsində yaranan adalar. Birini adalar özlridə iki yerə bölünür:
- Çaylar yatağı boyunça ərasini yuyur və bunun sayəsində yatağda çay şaxəli qollar əmələ gətirir. Bunun nəticəsində yuyulmuş yatağda qolların arasında adalar əmələ gəlir.
- Məlumdur ki çaylar (xüsusi ilə lilli çaylarda) il ərzində dağlardan yatağına tonlarla lil gətirir. Lil toplanaraq adalar əmələ gətirir. Xüsusi ilə deltalarda yerləşən adaları buna misal çəkmək olar.
Bu məqaləni lazımdır. |
İkinci qrupa aid adalar isə çayları suları qarşısına çıxan bərk suxurları yuya bilmədiyindən onun dolanlağa məcbur olur.
Ən iri çay adası özündə iki ölkəni birləşdirən (Qayana və Surinam) Kasikyaredir. Ada Orinoko, Kasikyare, Riu-Neqru və Amazon çayı kimi çayların əhatəsində yerləşir. Bu səbəbdən o ada yox, çaylar tərəfindən əhatələnmiş ərazidir. Çay adası termini bir çayın yatağında yerləşən adaya istinad edilir. Buna misal kimi Marajo adasıdır ki, oda Amazon çayının yatağında (deltasında) yerləşir, amma adanın şərq sahilləri Atlantik okeanın suları ilə yuyulduğundan bu statusu daşımır. Dünyada isə ən iri çay adası Bananal adasıdır. Ada Araquaya çayı tərəfindən əhatələnmişdir.
Ədəbiyyat
- Попов И. В. Деформации речных русел и гидротехническое строительство. Л.: Гидрометеоиздат, 1965, 328 s.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Cay adasi cay terefinden ehatelenmis quru parcasi Cay adalari iki qrupa bolunur Cayin oz fealiyyeti sayesinde yaranan adalar ve caylarin tesir gostere bilmemesi sayesinde yaranan adalar Birini adalar ozlride iki yere bolunur Caylar yatagi boyunca erasini yuyur ve bunun sayesinde yatagda cay saxeli qollar emele getirir Bunun neticesinde yuyulmus yatagda qollarin arasinda adalar emele gelir Melumdur ki caylar xususi ile lilli caylarda il erzinde daglardan yatagina tonlarla lil getirir Lil toplanaraq adalar emele getirir Xususi ile deltalarda yerlesen adalari buna misal cekmek olar Stariy Dnepr cayinin yataginfa yerlesen Kicik Xortisa adasiBu meqaleni vikilesdirmek lazimdir Lutfen meqaleni umumvikipediya ve redakte qaydalarina uygun sekilde tertib edin Ikinci qrupa aid adalar ise caylari sulari qarsisina cixan berk suxurlari yuya bilmediyinden onun dolanlaga mecbur olur En iri cay adasi ozunde iki olkeni birlesdiren Qayana ve Surinam Kasikyaredir Ada Orinoko Kasikyare Riu Neqru ve Amazon cayi kimi caylarin ehatesinde yerlesir Bu sebebden o ada yox caylar terefinden ehatelenmis erazidir Cay adasi termini bir cayin yataginda yerlesen adaya istinad edilir Buna misal kimi Marajo adasidir ki oda Amazon cayinin yataginda deltasinda yerlesir amma adanin serq sahilleri Atlantik okeanin sulari ile yuyuldugundan bu statusu dasimir Dunyada ise en iri cay adasi Bananal adasidir Ada Araquaya cayi terefinden ehatelenmisdir EdebiyyatPopov I V Deformacii rechnyh rusel i gidrotehnicheskoe stroitelstvo L Gidrometeoizdat 1965 328 s