Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Çaxırlı — Azərbaycan Respublikasının Masallı rayonunun inzibati ərazi vahidində kənd.
| Çaxırlı | |
|---|---|
| Ölkə |  Azərbaycan |
| Rayon | Masallı rayonu |
| Tarixi və coğrafiyası | |
| Saat qurşağı | |
| Əhalisi | |
| Əhalisi | 2.014 nəfər |
| Rəqəmsal identifikatorlar | |
| Poçt indeksi | AZ4414 |
| | |
Əhalisi
Əhalisi 2014 nəfərdir.
Toponimiyası
Çaxırlı rayonun ərazisində yerləşən türk mənşəli toponimlərdəndir. Çaxırlı adının çaxırla heç bir əlaqəsi yoxdur. Masallıdan başqa respublikamızın İmişli, Göyçay, Cəbrayıl rayonlarında, Qərbi Azərbaycanda (indiki Ermənistan)Çaxırlı yaylası, Çaxırlı ovalığı və Çaxırlı kəndi (Göyçə gölünün ətrafında) vardır. İran islam respublikasının bizimlə sərhədə yaxın yerində Çaxırlı kəndi, Türkiyə respublikasının Svas vilayətində Çakırlı köyü vardır. Çaxırlı toponiminin mənşəyi və yaranması haqqında alim Nadir Məmmədov yazır: “Çaxırlı adı “Çakirli tayfa adının təhrifidir. Çakirli tayfa adına ilk dəfə orta əsir mənbələrində, həmçinin XVIII-XIX əsir mənbələrində rast gəlinir. Çakirli Azərbaycanda məskən salmış türk tayfalarından birinin adıdır. Bu yaşayış məntəqəsinin rus dilli xəritələrdə səhv olaraq Çakirlu, Çaxırlı, və sair şəkildə yazılmış və həmin səhv azərbaycanlılar tərəfindən ahəng qanununa tabe edilərək Çaxırlı şəklinə düşmüşdür. Alimin fikrincə toponimin düzgün yazılışı Çakirli olmalıdır. A. A. Bakıxanov Gülüstanı-İrəm əsərində bu tayfanın adını Çakərlu kimi qeyd etmişdir. Çakirli tayfaları həmçinin Cəyirlilər kimi tanınmışdır. Çaxırlı toponimi XVI əsrdən sonrakı yüziliklərdə yaranmışdır. Bu tayfanın rayonumuzda məskunlaşmasından əvvəl bu yerlərdə qədim insan məskənləri olmuşdur. Çaxırlıda aşkar edilən tunc dövrünə aid kurqan bu fikri bir daha təsdiq edir. Qazıntılar zamanı tapılan küp qəbirləri buna bir daha əsas gətirir. Hal-hazırda məskunlaşan əhalinin bura gəlməsindən qabaqlar burada yaşayış məskəni olub. Həmən kənd hal-hazırda ”ocaq başı” kimi tanınan yerdə olub. Zəlzələ və kiçik vulkan püskürməsi nəticəsində həmən yaşayış məskəni dağılıb. Keçmiş rus xəritələrində bu yer Çaxırlıdakı zəlzələnin mərkəzi kimi göstərilir. (belə qeyd olunur - “Epidtsentr Çakarlinskaya zemletresenie”)[]
Məşğuliyyəti
Keçmişdə burada yoxsul əhalinin çəltikçilik və heyvandarlıqla məşğul olması tarixi qaynaqlarda xəbər verilir. Çaxırlıda becərilən çəltik bütün Lənkəran qəzasında məşhur olub, sərgi salonlarında nümayiş etdirilib. Tarixi mənbələrdə göstərilir ki, 1889-cu ildə Tiflis şəhərində keçirilən kənd təsərrüfatı və sənaye məhsullarının Qafqaz sərgisində Çaxırlı kəndindən mülkədar Ter-Stepanov Akulə çəltiyi ilə iştirakına görə gümüş medal və diplom ilə təltif olunmuşdu. Sonradan kənd əhalisi tərəvəzçilik, heyvandarlıq və taxılçılıqla məşğul olmuş, eyni zamanda bu sahədə nəaliyyətlər qazanmışlar. 1970-1980-ci illərdə üzümçülük və heyvandarlıqla məşğul olublar. Hal-hazırda taxılçılıq, tərəvəzçilik və heyvandarlıqla məşğuldurlar.[]
Tarixi abidələri
Çaxırlıda Seyid Nəbiyəddin ocağıda var. Yerli əhali onun Səfəvilər nəslindən olmasını söyləyir və seyid olduğuna görə qəbrini ziyarət edirlər. Tədqiqatçı jurnalist mərhum Novruz Novruzovun qeyd etdiyinə görə seyid Nəbiyəddin indiki İran İslam Respublikasının Ərdəbil şəhərinin yaxınlığındakı Şarafabad mahalından köçüb rayonumuzun Şərəfə kəndində məskunlaşmışdır. Şərəfə kəndinin adı da onunla bağlıdır. O, dövrdə orada qəbirəstanlıq olmadığından, onu Çaxırlı kəndində dəfn ediblər. Çünki Çaxırlı kəndi qədim yaşayış məskəni idi. Çaxırlıda Böyük Vətən Müharibəsində həlak olanların şərəfinə “abidə kompleksi” tikilmişdir.[]
Təhsil
Kənddə ilk dərs demək üçün sinif kəndin varlı adamı (1930-cu ildə) Mirzə Əhədin evi müsadirə edilərək orada yerləşib, sonralar isə Şahhüseyn damı deyilən yerə köçürülüb. İlk orta məktəb 1958-ci ildə istifadəyə verilib. Məktəbin ilk direktoru Nəbiyev Məmməd Fəyyaz oğlu olmuşdur.
Şəhidləri
Rzayev Rüfət Vaqif oğlu 1976-cı ildə Çaxırlıda anadan olub.1994-cü ildə şəhid olub.
27 sentyabrdan 10 noyabradək davam edən İkinci Qarabağ Müharibəsində Masallının Çaxırlı kəndi 5 şəhidini torpağa tapşırıb.
1) Vəliyev Məhəmməd Nail oğlu
3) Şahbazov Kənan Natiq oğlu
4) Bağırov Namiq Nurəddin oğlu
5) Gözəlov Ziya Zahid oğlu[]
Həmçinin bax
İstinadlar
- Azərpoçt. "İndekslər" (az.). www.azerpost.az. 2016-04-19 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-04-19.
- Azərbaycan Respublikasının inzibati - erazi bölgüsü. Məlumat toplusu. Bakı - 2013. 488 səh.
- Azərbaycan Respublikası əhalisinin siyahıyaalınması 2009-cu il. I cild. Bakı - 2010.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Caxirli Azerbaycan Respublikasinin Masalli rayonunun inzibati erazi vahidinde kend Caxirli39 05 09 sm e 48 39 54 s u Olke AzerbaycanRayon Masalli rayonuTarixi ve cografiyasiSaat qursagi UTC 04 00EhalisiEhalisi 2 014 neferReqemsal identifikatorlarPoct indeksi AZ4414Xeriteni goster gizle CaxirliEhalisiEhalisi 2014 neferdir ToponimiyasiCaxirli rayonun erazisinde yerlesen turk menseli toponimlerdendir Caxirli adinin caxirla hec bir elaqesi yoxdur Masallidan basqa respublikamizin Imisli Goycay Cebrayil rayonlarinda Qerbi Azerbaycanda indiki Ermenistan Caxirli yaylasi Caxirli ovaligi ve Caxirli kendi Goyce golunun etrafinda vardir Iran islam respublikasinin bizimle serhede yaxin yerinde Caxirli kendi Turkiye respublikasinin Svas vilayetinde Cakirli koyu vardir Caxirli toponiminin menseyi ve yaranmasi haqqinda alim Nadir Memmedov yazir Caxirli adi Cakirli tayfa adinin tehrifidir Cakirli tayfa adina ilk defe orta esir menbelerinde hemcinin XVIII XIX esir menbelerinde rast gelinir Cakirli Azerbaycanda mesken salmis turk tayfalarindan birinin adidir Bu yasayis menteqesinin rus dilli xeritelerde sehv olaraq Cakirlu Caxirli ve sair sekilde yazilmis ve hemin sehv azerbaycanlilar terefinden aheng qanununa tabe edilerek Caxirli sekline dusmusdur Alimin fikrince toponimin duzgun yazilisi Cakirli olmalidir A A Bakixanov Gulustani Irem eserinde bu tayfanin adini Cakerlu kimi qeyd etmisdir Cakirli tayfalari hemcinin Ceyirliler kimi taninmisdir Caxirli toponimi XVI esrden sonraki yuziliklerde yaranmisdir Bu tayfanin rayonumuzda meskunlasmasindan evvel bu yerlerde qedim insan meskenleri olmusdur Caxirlida askar edilen tunc dovrune aid kurqan bu fikri bir daha tesdiq edir Qazintilar zamani tapilan kup qebirleri buna bir daha esas getirir Hal hazirda meskunlasan ehalinin bura gelmesinden qabaqlar burada yasayis meskeni olub Hemen kend hal hazirda ocaq basi kimi taninan yerde olub Zelzele ve kicik vulkan puskurmesi neticesinde hemen yasayis meskeni dagilib Kecmis rus xeritelerinde bu yer Caxirlidaki zelzelenin merkezi kimi gosterilir bele qeyd olunur Epidtsentr Cakarlinskaya zemletresenie menbe gosterin MesguliyyetiKecmisde burada yoxsul ehalinin celtikcilik ve heyvandarliqla mesgul olmasi tarixi qaynaqlarda xeber verilir Caxirlida becerilen celtik butun Lenkeran qezasinda meshur olub sergi salonlarinda numayis etdirilib Tarixi menbelerde gosterilir ki 1889 cu ilde Tiflis seherinde kecirilen kend teserrufati ve senaye mehsullarinin Qafqaz sergisinde Caxirli kendinden mulkedar Ter Stepanov Akule celtiyi ile istirakina gore gumus medal ve diplom ile teltif olunmusdu Sonradan kend ehalisi terevezcilik heyvandarliq ve taxilciliqla mesgul olmus eyni zamanda bu sahede nealiyyetler qazanmislar 1970 1980 ci illerde uzumculuk ve heyvandarliqla mesgul olublar Hal hazirda taxilciliq terevezcilik ve heyvandarliqla mesguldurlar menbe gosterin Tarixi abideleriCaxirlida Seyid Nebiyeddin ocagida var Yerli ehali onun Sefeviler neslinden olmasini soyleyir ve seyid olduguna gore qebrini ziyaret edirler Tedqiqatci jurnalist merhum Novruz Novruzovun qeyd etdiyine gore seyid Nebiyeddin indiki Iran Islam Respublikasinin Erdebil seherinin yaxinligindaki Sarafabad mahalindan kocub rayonumuzun Serefe kendinde meskunlasmisdir Serefe kendinin adi da onunla baglidir O dovrde orada qebirestanliq olmadigindan onu Caxirli kendinde defn edibler Cunki Caxirli kendi qedim yasayis meskeni idi Caxirlida Boyuk Veten Muharibesinde helak olanlarin serefine abide kompleksi tikilmisdir menbe gosterin TehsilKendde ilk ders demek ucun sinif kendin varli adami 1930 cu ilde Mirze Ehedin evi musadire edilerek orada yerlesib sonralar ise Sahhuseyn dami deyilen yere kocurulub Ilk orta mekteb 1958 ci ilde istifadeye verilib Mektebin ilk direktoru Nebiyev Memmed Feyyaz oglu olmusdur SehidleriRzayev Rufet Vaqif oglu 1976 ci ilde Caxirlida anadan olub 1994 cu ilde sehid olub 27 sentyabrdan 10 noyabradek davam eden Ikinci Qarabag Muharibesinde Masallinin Caxirli kendi 5 sehidini torpaga tapsirib 1 Veliyev Mehemmed Nail oglu 2 Agamali Agayev Samil oglu 3 Sahbazov Kenan Natiq oglu 4 Bagirov Namiq Nureddin oglu 5 Gozelov Ziya Zahid oglu menbe gosterin Hemcinin baxJindi Kincivo MonidigahIstinadlarAzerpoct Indeksler az www azerpost az 2016 04 19 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2016 04 19 Azerbaycan Respublikasinin inzibati erazi bolgusu Melumat toplusu Baki 2013 488 seh Azerbaycan Respublikasi ehalisinin siyahiyaalinmasi 2009 cu il I cild Baki 2010