Qızlar ağası, Hərəm ağası, və ya Darüssaade ağası — Osmanlı dövlətində hərəmxanada olan ən yüksək vəzifə sahibinə verilən addır.
Qızlar ağası sultan və sədrəzəmdən sonra Osmanlı dövləti sarayında 3-cü ən yüksək vəzifə. Sarayın, cinsi funksiyası yox edilmiş (xədim edilmiş) qara irqdən olan kişi qulları arasından seçilirdi. Padşahın hüzuruna lazım olduğu zaman çəkinmədən çıxa bilmə səlahiyyətinə malik idi. Qızlar ağası padşahın hüzurunda samur bir kürk geyinirdi. Sarayın təhlükəsizliyini təmin edən Odunçuların komandanlığını edərdi. Padşahla sədrəzəm arasında və padşahla Validə Sultan arasında əlaqəni təmin edərdi. Hərəmxanaya yeni qul qadınların alınması, hərəmxanadakı nikah, sünnət toyu və digər mərasimlərinin keçirilməsi həmişə Qızlar ağasının məsuliyyəti altında idi. Hərəmxanada böyük bir günah işləyən qul qadınların bir kisə içinə salınaraq Topqapı Sarayının dərhal önündə olan körfəzin sularına atılaraq boğdurulması vəzifəsini də Qızlar ağası icra edərdi. Əvvəllər Qızlar ağasının mövqeyi ağ irqdən bir qul olan Qapı ağasından daha aşağı idi. Ancaq xüsusilə XVII əsrdə nüfuzları çox artıb. Padşaha olan yaxınlığı səbəbindən protokoldakı yerləri zaman Qapı ağasının da üzünə çıxdı.
Qızlar ağası hər zaman qara irqdən olan kişilər arasından seçilirdi. Osmanlı sarayında hər zaman yüzlərlə qara qul çalışardılar. Bu qara qulların cinsi funksiyaları yetkinlik yaşına çatmaqdan əvvəl məhv edilmiş (xədim edilmiş) olurdu. Osmanlılar bir kişinin xədim edilməsini İslam dininə zidd qəbul etdikləri üçün özləri bu qulları xədim etməzdilər amma əvvəlcədən xədim edilmiş kölələri satın almaqda bir problem görmürdülər. Xədim edilmiş qara qullar əsasən Misir və Sudan kimi ölkələrdən Misirli Xristian və ya Yəhudi qul tacirləri tərəfindən İstanbula gətirilib satırlar, bəzən də saraya hədiyyə olaraq təqdim edərdilər. Bəzi qara kölələr özləri üçün daha yüksək imkanlar tapmaq məqsədilə öz istəkləri və ya ailələrinin istəkləri ilə xədim edilib qul olurdular. Digər qara qullar isə bəzən bir günah işlədikləri üçün cəza olaraq, bəzən də kölə tacirləri tərəfindən ələ keçirilib heç bir günah etmədikləri halda qazanc məqsədilə xədim edilib qul kimi satardılar.
Xədim edilmiş qara qulların Osmanlı sarayında geniş şəkildə vəzifə almalarının bir çox səbəbi var idi. Əvvəlcə qadınlarla cinsi əlaqə qurmaması səbəbindən hərəmxanada çalışmalarında bir eyib görülmürdü. Həmçinin erkən yaşda xədim edilmiş olduqları üçün daha yumşaq bir şəxsiyyətə sahib olduqlarına inanılırdı. Heç vaxt uşaqları olmayacağı üçün və heç qohumları da olmadığı üçün padşah və saraya olan sədaqətlərinə şübhə edilmirdi. Hərəmə gələn bu qara kölələr ən aşağı rütbədə xidmətə başlayardılar. Sonra növbə ilə naşı ağası, növbə kalfa, orta, hasil, on ikinci nəticəli, yaylabaşı qulamı, yeni saray əvvəl qapı qulamı olurdular və ən uğurlu olanları Qızlar ağası təyin olunardı. Vəzifədən azad olunduqları təqdirdə Misirə göndərilərək onlara ömür boyu bir maaş təyin edilərdi.
Xarici keçidlər
- Osmanlı’da Harem[ölü keçid]
- "Harem Ağaları". 2022-03-26 tarixində . İstifadə tarixi: 2015-02-02.
- Osmanlıda Harem Ne Zaman Kuruldu[ölü keçid]
- "İnsanın hadım edilmesi, haramdır". 2016-05-14 tarixində . İstifadə tarixi: 2015-02-02.
- "Osmanlı Tarihinin en çok tartışılan konuları arasındadır Padişahın aile hayatı veya Harem". 2020-06-24 tarixində . İstifadə tarixi: 2015-02-02.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Qizlar agasi Herem agasi ve ya Darussaade agasi Osmanli dovletinde heremxanada olan en yuksek vezife sahibine verilen addir Qizlar agasi Cuce ve Ak Aga Qizlar agasi sultan ve sedrezemden sonra Osmanli dovleti sarayinda 3 cu en yuksek vezife Sarayin cinsi funksiyasi yox edilmis xedim edilmis qara irqden olan kisi qullari arasindan secilirdi Padsahin huzuruna lazim oldugu zaman cekinmeden cixa bilme selahiyyetine malik idi Qizlar agasi padsahin huzurunda samur bir kurk geyinirdi Sarayin tehlukesizliyini temin eden Oduncularin komandanligini ederdi Padsahla sedrezem arasinda ve padsahla Valide Sultan arasinda elaqeni temin ederdi Heremxanaya yeni qul qadinlarin alinmasi heremxanadaki nikah sunnet toyu ve diger merasimlerinin kecirilmesi hemise Qizlar agasinin mesuliyyeti altinda idi Heremxanada boyuk bir gunah isleyen qul qadinlarin bir kise icine salinaraq Topqapi Sarayinin derhal onunde olan korfezin sularina atilaraq bogdurulmasi vezifesini de Qizlar agasi icra ederdi Evveller Qizlar agasinin movqeyi ag irqden bir qul olan Qapi agasindan daha asagi idi Ancaq xususile XVII esrde nufuzlari cox artib Padsaha olan yaxinligi sebebinden protokoldaki yerleri zaman Qapi agasinin da uzune cixdi Qizlar agasi her zaman qara irqden olan kisiler arasindan secilirdi Osmanli sarayinda her zaman yuzlerle qara qul calisardilar Bu qara qullarin cinsi funksiyalari yetkinlik yasina catmaqdan evvel mehv edilmis xedim edilmis olurdu Osmanlilar bir kisinin xedim edilmesini Islam dinine zidd qebul etdikleri ucun ozleri bu qullari xedim etmezdiler amma evvelceden xedim edilmis koleleri satin almaqda bir problem gormurduler Xedim edilmis qara qullar esasen Misir ve Sudan kimi olkelerden Misirli Xristian ve ya Yehudi qul tacirleri terefinden Istanbula getirilib satirlar bezen de saraya hediyye olaraq teqdim ederdiler Bezi qara koleler ozleri ucun daha yuksek imkanlar tapmaq meqsedile oz istekleri ve ya ailelerinin istekleri ile xedim edilib qul olurdular Diger qara qullar ise bezen bir gunah isledikleri ucun ceza olaraq bezen de kole tacirleri terefinden ele kecirilib hec bir gunah etmedikleri halda qazanc meqsedile xedim edilib qul kimi satardilar Xedim edilmis qara qullarin Osmanli sarayinda genis sekilde vezife almalarinin bir cox sebebi var idi Evvelce qadinlarla cinsi elaqe qurmamasi sebebinden heremxanada calismalarinda bir eyib gorulmurdu Hemcinin erken yasda xedim edilmis olduqlari ucun daha yumsaq bir sexsiyyete sahib olduqlarina inanilirdi Hec vaxt usaqlari olmayacagi ucun ve hec qohumlari da olmadigi ucun padsah ve saraya olan sedaqetlerine subhe edilmirdi Hereme gelen bu qara koleler en asagi rutbede xidmete baslayardilar Sonra novbe ile nasi agasi novbe kalfa orta hasil on ikinci neticeli yaylabasi qulami yeni saray evvel qapi qulami olurdular ve en ugurlu olanlari Qizlar agasi teyin olunardi Vezifeden azad olunduqlari teqdirde Misire gonderilerek onlara omur boyu bir maas teyin edilerdi Xarici kecidlerVikianbarda Qizlar agasi ile elaqeli mediafayllar var Osmanli da Harem olu kecid Harem Agalari 2022 03 26 tarixinde Istifade tarixi 2015 02 02 Osmanlida Harem Ne Zaman Kuruldu olu kecid Insanin hadim edilmesi haramdir 2016 05 14 tarixinde Istifade tarixi 2015 02 02 Osmanli Tarihinin en cok tartisilan konulari arasindadir Padisahin aile hayati veya Harem 2020 06 24 tarixinde Istifade tarixi 2015 02 02