Sərsəng SES (tam adı: Sərsəng Su Elektrik Stansiyası) — Azərbaycana məxsus 1976 ci ildə Tərtərçayın üzərində Ağdərə rayonu ərazisində inşa edilmiş su elektrik stansiyası.
Sərsəng SES | |
---|---|
Sərsəng su elektrik stansiyası | |
Ümumi məlumatlar | |
Çay | Tərtərçay |
Sahibi | Azərenerji |
Status | Qəzalı |
Tikilmə tarixi | 1976 |
Əsas xüsusiyyətləri | |
İllik elektroenerji istehsalı | 90 mln. kVt⋅s |
Elektrik enerjisi gücü | 50 MVt |
Avadanlıq xüsusiyyətləri | |
Turbin tipi | Hidroaqreqat |
Əsas qurğular | |
Bənd tipi | Torpaq |
Bəndin hündürlüyü | 125 m |
Bəndin eni | 550 m |
Yerləşməsi | |
Ölkə | Azərbaycan |
Region | |
Rayon | |
Yer | Tərtər rayonu |
| |
Azərbaycan Ağdərə üçün xəritə . | |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Texniki göstəriciləri
Hər birinin gücü 25 MVt olan 2 ədəd turbindən ibarət Su Elektrik Stansiyası mövcuddur. Hər bir turbinin su buraxma qabiliyyəti 30 m³/san olmaqla SES-dən cəmi 60 m³ su buraxıla bilər. Bundan əlavə suvarma məqsədilə çaya su buraxmaq üçün SES işləmədiyi hallarda anbarın bəndində 6 ədəd siyirtmə quraşdırılmışdır. Bu siyirtmələr vasitəsilə hər biri 5 m³/san olmaqla Tərtər çayına cəmi 30 m³/san su buraxmaq olur. Eləcə də su anbarı dolduğu hallarda qəza sutullayıcısı vasitəsilə 740 m³/san miqdarında daşqın suları Tərtər çayına axıtmaq nəzərdə tutulmuşdur. Bəndinin hündürlüyü 125 m, uzunluğu 600 m-dir. Bənd Sərsəng su anbarını əmələ gətirmişdir.
Vəziyyəti
Sərsəng Azərbaycanda bəndinin hündürlüyünə görə ən hündür bəndli su anbarlarından biridir. Sərsəng su anbarı ərazilərin işğalından öncə respublikanın 7 rayonunun (Ağdərə, Tərtər, Ağdam, Bərdə, Goranboy, Yevlax və Ağcabədi) 100 min hektara yaxın torpaq sahəsini suvarma suyu ilə təmin edirdi. Ərazilərin işğalından (1993) sonra anbarın suyunun istifadəsinin mümkün olmaması nəticəsində kənd təsərrüfatı bitkilərinə suvarma suyunun verilməməsi respublikanın bu regionuna əvəz olunmaz zərər vurmuşdur.
1993-2023-cü illərdə işğal dövründə 30 il ərzində anbara və onun qurğularına uzun müddətdir ki, yetərli kompleks texniki xidmət göstərilmədiyi üçün anbarın texniki təhlükəsizlik baxımından qənaətbəxş olmadığı ehtimal olunur. Sərsəng su anbarı işğal olunmuş ərazidə yerləşdiyindən onun bəndinin qəza və ya təxribat nəticəsində dağılması anbardan aşağıda yerləşən yaşayış məntəqələri üçün ciddi təhlükə yaradır:
Tərtər rayonunun bir çox kəndləri (Çaylı, Seydimli, Hacıqərvənd, Zolkəran, Düyərlı, Sarıcalı, Ələsgərli, Bayandur, Buruc, İrəvanlı, Güləbatlı, Hacallı, Yenidaşkənd, Qapanlı, Şatırlı, Qasımbəyli, Zümürxaç, İmamqulubəyli, Dilənçilər, Muğanlı) tam olaraq, bir neçəsi isə (Şıxarx qəsəbəsi, Suqovuşan, Həsənqaya, Səhləbad, Körpüsındıran, Qazaxlar, Soyulan, Darğalar, Nəzirli) qismən suyun altında qala bilər.
Həmçinin bax
İstinadlar
- "Тертер, Словари и энциклопедии на Академике (rus.)". 2022-04-04 tarixində . İstifadə tarixi: 2014-08-27.
- "Сарсангское водохранилище, Словари и энциклопедии на Академике (rus.)". 2022-04-04 tarixində . İstifadə tarixi: 2014-08-27.
- "Сарсангская ГЭС - Azerbaijan / Terter / Agdere /". 2022-04-01 tarixində . İstifadə tarixi: 2014-08-27.
- . 2014-10-21 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2014-08-27.
- "Azərbaycan Respublikasının Tərtər rayonunun Madagiz kəndinin Suqovuşan kəndi adlandırılması haqqında haqqında Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinin 6 oktyabr 2020-ci il tarixli, 173-VIQ saylı Qərarı". 2022-06-15 tarixində . İstifadə tarixi: 2022-06-15.
- Photogallery - Serseng HPP
- Sərsəng SES-də 2015-03-21 at the Wayback Machine
- Azərbaycanın çayları, gölləri və su anbarları 2014-10-17 at the Wayback Machine
- КЛЕЩЕВНИКОВ ВАЛЕРИЙ КУЗЬМИЧ -Начальник сектора шеф-надзора за изготовлением и монтажом гидротурбинного оборудования - Участвовал в проектах по гидротурбинам и гидрозатворам Тертерская ГЭС (Азербайджан)
- Проектная деятельность - Запорожгидросталь 13.6 .... Тертерская ГЭС-1 Водоприемник (Азербайджан). 2014-06-23 at the Wayback Machine
Xarici keçidlər
- Ermənistandan növbəti təhdid: Sərsəng su anbarı partladıla bilər
- Сарсангское водохранилище: климатическое оружие в руках армян
- "Сарсанг – угроза экологического террора" 2014-05-21 at the Wayback Machine
- Сарсангское водохранилище: источник жизни и очаг опасности
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Serseng SES tam adi Serseng Su Elektrik Stansiyasi Azerbaycana mexsus 1976 ci ilde Tertercayin uzerinde Agdere rayonu erazisinde insa edilmis su elektrik stansiyasi Serseng SESSerseng su elektrik stansiyasiUmumi melumatlarCay TertercaySahibi AzerenerjiStatus QezaliTikilme tarixi 1976Esas xususiyyetleriIllik elektroenerji istehsali 90 mln kVt sElektrik enerjisi gucu 50 MVtAvadanliq xususiyyetleriTurbin tipi HidroaqreqatEsas qurgularBend tipi TorpaqBendin hundurluyu 125 mBendin eni 550 mYerlesmesi40 10 53 sm e 46 37 01 s u Olke AzerbaycanRegion QarabagRayon TerterYer Terter rayonuSerseng SESAzerbaycan Agdere ucun xerite Vikianbarda elaqeli mediafayllarTexniki gostericileriHer birinin gucu 25 MVt olan 2 eded turbinden ibaret Su Elektrik Stansiyasi movcuddur Her bir turbinin su buraxma qabiliyyeti 30 m san olmaqla SES den cemi 60 m su buraxila biler Bundan elave suvarma meqsedile caya su buraxmaq ucun SES islemediyi hallarda anbarin bendinde 6 eded siyirtme qurasdirilmisdir Bu siyirtmeler vasitesile her biri 5 m san olmaqla Terter cayina cemi 30 m san su buraxmaq olur Elece de su anbari doldugu hallarda qeza sutullayicisi vasitesile 740 m san miqdarinda dasqin sulari Terter cayina axitmaq nezerde tutulmusdur Bendinin hundurluyu 125 m uzunlugu 600 m dir Bend Serseng su anbarini emele getirmisdir Veziyyeti Esas meqale Serseng su anbari Serseng Azerbaycanda bendinin hundurluyune gore en hundur bendli su anbarlarindan biridir Serseng su anbari erazilerin isgalindan once respublikanin 7 rayonunun Agdere Terter Agdam Berde Goranboy Yevlax ve Agcabedi 100 min hektara yaxin torpaq sahesini suvarma suyu ile temin edirdi Erazilerin isgalindan 1993 sonra anbarin suyunun istifadesinin mumkun olmamasi neticesinde kend teserrufati bitkilerine suvarma suyunun verilmemesi respublikanin bu regionuna evez olunmaz zerer vurmusdur 1993 2023 cu illerde isgal dovrunde 30 il erzinde anbara ve onun qurgularina uzun muddetdir ki yeterli kompleks texniki xidmet gosterilmediyi ucun anbarin texniki tehlukesizlik baximindan qenaetbexs olmadigi ehtimal olunur Serseng su anbari isgal olunmus erazide yerlesdiyinden onun bendinin qeza ve ya texribat neticesinde dagilmasi anbardan asagida yerlesen yasayis menteqeleri ucun ciddi tehluke yaradir Terter rayonunun bir cox kendleri Cayli Seydimli Haciqervend Zolkeran Duyerli Saricali Elesgerli Bayandur Buruc Irevanli Gulebatli Hacalli Yenidaskend Qapanli Satirli Qasimbeyli Zumurxac Imamqulubeyli Dilenciler Muganli tam olaraq bir necesi ise Sixarx qesebesi Suqovusan Hesenqaya Sehlebad Korpusindiran Qazaxlar Soyulan Dargalar Nezirli qismen suyun altinda qala biler Hemcinin baxSerseng su anbariIstinadlar Terter Slovari i enciklopedii na Akademike rus 2022 04 04 tarixinde Istifade tarixi 2014 08 27 Sarsangskoe vodohranilishe Slovari i enciklopedii na Akademike rus 2022 04 04 tarixinde Istifade tarixi 2014 08 27 Sarsangskaya GES Azerbaijan Terter Agdere 2022 04 01 tarixinde Istifade tarixi 2014 08 27 2014 10 21 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2014 08 27 Azerbaycan Respublikasinin Terter rayonunun Madagiz kendinin Suqovusan kendi adlandirilmasi haqqinda haqqinda Azerbaycan Respublikasi Milli Meclisinin 6 oktyabr 2020 ci il tarixli 173 VIQ sayli Qerari 2022 06 15 tarixinde Istifade tarixi 2022 06 15 Photogallery Serseng HPP Serseng SES de 2015 03 21 at the Wayback Machine Azerbaycanin caylari golleri ve su anbarlari 2014 10 17 at the Wayback Machine KLEShEVNIKOV VALERIJ KUZMICh Nachalnik sektora shef nadzora za izgotovleniem i montazhom gidroturbinnogo oborudovaniya Uchastvoval v proektah po gidroturbinam i gidrozatvoram Terterskaya GES Azerbajdzhan Proektnaya deyatelnost Zaporozhgidrostal 13 6 Terterskaya GES 1 Vodopriemnik Azerbajdzhan 2014 06 23 at the Wayback MachineXarici kecidlerErmenistandan novbeti tehdid Serseng su anbari partladila biler Sarsangskoe vodohranilishe klimaticheskoe oruzhie v rukah armyan Sarsang ugroza ekologicheskogo terrora 2014 05 21 at the Wayback Machine Sarsangskoe vodohranilishe istochnik zhizni i ochag opasnosti