Nəhəng tısbağa və ya nəhəng seyşel tısbağası (lat. Aldabrachelys gigantea) — quru tısbağalarına daxil olan növ. Aldabra adasına endemik canlıdır. Nadir növ sayılır. Bəzi fərdləri təbii şəraitdə 150 il yaşayır. Bu növə daxil olan Advayda tısbağası 2006-cı ildə ölmüşdür. Onun yaşının 150–250 il srası olması ehtimal edilir.
Nəhəng tısbağa | ||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Elmi təsnifat | ||||||||||||
XƏTA: parent və rang parametrlərini doldurmaq lazımdır. ???: Nəhəng tısbağa | ||||||||||||
Beynəlxalq elmi adı | ||||||||||||
| ||||||||||||
|
Təsviri
Xarici görünüş
Olduqca iri olan tısbağanın böyük ayaqları olsa da kiçik başa sahibdir. Çanağının uzunluğu nadir hallarda 120 sm çatır, Ancaq adəti üzrə 105 sm-dir. Quru tısbağalarına daxil olan iki iri növdən biridir.
Albadra adasında populyasiyadan asılı olaraq fərdlərin ölçü və panserin formaları fərqlənir. Bəzi mütəxəsislər bu populyasiyaları yarımnöv hesab edirlər.
Yayılma və qidalanma bölgələri
Hazırda bu növ tısbağaların yeganə təbii yayılma arealı Seyşel adalarınna daxil olan Albadra adalarıdır. Seyşel, Reyunon, Mavriki, Nusi-Be adalarında isə köçürülmə populyasiyalar vardır. Təkcə Albadra adasında sayları 150 000 baş olaraq qiymətləndirilir.
Əsasən açıq otluqlar, kolluqlar və ağacların çox olduğu ərazilərdə qidalanırlar.
Qidalanması
Qidasının əsasını cırtdan ada bitkiləri təşkil edir.
Çoxalması
Çütləşmə fevraldan maya kimi davam edir, Ancaq yumurta iyundan sentyabra kimi qoyulur. İl ərzində dişi cəmi 4–5 yumurta qoyur. Aşağı sıxlıqda dişi ildə bir necə dəfə 14 yumurta qoya bilir.
Nəhəng tısbağa və insan
1960-cı illərdə Albadre adasında nəhəng aviasiya bazası inşa etmək istəyirdilər ancaq layihə sonradan ləğv edilir. Nəhəng tısbağaların əsas rəqibləri ev keçiləridir. 1988-ci il məlumatına əsasən onların ovlanmasıba başlanmışdır. Ev keçiləri adaya insanlar tərəfindən gətirilmişdir.
1975-ci ildə Albadredə 19 000 ha əraziyə malik rezervar təşkil edilmişdir. Atollda tısbağaları araşdıran stansiya mövcuddur.
Qalereya
İstinadlar
- sinonimləri: Testudo dussumieri, Testudo elephantina, Testudo gigantea, gigantea, Geochelone dussumieri, Dipsochelys elephantina.
Xarici keçidlər
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Neheng tisbaga ve ya neheng seysel tisbagasi lat Aldabrachelys gigantea quru tisbagalarina daxil olan nov Aldabra adasina endemik canlidir Nadir nov sayilir Bezi ferdleri tebii seraitde 150 il yasayir Bu nove daxil olan Advayda tisbagasi 2006 ci ilde olmusdur Onun yasinin 150 250 il srasi olmasi ehtimal edilir Neheng tisbagaElmi tesnifatXETA parent ve rang parametrlerini doldurmaq lazimdir Neheng tisbagaBeynelxalq elmi adiAldabrachelys gigantea Schweigg 1812Sekil axtarisiITIS 936901NCBI 167804EOL 52231890FW 365357TesviriXarici gorunus Olduqca iri olan tisbaganin boyuk ayaqlari olsa da kicik basa sahibdir Canaginin uzunlugu nadir hallarda 120 sm catir Ancaq adeti uzre 105 sm dir Quru tisbagalarina daxil olan iki iri novden biridir Albadra adasinda populyasiyadan asili olaraq ferdlerin olcu ve panserin formalari ferqlenir Bezi mutexesisler bu populyasiyalari yarimnov hesab edirler Yayilma ve qidalanma bolgeleri Hazirda bu nov tisbagalarin yegane tebii yayilma areali Seysel adalarinna daxil olan Albadra adalaridir Seysel Reyunon Mavriki Nusi Be adalarinda ise kocurulme populyasiyalar vardir Tekce Albadra adasinda saylari 150 000 bas olaraq qiymetlendirilir Esasen aciq otluqlar kolluqlar ve agaclarin cox oldugu erazilerde qidalanirlar Nehebg tisbaga Seysel adalarinin gerbindeQidalanmasi Qidasinin esasini cirtdan ada bitkileri teskil edir Coxalmasi Cutlesme fevraldan maya kimi davam edir Ancaq yumurta iyundan sentyabra kimi qoyulur Il erzinde disi cemi 4 5 yumurta qoyur Asagi sixliqda disi ilde bir nece defe 14 yumurta qoya bilir Neheng tisbaga ve insan1960 ci illerde Albadre adasinda neheng aviasiya bazasi insa etmek isteyirdiler ancaq layihe sonradan legv edilir Neheng tisbagalarin esas reqibleri ev kecileridir 1988 ci il melumatina esasen onlarin ovlanmasiba baslanmisdir Ev kecileri adaya insanlar terefinden getirilmisdir 1975 ci ilde Albadrede 19 000 ha eraziye malik rezervar teskil edilmisdir Atollda tisbagalari arasdiran stansiya movcuddur QalereyaIstinadlarsinonimleri Testudo dussumieri Testudo elephantina Testudo gigantea gigantea Geochelone dussumieri Dipsochelys elephantina Xarici kecidler