Bu məqalədəki məlumatların olması üçün əlavə mənbələrə ehtiyac var. |
Zahid Xəlil (doğum adıyla: Zahid Abdulla oğlu Xəlilov; 20 mart 1942, Yevlax) — Azərbaycan yazıçısı, şair, pedaqoq, filologiya elmləri doktoru, professor, 91-lərin üzvü.
Zahid Xəlil | |
---|---|
Zahid Abdulla oğlu Xəlilov | |
Doğum adı | Zahid Xəlilov |
Doğum tarixi | 20 mart 1942 (82 yaş) |
Doğum yeri | Yevlax, Azərbaycan SSR, SSRİ |
Vətəndaşlığı | SSRİ→ Azərbaycan |
Milliyyəti | azərbaycanlı |
Təhsili | ADU Filologiya fakültəsi Jurnalistika şöbəsi |
İxtisası | jurnalist |
Fəaliyyəti | yazıçı tərcüməçi pedaqoq |
Fəaliyyət illəri | 62 |
Əsərlərinin dili | azərbaycanca |
Janrlar | hekayə və şeir |
İlk əsəri | Vətənim (şeir; 1958) |
Tanınmış əsərləri | Vətənim (şeir; 1958) |
Mükafatları | "Qızıl qələm", "Zolotoy telyonok","Qızıl Kəlmə" |
Həyatı
Zahid Xəlil 1942-ci il mart ayının 20-də Yevlax şəhərində anadan olub. 1948-1958-ci illərdə Sabir adına 2 saylı şəhər orta məktəbində təhsil alıb. Orta məktəbi bitirdikdən sonra 1959-1965-ci illərdə ADU-nun (indiki BDU) Filologiya fakültəsinin Jurnalistika şöbəsində qiyabi təhsil alıb. Əmək fəaliyyətinə Yevlax Tütün Fermentləmə zavodunda texnik kimi işə başlayıb. 1965-1966-cı illərdə Yevlax şəhər mədəniyyət evinin müdiri, "Qələbə" adlı rayonlararası qəzetin redaksiyasında ədəbi işçi, "Mübarizə" adlı Yevlax rayon qəzetində məsul katib, "Mübarizə" adlı Goranboy rayon qəzetində ədəbi işçi, məsul katib vəzifələrində işləyib. 1966-cı ildə Azərbaycan Dövlət Pedaqoji İnstitutunda nəşr olunan "Gənc müəllim" qəzetinin redaktoru təyin olunub. 1969-1970-ci illərdə universitetdə partiya komitəsinin katibi seçilib. 1970-ci ildə "Ədəbiyyat tarixi" kafedrasında baş müəllim, 1980-ci ildə "Ədəbiyyat və onun tədrisi" kafedrasında dosent işləyib. 1977-ci ildən Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin üzvüdür. 1975-ci ildə filologiya elmləri namizədi, 1990-cı ildə filologiya elmləri doktoru, 1991-ci ildə professor adını alıb. 1997-ci ildən ADPU-nun Pedaqoqika fakültəsinin dekanı işləyir. Hazırda Ədəbiyyat və onun tədrisi metodikası kafedrasının müdiri vəzifəsində çalışır. 2002-ci ildə "Qızıl qələm" mükafatı laureatı adına layiq görülüb.
"Vətənim" adlı ilk şeiri 1958-ci ildə, "Yeni Yevlax" qəzetində çap olunub və ondan sonra yazıçı məşhur oldu. Dövri mətbuatda müntəzəm çıxış edir. 1982-ci ildə "Literaturnaya qazeta"da dərc olunan "Kölələr" və "Limonad içməyim" hekayələrinə görə redaksiyanın "Zolotoy telyonok" mükafatına layiq görülüb və ondan sonra uşaq yazıçısı kimi tanınmağa başladı.
Uşaq ədəbiyyatını tədqiq edən Beynəlxalq Cəmiyyətin Moskvada keçirilən simpoziumunda (1981), Praqada keçirilən "Məktəbəqədər yaşlı uşaqlar üçün ədəbiyyat" adlanan ümumittifaq konfranslarda iştirak edib. Keçmiş SSRİ Dövlətnəşrkomun və SSRİ Yazıçılar İttifaqının Uşaq Ədəbiyyatı Şurasının üzvü olub. Zahid Xəlilin onlarla povest, nağıl və hekayə kitabları on minlərlə nüsxə çap olunub. Kitabları rus dilinə tərcümə edilib milyonlarla tirajla nəşr olunub. 2016-cı ildə çap olunan “Ağ leyləklər” kitabı “Qızıl kəlmə” mükafatına layiq görülüb.
Əsərləri
- Uçan çıraqlar. Bakı: Gənclik, 1969, 42-ci səh.
- Qarışqalar. Bakı: Gənclik, 1971, 12-ci səh.
- Mən rəngləri tanıyıram Bakı: Gənclik, 1972, 98-ci səh.
- Göydən üç alma düşdü. Bakı: Gənclik, 1974, 119-ci səhifə.
- Quşlar, quşlar. Bakı: İşıq, 1977, 36-ci səhifə.
- Torağaylar oxuyur Bakı: Gənclik, 1979, 78-ci səhifə.
- Ballıca. Bakı: Gənclik, 1981, 247-ci səhifə.
- Çıraq nənənin nağılları. Bakı: Gənclik, 1983, 231-ci səhifə.
- Cırtdanla Azmanın yeni macəraları. Bakı: Gənclik, 1985, 355-ci səhifə.
- Odlar yurdunun paytaxtı. Bakı: Gənclik, 1992, 105-ci səhifə.
- Dünyanın ən balaca nağılları. Bakı: "Nağıl evi", 2002, 175-ci səhifə.
- Orxan və dostları,2004ADPU nəşri 151 səh..
- Qızlar şeir oxuyur sevgi yaşında,ADPU nəşri 2007 85 səh.
- Ağ leyləklər,"SkuG" nəşri2016,245 səh.
- Çınqı,"SkuG" nəşri 2016.48 səh.
- Göyqurşağı,3 alma nəşriyyatı 2018 256 səh.
- Kralın kreslosu,3 alma nəşriyyatı 2018, 256 səh.
- Dəmir yumruq dastanı, 3 alma nəşriyyatı 2021,200 səh.
- Şəkərabad şəhərinin uşaqları,Libra kitab nəşri 2022, 150 səh
- Bizim kəndin nağılları, Libra kitab nəşdi, 2023, 80 səh.
Tərcümələri
- Yuri Kuşak. Qonaq gedir ağ gəmi (ruscadan). Bakı: Gənclik, 1983, 91 səh.
Haqqında olan ədəbiyyat
- Əsgərli F.. Sənətkarın uşaq dünyası. Bakı: ADPİ, 2003, 145 s.
- Əskərli F.Ömrün sızü,sözün ömrü ADPU nəşri,2008,392 səh.
- Əskərli F.Sehrli dünyanın memarı,ADPU nəşri 2012.,444 səh.
- Z. Xəlilin sənət dünyası,məqalələr toplusu,ADPU nəşri,2010,323 səh.
- Salatın Əhmədli,Həyat Rüstəm qızı,.Zahid Xəlilin: Özü,sözü və izi.ilə Bakı 2012,491 səh.
- Şöhrət Məmmədova,Zahid Xəlilin uşaq poeziyasının bədii xüsusiyyətləri Bakı 2017,155 səh.
- Səksən yaşın şöləsi,ADPU nəşri 2022,350 səh.
- Ağayev Ş. Dünyanın ən balaca nağıllarını yaradan insan. "Təhsil", 2002, 6 aprel.
- Ələsgərli F. Uşaqları söz sehrinə salan şair. "Vətən səsi", 2002, 23 mart.
- Əzimov S. Uşaqların, oxucuların sevimlisi Zahid Xəlil. "Təzadlar", 2004, 4-11 may.
- Mehdiyeva A. Uşaqların sevimli sənətkarı. "Gəncənin səsi", 2004, 8 mart.
- Rüstəmzadə H., Muradova A. Bahar ətirli şerlər. "Gəncənin səsi", 2003, 19 iyun.
- Uşaqlarımızın yaxın dostu, böyüklərin həmdəmi Zahid Xəlil. "Vətən səsi", 2001, 16 fevral.
- Uşaqların sevimlisi. "Tumurcuq", 2000, N4, s.1.
- Uşaqların taleyindən narahat olan şair. "Xalq nəzarəti", 2003, dekabr.
Xarici keçidlər
- Beynəlxalq Uşaq Kitabı günü
İstinadlar
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqaledeki melumatlarin yoxlanilabiler olmasi ucun elave menbelere ehtiyac var Daha etrafli melumat ve ya meqaledeki problemlerle bagli muzakire aparmaq ucun diqqet yetire bilersiniz Lutfen meqaleye etibarli menbeler elave ederek bu meqaleni tekmillesdirmeye komek edin Menbesiz mezmun problemler yarada ve siline biler Problemler hell edilmemis sablonu meqaleden cixarmayin Zahid Xelil dogum adiyla Zahid Abdulla oglu Xelilov 20 mart 1942 Yevlax Azerbaycan yazicisi sair pedaqoq filologiya elmleri doktoru professor 91 lerin uzvu Zahid XelilZahid Abdulla oglu XelilovDogum adi Zahid XelilovDogum tarixi 20 mart 1942 1942 03 20 82 yas Dogum yeri Yevlax Azerbaycan SSR SSRIVetendasligi SSRI AzerbaycanMilliyyeti azerbaycanliTehsili ADU Filologiya fakultesi Jurnalistika sobesiIxtisasi jurnalistFealiyyeti yazici tercumeci pedaqoqFealiyyet illeri 62Eserlerinin dili azerbaycancaJanrlar hekaye ve seirIlk eseri Vetenim seir 1958 Taninmis eserleri Vetenim seir 1958 Mukafatlari Qizil qelem Zolotoy telyonok Qizil Kelme HeyatiZahid Xelil 1942 ci il mart ayinin 20 de Yevlax seherinde anadan olub 1948 1958 ci illerde Sabir adina 2 sayli seher orta mektebinde tehsil alib Orta mektebi bitirdikden sonra 1959 1965 ci illerde ADU nun indiki BDU Filologiya fakultesinin Jurnalistika sobesinde qiyabi tehsil alib Emek fealiyyetine Yevlax Tutun Fermentleme zavodunda texnik kimi ise baslayib 1965 1966 ci illerde Yevlax seher medeniyyet evinin mudiri Qelebe adli rayonlararasi qezetin redaksiyasinda edebi isci Mubarize adli Yevlax rayon qezetinde mesul katib Mubarize adli Goranboy rayon qezetinde edebi isci mesul katib vezifelerinde isleyib 1966 ci ilde Azerbaycan Dovlet Pedaqoji Institutunda nesr olunan Genc muellim qezetinin redaktoru teyin olunub 1969 1970 ci illerde universitetde partiya komitesinin katibi secilib 1970 ci ilde Edebiyyat tarixi kafedrasinda bas muellim 1980 ci ilde Edebiyyat ve onun tedrisi kafedrasinda dosent isleyib 1977 ci ilden Azerbaycan Yazicilar Birliyinin uzvudur 1975 ci ilde filologiya elmleri namizedi 1990 ci ilde filologiya elmleri doktoru 1991 ci ilde professor adini alib 1997 ci ilden ADPU nun Pedaqoqika fakultesinin dekani isleyir Hazirda Edebiyyat ve onun tedrisi metodikasi kafedrasinin mudiri vezifesinde calisir 2002 ci ilde Qizil qelem mukafati laureati adina layiq gorulub Vetenim adli ilk seiri 1958 ci ilde Yeni Yevlax qezetinde cap olunub ve ondan sonra yazici meshur oldu Dovri metbuatda muntezem cixis edir 1982 ci ilde Literaturnaya qazeta da derc olunan Koleler ve Limonad icmeyim hekayelerine gore redaksiyanin Zolotoy telyonok mukafatina layiq gorulub ve ondan sonra usaq yazicisi kimi taninmaga basladi Usaq edebiyyatini tedqiq eden Beynelxalq Cemiyyetin Moskvada kecirilen simpoziumunda 1981 Praqada kecirilen Mektebeqeder yasli usaqlar ucun edebiyyat adlanan umumittifaq konfranslarda istirak edib Kecmis SSRI Dovletnesrkomun ve SSRI Yazicilar Ittifaqinin Usaq Edebiyyati Surasinin uzvu olub Zahid Xelilin onlarla povest nagil ve hekaye kitablari on minlerle nusxe cap olunub Kitablari rus diline tercume edilib milyonlarla tirajla nesr olunub 2016 ci ilde cap olunan Ag leylekler kitabi Qizil kelme mukafatina layiq gorulub EserleriUcan ciraqlar Baki Genclik 1969 42 ci seh Qarisqalar Baki Genclik 1971 12 ci seh Men rengleri taniyiram Baki Genclik 1972 98 ci seh Goyden uc alma dusdu Baki Genclik 1974 119 ci sehife Quslar quslar Baki Isiq 1977 36 ci sehife Toragaylar oxuyur Baki Genclik 1979 78 ci sehife Ballica Baki Genclik 1981 247 ci sehife Ciraq nenenin nagillari Baki Genclik 1983 231 ci sehife Cirtdanla Azmanin yeni maceralari Baki Genclik 1985 355 ci sehife Odlar yurdunun paytaxti Baki Genclik 1992 105 ci sehife Dunyanin en balaca nagillari Baki Nagil evi 2002 175 ci sehife Orxan ve dostlari 2004ADPU nesri 151 seh Qizlar seir oxuyur sevgi yasinda ADPU nesri 2007 85 seh Ag leylekler SkuG nesri2016 245 seh Cinqi SkuG nesri 2016 48 seh Goyqursagi 3 alma nesriyyati 2018 256 seh Kralin kreslosu 3 alma nesriyyati 2018 256 seh Demir yumruq dastani 3 alma nesriyyati 2021 200 seh Sekerabad seherinin usaqlari Libra kitab nesri 2022 150 seh Bizim kendin nagillari Libra kitab nesdi 2023 80 seh TercumeleriYuri Kusak Qonaq gedir ag gemi ruscadan Baki Genclik 1983 91 seh Haqqinda olan edebiyyatEsgerli F Senetkarin usaq dunyasi Baki ADPI 2003 145 s Eskerli F Omrun sizu sozun omru ADPU nesri 2008 392 seh Eskerli F Sehrli dunyanin memari ADPU nesri 2012 444 seh Z Xelilin senet dunyasi meqaleler toplusu ADPU nesri 2010 323 seh Salatin Ehmedli Heyat Rustem qizi Zahid Xelilin Ozu sozu ve izi ile Baki 2012 491 seh Sohret Memmedova Zahid Xelilin usaq poeziyasinin bedii xususiyyetleri Baki 2017 155 seh Seksen yasin solesi ADPU nesri 2022 350 seh Agayev S Dunyanin en balaca nagillarini yaradan insan Tehsil 2002 6 aprel Elesgerli F Usaqlari soz sehrine salan sair Veten sesi 2002 23 mart Ezimov S Usaqlarin oxucularin sevimlisi Zahid Xelil Tezadlar 2004 4 11 may Mehdiyeva A Usaqlarin sevimli senetkari Gencenin sesi 2004 8 mart Rustemzade H Muradova A Bahar etirli serler Gencenin sesi 2003 19 iyun Usaqlarimizin yaxin dostu boyuklerin hemdemi Zahid Xelil Veten sesi 2001 16 fevral Usaqlarin sevimlisi Tumurcuq 2000 N4 s 1 Usaqlarin taleyinden narahat olan sair Xalq nezareti 2003 dekabr Xarici kecidlerBeynelxalq Usaq Kitabi gunuIstinadlar