Semyon Andreyeviç Pankratov (? - ?) — Azərbaycan SSR Xalq Komissarları Soveti yanında Fövqəladə Komissiyanın sədri.
Semyon Pankratov | |
---|---|
Семен Алексеевич Панкратов | |
may, 1920 – iyun, 1920 | |
Sonrakı | Baba Əliyev |
Həyatı
Semyon Pankratov 1920-ci ilin aprel ayının 27-də Azərbaycanı işğal etmək məqsədilə şimal sərhədlərindən ölkə ərazisinə soxulan Rusiyanın XI Qırmızı ordusunun Xüsusi hərbi əks-kəşfiyyat şöbəsinin rəisi, bolşevik istilasının ilk günlərindən 1920-ci ilin iyun ayına qədər isə Azərbaycan Fövqəladə Komissiyasının sədri olmuşdur. Əslində onun bu vəzifəyə təini haqda rəsmi Dekret olmayıb. Onun vəzifəsi Həştərxandan 11-ci Ordunun zirehli qatarında Bakıya gələndə ona verilmiş siyahıdakı Azərbaycanlı siyasi, hərbi, polis, dini və ziyalı xadimləri güllələmək idi. Pankratov bu işi aprel-iyun ayları ərzində öz batalyonu ilə icra etmişdir. Azərbaycanda ilk kütləvi qırğınların, milli hökumət üzvlərinə sui-qəsdlərin və repressiyaların təşkilatçılarından biri kimi tanınır. Bolşevik ÇK-ına qədər qədər Odessada çar ordusunun hərbi əks-kəşfiyyatında işləmişdir. Mənşəcə rus kazak idi.
N.Hərimanov onu Baba Əliyevlə əvəz etməyə nail olsa də, ÇK-da və bütün Azərbaycanda real siyasi hakimiyyətin mandatı Moskva tərəfindən ona verilmişdi. Azərbaycanda bolşevik müsadirəsinə rəhbərlik etmiş, ermənilərin qisasçı fitvalarını icra etmişdir. 1920-ci ilin apel-avqust aylarında əslində Demokratik Cümhuruyyətin kadrlarının, musavat fəallarının hərbi yolla fiziki məhv edilməsi dövrü idi. Heç bir istintaq və məhkəmə yox idi. Bu proseslər Moskvadan idarə olunurdu, N.Nərimanovun isə real hakimiyyəti yox idi, üstəlik bütün güllələnmələrə sonrdan imza atmalı olurdu. Bir mübahisədə N.Nərimanova demişdi ki, mən güllələyəndə S.Ordgokinidze və A.Mikoyanın göstərişini icra etmişəm.
S. Pankratov bolşebiklərin peşəkar terror batalyonunun komandiri kimi Həştərxan üsyanında 4 minə qədər adam öldürmüşdü. Gürsüctanın sovetləşməsində də teror batalyonunu ilə (Likvidatori) iştirak etmişdi. 1922-ci ildə Zaqfederasiya yarananda oraya ÇK sədrinin müavini getmişdi, orda da azərbaycan müsavatçılarının izlənməsi və fiziki ləfvi əməliyyatına rəhbərlik etmişdir, . AZÇEKA-nın Tiflisdə oturan kuratoru kimi bu idarənin 1920-1923-də apardığı bu əməliyyatın istintaq sənədlərində 1923 tarixi ilə order və sənədlərdə onun imzası vardır. (Bax: Asif Rüstəmlimi,, C.Cabarlınəın həyatı və mühiti, s.219). Peşəkar likvidavor (partia sənədlərində ÇK-nın ştatında olan siyasi ölüm icraçılarına belə deyilirdi) olduğu üçün sovet və rus hərbi mənbələrində heç yerdə adı və şəkli getmir..
İstinadlar
- . 2011-06-10 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2012-01-02.
2. Şəmistan NƏZİRLİ, Xalq qəzeti.- 2012.- 19 avqust.- S. 4.
3.Эльдар ЗЕЙНАЛОВ СекретыНаргина ПризракматросаПанкратова газ.Эхо, 24.09.2015
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Semyon Andreyevic Pankratov Azerbaycan SSR Xalq Komissarlari Soveti yaninda Fovqelade Komissiyanin sedri Semyon PankratovSemen Alekseevich PankratovAzerbaycan SSR Xalq Komissarlari Soveti yaninda Fovqelade Komissiyanin sedrimay 1920 iyun 1920SonrakiBaba EliyevHeyatiSemyon Pankratov 1920 ci ilin aprel ayinin 27 de Azerbaycani isgal etmek meqsedile simal serhedlerinden olke erazisine soxulan Rusiyanin XI Qirmizi ordusunun Xususi herbi eks kesfiyyat sobesinin reisi bolsevik istilasinin ilk gunlerinden 1920 ci ilin iyun ayina qeder ise Azerbaycan Fovqelade Komissiyasinin sedri olmusdur Eslinde onun bu vezifeye teini haqda resmi Dekret olmayib Onun vezifesi Hesterxandan 11 ci Ordunun zirehli qatarinda Bakiya gelende ona verilmis siyahidaki Azerbaycanli siyasi herbi polis dini ve ziyali xadimleri gullelemek idi Pankratov bu isi aprel iyun aylari erzinde oz batalyonu ile icra etmisdir Azerbaycanda ilk kutlevi qirginlarin milli hokumet uzvlerine sui qesdlerin ve repressiyalarin teskilatcilarindan biri kimi taninir Bolsevik CK ina qeder qeder Odessada car ordusunun herbi eks kesfiyyatinda islemisdir Mensece rus kazak idi N Herimanov onu Baba Eliyevle evez etmeye nail olsa de CK da ve butun Azerbaycanda real siyasi hakimiyyetin mandati Moskva terefinden ona verilmisdi Azerbaycanda bolsevik musadiresine rehberlik etmis ermenilerin qisasci fitvalarini icra etmisdir 1920 ci ilin apel avqust aylarinda eslinde Demokratik Cumhuruyyetin kadrlarinin musavat feallarinin herbi yolla fiziki mehv edilmesi dovru idi Hec bir istintaq ve mehkeme yox idi Bu prosesler Moskvadan idare olunurdu N Nerimanovun ise real hakimiyyeti yox idi ustelik butun gullelenmelere sonrdan imza atmali olurdu Bir mubahisede N Nerimanova demisdi ki men gulleleyende S Ordgokinidze ve A Mikoyanin gosterisini icra etmisem S Pankratov bolsebiklerin pesekar terror batalyonunun komandiri kimi Hesterxan usyaninda 4 mine qeder adam oldurmusdu Gursuctanin sovetlesmesinde de teror batalyonunu ile Likvidatori istirak etmisdi 1922 ci ilde Zaqfederasiya yarananda oraya CK sedrinin muavini getmisdi orda da azerbaycan musavatcilarinin izlenmesi ve fiziki lefvi emeliyyatina rehberlik etmisdir AZCEKA nin Tiflisde oturan kuratoru kimi bu idarenin 1920 1923 de apardigi bu emeliyyatin istintaq senedlerinde 1923 tarixi ile order ve senedlerde onun imzasi vardir Bax Asif Rustemlimi C Cabarlinein heyati ve muhiti s 219 Pesekar likvidavor partia senedlerinde CK nin statinda olan siyasi olum icracilarina bele deyilirdi oldugu ucun sovet ve rus herbi menbelerinde hec yerde adi ve sekli getmir Istinadlar 2011 06 10 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2012 01 02 2 Semistan NEZIRLI Xalq qezeti 2012 19 avqust S 4 3 Eldar ZEJNALOV SekretyNargina PrizrakmatrosaPankratova gaz Eho 24 09 2015