Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Mustafa Cəfər oğlu Nəsirov (25 oktyabr 1921, Dərbənd – 27 may 2012, Bakı) – Azərbaycanın ilk sərhədçi generalı.
| Mustafa Nəsirov | |
|---|---|
 | |
  | |
| 1963 – 1971 | |
  | |
| 1975 – 1995 | |
| Şəxsi məlumatlar | |
| Doğum tarixi | 25 oktyabr 1921 |
| Doğum yeri | |
| Vəfat tarixi | 27 may 2012 (90 yaşında) |
| Vəfat yeri | |
| Fəaliyyəti | hərbi lider[d] |
| Hərbi xidmət | |
| Mənsubiyyəti | Sovet Sosialist Respublikaları İttifaqı |
| Qoşun növü | Sərhəd mühafizəsi |
| Rütbəsi | general, general-mayor |
| | |
| Təltifləri |    |
Həyatı
Mustafa Nəsirov 25 oktyabr 1921-ci ildə Dərbənd şəhərində anadan olmuşdur. 1938-ci ildə Dərbənd pedaqoji məktəbini, 1940-cı ildə isə Dağıstan Dövlət Müəllimlik İnstitutunu bitirmişdir. Həmin ildə Sabnova kəndinin natamam orta təhsil məktəbində müəllim və təhsil hissəsinin müdiri işləmişdir.
1942-ci ilin yanvar ayında hərbi xidmətə çağırılıb. Xidmətini 1941-ci ilin 15 oktyabrından Moskva altında döyüşən 194-cü atıcı alayında əsgər kimi başlamışdır. 1942-ci ilin avqust ayında Saratov sərhəd qoşunlarının hərbi məktəbinə göndərilmişdir. 1943-cü ilin aprel ayında leytenant hərbi rütbəsində DİXK-nın sərhəd qoşunlarının Qırğızıstan dairəsində komandir vəzifələrində xidmətini davam etmişdir. 1947-ci ilin fevral ayından Frunze səhərində DİN qoşunları üzrə qarnizon komendaturasının komendantı olmuşdur. 1947-ci ildə bu vəzifədə olaraq ekstern yolu ilə Qırğızıstan Dövlət Pedaqoji İnstitutuna daxil olmuş və onun tam kursunu 1948-ci ildə bitirmişdir.
1948-ci ilin oktyabr ayından SSRİ DTN-nin Hərbi İnstitutunun müdavimi olmuşdur. İnstitutu fərqlənmə diplomu ilə bitirdikdən sonra 1952-ci ilin sentyabrından Azərbaycan və Zaqafqaziya sərhəd dairələrinin gərargahlarında hərbi hazırlıq bölmələrində xidmət etmişdir.
1961-ci ilin oktyabrından 1962-ci ilin aprelinə qədər SSRİ DTK-nin Ali Məktəbi nəznində təkmilləşdirmə kurslarının dinləyicisi olmuşdur. Sonralar isə xidmətini Azərbaycan sərhed dairəsinin Göoktəpə sərhəd dəstəsinin gərargah rəisi, Neftçala sərhəd dəstəsinin rəisi vəzifələrində davam etdirmişdir.
1962-ci ilin noyabrından 1968-ci ilin oktyabrına qədər Naxçıvan sərhəd dəstəsinə komandanlıq etmişdir, eyni zamanda SSRİ-nin sərhəd komissarı, Araz çayında İran ilə birgə "Araz" və "Mil-Muğan" hidroqurğuların tikilməsində SSRİ səlahiyyətli sərhəd nümayəndəsi olmuşdur. Həmin diplomatik vəzifələrdə işlərkən həmhüdud ölkənin müvafiq orqanları ilə mənalı əlaqə bəsləyərək sərhəd çayı sularının istifadə olunması, balıqçılıq, dəmir yolu, su, avtomobil nəqliyyatı vasitələrinin sərhəddən normal keçirilməsi, "Araz", "Mil-Muğan" hidroqurğularının uğurla aparılması sahəsində çalışıb.
1964-cü ildə polkovnik rütbəsi almış, 1968-ci ilin oktyabr ayında Azərbaycan SSRİ nəzdində DTK-nin sədri general-mayor Heydər Əliyevin təşəbbüsüilə Bakıda SSRİ DTK-nin Zaqafqaziya sərhəd dairəsinin hərbi-əməliyyat söbəsinin rəis müavini vəzifəsinə təyin edilmişdir. 1972-ci ilin dekabrından Bakıda HƏŞ-nin rəisi, SSRİ DTK – nin Zaqafqaziya sərhəd dairəsi ordusunun rəis müavini, dairənin Hərbi Şurasının və Azərbaycan Respublikası DTK-nin kolleqiyasının üzvü olmuşdur. 1977-ci ildə SSRİ-nin Hərbi Qüvvələrinin baş Gərargahı nəznindəki akademiyada rəhbər heyətinin təkmilləşdirilməsi üzrə ali akademik kurslarında oxumuşdur.
Mustafa Cəfər oğlu bütün yuxarıda göstərilən vəzifələrdə sovet dövründə sərhəd qoşunlarında ilk azərbaycanlı-zabit olmuşdur.
General-mayor Nəsirov M. C. 1987-ci ilin iyununda 65 yaşında istefaya çıxmışdır.
Mustafa Nəsirov 1987-ci ilin mart ayında Azərbaycan Respublikası Müharibə, Əmək və Hərbi Qüvvələr Veteranları Şurasının ilk sədri seçilmişdir.
1993-cü ilin avqustunda Mustafa Nəsirov Azərbaycan Respublikası Milli Təhlükəsizlik Nazirliyinin sərhəd məsələləri üzrə baş məsləhətçisi təyin olunmuşdu və bu vəzifədə 1995-ci ilin iyuluna qədər işləmişdir.
Mustafa Nəsirov Naxçıvan MR Ali Sovetinin 6-cı və 7-ci çağırıştı deputatı (1963–1971), Azərbaycan Respublikasının Ali Sovetinin 9, 10, 11, və 12 çağırış deputatı (1975–1995) seçilmişdir. 1990–1995-ci illərdə Azərbaycan Respublikasının Ali Sovetinin Rəyasət Heyətinin üzvü olmuşdur.
1994-cü ildən 1995-ci ilə qədər MDB ölkələri iştirakçılarının parlamentarası Assambleyasının üzvü, mühafizə və təhlükəsizlik məsələləri üzrə onun daimi komissiyasının sədri olmuşdur.
4 iyul 2012-ci də Bakıda Mustafa Nəsirovun xatirəsinə həsr olunmuş "Ölməzlik" kitabının təqdimat mərasimi keçirilmişdir.
Təltifləri
Mustafa Nəsirov "Qırmızı Bayraq" (1967), "Qırmızı Əmək Bayrağı" (1977) və "Vətən müharibəsi" (1985) ordenləri ilə təltif olunmuşdur. Ona "Azərbaycan Respublikasının əməkdar hüquqşünası" (1984), "Dövlət təhlükəsizliyinin fəxri əməkdaşı" (1980), "Dərbənd şəhərinin fəxri vətəndaşı" (1996) fəxri adları verilmişdir.
Dərbənd şəhərində bir küçəyə "General Nəsirov M. C." adı verilmişdir. O, Naxçıvan MR Ali Sovetinin Rəyasət Heyəti tərəfindən iki dəfə (1968 və 1972-ci illərdə) və Azərbaycan Respublikası Ali Sovetinin Rəyasət Heyəti tərəfindən dörd dəfə fəxri fərmanlarla təltif olunmuşdur (1958 və 1964, 1978 may və 1978 oktyabr).
O, 18 medalla təltif olunub, həmçinin (1950) "SSRİ dövlət sərhədini qorunmasında fərqlənməyə görə", "Hərbi ləyaqətinə görə" (1955), "İctimai asayişin qorunması üzrə əla xidmətinə görə" (1982), "Georgi Jukov"(1996), "Azərbaycan Respublikasının sərhədində fərqlənməsinə görə" (2001). Dəfələrlə SSRİ DTK-nin sədri (18.04.1973, 07.12.1978), SSRİ DTK-nin sərhəd qoşunları rəisi (04.05.1967, 07.05.1980), Zaqafqaziya və Azərbaycan sərhəd dairələrinin SQ rəisləri, ÜLKGİ MK (05.07.1954, 29.10.1978), Qırğızıstan və Azərbaycan LKGİ MK tərəfindən (23.12.1945), SSRİ-nin Neft Sənayesi Nazirliyi, Energetika və elektrifikasiya Nazirliyi, HİÜMŞ-nın rəyasət heyəti tərəfindən fəxri fərmanlarla, Bolqarıstan, Macarıstan, Çexoslovakiya SQ-nun, "Baykanurun fəxri inşaatçısı", "Strateji raket qoşunların 30 illiyi" fərqlənmə döş nişanları ilə təltif olunmuşdur. Nəsirov M. C. nəşr olumuş 50-dən çox materialın müəllifidir.
Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 24 oktyabr 2011-ci il tarixli Sərəncamı ilə Mustafa Cəfər oğlu Nəsirov ilə təltif edilib.
Həmçinin bax
İstinadlar
- http://azertag.com/node/975955
- http://www.9may.az/article_az.php?subaction=showfull&id=1112763346&archive=&start_from=&ucat=14[ölü keçid]
- . 2011-10-25 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2011-10-26.
Xarici keçidlər
- Səda — General Mustafa Nəsirov (27.05.2016)
- Mustafa Nəsirov-95
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Mustafa Cefer oglu Nesirov 25 oktyabr 1921 Derbend 27 may 2012 Baki Azerbaycanin ilk serhedci generali Mustafa NesirovNaxcivan MSSR Ali Sovetinin 6 ci ve 7 ci cagiristi deputati1963 1971Azerbaycan SSR Ali Sovetinin 9 10 11 ve 12 cagiris deputati1975 1995Sexsi melumatlarDogum tarixi 25 oktyabr 1921 1921 10 25 Dogum yeri DerbendVefat tarixi 27 may 2012 2012 05 27 90 yasinda Vefat yeri Baki AzerbaycanFealiyyeti herbi lider d Herbi xidmetMensubiyyeti Sovet Sosialist Respublikalari IttifaqiQosun novu Serhed muhafizesiRutbesi general general mayorTeltifleriHeyatiMustafa Nesirov 25 oktyabr 1921 ci ilde Derbend seherinde anadan olmusdur 1938 ci ilde Derbend pedaqoji mektebini 1940 ci ilde ise Dagistan Dovlet Muellimlik Institutunu bitirmisdir Hemin ilde Sabnova kendinin natamam orta tehsil mektebinde muellim ve tehsil hissesinin mudiri islemisdir 1942 ci ilin yanvar ayinda herbi xidmete cagirilib Xidmetini 1941 ci ilin 15 oktyabrindan Moskva altinda doyusen 194 cu atici alayinda esger kimi baslamisdir 1942 ci ilin avqust ayinda Saratov serhed qosunlarinin herbi mektebine gonderilmisdir 1943 cu ilin aprel ayinda leytenant herbi rutbesinde DIXK nin serhed qosunlarinin Qirgizistan dairesinde komandir vezifelerinde xidmetini davam etmisdir 1947 ci ilin fevral ayindan Frunze seherinde DIN qosunlari uzre qarnizon komendaturasinin komendanti olmusdur 1947 ci ilde bu vezifede olaraq ekstern yolu ile Qirgizistan Dovlet Pedaqoji Institutuna daxil olmus ve onun tam kursunu 1948 ci ilde bitirmisdir 1948 ci ilin oktyabr ayindan SSRI DTN nin Herbi Institutunun mudavimi olmusdur Institutu ferqlenme diplomu ile bitirdikden sonra 1952 ci ilin sentyabrindan Azerbaycan ve Zaqafqaziya serhed dairelerinin gerargahlarinda herbi hazirliq bolmelerinde xidmet etmisdir 1961 ci ilin oktyabrindan 1962 ci ilin apreline qeder SSRI DTK nin Ali Mektebi nezninde tekmillesdirme kurslarinin dinleyicisi olmusdur Sonralar ise xidmetini Azerbaycan serhed dairesinin Gooktepe serhed destesinin gerargah reisi Neftcala serhed destesinin reisi vezifelerinde davam etdirmisdir 1962 ci ilin noyabrindan 1968 ci ilin oktyabrina qeder Naxcivan serhed destesine komandanliq etmisdir eyni zamanda SSRI nin serhed komissari Araz cayinda Iran ile birge Araz ve Mil Mugan hidroqurgularin tikilmesinde SSRI selahiyyetli serhed numayendesi olmusdur Hemin diplomatik vezifelerde islerken hemhudud olkenin muvafiq orqanlari ile menali elaqe besleyerek serhed cayi sularinin istifade olunmasi baliqciliq demir yolu su avtomobil neqliyyati vasitelerinin serhedden normal kecirilmesi Araz Mil Mugan hidroqurgularinin ugurla aparilmasi sahesinde calisib 1964 cu ilde polkovnik rutbesi almis 1968 ci ilin oktyabr ayinda Azerbaycan SSRI nezdinde DTK nin sedri general mayor Heyder Eliyevin tesebbusuile Bakida SSRI DTK nin Zaqafqaziya serhed dairesinin herbi emeliyyat sobesinin reis muavini vezifesine teyin edilmisdir 1972 ci ilin dekabrindan Bakida HES nin reisi SSRI DTK nin Zaqafqaziya serhed dairesi ordusunun reis muavini dairenin Herbi Surasinin ve Azerbaycan Respublikasi DTK nin kolleqiyasinin uzvu olmusdur 1977 ci ilde SSRI nin Herbi Quvvelerinin bas Gerargahi neznindeki akademiyada rehber heyetinin tekmillesdirilmesi uzre ali akademik kurslarinda oxumusdur Mustafa Cefer oglu butun yuxarida gosterilen vezifelerde sovet dovrunde serhed qosunlarinda ilk azerbaycanli zabit olmusdur General mayor Nesirov M C 1987 ci ilin iyununda 65 yasinda istefaya cixmisdir Mustafa Nesirov 1987 ci ilin mart ayinda Azerbaycan Respublikasi Muharibe Emek ve Herbi Quvveler Veteranlari Surasinin ilk sedri secilmisdir 1993 cu ilin avqustunda Mustafa Nesirov Azerbaycan Respublikasi Milli Tehlukesizlik Nazirliyinin serhed meseleleri uzre bas meslehetcisi teyin olunmusdu ve bu vezifede 1995 ci ilin iyuluna qeder islemisdir Mustafa Nesirov Naxcivan MR Ali Sovetinin 6 ci ve 7 ci cagiristi deputati 1963 1971 Azerbaycan Respublikasinin Ali Sovetinin 9 10 11 ve 12 cagiris deputati 1975 1995 secilmisdir 1990 1995 ci illerde Azerbaycan Respublikasinin Ali Sovetinin Reyaset Heyetinin uzvu olmusdur 1994 cu ilden 1995 ci ile qeder MDB olkeleri istirakcilarinin parlamentarasi Assambleyasinin uzvu muhafize ve tehlukesizlik meseleleri uzre onun daimi komissiyasinin sedri olmusdur 4 iyul 2012 ci de Bakida Mustafa Nesirovun xatiresine hesr olunmus Olmezlik kitabinin teqdimat merasimi kecirilmisdir TeltifleriMustafa Nesirov Qirmizi Bayraq 1967 Qirmizi Emek Bayragi 1977 ve Veten muharibesi 1985 ordenleri ile teltif olunmusdur Ona Azerbaycan Respublikasinin emekdar huquqsunasi 1984 Dovlet tehlukesizliyinin fexri emekdasi 1980 Derbend seherinin fexri vetendasi 1996 fexri adlari verilmisdir Derbend seherinde bir kuceye General Nesirov M C adi verilmisdir O Naxcivan MR Ali Sovetinin Reyaset Heyeti terefinden iki defe 1968 ve 1972 ci illerde ve Azerbaycan Respublikasi Ali Sovetinin Reyaset Heyeti terefinden dord defe fexri fermanlarla teltif olunmusdur 1958 ve 1964 1978 may ve 1978 oktyabr O 18 medalla teltif olunub hemcinin 1950 SSRI dovlet serhedini qorunmasinda ferqlenmeye gore Herbi leyaqetine gore 1955 Ictimai asayisin qorunmasi uzre ela xidmetine gore 1982 Georgi Jukov 1996 Azerbaycan Respublikasinin serhedinde ferqlenmesine gore 2001 Defelerle SSRI DTK nin sedri 18 04 1973 07 12 1978 SSRI DTK nin serhed qosunlari reisi 04 05 1967 07 05 1980 Zaqafqaziya ve Azerbaycan serhed dairelerinin SQ reisleri ULKGI MK 05 07 1954 29 10 1978 Qirgizistan ve Azerbaycan LKGI MK terefinden 23 12 1945 SSRI nin Neft Senayesi Nazirliyi Energetika ve elektrifikasiya Nazirliyi HIUMS nin reyaset heyeti terefinden fexri fermanlarla Bolqaristan Macaristan Cexoslovakiya SQ nun Baykanurun fexri insaatcisi Strateji raket qosunlarin 30 illiyi ferqlenme dos nisanlari ile teltif olunmusdur Nesirov M C nesr olumus 50 den cox materialin muellifidir Azerbaycan Respublikasi Prezidentinin 24 oktyabr 2011 ci il tarixli Serencami ile Mustafa Cefer oglu Nesirov Sohret ordeni ile teltif edilib Hemcinin baxDogma sahiller film 1989 Istinadlarhttp azertag com node 975955 http www 9may az article az php subaction showfull amp id 1112763346 amp archive amp start from amp ucat 14 olu kecid 2011 10 25 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2011 10 26 Xarici kecidlerSeda General Mustafa Nesirov 27 05 2016 Mustafa Nesirov 95