Hüneyn Döyüşü (ərəbcə: غزوة حُنين); Hicrətin səkkizinci ilində, miladi təqvim ilə 630-cu ildə, Məkkənin fəthindən dərhal sonra Hüneyn Vadisində meydana gəldi. Müharibə İslamın qurucusu və son peyğəmbər Məhəmməd (s.a.v) əmrindəki İslam ordusu ilə Taif bölgəsindəki Havazin və Sakif qəbilələri arasında baş verdi. Bütpərəstlərin basqınları və Məkkənin yeni müsəlmanlarının iştirakı sayəsində, Hüneyn yürüşünün başlanğıcında İslam ordusu sarsıldı və hətta İslamın qurucusu Məhəmməd peyğəmbərin həyatı təhlükə altında qaldı. Lakin nəticədə müsəlmanlar qalib gəldilər və çoxlu qənimət əldə etdilər.
Hüneyn döyüşü | |||
---|---|---|---|
Tarix | 630 | ||
Yeri | Hüneyn vadisi, Taif, Ərəbistan | ||
Nəticəsi | Müsəlmanların qalibiyyəti | ||
Münaqişə tərəfləri | |||
| |||
Komandan(lar) | |||
| |||
Tərəflərin qüvvəsi | |||
| |||
İtkilər | |||
| |||
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Bu rəvayətlərin bəziləri məsəl ənənəsinin əksidir. Bu ənənənin özəlliyi ictimaiyyəti incidən aşkar faktlarda deyil, əksinə povestlərindən sonra tamaşaçıdan yığdıqları pulun miqdarını artıran, duyğularını sığallayan, şişirdən, bəzən ağlatdıran ətraflı dramatik hekayələr verir.
Lətifələr əsasən peyğəmbərlik dəlilləri (Delail En Nubuwwa) kimi sahələrdə istehsal edilmişdir. Məsələn, Huneyn döyüşündə Məhəmmədin atdığı bir ovuc çınqıl bütün kafirlərin gözünə bir-bir daxil olur.
Hüneyn Muharabəsi"nin Səbəbləri
Hüneyn müharibəsinin səbəbinin Havazin və Sakif qəbiləsinin görkəmli şəxslərinin İslamın banisi Məhəmməd peyğəmbərin sonra növbədə olduqlarını düşündükləri və o dövrdə Məkkədə olan müsəlmanlara hücum etmək qərarına gəldikləri barədə xəbər yayılır. Başqa bir düşüncəyə görə, bu müharibə Məhəmməd peyğəmbərin Məkkəni fəth etmək üçün Mədinədən yola düşdüyü zaman Havazin və Sakif qəbilələrinin bir araya gələrək, İslam ordusunun onlarla mübarizə aparmaq üçün hərəkətə keçdiyini düşünərək Hüneyn bölgəsində qərargah qurdular.
Hunayn döyüşünün hadisələri
Müharibənin başlanması
Məhəmməd peyğəmbər ordunun əmrini düzəltdikdən sonra səhər qaranlığında əsgərləri ilə Huneyn vadisinə getdi. Huneyn vadisi ətrafında gizlənən Havazin və Sakif qəbilələri qəfildən müsəlmanlara hücum etdilər. Əvvəlcə Süleym övladlarının qəbiləsindən olan süvari qoşunları, sonra Məkkəlilər və digərləri geri çəkilməyə başladılar. Məhəmməd əsgərlərinə: "Mənə tərəf gəlin, mən Allahın Rəsulu Məhəmməd b. Abdullaham" dedi, lakin əsgərlərin çoxu dağıldı.
Peyğəmbəri müdafiə edənlər və geri çəkilənlər
Məhəmməd peyğəmbərlə davamlı qalanların sayı barədə fərqli fikirlər var. Bəzi xəbərlərdə yalnız dörd nəfərin adı çəkilir: İmam Əli, Abbas b. Əbdülmuttalib, Əbu Süfyan b. Haris b. Abdulmuttalib (Ben-i Haşimdən) və İbn Məsud. Başqa bir rəvayətdə İmam Əli, Abbas b. Əbdülmuttalib, Əbu Süfyan b. Haris b. Abdulmuttalib və Ayman b. Kimi Haşimin doqquz və ya on oğlu var idi. Ummu Aymanın Məhəmmədin yanında qaldığı bildirilir.Tövbə surərinin 25 və 26-cı ayələrində müharibədən geri çəkilənlərin də adı çəkilir və Allahın müharibə zamanı müsəlmanlara kömək etdiyi bildirilir.
Peyğəmbərin döyüşdən geri çəkilənləri geri çağırması
Bəzi əsgərlərin geri çəkilməsindən sonra Abbas b. Abdulmuttalibə "Ey Ənsar! Ey Semura səhabələri! (Semure ağacının altında beyət edən səhabələr)! Ey Bəqərə surəsinin əhli! " qışqırmasını əmr etdi. Abbas b. Abdulmuttalibin fəryadı eşidilən kimi geri çəkilmə Məhəmmədə dönməyə başladı; yüz nəfər dərhal Məhəmmədlə birlikdə geri döndü. Daha sonra Məhəmməd onlarla müşriklərə qarşı vuruşdu. Digərləri "ləbbeyk" qışqırıqları ilə sürətlə geri döndülər.
Öldürülənlər və Əsir alınanlar
Bütpərəstlər geri çəkilməyə başladıqda, Malikin Sakif qəbiləsinin oğullarından 70 nəfər öldürüldü. Bəzi rəvayətlərdə Havazin müharibəsində və Bədr Döyüşündə öldürülən müşriklərin sayı eynidir; yəni yetmiş nəfər olduğu ifadə edildi. Ancaq Mes'udi, bu sayın təxminən 150 nəfər olduğunu yazdı. Müsəlmanlar Hunayn yürüşündə qadınlar və uşaqlar da daxil olmaqla altı min müşrik tutdular. Bundan əlavə, 24 min dəvə, 40 mindən çox qoyun və dörd min ukiyyə (qədim ölçü vahidi) gümüş qənimət götürdülər.
İstinadlar
Vakıdi, Muhammed b. Ömer, Kitabu’l Meğazi, c. 3, s. 889; İbn-i Sa’d, et-Tabakatu’l Kubra, c. 2, s. 137 ve 150; Belazuri, Ahmed b. Yahya, Ensabu’l Eşraf, c. 1, s. 438.
Vakıdi, Muhammed b. Ömer, Kitabu’l Meğazi, c. 3, s. 885; Belazuri, Ahmed b. Yahya, Ensabu’l Eşraf, c. 1, s. 438.
Taberi, Tarih-i Taberi, c. 3, s. 70.
Vakıdi, Muhammed b. Ömer, Kitabu’l Meğazi, c. 3, s. 895 - 897; İbn-i Sa’d, et-Tabakatu’l Kubra, c. 2, s. 150 - 151.
- "Arxivlənmiş surət". 2022-12-28 tarixində . İstifadə tarixi: 2022-01-13.
- "Arxivlənmiş surət". 2022-12-28 tarixində . İstifadə tarixi: 2022-01-13.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Huneyn Doyusu erebce غزوة ح نين Hicretin sekkizinci ilinde miladi teqvim ile 630 cu ilde Mekkenin fethinden derhal sonra Huneyn Vadisinde meydana geldi Muharibe Islamin qurucusu ve son peygember Mehemmed s a v emrindeki Islam ordusu ile Taif bolgesindeki Havazin ve Sakif qebileleri arasinda bas verdi Butperestlerin basqinlari ve Mekkenin yeni muselmanlarinin istiraki sayesinde Huneyn yurusunun baslangicinda Islam ordusu sarsildi ve hetta Islamin qurucusu Mehemmed peygemberin heyati tehluke altinda qaldi Lakin neticede muselmanlar qalib geldiler ve coxlu qenimet elde etdiler Huneyn doyusuTarix 630Yeri Huneyn vadisi Taif ErebistanNeticesi Muselmanlarin qalibiyyetiMunaqise terefleriMuselmanlar Yerli pagan Ereb qebileleriKomandan lar Mehemmed peygember Malik ibn AufTereflerin quvvesi12 min Muselmanlar bilinmir Muselmanlardan qismen daha cox Itkiler4 nefer Sehid oldu 70 200 arasi Vikianbarda elaqeli mediafayllar Bu revayetlerin bezileri mesel enenesinin eksidir Bu enenenin ozelliyi ictimaiyyeti inciden askar faktlarda deyil eksine povestlerinden sonra tamasacidan yigdiqlari pulun miqdarini artiran duygularini sigallayan sisirden bezen aglatdiran etrafli dramatik hekayeler verir Letifeler esasen peygemberlik delilleri Delail En Nubuwwa kimi sahelerde istehsal edilmisdir Meselen Huneyn doyusunde Mehemmedin atdigi bir ovuc cinqil butun kafirlerin gozune bir bir daxil olur Huneyn Muharabesi nin SebebleriHuneyn muharibesinin sebebinin Havazin ve Sakif qebilesinin gorkemli sexslerinin Islamin banisi Mehemmed peygemberin sonra novbede olduqlarini dusundukleri ve o dovrde Mekkede olan muselmanlara hucum etmek qerarina geldikleri barede xeber yayilir Basqa bir dusunceye gore bu muharibe Mehemmed peygemberin Mekkeni feth etmek ucun Medineden yola dusduyu zaman Havazin ve Sakif qebilelerinin bir araya gelerek Islam ordusunun onlarla mubarize aparmaq ucun herekete kecdiyini dusunerek Huneyn bolgesinde qerargah qurdular Hunayn doyusunun hadiseleriMuharibenin baslanmasi Mehemmed peygember ordunun emrini duzeltdikden sonra seher qaranliginda esgerleri ile Huneyn vadisine getdi Huneyn vadisi etrafinda gizlenen Havazin ve Sakif qebileleri qefilden muselmanlara hucum etdiler Evvelce Suleym ovladlarinin qebilesinden olan suvari qosunlari sonra Mekkeliler ve digerleri geri cekilmeye basladilar Mehemmed esgerlerine Mene teref gelin men Allahin Resulu Mehemmed b Abdullaham dedi lakin esgerlerin coxu dagildi Peygemberi mudafie edenler ve geri cekilenler Mehemmed peygemberle davamli qalanlarin sayi barede ferqli fikirler var Bezi xeberlerde yalniz dord neferin adi cekilir Imam Eli Abbas b Ebdulmuttalib Ebu Sufyan b Haris b Abdulmuttalib Ben i Hasimden ve Ibn Mesud Basqa bir revayetde Imam Eli Abbas b Ebdulmuttalib Ebu Sufyan b Haris b Abdulmuttalib ve Ayman b Kimi Hasimin doqquz ve ya on oglu var idi Ummu Aymanin Mehemmedin yaninda qaldigi bildirilir Tovbe surerinin 25 ve 26 ci ayelerinde muharibeden geri cekilenlerin de adi cekilir ve Allahin muharibe zamani muselmanlara komek etdiyi bildirilir Peygemberin doyusden geri cekilenleri geri cagirmasi Bezi esgerlerin geri cekilmesinden sonra Abbas b Abdulmuttalibe Ey Ensar Ey Semura sehabeleri Semure agacinin altinda beyet eden sehabeler Ey Beqere suresinin ehli qisqirmasini emr etdi Abbas b Abdulmuttalibin feryadi esidilen kimi geri cekilme Mehemmede donmeye basladi yuz nefer derhal Mehemmedle birlikde geri dondu Daha sonra Mehemmed onlarla musriklere qarsi vurusdu Digerleri lebbeyk qisqiriqlari ile suretle geri donduler Oldurulenler ve Esir alinanlarButperestler geri cekilmeye basladiqda Malikin Sakif qebilesinin ogullarindan 70 nefer olduruldu Bezi revayetlerde Havazin muharibesinde ve Bedr Doyusunde oldurulen musriklerin sayi eynidir yeni yetmis nefer oldugu ifade edildi Ancaq Mes udi bu sayin texminen 150 nefer oldugunu yazdi Muselmanlar Hunayn yurusunde qadinlar ve usaqlar da daxil olmaqla alti min musrik tutdular Bundan elave 24 min deve 40 minden cox qoyun ve dord min ukiyye qedim olcu vahidi gumus qenimet goturduler IstinadlarVakidi Muhammed b Omer Kitabu l Megazi c 3 s 889 Ibn i Sa d et Tabakatu l Kubra c 2 s 137 ve 150 Belazuri Ahmed b Yahya Ensabu l Esraf c 1 s 438 Vakidi Muhammed b Omer Kitabu l Megazi c 3 s 885 Belazuri Ahmed b Yahya Ensabu l Esraf c 1 s 438 Taberi Tarih i Taberi c 3 s 70 Vakidi Muhammed b Omer Kitabu l Megazi c 3 s 895 897 Ibn i Sa d et Tabakatu l Kubra c 2 s 150 151 Arxivlenmis suret 2022 12 28 tarixinde Istifade tarixi 2022 01 13 Arxivlenmis suret 2022 12 28 tarixinde Istifade tarixi 2022 01 13