Çin mətbəxi — Çin Xalq Respublikasının mətbəxi.
Çin mətbəxi qeyri-adiliyi və zərif dadıyla digərlərindən fərqlənir. Qonşu mətbəxlərdən nə Vyetnam, nə Koreya, nə də yapon mətbəxinə oxşamır. Eyni zamanda bütün Asiyada olduğu kimi, burada da mətbəxin əsasını düyü, əriştə və ədviyyatlar təşkil edir. Bundan başqa tərəvəzlər və soya da Çin mətbəxinin əsas inqrediyentlərini təşkil edir. Ət və balıqdan isə başqa mətbəxlərlə müqayisədə nisbətən az istifadə olunur.
Çin mətbəxində ətli və ya tərəvəzli yeməklər arasında dəqiq ayırma yoxdur. Əksinə olaraq müxtəlif inqrediyentlər vahid bir xörək hazırlamaq üçün birləşdirilir. Qidanın ahəngdarlığı Çin mətbəxin səciyyəvi xüsusiyyətidir. Məsələn, süfrəyə heç vaxt tərkibi eyni ətdən ibarət olan və yaxud oxşar dadlı və ya tərkibli iki xörəyi heç vaxt qoymazlar. Bu ənənə Çinlilərin qədim Çin filosofu Yi Yinın nəzəriyyəsinə inandıqlarından irəli gəlir. Bu nəzəriyyəyə əsasən, hər bir dad insan orqanizmindəki müəyyən daxili orqana aiddir ki, buna görə xörəkdə dadların tarazlaşdırılması insan sağlamlığını qorumağa kömək edir.
Çin mətbəxində tərəvəzlər vacib rola malikdir. Burada minlərlə müxtəlif tərəvəz növlərindən istifadə olunur. Onların çoxu Çində bitir. Lakin əksər hallarda onlar Avropada yayılmış növlərdən fərqlənir.
Çin mətbəxinin müxtəlifliyi ölkənin böyüklüyü ilə izah oluna bilər. Çində dörd reqional mətbəx mövcuddur:
- şımali (Pekin, Şantunq, Honan);
- sahilboyu (Fukyen, Şanxay);
- kontinental (Siçuan, Yunnan);
- cənubi (Kanton).
Çin mətbəxin səciyyəvi elementi göbələkdir. Burada bir az parlaq və xırcıldayan pişik qulağı deyilən qara göbələklər və həmçinin zərif dadlı və ətirli göbələklərdən olduqca çox istifadə olunur.
Başqa tez-tez istifadə olunan inqrediyentlər: zəncəfil, çox yüksək qida dəyəri olan soya zoğları, ət və balıq xörəklərinə əlavə olan Çin kələmi, tərəvəzlər, souslar və kekslər üçün istifadə olunan bir az şirin və maraqlı dadı olan cirə. Əriştə həmçinin çox populyardır, və Çin mətbəxində onun dörd növü var: yumurta və buğda unundan hazırlanan əriştə, spaqettiya oxşar buğda unundan hazırlanan əriştə, maş lobyadan hazırlanan əriştə (şəffaf) və düyü unundan hazırlanan əriştə.
İstinadlar
- Çin mətbəxi 2016-03-05 at the Wayback Machine bonduelle.az (az.)
Xarici keçidlər
- K. C. Chang "Food in Chinese Culture" Asia Society
- "Chinese food made easy" at the BBC
- "Chinese Culinary History (Websites for Research) Stony Brook University Libraries.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Cin metbexi Cin Xalq Respublikasinin metbexi Metbex sefi Cin metbexi qeyri adiliyi ve zerif dadiyla digerlerinden ferqlenir Qonsu metbexlerden ne Vyetnam ne Koreya ne de yapon metbexine oxsamir Eyni zamanda butun Asiyada oldugu kimi burada da metbexin esasini duyu eriste ve edviyyatlar teskil edir Bundan basqa terevezler ve soya da Cin metbexinin esas inqrediyentlerini teskil edir Et ve baliqdan ise basqa metbexlerle muqayisede nisbeten az istifade olunur Cin metbexinde etli ve ya terevezli yemekler arasinda deqiq ayirma yoxdur Eksine olaraq muxtelif inqrediyentler vahid bir xorek hazirlamaq ucun birlesdirilir Qidanin ahengdarligi Cin metbexin seciyyevi xususiyyetidir Meselen sufreye hec vaxt terkibi eyni etden ibaret olan ve yaxud oxsar dadli ve ya terkibli iki xoreyi hec vaxt qoymazlar Bu enene Cinlilerin qedim Cin filosofu Yi Yinin nezeriyyesine inandiqlarindan ireli gelir Bu nezeriyyeye esasen her bir dad insan orqanizmindeki mueyyen daxili orqana aiddir ki buna gore xorekde dadlarin tarazlasdirilmasi insan saglamligini qorumaga komek edir Cin metbexinde terevezler vacib rola malikdir Burada minlerle muxtelif terevez novlerinden istifade olunur Onlarin coxu Cinde bitir Lakin ekser hallarda onlar Avropada yayilmis novlerden ferqlenir Cin metbexinin muxtelifliyi olkenin boyukluyu ile izah oluna biler Cinde dord reqional metbex movcuddur simali Pekin Santunq Honan sahilboyu Fukyen Sanxay kontinental Sicuan Yunnan cenubi Kanton Cin metbexin seciyyevi elementi gobelekdir Burada bir az parlaq ve xircildayan pisik qulagi deyilen qara gobelekler ve hemcinin zerif dadli ve etirli gobeleklerden olduqca cox istifade olunur Basqa tez tez istifade olunan inqrediyentler zencefil cox yuksek qida deyeri olan soya zoglari et ve baliq xoreklerine elave olan Cin kelemi terevezler souslar ve keksler ucun istifade olunan bir az sirin ve maraqli dadi olan cire Eriste hemcinin cox populyardir ve Cin metbexinde onun dord novu var yumurta ve bugda unundan hazirlanan eriste spaqettiya oxsar bugda unundan hazirlanan eriste mas lobyadan hazirlanan eriste seffaf ve duyu unundan hazirlanan eriste IstinadlarCin metbexi 2016 03 05 at the Wayback Machine bonduelle az az Xarici kecidlerVikianbarda Cin metbexi ile elaqeli mediafayllar var K C Chang Food in Chinese Culture Asia Society Chinese food made easy at the BBC Chinese Culinary History Websites for Research Stony Brook University Libraries