Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Akif Həmid oğlu Əzizov (2 noyabr 1943, Umudlu, DQMV – 20 noyabr 2016, Bakı) — Azərbaycan alimi, Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyası Polimer Materialları İnstitutunun direktoru, kimya elmləri doktoru, akademik.
| Akif Əzizov | |
|---|---|
| Akif Həmid oğlu Əzizov | |
 | |
| Doğum tarixi | 2 noyabr 1943 |
| Doğum yeri | |
| Vəfat tarixi | 20 noyabr 2016 (73 yaşında) |
| Vəfat yeri | |
| Vətəndaşlığı |  SSRİ→ Azərbaycan |
| Elmi dərəcəsi | kimya elmləri doktoru |
| Elmi adı | akademik |
| İş yeri | AMEA Polimer Materialları İnstitutunun direktoru |
| Təhsili | |
| Mükafatları | |
Ümumi məlumatlar
Akif Əzizov 1943-cü ildə Dağlıq Qarabağ Muxtar Vilayətinin Ağdərə rayonunun (Mardakert) Umudlu kəndində müəllim ailəsində anadan olmuşdur. O, 1960-cı ildə S. M. Kirov adına Azərbaycan Dövlət Universitetinin kimya fakültəsinə qəbul olunub. 1964–1966-cı illərdə təhsilini M.V.Lomonosov adına Moskva Dövlət Universitetində davam etdirib. Orada polimer kimyasının əsasını qoymuş akademiklərdən V. A. Kargin və V. A. Kabanovun tələbəsi olmuşdur. 1966-cı ildə AMEA NKPİ-də əmək fəaliyyətinə başlayıb və orada aspiranturaya daxil olub. Elə həmin il Moskva şəhərinə SSRİ EA Neft-Kimya Sintez İnstitutunun məqsədli aspiranturasına göndərilir.1971-ci ildə SSRİ EA Neft-Kimya Sintezi İnstitutunun Elmi Şurasında Akif Əzizov "Haloidxinonların iştirakında nikelin π-allil kompleksləri əsaslı sistemlərin təsiri altında butadienin stereomüntəzəm polimerləş-məsinin qanunauyğunluqlarının öyrənilməsi" mövzusunda namizədlik dissertasiyasını müvəffəqiyyətlə müdafiə etmiş və kimya elmləri namizədi elmi dərəcəsi almışdır.
Akif Əzizov uzun illər apardığı məhsuldar tədqiqatların nəticələrini ümumiləşdirərək 1991-ci ildə "Oliqomerləşmə və polimerləşmə proseslərinin metal-üzvi katalizində liqandların və zəif metal-liqand əlaqələrinin rolu" mövzusunda doktorluq dissertasiyası müdafiə etmiş və kimya elmləri doktoru alimlik dərəcəsi almışdır. 1984-cü ildə keçmiş SSRİ Ali Attestasiya Komissiyası tərəfindən baş elmi işçi, 1992-ci ildə "Kinetika və kataliz" ixtisası üzrə professor elmi adına layiq görülmüşdür. 2001-ci ildə AMEA-nın müxbir üzvü seçilmişdir. 2014-cü ildə AMEA-nın həqiqi üzvü seçilmişdir.
O, 1970–1985-ci illərdə AMEA NKPİ-də kiçik və böyük elmi işçi, 1985-ci ildən 1989-cu ilə kimi "Metalkompleks katalizatorları" laboratoriyasının müdiri vəzifəsində işləmiş, 1988-ci ildən etibarən indiyə kimi institut direktorunun elmi işlər üzrə müavini vəzifəsində çalışır. Eyni zamanda 2003–2012-ci illərdə institutda yeni yaradılmış "Neft-kimya proseslərində ion-mayeləri texnologiyaları" şöbəsinə rəhbərlik etmişdir. O, NKPİ-un elmi işlər üzrə direktor müavini vəzifəsini yerinə yetirməklə yanaşı 2012–2014-cü illərdə institutun "Monomerlər, oliqomerlər və kataliz" şöbəsinə rəhbərlik edir.
Elmi fəaliyyəti
1970–1985-ci illərdə NKPİ-də gərgin elmi fəaliyyət göstərən bu gənc mütəxəssis üç il metalkompleks katalizatorlar laboratoriyasına rəhbərlik edir. 1988-ci ildən NKPİ-nin elmi işlər üzrə direktor müavinidir. Eyni zamanda, 2003-cü ildə institutda yaradılmış neft-kimya proseslərində ion-mayeləri texnologiyaları şöbəsinə rəhbərlik edir, həm də NKPİ nəzdində yaradılmış kiçik elmi şuranın sədri və elmi seminarların rəhbəridir.
Əsas elmi nailiyyətləri
- Metal "üzvü" katalizdə liqandların və zəif metal-liqand rabitələrinin,
- Aralıq metal-üzvi birləşmələrdə baş verən metallotropik izomerləşmənin,
- Liqandların sterik effektlərinin oliqomerləşmə və polimerləşmə məhsullarınnın quruluşunun və molekul kütləsinin tənzimlənməsində rolunun aşkarlanması.
- Oliqomerləşmə və polimerləşmə reaksiyalarında metallinium-ion mexanizmləri elmi istiqamətinin açılışı.
- Polimerləşmə prosesləri üçün bifunksional katalizator-stabilizatorlar elmi istiqaməti.
- Aromatik karbohidrogenlərin oliqoalkilləşməsi reaksiyası və onların əsasında sintetik yağlar.
- Stereoreqular polibutadienin, polietilenin aşağı molekullu olefinlərin dimerlərinin, sodimerlərinin, (so)oliqomerlərinin və polimerlərinin, makromonomerlərin, reaksiya qabiliyyətli oliqomerlərin, bakterisidlərin, antioksidantların və s. əhəmiyyətli maddələrin alınması və karbohidrogenlərin oksidləşməsi üçün yüksək səmərəliyə malik katalizatorlar və texnoloji üsullar.
- Son zamanlar bir sıra ekoloji problemlərin həllinə yönəldilmiş ion mayelərinin sintezi, onların müxtəlif neftkimya proseslərində effektiv katalizator, modifikator və ekstragentlər kimi sınaqları respublikada kifayət qədər xammalı olan monomerlərin "canlı" radikal polimerləşməsi proseslərinin tədqiqi.
- Aromatik karbohidrogenlərin hidroalkilləşməsi reaksiyalarının tədqiqi.
- Elmlər namizədlərinin (fəlsəfə doktoru) sayı: 13
- Elmlər doktorlarının sayı: 4
Beynəlxalq aləmdə yaxşı tanınan alim həmçinin Nyu-York Elmər Akademiyasının və üzvüdür. A. Əzizov dəfələrlə beynəlxalq forumlarda, konfranslarda Azərbaycanı təmsil etmişdir. Çoxillik elmi-tədqiqat işlərinin səmərəsinə görə o, 1986-cı ildə "Əmək rəşadəti" medalına layiq görülmüş, 1994-cü ildə isə fərdi qrantını almışdır.
2010-cu ilin iyunuda akademik Akif Əzizov Rusiya Elmlər Akademiyası yer altından çıxarılan və bərpa olunan karbon tərkibli xammalların kimyası üzrə Elmi Şurasının üzvü seçilib.
Beynəlxalq və xarici ölkələrin elmi qurumlarında üzvlüyü
A. H. Əzizov Nyu-York Elmlər Akademiyasının və Amerika Kimya Cəmiyyətinin üzvüdür, onun adı ABŞ-də nəşr olunan "Elm və texnikada kim kimdir" sorğu kitabına və İngiltərədə nəşr olunan Beynəlxalq bioqrafik lüğətə daxil edilmişdir.
Elmi-təşkilati fəaliyyəti
AMEA Kimya Problemləri İnstitutunun nəzdində
- 02.00.15 — Kimyəvi kinetika və kataliz,
- 02.00.06 — Yüksək molekullu birləşmələr,
- 02.00.01 — Qeyri üzvi kimya,
- 15.17.08 — Kimya texnologiyasının proses və aparatları ixtisasları üzrə Dissertasiya Şurasının üzvü,
- NKPİ-nin Elmi Şurasının üzvü,
- Akif Əzizov həmçinin AMEA neft-kimya və yüksək molekullu birləşmələr kimyası üzrə elmi şuraların,
- Azərbaycan Respublikası Dövlət Neft Şirkətinin neft emalı üzrə elmi-texniki şuranın,
- nəzdində ixtisaslaşdırılmış şuranın,
- ,
- redaksiya heyətlərinin üzvü.
Fəxri adları, təltif və mükafatları
- 1968-ci ildə SSR Elmlər Akademiyasının I-ci dərəcəli diplomu;
- 1986-cı ildə "Əmək şücaəti" medalı;
- 1994-cü ildə "Soras" fondunun fərdi qrantı;
- 2006-cı ildə AMEA-nın Fəxri Fərmanı;
- 2009-cu ildə Əməkdar Elm xadimi fəxri adı;
- 2010-cu ildə Azərbaycan Kütləvi-informasiya vasitələri işçiləri və Həmkarlar İttifaqının Rəyasət Heyəti tərəfindən "Xalqın nüfuzlu ziyalısı" fəxri diplomu;
- 2012-ci ildə Azərbaycan Respublikası Dövlət Neft Şirkətinin "Elm Fondu" tərəfindən Kimya elmləri sahəsində layihələr müsabiqəsinin qalibi;
- 2013-cü ildə isə Azərbaycan Respublikası "Avropa Nəşr Mətbu Evi" mükafat komissiyasının qərarı ilə "Ən yaxşı vətənpərvər tədqiqatçı alim" qızıl medalı ilə;
- 2013-cü ildə AMEA-nın Fəxri Fərmanı.
Əsas elmi əsərlərin adları
- А.Г.Азизов и др. "Peакционноспособные олигомеры. Синтез и применение" (Монография). Баку, 1998, с. 274.
- А.Г.Азизов "Активирующее влияние лигандов на каталитические свойства никельсодержащих систем в реакциях линейной олигомеризации и полимеризации. Роль электронных стерических факторов" (обзор). Успехи химии, 1987 г., в.12, с.2098–2120.
- А.Г.Азизов и др. "Взаимосвязь между молекулярной массой и микроструктурой полибутадиена, полученного на кобальтсодержащих каталитических системах". ВМС, 1990 г., т.(А)32.
- Azizov A. H. et al. "Strong-Excitation Photoluminescence of PbBr2×CH3NH2 Crystals", Inorganic Materials 7(37), 2001, p. 752–753.
- A. H. Azizov "Preparation methods and solvent properties of low temperature ionic liquids". Processes of petrochemistry and oil refining. 1(8), 2002, с. 90–115.
- A. H. Azizov "Low temperature ionic liquids in organic and petrochemical synthesis". Processes of petrochemistry and oil refining. 2(9), 2002, р. 6–48.
- A. H. Azizov "Conceptual basis development and mechanisms in metallinium-ionic catalysis of oliqomerization and polymerization processes". Processes of petrochemistry and oil refining. 4(11), 2002, р. 48–71.
- Azizov A. H. et al. "Production and usage of a-olefins and advantages in the metal-complex catalyzed selective oligomerization of ethylene" Processes of Petrochemistry and oil Refining 1(12), 2003, p. 44–66.
- Sh. Sh. Suleymanov, E. Q. Ismailov, A. H. Azizov. The nature of active centers of H/D exchange in reaction of CH4+D2 over Pt- and Re- containing oxide catalysts. Processes of petrochemistry and oil refining. 3 (22) 2005, pp. 81–91.
- А.Г.Азизов и др. Олигомеризация этилена в присутствии каталитических систем на основе смешанно лигандных β-дикетонатохлоридов цирконя. Нефтехимия, 2006. том 46, № 5, с.366–370.
- А.Г.Азизов и др. О молекулярно-массовом распределении и максимальных выходов продуктов олигомеризации этилена в присутствии каталитических систем на основе переходных металлов. Процессы нефтехимии и нефтепереработки, 1 (20) 2005, с.72.
Xarici keçidlər
[1] [ölü keçid]
İstinadlar
- . 2016-03-05 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2014-07-01.
- . 2014-08-18 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2014-07-04.
- . 2013-07-27 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2013-09-28.
- "Arxivlənmiş surət". 2017-06-18 tarixində . İstifadə tarixi: 2014-07-04.
- . 2010-08-02 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2010-07-27.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Akif Hemid oglu Ezizov 2 noyabr 1943 Umudlu DQMV 20 noyabr 2016 Baki Azerbaycan alimi Azerbaycan Milli Elmler Akademiyasi Polimer Materiallari Institutunun direktoru kimya elmleri doktoru akademik Akif EzizovAkif Hemid oglu EzizovDogum tarixi 2 noyabr 1943 1943 11 02 Dogum yeri Umudlu Mardakert rayonu DQMV Azerbaycan SSR SSRIVefat tarixi 20 noyabr 2016 2016 11 20 73 yasinda Vefat yeri Baki AzerbaycanVetendasligi SSRI AzerbaycanElmi derecesi kimya elmleri doktoruElmi adi akademikIs yeri AMEA Polimer Materiallari Institutunun direktoruTehsili Baki Dovlet Universiteti Moskva Dovlet UniversitetiMukafatlariUmumi melumatlarAkif Ezizov 1943 cu ilde Dagliq Qarabag Muxtar Vilayetinin Agdere rayonunun Mardakert Umudlu kendinde muellim ailesinde anadan olmusdur O 1960 ci ilde S M Kirov adina Azerbaycan Dovlet Universitetinin kimya fakultesine qebul olunub 1964 1966 ci illerde tehsilini M V Lomonosov adina Moskva Dovlet Universitetinde davam etdirib Orada polimer kimyasinin esasini qoymus akademiklerden V A Kargin ve V A Kabanovun telebesi olmusdur 1966 ci ilde AMEA NKPI de emek fealiyyetine baslayib ve orada aspiranturaya daxil olub Ele hemin il Moskva seherine SSRI EA Neft Kimya Sintez Institutunun meqsedli aspiranturasina gonderilir 1971 ci ilde SSRI EA Neft Kimya Sintezi Institutunun Elmi Surasinda Akif Ezizov Haloidxinonlarin istirakinda nikelin p allil kompleksleri esasli sistemlerin tesiri altinda butadienin stereomuntezem polimerles mesinin qanunauygunluqlarinin oyrenilmesi movzusunda namizedlik dissertasiyasini muveffeqiyyetle mudafie etmis ve kimya elmleri namizedi elmi derecesi almisdir Akif Ezizov uzun iller apardigi mehsuldar tedqiqatlarin neticelerini umumilesdirerek 1991 ci ilde Oliqomerlesme ve polimerlesme proseslerinin metal uzvi katalizinde liqandlarin ve zeif metal liqand elaqelerinin rolu movzusunda doktorluq dissertasiyasi mudafie etmis ve kimya elmleri doktoru alimlik derecesi almisdir 1984 cu ilde kecmis SSRI Ali Attestasiya Komissiyasi terefinden bas elmi isci 1992 ci ilde Kinetika ve kataliz ixtisasi uzre professor elmi adina layiq gorulmusdur 2001 ci ilde AMEA nin muxbir uzvu secilmisdir 2014 cu ilde AMEA nin heqiqi uzvu secilmisdir O 1970 1985 ci illerde AMEA NKPI de kicik ve boyuk elmi isci 1985 ci ilden 1989 cu ile kimi Metalkompleks katalizatorlari laboratoriyasinin mudiri vezifesinde islemis 1988 ci ilden etibaren indiye kimi institut direktorunun elmi isler uzre muavini vezifesinde calisir Eyni zamanda 2003 2012 ci illerde institutda yeni yaradilmis Neft kimya proseslerinde ion mayeleri texnologiyalari sobesine rehberlik etmisdir O NKPI un elmi isler uzre direktor muavini vezifesini yerine yetirmekle yanasi 2012 2014 cu illerde institutun Monomerler oliqomerler ve kataliz sobesine rehberlik edir Elmi fealiyyeti1970 1985 ci illerde NKPI de gergin elmi fealiyyet gosteren bu genc mutexessis uc il metalkompleks katalizatorlar laboratoriyasina rehberlik edir 1988 ci ilden NKPI nin elmi isler uzre direktor muavinidir Eyni zamanda 2003 cu ilde institutda yaradilmis neft kimya proseslerinde ion mayeleri texnologiyalari sobesine rehberlik edir hem de NKPI nezdinde yaradilmis kicik elmi suranin sedri ve elmi seminarlarin rehberidir Esas elmi nailiyyetleriMetal uzvu katalizde liqandlarin ve zeif metal liqand rabitelerinin Araliq metal uzvi birlesmelerde bas veren metallotropik izomerlesmenin Liqandlarin sterik effektlerinin oliqomerlesme ve polimerlesme mehsullarinnin qurulusunun ve molekul kutlesinin tenzimlenmesinde rolunun askarlanmasi Oliqomerlesme ve polimerlesme reaksiyalarinda metallinium ion mexanizmleri elmi istiqametinin acilisi Polimerlesme prosesleri ucun bifunksional katalizator stabilizatorlar elmi istiqameti Aromatik karbohidrogenlerin oliqoalkillesmesi reaksiyasi ve onlarin esasinda sintetik yaglar Stereoreqular polibutadienin polietilenin asagi molekullu olefinlerin dimerlerinin sodimerlerinin so oliqomerlerinin ve polimerlerinin makromonomerlerin reaksiya qabiliyyetli oliqomerlerin bakterisidlerin antioksidantlarin ve s ehemiyyetli maddelerin alinmasi ve karbohidrogenlerin oksidlesmesi ucun yuksek semereliye malik katalizatorlar ve texnoloji usullar Son zamanlar bir sira ekoloji problemlerin helline yoneldilmis ion mayelerinin sintezi onlarin muxtelif neftkimya proseslerinde effektiv katalizator modifikator ve ekstragentler kimi sinaqlari respublikada kifayet qeder xammali olan monomerlerin canli radikal polimerlesmesi proseslerinin tedqiqi Aromatik karbohidrogenlerin hidroalkillesmesi reaksiyalarinin tedqiqi Elmler namizedlerinin felsefe doktoru sayi 13 Elmler doktorlarinin sayi 4 Beynelxalq alemde yaxsi taninan alim hemcinin Nyu York Elmer Akademiyasinin ve uzvudur A Ezizov defelerle beynelxalq forumlarda konfranslarda Azerbaycani temsil etmisdir Coxillik elmi tedqiqat islerinin semeresine gore o 1986 ci ilde Emek resadeti medalina layiq gorulmus 1994 cu ilde ise ferdi qrantini almisdir 2010 cu ilin iyunuda akademik Akif Ezizov Rusiya Elmler Akademiyasi yer altindan cixarilan ve berpa olunan karbon terkibli xammallarin kimyasi uzre Elmi Surasinin uzvu secilib Beynelxalq ve xarici olkelerin elmi qurumlarinda uzvluyuA H Ezizov Nyu York Elmler Akademiyasinin ve Amerika Kimya Cemiyyetinin uzvudur onun adi ABS de nesr olunan Elm ve texnikada kim kimdir sorgu kitabina ve Ingilterede nesr olunan Beynelxalq bioqrafik lugete daxil edilmisdir Elmi teskilati fealiyyetiAMEA Kimya Problemleri Institutunun nezdinde 02 00 15 Kimyevi kinetika ve kataliz 02 00 06 Yuksek molekullu birlesmeler 02 00 01 Qeyri uzvi kimya 15 17 08 Kimya texnologiyasinin proses ve aparatlari ixtisaslari uzre Dissertasiya Surasinin uzvu NKPI nin Elmi Surasinin uzvu Akif Ezizov hemcinin AMEA neft kimya ve yuksek molekullu birlesmeler kimyasi uzre elmi suralarin Azerbaycan Respublikasi Dovlet Neft Sirketinin neft emali uzre elmi texniki suranin nezdinde ixtisaslasdirilmis suranin Azerbaycan kimya jurnali nin Neft kimyasi ve neft emali jurnallarinin redaksiya heyetlerinin uzvu Fexri adlari teltif ve mukafatlari 1968 ci ilde SSR Elmler Akademiyasinin I ci dereceli diplomu 1986 ci ilde Emek sucaeti medali 1994 cu ilde Soras fondunun ferdi qranti 2006 ci ilde AMEA nin Fexri Fermani 2009 cu ilde Emekdar Elm xadimi fexri adi 2010 cu ilde Azerbaycan Kutlevi informasiya vasiteleri iscileri ve Hemkarlar Ittifaqinin Reyaset Heyeti terefinden Xalqin nufuzlu ziyalisi fexri diplomu 2012 ci ilde Azerbaycan Respublikasi Dovlet Neft Sirketinin Elm Fondu terefinden Kimya elmleri sahesinde layiheler musabiqesinin qalibi 2013 cu ilde ise Azerbaycan Respublikasi Avropa Nesr Metbu Evi mukafat komissiyasinin qerari ile En yaxsi vetenperver tedqiqatci alim qizil medali ile 2013 cu ilde AMEA nin Fexri Fermani Esas elmi eserlerin adlariA G Azizov i dr Peakcionnosposobnye oligomery Sintez i primenenie Monografiya Baku 1998 s 274 A G Azizov Aktiviruyushee vliyanie ligandov na kataliticheskie svojstva nikelsoderzhashih sistem v reakciyah linejnoj oligomerizacii i polimerizacii Rol elektronnyh stericheskih faktorov obzor Uspehi himii 1987 g v 12 s 2098 2120 A G Azizov i dr Vzaimosvyaz mezhdu molekulyarnoj massoj i mikrostrukturoj polibutadiena poluchennogo na kobaltsoderzhashih kataliticheskih sistemah VMS 1990 g t A 32 Azizov A H et al Strong Excitation Photoluminescence of PbBr2 CH3NH2 Crystals Inorganic Materials 7 37 2001 p 752 753 A H Azizov Preparation methods and solvent properties of low temperature ionic liquids Processes of petrochemistry and oil refining 1 8 2002 s 90 115 A H Azizov Low temperature ionic liquids in organic and petrochemical synthesis Processes of petrochemistry and oil refining 2 9 2002 r 6 48 A H Azizov Conceptual basis development and mechanisms in metallinium ionic catalysis of oliqomerization and polymerization processes Processes of petrochemistry and oil refining 4 11 2002 r 48 71 Azizov A H et al Production and usage of a olefins and advantages in the metal complex catalyzed selective oligomerization of ethylene Processes of Petrochemistry and oil Refining 1 12 2003 p 44 66 Sh Sh Suleymanov E Q Ismailov A H Azizov The nature of active centers of H D exchange in reaction of CH4 D2 over Pt and Re containing oxide catalysts Processes of petrochemistry and oil refining 3 22 2005 pp 81 91 A G Azizov i dr Oligomerizaciya etilena v prisutstvii kataliticheskih sistem na osnove smeshanno ligandnyh b diketonatohloridov cirkonya Neftehimiya 2006 tom 46 5 s 366 370 A G Azizov i dr O molekulyarno massovom raspredelenii i maksimalnyh vyhodov produktov oligomerizacii etilena v prisutstvii kataliticheskih sistem na osnove perehodnyh metallov Processy neftehimii i neftepererabotki 1 20 2005 s 72 Xarici kecidler 1 olu kecid Istinadlar 2016 03 05 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2014 07 01 2014 08 18 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2014 07 04 2013 07 27 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2013 09 28 Arxivlenmis suret 2017 06 18 tarixinde Istifade tarixi 2014 07 04 2010 08 02 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2010 07 27