Daşkəsən — Azərbaycan Respublikasının Daşkəsən rayonunun Daşkəsən şəhər inzibati ərazi dairəsində şəhər.
Şəhər | |
Daşkəsən | |
---|---|
Ölkə | |
Tarixi və coğrafiyası | |
Saat qurşağı | |
Əhalisi | |
Əhalisi |
|
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Toponimikası
Yaşayış məntəqəsi 1930-cu ildə burada dəmir filizi çıxarılması ilə əlaqədar salınmışdır. Daşkəsən kəndi əsasında yaranmışdır. Oykonim "daş (dəmir filizi) çıxarılan yer" mənasındadır.
Tarixi
İkinci dünya müharibəsindən sonra 1948-ci il mart ayının 16-da şəhər statusu verilmişdir. Azərbaycanın qərbində "metallurqlar şəhəri" Daşkəsənin inşası ətrafdakı dəmir, kobalt, alunit və digər faydalı qazıntılarla zəngin yataqları mənimsəmək, dağ-mədən işçiləri üçün müvafiq sosial-məişət şəraiti və yaşayış üçün zəruri infrastruktur yaratmaqla Cənubi Qafqazda metallurgiyanın xammal bazasının əsasını qoymaq məqsədi daşıyırdı. Şəhərin tikintisi burada Azərbaycan Dağ-Mədən Filizsaflaşdırma Kombinatının yaradılması ilə paralel aparıldı. 1944-cü ildə həmin müəssisənin özülü qoyuldu. 1954-cü ildə isə burada dəmir filizinin zənginləşdirilməsinə və dəmir konsentratı istehsalına başlanıldı. 1956-cı ildən şəhərin daxil olduğu Dəstəfur rayonunun adı dəyişdirilərək Daşkəsən rayonu adlandırılıb.
Tarixi abidələri
Daşkəsən şəhərində aşağıdakı daşınmaz tarix və mədəniyyət abidələri qeydə alınmışdır:
İnventar № | Abidənin adı | Tarixi | Yerləşdiyi ünvan | Növü | Əhəmiyyət dərəcəsi |
---|---|---|---|---|---|
4180 | Körpü | Qeyd olunmayıb | Daşkəsən şəhəri | Memarlıq | Yerli |
5631 | Böyük Vətən müharibəsində həlak olmuş həmvətənlərimizin xatirə abidəsi | Qeyd olunmayıb | Daşkəsən şəhəri | Monumental və xatirə | Yerli |
Coğrafiyası və iqlimi
Şəhər Qoşqar çayının sol sahilində, dağlıq ərazidə, dəniz səviyyəsindən 1600 metr hündürlükdə, Gəncə şəhərindən 43 kilometr, Bakı şəhərindən isə 406 kilometr məsafədə yerləşir.
Əhalisi
İl | Daimi əhali | Kişilər | Qadınlar |
---|---|---|---|
1999 | 9364 | 4527 | 4837 |
2009 | ↗10566 | ↗5141 | ↗5425 |
İqtisadiyyatı
Mədəniyyəti
Şəhərdə Mərkəzi Kitabxana və 1 №-li şəhər kitabxanası, Daşkəsən şəhər Uşaq İncəsənət Məktəbi, Daşkəsən Tarix-Diyarşünaslıq Muzeyi, Daşkəsən rayon Heydər Əliyev Mərkəzi, Daşkəsən Dövlət Rəsm Qalereyası, Daşkəsən şəhər 2 saylı uşaq bağçası, Daşkəsən şəhər uşaq, gənclər və idman məktəbi, Daşkəsən Rayon Mədəniyyət Mərkəzi fəaliyyət göstərir.
Şəhərin kənarında mərmər ocağı, içində Böyük Vətən Müharibəsi şəhidlərinə həsr olunmuş xatirə abidəsi, tarixi körpü mövcuddur.
Təhsil
Şəhərdə Daşkəsən şəhər İ.Nəsimi adına 1 saylı tam orta məktəb, Daşkəsən şəhər A.Mürsəlov adına 2 saylı tam orta məktəb, Daşkəsən şəhər N.Nərimanov adına 3 saylı tam orta məktəb və Daşkəsən şəhər S.Vurğun adına 4 saylı tam orta məktəb fəaliyyət göstərir.
Din
Şəhərdə 16 iyul 2010-cu ildə qeydiyyatdan keçən, şəhadətnamə nömrəsi 100110 A3-442 olan Daşkəsən şəhəri "Cümə" məscidi məscidi dini icması fəaliyyət göstərir. Daşkəsən Cümə məscidinin bünövrəsi 1997-ci ildə qoyulmuş, lakin tikinti yarımçıq qalmışdır. 2006-cı ildə Heydər Əliyev Fondu tərəfindən tikinti tam başa çatdırılmış və məscid dindarların istifadəsinə verilmişdir.2003-2013-cü illər ərzində ölkədə 216 məsciddə inşa və əsaslı təmir və yenidən qurma işləri aparılmış, o cümlədən dövlət vəsaiti hesabına 10 məscid tikilmiş və ya əsaslı bərpa olunmuşdur. Azərbaycan Respublikası Prezidentinin müvafiq Sərəncamlarına və tapşırığına uyğun olaraq Bibiheybət məscid-ziyarətgah kompleksində, Təzəpir məscidində, İçərişəhər Cümə və Həzrət Məhəmməd məscidlərində, Əjdərbəy məscidində əsaslı təmir, bərpa və yenidənqurma işləri aparılmışdır. Heydər Əliyev Fondu tərəfindən 7 məscid və ziyarətgah – Daşkəsən şəhər Cümə məscidi, Gəncə şəhər Şah Abbas və Həzrət Zeynəb məscidləri, Xəzər rayonu Buzovna qəsəbəsi Cümə məscidi, Mərdəkan qəsəbəsi Pirhəsən ziyarətgahı, Binə qəsəbəsi Möhsün Səlim və İmam Rza məscidləri inşa və ya əsaslı təmir olunmuşdur.
Səhiyyə
Şəhərdə Daşkəsən Rayon Mərkəzi Xəstəxanası yerləşir.
Tanınmış şəxsləri
- Arzu Zeynalov — Vətən müharibəsi şəhidi
- Asif Tağıyev — Vətən müharibəsi şəhidi
Şəkillər
- Futbol meydançası
- Daşkəsən şəhər avtovağzalı
- Gənclər mərkəzi
İstinadlar
- http://web2.anl.az:81/read/page.php?bibid=149514&pno=45.
- "Azərbaycan Respublikası Dövlət Statistika Komitəsi. Azərbaycan Respublikasının Dövlət Standartı. İnzibati ərazi bölgüsü təsnifatı — 2019. Bakı: 2020, səh. 44" (PDF). 2022-01-28 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2022-05-02.
- Daşkəsən // Azərbaycan toponimlərinin ensiklopedik lüğəti. I cild. Bakı: Şərq-Qərb. 2007. səh. 152. ISBN .
- "Azərbaycanda dəmir filizi yataqları bazasında metallurgiya kompleksi yaradılır". 2022-03-25 tarixində . İstifadə tarixi: 2011-11-19.
- "Azərbaycandakı dünya, ölkə və yerli əhəmiyyətli daşınmaz tarix və mədəniyyət abidələrinin Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin 2001-ci il 2 avqust tarixli 132 nömrəli qərarı ilə təsdiq edilmiş siyahısı. səh. 107" (PDF). 2021-07-07 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2022-06-07.
- "Azərbaycandakı dünya, ölkə və yerli əhəmiyyətli daşınmaz tarix və mədəniyyət abidələrinin Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin 2001-ci il 2 avqust tarixli 132 nömrəli qərarı ilə təsdiq edilmiş siyahısı. səh. 142" (PDF). 2021-07-07 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2022-06-07.
- Azərbaycan Respublikası əhalisinin siyahıya alınması. 1999-cu il. I hissə. Bakı: "Səda" nəşriyyatı, 2000, səh. 77.
- Azərbaycan Respublikası əhalisinin siyahıyaalınması. 2009-cu il. I cild. Bakı: Azərbaycan Respublikasının Dövlət Statistika Komitəsi, 2010, səh. 86.
- ""Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət və Turizm Nazirliyinin strukturuna daxil olmayan tabeliyindəki qurumların Siyahısı"nın təsdiq edilməsi haqqında Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin Qərarı" (PDF). 2021-11-10 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2021-01-26.
- "Hamlet Qasımov. Daşkəsən yeni görkəmdə. Xalq qəzeti. 2009, 3 sentyabr, səh.10". 2022-03-25 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-01-29.
- "Regional Mədəniyyət və Turizm İdarələrinin İnteqrasiyalı İdarəetmə Planı" (PDF). 2022-03-03 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2021-01-29.
- "Regional Mədəniyyət və Turizm İdarələrinin İnteqrasiyalı İdarəetmə Planı" (PDF). 2022-03-03 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2021-01-29.
- "Daşkəsən Rayon Təhsil Şöbəsi. Ümumtəhsil məktəbləri". 2022-06-15 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-01-23.
- "Azərbaycan Respublikası Dini Qurumlarla İş Üzrə Dövlət Komitəsi. Müsəlman Dini İcmalar (2010), səh. 22" (PDF). 2022-06-26 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2022-06-09.
- "Şamaxı "Cümə" məscidi: əsrlərin sınağından bu günə".[ölü keçid]
- "Səhiyyə Nazirliyinin tabeliyindən çıxarılan tibb müəssisələrinin siyahısı təsdiq edilmişdir (pediatriya.az)". 2021-06-17 tarixində . İstifadə tarixi: 2022-06-07.
Xarici keçidlər
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu adin diger istifade formalari ucun bax Daskesen deqiqlesdirme Daskesen Azerbaycan Respublikasinin Daskesen rayonunun Daskesen seher inzibati erazi dairesinde seher SeherDaskesen40 31 15 sm e 46 04 53 s u Olke AzerbaycanTarixi ve cografiyasiSaat qursagi UTC 04 00EhalisiEhalisi 10 566 nef 2009 Daskesen Vikianbarda elaqeli mediafayllarToponimikasiYasayis menteqesi 1930 cu ilde burada demir filizi cixarilmasi ile elaqedar salinmisdir Daskesen kendi esasinda yaranmisdir Oykonim das demir filizi cixarilan yer menasindadir TarixiIkinci dunya muharibesinden sonra 1948 ci il mart ayinin 16 da seher statusu verilmisdir Azerbaycanin qerbinde metallurqlar seheri Daskesenin insasi etrafdaki demir kobalt alunit ve diger faydali qazintilarla zengin yataqlari menimsemek dag meden iscileri ucun muvafiq sosial meiset seraiti ve yasayis ucun zeruri infrastruktur yaratmaqla Cenubi Qafqazda metallurgiyanin xammal bazasinin esasini qoymaq meqsedi dasiyirdi Seherin tikintisi burada Azerbaycan Dag Meden Filizsaflasdirma Kombinatinin yaradilmasi ile paralel aparildi 1944 cu ilde hemin muessisenin ozulu qoyuldu 1954 cu ilde ise burada demir filizinin zenginlesdirilmesine ve demir konsentrati istehsalina baslanildi 1956 ci ilden seherin daxil oldugu Destefur rayonunun adi deyisdirilerek Daskesen rayonu adlandirilib Tarixi abideleri Daskesen seherinde asagidaki dasinmaz tarix ve medeniyyet abideleri qeyde alinmisdir Inventar Abidenin adi Tarixi Yerlesdiyi unvan Novu Ehemiyyet derecesi4180 Korpu Qeyd olunmayib Daskesen seheri Memarliq Yerli5631 Boyuk Veten muharibesinde helak olmus hemvetenlerimizin xatire abidesi Qeyd olunmayib Daskesen seheri Monumental ve xatire YerliCografiyasi ve iqlimiSeher Qosqar cayinin sol sahilinde dagliq erazide deniz seviyyesinden 1600 metr hundurlukde Gence seherinden 43 kilometr Baki seherinden ise 406 kilometr mesafede yerlesir EhalisiIl Daimi ehali Kisiler Qadinlar1999 9364 4527 48372009 10566 5141 5425IqtisadiyyatiMedeniyyetiSeherde Merkezi Kitabxana ve 1 li seher kitabxanasi Daskesen seher Usaq Incesenet Mektebi Daskesen Tarix Diyarsunasliq Muzeyi Daskesen rayon Heyder Eliyev Merkezi Daskesen Dovlet Resm Qalereyasi Daskesen seher 2 sayli usaq bagcasi Daskesen seher usaq gencler ve idman mektebi Daskesen Rayon Medeniyyet Merkezi fealiyyet gosterir Seherin kenarinda mermer ocagi icinde Boyuk Veten Muharibesi sehidlerine hesr olunmus xatire abidesi tarixi korpu movcuddur TehsilSeherde Daskesen seher I Nesimi adina 1 sayli tam orta mekteb Daskesen seher A Murselov adina 2 sayli tam orta mekteb Daskesen seher N Nerimanov adina 3 sayli tam orta mekteb ve Daskesen seher S Vurgun adina 4 sayli tam orta mekteb fealiyyet gosterir DinSeherde 16 iyul 2010 cu ilde qeydiyyatdan kecen sehadetname nomresi 100110 A3 442 olan Daskesen seheri Cume mescidi mescidi dini icmasi fealiyyet gosterir Daskesen Cume mescidinin bunovresi 1997 ci ilde qoyulmus lakin tikinti yarimciq qalmisdir 2006 ci ilde Heyder Eliyev Fondu terefinden tikinti tam basa catdirilmis ve mescid dindarlarin istifadesine verilmisdir 2003 2013 cu iller erzinde olkede 216 mescidde insa ve esasli temir ve yeniden qurma isleri aparilmis o cumleden dovlet vesaiti hesabina 10 mescid tikilmis ve ya esasli berpa olunmusdur Azerbaycan Respublikasi Prezidentinin muvafiq Serencamlarina ve tapsirigina uygun olaraq Bibiheybet mescid ziyaretgah kompleksinde Tezepir mescidinde Iceriseher Cume ve Hezret Mehemmed mescidlerinde Ejderbey mescidinde esasli temir berpa ve yenidenqurma isleri aparilmisdir Heyder Eliyev Fondu terefinden 7 mescid ve ziyaretgah Daskesen seher Cume mescidi Gence seher Sah Abbas ve Hezret Zeyneb mescidleri Xezer rayonu Buzovna qesebesi Cume mescidi Merdekan qesebesi Pirhesen ziyaretgahi Bine qesebesi Mohsun Selim ve Imam Rza mescidleri insa ve ya esasli temir olunmusdur SehiyyeSeherde Daskesen Rayon Merkezi Xestexanasi yerlesir Taninmis sexsleriArzu Zeynalov Veten muharibesi sehidi Asif Tagiyev Veten muharibesi sehidiSekillerFutbol meydancasi Daskesen seher avtovagzali Gencler merkeziIstinadlarhttp web2 anl az 81 read page php bibid 149514 amp pno 45 Azerbaycan Respublikasi Dovlet Statistika Komitesi Azerbaycan Respublikasinin Dovlet Standarti Inzibati erazi bolgusu tesnifati 2019 Baki 2020 seh 44 PDF 2022 01 28 tarixinde PDF Istifade tarixi 2022 05 02 Daskesen Azerbaycan toponimlerinin ensiklopedik lugeti I cild Baki Serq Qerb 2007 seh 152 ISBN 978 9952 34 155 3 Azerbaycanda demir filizi yataqlari bazasinda metallurgiya kompleksi yaradilir 2022 03 25 tarixinde Istifade tarixi 2011 11 19 Azerbaycandaki dunya olke ve yerli ehemiyyetli dasinmaz tarix ve medeniyyet abidelerinin Azerbaycan Respublikasi Nazirler Kabinetinin 2001 ci il 2 avqust tarixli 132 nomreli qerari ile tesdiq edilmis siyahisi seh 107 PDF 2021 07 07 tarixinde PDF Istifade tarixi 2022 06 07 Azerbaycandaki dunya olke ve yerli ehemiyyetli dasinmaz tarix ve medeniyyet abidelerinin Azerbaycan Respublikasi Nazirler Kabinetinin 2001 ci il 2 avqust tarixli 132 nomreli qerari ile tesdiq edilmis siyahisi seh 142 PDF 2021 07 07 tarixinde PDF Istifade tarixi 2022 06 07 Azerbaycan Respublikasi ehalisinin siyahiya alinmasi 1999 cu il I hisse Baki Seda nesriyyati 2000 seh 77 Azerbaycan Respublikasi ehalisinin siyahiyaalinmasi 2009 cu il I cild Baki Azerbaycan Respublikasinin Dovlet Statistika Komitesi 2010 seh 86 Azerbaycan Respublikasi Medeniyyet ve Turizm Nazirliyinin strukturuna daxil olmayan tabeliyindeki qurumlarin Siyahisi nin tesdiq edilmesi haqqinda Azerbaycan Respublikasi Nazirler Kabinetinin Qerari PDF 2021 11 10 tarixinde PDF Istifade tarixi 2021 01 26 Hamlet Qasimov Daskesen yeni gorkemde Xalq qezeti 2009 3 sentyabr seh 10 2022 03 25 tarixinde Istifade tarixi 2021 01 29 Regional Medeniyyet ve Turizm Idarelerinin Inteqrasiyali Idareetme Plani PDF 2022 03 03 tarixinde PDF Istifade tarixi 2021 01 29 Regional Medeniyyet ve Turizm Idarelerinin Inteqrasiyali Idareetme Plani PDF 2022 03 03 tarixinde PDF Istifade tarixi 2021 01 29 Daskesen Rayon Tehsil Sobesi Umumtehsil mektebleri 2022 06 15 tarixinde Istifade tarixi 2021 01 23 Azerbaycan Respublikasi Dini Qurumlarla Is Uzre Dovlet Komitesi Muselman Dini Icmalar 2010 seh 22 PDF 2022 06 26 tarixinde PDF Istifade tarixi 2022 06 09 Samaxi Cume mescidi esrlerin sinagindan bu gune olu kecid Sehiyye Nazirliyinin tabeliyinden cixarilan tibb muessiselerinin siyahisi tesdiq edilmisdir pediatriya az 2021 06 17 tarixinde Istifade tarixi 2022 06 07 Xarici kecidlerHemcinin bax