Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Xanlıq xalçaları — Qarabağ tipinin Cəbrayıl qrupuna daxil olan xovlu xalça.
| Xalça | |
| Xanlıq xalçaları | |
|---|---|
    | |
 | |
| Xalça haqqında məlumatlar | |
| Məktəbi | Qarabağ xalçaçılıq məktəbi |
| Ölkə | Azərbaycan |
| Şəhər | Şuşa |
| Bölgə | Qarabağ |
| Toxunması haqqında məlumatlar | |
| Tarixi | XIX əsr |
| Üslubu | Qarabağ xalçaçılıq məktəbi |
Ümumi məlumat
Xalçaların Qarabağ tipinin Cəbrayıl qrupuna daxil olan bu xalçalar Azərbaycanın cənubunda, Qubadlı rayonundan 18 km cənub-şərqdə yerləşən Xanlıq kəndinin adı ilə əlaqədar olaraq belə adlandırılır. Xanlıq – Azərbaycanın məşhur xalçaçılıq məntəqələrindən biridir. Burada istehsal edilən xalçalar hər zaman məşhur olmuşlar və öz yüksək keyfiyyəti ilə seçilirlər. XIX əsrdə Cəbrayıl rayonunda, xüsusilə də Əfəndilər, Süleymanlı, Daşkəsən kəndlərində toxunan xalçalar dünya bazarlarına və yarmarkalarına çıxarılan xalçaların ən yaxşıları hesab edilirdi. "Xanlıq xalçası"nın orijinal nümunələri xüsusi sifarişlə toxunmuş mürəkkəb kompozisiyalı xalını özündə əks etdirir. Məsələn, XIX əsrdə şairə Xurşudbanu Natəvanın müşayiəti altında xalq arasında "xan qızı" kimi tanınan "Xanlıq xalçası" toxunmuşdur.
Bədii analiz
"Xanlıq xalçaları" müxtəlif kompozisiyalı və müxtəlif təsvirli olur. I variant "Xanlıq xalçası"nın orta sahəsinin kompozisiyasını böyük göl təşkil edir. Onun aşağı və yuxarı hissələrində iki qübbə yerləşir, orta sahənin dörd küncü boyunca isə simmetrik formada dörd ləçək düzülmüşdür. Bu variantın fonu, daha dəqiqi, göl ilə ləçəklər arasındakı aralıq, adətən, hamar və naxışsız olur və bəzi hallarda onu buta bəzəyir. Bu aralıq, xalçanın ölçüsündən asılı olaraq, böyük və ya kiçik olur. I variant xalçalar, bədiilik baxımından, türk xalçaları olan "Anatoliya"ya bənzəyir. Yerli xalçaçılar və sənətşünaslar arasında "Ağ çiçəklər" adı ilə tanınan xalçalar "Xanlıq xalçaları"nın II variantını təşkil edir. Öz quruluşuna görə, onlar I varianta bənzəyirlər, amma bədiilik nöqteyi – nəzərindən fərqlidirlər. Burada mərkəzdə yerləşdirilmiş göl bir qədər kobuddur. Bu gölün dörd hissəsi orta sahənin künclərində yerləşir. Ənənəvi olaraq, bu xalçalarda dibçəkdə gül təsviri verilir. Birinci variantdan fərqli olaraq, burada əsas fon sanki dibçəkdən səpələnmiş ağ çiçəklərlə örtülmüşdür. "Xanlıq xalçaları"nın daha orijinal nümunələri xüsusi sifarişlə hazırlanan mürəkkəb kompozisiyalı xalılardır. Eyni adı daşıyan xalılar, başlıca olaraq, Şuşada istehsal edilirdi. "Xanlıq xalçaları" üçün səciyyəvi olan haşiyələr rəngli cədvəllərdə verilən zolaqlardan ibarətdir. "Ağ çiçəklər" xalçasının orta haşiyəsi əvvəllər "İslimi", XIX əsrin II yarısından isə "Çaynik–nişan" adlandırılırdı.
Texniki xüsusiyyətlər
"Xanlıq xalçaları"nın ölçüsü, adətən 120–190 sm-dən 160–250 sm-dək olur. Nadir hallarda daha böyük ölçülü xalılara rast gəlinir. Düyünlərin sıxlığı: hər kvadrat desimetrdə 30X30-dan 40X40-dək düyün yerləşir (hər kvadrat metrdə 90 000-dən 160 000-dək düyün). Xovun uzunluğu 7–10 mm-dir.
"Xanlıq xalçaları" Azərbaycanın ən yaxşı xalçaları hesab edilir.
Həmçinin bax
Mənbə
- Qarabağ xalçaları [ölü keçid]
Xarici keçidlər
- Xanlıq xalçası [ölü keçid]
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Xanliq xalcalari Qarabag tipinin Cebrayil qrupuna daxil olan xovlu xalca XalcaXanliq xalcalariXalca haqqinda melumatlarMektebi Qarabag xalcaciliq mektebiOlke AzerbaycanSeher SusaBolge QarabagToxunmasi haqqinda melumatlarTarixi XIX esrUslubu Qarabag xalcaciliq mektebiUmumi melumatXalcalarin Qarabag tipinin Cebrayil qrupuna daxil olan bu xalcalar Azerbaycanin cenubunda Qubadli rayonundan 18 km cenub serqde yerlesen Xanliq kendinin adi ile elaqedar olaraq bele adlandirilir Xanliq Azerbaycanin meshur xalcaciliq menteqelerinden biridir Burada istehsal edilen xalcalar her zaman meshur olmuslar ve oz yuksek keyfiyyeti ile secilirler XIX esrde Cebrayil rayonunda xususile de Efendiler Suleymanli Daskesen kendlerinde toxunan xalcalar dunya bazarlarina ve yarmarkalarina cixarilan xalcalarin en yaxsilari hesab edilirdi Xanliq xalcasi nin orijinal numuneleri xususi sifarisle toxunmus murekkeb kompozisiyali xalini ozunde eks etdirir Meselen XIX esrde saire Xursudbanu Natevanin musayieti altinda xalq arasinda xan qizi kimi taninan Xanliq xalcasi toxunmusdur Bedii analiz Xanliq xalcalari muxtelif kompozisiyali ve muxtelif tesvirli olur I variant Xanliq xalcasi nin orta sahesinin kompozisiyasini boyuk gol teskil edir Onun asagi ve yuxari hisselerinde iki qubbe yerlesir orta sahenin dord kuncu boyunca ise simmetrik formada dord lecek duzulmusdur Bu variantin fonu daha deqiqi gol ile lecekler arasindaki araliq adeten hamar ve naxissiz olur ve bezi hallarda onu buta bezeyir Bu araliq xalcanin olcusunden asili olaraq boyuk ve ya kicik olur I variant xalcalar bediilik baximindan turk xalcalari olan Anatoliya ya benzeyir Yerli xalcacilar ve senetsunaslar arasinda Ag cicekler adi ile taninan xalcalar Xanliq xalcalari nin II variantini teskil edir Oz qurulusuna gore onlar I varianta benzeyirler amma bediilik noqteyi nezerinden ferqlidirler Burada merkezde yerlesdirilmis gol bir qeder kobuddur Bu golun dord hissesi orta sahenin kunclerinde yerlesir Enenevi olaraq bu xalcalarda dibcekde gul tesviri verilir Birinci variantdan ferqli olaraq burada esas fon sanki dibcekden sepelenmis ag ciceklerle ortulmusdur Xanliq xalcalari nin daha orijinal numuneleri xususi sifarisle hazirlanan murekkeb kompozisiyali xalilardir Eyni adi dasiyan xalilar baslica olaraq Susada istehsal edilirdi Xanliq xalcalari ucun seciyyevi olan hasiyeler rengli cedvellerde verilen zolaqlardan ibaretdir Ag cicekler xalcasinin orta hasiyesi evveller Islimi XIX esrin II yarisindan ise Caynik nisan adlandirilirdi Texniki xususiyyetler Xanliq xalcalari nin olcusu adeten 120 190 sm den 160 250 sm dek olur Nadir hallarda daha boyuk olculu xalilara rast gelinir Duyunlerin sixligi her kvadrat desimetrde 30X30 dan 40X40 dek duyun yerlesir her kvadrat metrde 90 000 den 160 000 dek duyun Xovun uzunlugu 7 10 mm dir Xanliq xalcalari Azerbaycanin en yaxsi xalcalari hesab edilir Hemcinin baxXanliqMenbeQarabag xalcalari olu kecid Xarici kecidlerXanliq xalcasi olu kecid