Sivaş körfəzi və ya Çürük dəniz (ukr. Сиваш, Гниле Море, krımtat. Sıvaş, Çürük Deñiz, Сываш, Чюрюк Денъиз) — körfəz Azov dənizinin qərbində yerləşir. Krım yarımadasını materikdən ayırır. Buradan Krım Muxtar Respublikasını Xerson vilayətindən ayırır. Sivaş sözü krımtatar dilindən tərcümədə (krımtat. sıvaş, сываш) "kir" mənasını verir.
Sivaş körfəzi | |
---|---|
ukr. Сиваш, krımtat. Sıvaş, Сываш | |
Ümumi məlumatlar | |
Tip | Körfəz |
Sahəsi | 2560 km² |
Dərin yeri | 3 m |
Orta dərinliyi | 1 m |
Tökülən çay | |
Yerləşməsi | |
Ölkə | Ukrayna |
Akvatoriyası | |
| |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Coğrafiyası
Azov dənizindən körfəzi Arabat əqrəbi ayırır. Dəniz ilə isə ensiz Qeniçeski və Romoima boğazları ilə ayrılır. Qara dənizdən Perekop bərzəxi ilə ayrılır. Ensiz Çonqar boğazı Sivaş körfəzini şərqi və qərbi olmaqla iki yerə bölür.
Sivaş körfəzinin sahəsi 2560 km² təşkil edir. Maksimal dərinliyi 3 metr, orta dərinlik 1 metr təşkil edir. Bəzi hissələrdə dərinlik hətta 0,50 metrə çatır. Yay ayları suyu çürük qoxusu verir. Bu səbəbdən Çürük dəniz adlandırılmışdır. Güçlü buxarlanma səbəbindən güçlü şəkildə minerallaşmaya məruz qalmışdır. 11 düzlu və olduqca duzlu körfəzlərdən ibarətdir.
Uzunluğu 200 km. Eni — 2–35 km.
Su hövzəsinin sahəsi 2500 km², adalarının sahəsi isə 560 km² təşkil edir.
Azov dənizinin suları ilə qidalanır.
Sahilləri olduqca dayazdır. Hətta yayda ərazini duzlaq basır.
Sivaş körfəzinin dibi 5 metr dərinliyində lillə örtülmüşdür. Duzluluq şimalda 22 ‰, cənubda isə 87 ‰ təşkil edir. Suyunun tərkibi: xlorid, kaliyum, maqnezium, brom, sulfat duzları.
Duz hasilatı
Sivaş körfəzinin duz ehtiyatı 200 mln t-dur Sivaş körfəzinin sahilində yerləşən zavodlar: Perekop brom zavodu, Krım titanı, Krım soda zavodu.
İstinadlar
- Мала гірнича енциклопедія : у 3 т. / за ред. В. С. Білецького. — Д. : Східний видавничий дім, 2004–2013.
Mənbə
- Sivaş — milli parkı
- Sivaş və Gil dənizi
- Sivaş gölü. Sivaşın keçmişi və gələcəyi. 2013-02-04 at the Wayback Machine
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Sivas korfezi ve ya Curuk deniz ukr Sivash Gnile More krimtat Sivas Curuk Deniz Syvash Chyuryuk Deniz korfez Azov denizinin qerbinde yerlesir Krim yarimadasini materikden ayirir Buradan Krim Muxtar Respublikasini Xerson vilayetinden ayirir Sivas sozu krimtatar dilinden tercumede krimtat sivas syvash kir menasini verir Sivas korfeziukr Sivash krimtat Sivas SyvashUmumi melumatlarTip KorfezSahesi 2560 km Derin yeri 3 mOrta derinliyi 1 mTokulen cayYerlesmesi46 07 38 sm e 34 22 38 s u Olke UkraynaAkvatoriyasi Azov deniziSivas korfezi Vikianbarda elaqeli mediafayllarSivasCografiyasiMerkezi Sivas Azov denizinden korfezi Arabat eqrebi ayirir Deniz ile ise ensiz Qeniceski ve Romoima bogazlari ile ayrilir Qara denizden Perekop berzexi ile ayrilir Ensiz Conqar bogazi Sivas korfezini serqi ve qerbi olmaqla iki yere bolur Sivas korfezinin sahesi 2560 km teskil edir Maksimal derinliyi 3 metr orta derinlik 1 metr teskil edir Bezi hisselerde derinlik hetta 0 50 metre catir Yay aylari suyu curuk qoxusu verir Bu sebebden Curuk deniz adlandirilmisdir Guclu buxarlanma sebebinden guclu sekilde minerallasmaya meruz qalmisdir 11 duzlu ve olduqca duzlu korfezlerden ibaretdir Uzunlugu 200 km Eni 2 35 km Su hovzesinin sahesi 2500 km adalarinin sahesi ise 560 km teskil edir Azov denizinin sulari ile qidalanir Sahilleri olduqca dayazdir Hetta yayda erazini duzlaq basir Sivas korfezinin dibi 5 metr derinliyinde lille ortulmusdur Duzluluq simalda 22 cenubda ise 87 teskil edir Suyunun terkibi xlorid kaliyum maqnezium brom sulfat duzlari Duz hasilatiSivas korfezinin duz ehtiyati 200 mln t dur Sivas korfezinin sahilinde yerlesen zavodlar Perekop brom zavodu Krim titani Krim soda zavodu IstinadlarMala girnicha enciklopediya u 3 t za red V S Bileckogo D Shidnij vidavnichij dim 2004 2013 MenbeSivas milli parki Sivas ve Gil denizi Sivas golu Sivasin kecmisi ve geleceyi 2013 02 04 at the Wayback Machine