Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu məqaləni lazımdır. |
Mirzə Sadıxov (1896 – 1970) — Azərbaycan Kənd Təsərrüfatı Elmlər Akademiyasının akademiki (1958). SSRİ dövlət mükafatı laureatı.
| Mirzə Sadıxov | |
|---|---|
| Doğum tarixi | |
| Doğum yeri | Miskinli |
| Vəfat tarixi | |
| Vəfat yeri | |
| Elmi adı |
|
| Mükafatları | |
Həyatı
Mirzə Hüseyn oğlu Sadıxov 1896-cı ildə Yelizavetpol quberniyasının Miskinli kəndində kasıb ailədə anadan olub. İlk təhsilini Miskinli kəndində alan Mirzə Sadıxov 1913-cü ildən Simens qardaşlarına məxsus misəritmə zavodunda fəhlə işləyib. 1920-ci ildən 1923-cü ilədək siyasi işlərdə çalışan Mirzə Sadıxov 1923-cü ildə Bakıdakı Politexnik İnstitutuna daxil olub, 1927-ci ildə ali təhsil alıb.
O, 1970-ci ilin fevralında qəflətən vəfat etdi. Doğma yurduna, elinə, obasına qəlbən bağlı olan görkəmli alim hər il məzuniyyətini doğma kəndində — Soyuqbulaqda (keçmiş Komintern) keçirər, sadə xalq arasinda olmaqdan həzz alar, kəndlilərlə unsiyyətdən doymazdı. Sonuncu dəfə 1996-cı ildə doğma vətəni Gədəbəydə görkəmli alimin 100 illik yubileyi təntənəylə qeyd olundu. Mirzə Sadıxovun tələbələri olmuş kəndimizin professorları Müseyyib Əliyev və İsmayıl Sadıqov da etiraf edirlər ki, onların alim kimi yetişməsində Mirzə Sadıxovun böyük zəhməti olub. Soyuqbulaqdakı dəyirman və hamam onun göstərişi və yaxından köməyi ilə inşa edilib.
Ailəsi
Öz övladlarını savadlı, respublikaya gərəkli bir vətəndaş kimi böyütmək üçün onların təhsil almasına xüsusi maraq göstərirdi. Bu da öz bəhrələrini verdi. Beş qızı və oğlu Nazim Sadıxov ali təhsil alıb, müxtəlif sahələrdə öz bacarıqlarını respublikamızın inkişaf etməsinə sərf etdilər.
Mirzə Sadıxovun yeganə oğlu Nazim Sadıxov 1946-cı ildə Gəncə şəhərində doğulub. Nazim Sadıxov orta məktəbi bitirib Kiyev İnşaat İnstitutuna daxil olub. Həmin institutun Geodeziya fakültəsini bitirdi. 1968-ci ildə atasının yaxın dostu, Gəncə Pedaqoji İnstitutunun kafedra müdiri, proffesor İsmayıl Hüseynovun qızı Aypara xanımla ailə qurdu. 1979-cu ildən Baki İnşaat texnikumunda geodeziyadan dərs deməyə başladı və ömrünün sonuna 2001-ci ilədək bu sahədə çalışdı. Üç övladı vardır, Lamiyə, Ləman və Mirzə. Oğlu Mirzə babasının adını daşıyır. Nəticəsi Aypara, Mirzə babası kimi biologiya elmi sahəsində, Baki Dövlət Universitetində təhsil alır.
Böyük qızı Səriyyə 1923-cü ildə Miskinlidə anadan olub. 1940-cı ildə Bakıdakı 1 saylı orta məktəbi bitirib. 1942-ci ildə AZİ-nin neft sənayesi fakültəsinə daxil olub . Sara xanım uzun illər Dövlət Plan Komitəsində Baş mühəndis və baş mütəxəssis işləyib. 1996-cı ildə vəfat edib. Mirzə Sadıxovun nəvəsi, Səriyyə xanımın oğlu Cavanşir Cəfərov respublikamızın Opera və Balet teatrının baş dirijorudur və xalq artistidir.
Şura Sadıxova da bacısı kimi Azərbaycan Neft Kimya İnstitutunu bitirib. İnstitutu 1948-ci ildə bitirdikdən sonra Kənd Təsərrüfatı İnstitutunda çalışıb .1960-cı ildə Bakıya gələrək Kənd Təsərrüfatı Nazirliyi Texniki təchizat idarəsinin baş mühəndisi işləyib.1994-cü ildə dünyasını dəyişib.
1929-cu ildə Bakıda anadab olan Leyla xanım 134 saylı orta məktəbi bitirərək Moskvadakı Geoloji Kəşfiyyat İnstitutuna daxil olub və oranı 1958-ci ildə uğurla başa vurub. Sonra Azərbaycana gələrək Geologiya idarəsində baş geoloq, baş mühəndis vəzifələrində çalışıb. 1985-ci ildən təqauddədir.
1934-cü ildə Bakıda anadan olan Sadıxova Fəridə, şəhərdəki 134 saylı orta məktəbi bitirdikdən sonra 1955-ci ildə Moskvadakı Timiryazev adına Kənd Təsərrüfatı Akademiyasının aqronomluq fakültəsinə daxil oldu, 1958-ci ildə Akademiyanı bitirdikdən sonra, Leninqrad Bitkiləri Müdəfiə İnstitutunda aspiranturaya qəbul olur və orada 1965-ci ildə kənd təsərrüfatı elmləri namizədi diplomuna yiyələnib, alim kimi şöhrət qazanıb.
Vəkilova Məhparə Mirzə qızı isə bacılarından fərqli olaraq musiqi sahəsində çalışıb. O, 1943-cü ildə Gədəbəy rayonunda anadan olub. Musiqi təhsilini Bakı Şəhərində almışdır. 1953–1959-cu illərdə 2 saylı musiqi maktəbində, 1964–68-ci illərdə Üzeyir Hacibəyov adına Dövlət Konservatoriyasının xor dirijoru fakültəsində təhsil alıb. Hələ tələbə ikən iş fəaliyyətinə başlayaraq 1966–1968-ci illərdə Dövlət Xor kapellasının artisti olub. 1968–1972-ci illərdə musiqi texnikumunda xor və musiqi nəzəriyyəsi fənlərindən dərs deyib. 1972–1978-ci illərdə Azərbaycan Dövlət Opera və Balet teatrında xormeyster ,1978-ci ildən 2013-cü, yəni vəfat etdiyi ilə gədər uşaq filarmoniyası və musiqi məktəbində xor, vokal və nəzəriyyə fənləri uzrə pedaqoq kimi çalışıb.
Fəaliyyəti
1927-ci ildən "Kəndli qazeti"nin məsul katibi, sonra isə "Yeni Həyat" jurnalının şöbə müdiri təyin olunub. 1939-cu ildə Ağdaş şəhərində məktəb direktoru təyin olunub. 1930-cu ildən isə Xanlar şəhərində oz pedaqoji fəaliyyətini davam etdirmiş və həmin vaxtdan elmi axtarışlara başlamışmışdır. 1932-ci ildən kənd təsərrüfatı ilə bağlı müəssisələrdə rəhbər vəzifələri icra etməklə yanaşı, Kənd Təsərrüfatı İnstitutunda kafedra müdiri və digər vəzifələrdə çalışıb . 50-dən artiq elmi məqalənin, bir sıra publistik yazıların müəllifidir. Onun "Xatirələrim" başlığı ilə qələmə aldığı 209 səhifəlik qeydləri bütöv bir əsərdir.
1941-ci ildə — İkinci Dünya Müharibəsi başlayanda cəbhəyə könüllu yola düşmuş və 1944-cü ildə yaş məhdudiyyətinə görə ordudan tərxis olunmuşdur.
Mirzə Sadıxov müharibədən qayıtdıqdan sonra yenidən öz sənətinin dalınca getmiş və böyük uğurlar qazanmışdır. 1953-cü ildə ona kənd təsərrüfatı elmləri doktoru, proffessor adı verilmişdir.
Alimin ən böyük nailiyyatlarindən biri də "Azərbaycan Dağ Merinosu" qoyun cinsinin yetişdirilməsində olub. Bu gərgin əməyinin nəticəsində bir qrup alimlə bir yerdə SSRİ Dövlət mükafatı laureatı adına layiq görülüb.
Bu mükafatı rayonumuzda ilk dəfə Mirzə Sadıxov almışdır. Mirzə Sadıxovun yetişdirdiyi "Yeddi illik buğda" sortu da alimin şöhrətini artırmışdır. Mirzə Sadıqov 1955-ci ildən 1957-ci ilədək Mahaçqalada Kənd Təsərrüfatı İnstitutunda heyvandarlıq kafedrasına başçılıq etmiş və iki ildən sonra yenidən vətənə qayıdıb. Kirovabad(indiki Gəncə) şəhərində Elmi tədqiqat İnstitutunda, eyni zamanda Zərdabi adına Pedaqoji İnstitutda fəaliyyətini davam etdirib.
Dağistanda işlədiyi müddətdə Muxtar Respublikasının Ali Soveti tərəfindən fəxri fərmanla təltif olunub. Azərbaycanda iqtisadiyyatın və mədəniyyətin inkişafındakı zəhməti də dəfələrlə Respublika Ali Soveti tərəfindən fəxri fərmanlarla təltif olunmuş, Qırmızı Əmək Bayrağı ordeni də görkəmli alimə təqdim edilmişdir.
1958-ci ildə Mirzə Sadıxova Akademik adı verilmişdir.
Mirzə Sadıxov türk, rus, fars, ərəb dillərini mukəmməl bilirdi.
Mirzə Sadıxovun elmi əsərləri ilə yanaşı, Nəriman Nərimanov və Gədəbəy mis mədənləri barədə yazdığı məqalələr, eyni zamanda 200 səhifəlik memuarı o dövrün tarixini araşdıranlar üçün son dərəcə əhəmiyyətlidir.
Onun xatirələri bir neçə dəfə respublika mətbuatında dərc olub. Mirzə Sadıxov tez-tez belə ifadə işlədirdi:
"Dəyərsiz elmi əsərlər yazıb alim adı alan onlarla elmi işçinin mənfəətindən, bir inəyin südü yaxşıdır."
İstinadlar
- "Бакинцы — Лауреаты Сталинской премии". 2023-07-28 tarixində . İstifadə tarixi: 2017-03-23.
Xarici keçidlər
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqaleni vikilesdirmek lazimdir Lutfen meqaleni umumvikipediya ve redakte qaydalarina uygun sekilde tertib edin Mirze Sadixov 1896 1970 Azerbaycan Kend Teserrufati Elmler Akademiyasinin akademiki 1958 SSRI dovlet mukafati laureati Mirze SadixovDogum tarixi 1896Dogum yeri MiskinliVefat tarixi 1970Vefat yeri Kirovabad Azerbaycan SSR SSRIElmi adi professor 1953 MukafatlariHeyatiMirze Huseyn oglu Sadixov 1896 ci ilde Yelizavetpol quberniyasinin Miskinli kendinde kasib ailede anadan olub Ilk tehsilini Miskinli kendinde alan Mirze Sadixov 1913 cu ilden Simens qardaslarina mexsus miseritme zavodunda fehle isleyib 1920 ci ilden 1923 cu iledek siyasi islerde calisan Mirze Sadixov 1923 cu ilde Bakidaki Politexnik Institutuna daxil olub 1927 ci ilde ali tehsil alib O 1970 ci ilin fevralinda qefleten vefat etdi Dogma yurduna eline obasina qelben bagli olan gorkemli alim her il mezuniyyetini dogma kendinde Soyuqbulaqda kecmis Komintern kecirer sade xalq arasinda olmaqdan hezz alar kendlilerle unsiyyetden doymazdi Sonuncu defe 1996 ci ilde dogma veteni Gedebeyde gorkemli alimin 100 illik yubileyi tenteneyle qeyd olundu Mirze Sadixovun telebeleri olmus kendimizin professorlari Museyyib Eliyev ve Ismayil Sadiqov da etiraf edirler ki onlarin alim kimi yetismesinde Mirze Sadixovun boyuk zehmeti olub Soyuqbulaqdaki deyirman ve hamam onun gosterisi ve yaxindan komeyi ile insa edilib AilesiOz ovladlarini savadli respublikaya gerekli bir vetendas kimi boyutmek ucun onlarin tehsil almasina xususi maraq gosterirdi Bu da oz behrelerini verdi Bes qizi ve oglu Nazim Sadixov ali tehsil alib muxtelif sahelerde oz bacariqlarini respublikamizin inkisaf etmesine serf etdiler Mirze Sadixovun yegane oglu Nazim Sadixov 1946 ci ilde Gence seherinde dogulub Nazim Sadixov orta mektebi bitirib Kiyev Insaat Institutuna daxil olub Hemin institutun Geodeziya fakultesini bitirdi 1968 ci ilde atasinin yaxin dostu Gence Pedaqoji Institutunun kafedra mudiri proffesor Ismayil Huseynovun qizi Aypara xanimla aile qurdu 1979 cu ilden Baki Insaat texnikumunda geodeziyadan ders demeye basladi ve omrunun sonuna 2001 ci iledek bu sahede calisdi Uc ovladi vardir Lamiye Leman ve Mirze Oglu Mirze babasinin adini dasiyir Neticesi Aypara Mirze babasi kimi biologiya elmi sahesinde Baki Dovlet Universitetinde tehsil alir Boyuk qizi Seriyye 1923 cu ilde Miskinlide anadan olub 1940 ci ilde Bakidaki 1 sayli orta mektebi bitirib 1942 ci ilde AZI nin neft senayesi fakultesine daxil olub Sara xanim uzun iller Dovlet Plan Komitesinde Bas muhendis ve bas mutexessis isleyib 1996 ci ilde vefat edib Mirze Sadixovun nevesi Seriyye xanimin oglu Cavansir Ceferov respublikamizin Opera ve Balet teatrinin bas dirijorudur ve xalq artistidir Sura Sadixova da bacisi kimi Azerbaycan Neft Kimya Institutunu bitirib Institutu 1948 ci ilde bitirdikden sonra Kend Teserrufati Institutunda calisib 1960 ci ilde Bakiya gelerek Kend Teserrufati Nazirliyi Texniki techizat idaresinin bas muhendisi isleyib 1994 cu ilde dunyasini deyisib 1929 cu ilde Bakida anadab olan Leyla xanim 134 sayli orta mektebi bitirerek Moskvadaki Geoloji Kesfiyyat Institutuna daxil olub ve orani 1958 ci ilde ugurla basa vurub Sonra Azerbaycana gelerek Geologiya idaresinde bas geoloq bas muhendis vezifelerinde calisib 1985 ci ilden teqauddedir 1934 cu ilde Bakida anadan olan Sadixova Feride seherdeki 134 sayli orta mektebi bitirdikden sonra 1955 ci ilde Moskvadaki Timiryazev adina Kend Teserrufati Akademiyasinin aqronomluq fakultesine daxil oldu 1958 ci ilde Akademiyani bitirdikden sonra Leninqrad Bitkileri Mudefie Institutunda aspiranturaya qebul olur ve orada 1965 ci ilde kend teserrufati elmleri namizedi diplomuna yiyelenib alim kimi sohret qazanib Vekilova Mehpare Mirze qizi ise bacilarindan ferqli olaraq musiqi sahesinde calisib O 1943 cu ilde Gedebey rayonunda anadan olub Musiqi tehsilini Baki Seherinde almisdir 1953 1959 cu illerde 2 sayli musiqi maktebinde 1964 68 ci illerde Uzeyir Hacibeyov adina Dovlet Konservatoriyasinin xor dirijoru fakultesinde tehsil alib Hele telebe iken is fealiyyetine baslayaraq 1966 1968 ci illerde Dovlet Xor kapellasinin artisti olub 1968 1972 ci illerde musiqi texnikumunda xor ve musiqi nezeriyyesi fenlerinden ders deyib 1972 1978 ci illerde Azerbaycan Dovlet Opera ve Balet teatrinda xormeyster 1978 ci ilden 2013 cu yeni vefat etdiyi ile geder usaq filarmoniyasi ve musiqi mektebinde xor vokal ve nezeriyye fenleri uzre pedaqoq kimi calisib Fealiyyeti1927 ci ilden Kendli qazeti nin mesul katibi sonra ise Yeni Heyat jurnalinin sobe mudiri teyin olunub 1939 cu ilde Agdas seherinde mekteb direktoru teyin olunub 1930 cu ilden ise Xanlar seherinde oz pedaqoji fealiyyetini davam etdirmis ve hemin vaxtdan elmi axtarislara baslamismisdir 1932 ci ilden kend teserrufati ile bagli muessiselerde rehber vezifeleri icra etmekle yanasi Kend Teserrufati Institutunda kafedra mudiri ve diger vezifelerde calisib 50 den artiq elmi meqalenin bir sira publistik yazilarin muellifidir Onun Xatirelerim basligi ile qeleme aldigi 209 sehifelik qeydleri butov bir eserdir 1941 ci ilde Ikinci Dunya Muharibesi baslayanda cebheye konullu yola dusmus ve 1944 cu ilde yas mehdudiyyetine gore ordudan terxis olunmusdur Mirze Sadixov muharibeden qayitdiqdan sonra yeniden oz senetinin dalinca getmis ve boyuk ugurlar qazanmisdir 1953 cu ilde ona kend teserrufati elmleri doktoru proffessor adi verilmisdir Alimin en boyuk nailiyyatlarinden biri de Azerbaycan Dag Merinosu qoyun cinsinin yetisdirilmesinde olub Bu gergin emeyinin neticesinde bir qrup alimle bir yerde SSRI Dovlet mukafati laureati adina layiq gorulub Bu mukafati rayonumuzda ilk defe Mirze Sadixov almisdir Mirze Sadixovun yetisdirdiyi Yeddi illik bugda sortu da alimin sohretini artirmisdir Mirze Sadiqov 1955 ci ilden 1957 ci iledek Mahacqalada Kend Teserrufati Institutunda heyvandarliq kafedrasina basciliq etmis ve iki ilden sonra yeniden vetene qayidib Kirovabad indiki Gence seherinde Elmi tedqiqat Institutunda eyni zamanda Zerdabi adina Pedaqoji Institutda fealiyyetini davam etdirib Dagistanda islediyi muddetde Muxtar Respublikasinin Ali Soveti terefinden fexri fermanla teltif olunub Azerbaycanda iqtisadiyyatin ve medeniyyetin inkisafindaki zehmeti de defelerle Respublika Ali Soveti terefinden fexri fermanlarla teltif olunmus Qirmizi Emek Bayragi ordeni de gorkemli alime teqdim edilmisdir 1958 ci ilde Mirze Sadixova Akademik adi verilmisdir Mirze Sadixov turk rus fars ereb dillerini mukemmel bilirdi Mirze Sadixovun elmi eserleri ile yanasi Neriman Nerimanov ve Gedebey mis medenleri barede yazdigi meqaleler eyni zamanda 200 sehifelik memuari o dovrun tarixini arasdiranlar ucun son derece ehemiyyetlidir Onun xatireleri bir nece defe respublika metbuatinda derc olub Mirze Sadixov tez tez bele ifade isledirdi Deyersiz elmi eserler yazib alim adi alan onlarla elmi iscinin menfeetinden bir ineyin sudu yaxsidir Istinadlar Bakincy Laureaty Stalinskoj premii 2023 07 28 tarixinde Istifade tarixi 2017 03 23 Xarici kecidlerVikianbarda Mirze Sadixov ile elaqeli mediafayllar var http photo rgakfd ru showSubObjects do object 1804445694 http azerbaijan az Districts districts a html 2017 02 02 at the Wayback Machine