Dartma xarici və daxili səthləri kəsmə ilə emal etmək üçün texnoloji əməliyyat növüdür. Bu əməliyyat üçün tətbiq olunan alətlərə isə darma deyilir. Dartma əməliyyatı iskənələmənin xüsusi növüdür. Tipik tətbiq sahəsi çevrəvi deşiyə qeyri bəarbər forma verməkdir. Təpənməz bərkidilmiş pəstahın deşiyinə dartıcı ya itələnir ya da deşikdən xaricə çəkilir. Bu zaman alətin üzərində müxtəlif hündürlüyə malik dişlər addım-addım material qatını çıxararaq deşiyi tədricən lazımi formaya salır. Dartmanın itələnməsi və ya çəkilməsi emal olunan səthin uzunluğundan asılıdır. Böyük uzunluqda olan deşiklərin emalında çəmkəyə üstünlük verilir. Bu zaman alətin əyilmsi və sınmasının qarşısı alınır. Emalda veriş və kəsmə sürəti eyni oxboyunda yerləşir. Veriş dişlərin getdikcə artan hündürlüyü hesabına təmin edilir. Əmələ gələn yonqar başqa əməliyyatlarda olduğu kimi avtomatik xaric olunmayıb, yonqar zonasında dişin qabağında yığılır. Bu da alətdə böyük yaradır.
Dartma alət müəyyən uzunluqda və en kəsiyinə malik kəsici alət olub uzununa istiqamətdə bir neçə hissədən ibarətdir. Alətin ucunda tuqac, orta hissədə kəsici dişlər, sonda isə kalibrləyici dişlər yerləşir. Onlar alət dartıldıqda bir-birin ardınca materialla kontakta girərək səthi emal edir.
Daxili deşiklərin emalında qapalı çoxtilli profillər, xarici səthin emalında isə açıq profillər hazırlanır.
Verilmiş səthlərin emalının başqa texnoloji əməliyyatlar ilə aparılması mümkün olmadıqda dartma alətinin tətbiqi əlverişli sayılır. Bundan əlavə yüksək dəqiqlik tələb olunan səthlərin emalında dartma müəyyən üstünlüklərə malikdir.
Mənbə
- Əliyev, R.R. . Bakı: Apostroff, I hissə, 2012.427 s
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Dartma xarici ve daxili sethleri kesme ile emal etmek ucun texnoloji emeliyyat novudur Bu emeliyyat ucun tetbiq olunan aletlere ise darma deyilir Dartma emeliyyati iskenelemenin xususi novudur Tipik tetbiq sahesi cevrevi desiye qeyri bearber forma vermekdir Tepenmez berkidilmis pestahin desiyine dartici ya itelenir ya da desikden xarice cekilir Bu zaman aletin uzerinde muxtelif hundurluye malik disler addim addim material qatini cixararaq desiyi tedricen lazimi formaya salir Dartmanin itelenmesi ve ya cekilmesi emal olunan sethin uzunlugundan asilidir Boyuk uzunluqda olan desiklerin emalinda cemkeye ustunluk verilir Bu zaman aletin eyilmsi ve sinmasinin qarsisi alinir Emalda veris ve kesme sureti eyni oxboyunda yerlesir Veris dislerin getdikce artan hundurluyu hesabina temin edilir Emele gelen yonqar basqa emeliyyatlarda oldugu kimi avtomatik xaric olunmayib yonqar zonasinda disin qabaginda yigilir Bu da aletde boyuk yaradir Darma aletiDartma masini 1904 Dartma alet mueyyen uzunluqda ve en kesiyine malik kesici alet olub uzununa istiqametde bir nece hisseden ibaretdir Aletin ucunda tuqac orta hissede kesici disler sonda ise kalibrleyici disler yerlesir Onlar alet dartildiqda bir birin ardinca materialla kontakta girerek sethi emal edir Daxili desiklerin emalinda qapali coxtilli profiller xarici sethin emalinda ise aciq profiller hazirlanir Verilmis sethlerin emalinin basqa texnoloji emeliyyatlar ile aparilmasi mumkun olmadiqda dartma aletinin tetbiqi elverisli sayilir Bundan elave yuksek deqiqlik teleb olunan sethlerin emalinda dartma mueyyen ustunluklere malikdir MenbeEliyev R R Baki Apostroff I hisse 2012 427 s