Estoniyanın İstiqlal Bəyənnaməsi, həmçinin bütün Estoniya xalqlarına manifest (est. Manifest kõigile Eestimaa rahvastele) — 1918-ci ildən etibarən Estoniya Respublikasının əsas qanunu. Bəyənnamənin Reveldə (Tallin) nəşr olunduğu gün - 24 fevral milli bayram və ya Estoniyanın Müstəqillik günü kimi qeyd olunur.
Bəyannamənin layihəsi Estoniyanın Zemski Şurasının ağsaqqalları tərəfindən seçilmiş Estoniyanın Nicat Komitəsi tərəfindən hazırlanmışdır. Elanın başlanğıcında 21 fevral 1918-ci ildə təyin olundu, ancaq elan 23 fevral axşamı qədər təxirə salındı, manifest, Endla Teatrında Pärnu'da açıq bir şəkildə basıldı və səsləndi. Ertəsi gün, 24 fevral, manifest çap edildi və Reveldə (Tallinn) yayıldı.
Tarixi
XIX əsrin ikinci yarısı - XX əsrin əvvəlləri. Estoniyalıların və Baltik Almanlarının bərabər hüquqlarına və Baltik almanlarının il və yerli hökumətlərdə, eləcə də mədəniyyət və təhsil sahələrində hakim rolunun məhdudlaşdırılması tələbi ilə yaradılmış Estoniya milli oyanışının vaxtı idi. Hökumətin Sankt-Peterburqda almanları Rusiya əyalətlərindəki vəzifəli məmurlarla əvəz etməsi və vilayətdəki bütün Rusiyanın əmrini təsdiqləməsi cəhdləri qeyri-sabit idi və çox müvəffəqiyyət qazanmadılar, eyni zamanda Estoniyalıların siyasi stabillik üçün Finlandiyalı üsluba sahib olmasını arzuladılar.
2 mart 1917-ci il Fevral inqilabından sonra Rusiya Müvəqqəti Hökuməti "Estland əyalətinin inzibati idarəetməsinin və yerli rəhbərliyinin müvəqqəti quruluşu haqqında" fərman imzalayıb, Estland əyalətinin komissarı vəzifəsinə təyin olunmuş və Estland əyalətinin Müvəqqəti Zemstvo Şurasının yaradılmasına icazə verilmişdir. Həmçinin, transfer Estoniya şimal rayonlarında Livoniya əsasən Estoniya əhalinin vilayətində səlahiyyət verildi. 19 fevral 1918-ci il İl Ümumi Məclisi Konstantin Pyatsa, Jüri Wilms və Konstantin Konik hissəsi kimi Estoniya Nicat Komitəsi formalaşmışdır. Komitə fevralın 24-də "Estoniyanın bütün xalqlarına manifesti" nəşr Estoniya müstəqil demokratik respublika elan edir. Estoniya Müvəqqəti Hökuməti tərəfindən bir komitə yaradıldı. Noyabrın 12-də Birinci Dünya müharibəsində Almaniya məğlubiyyətindən sonra, Region Şurasının Ağsaqqallar Şurası 17 noyabr tarixində Almaniya konqres düşərgəsindən azad edilmiş Konstantin Pätsin başçılıq etdiyi yeni Müvəqqəti Hökuməti və 19 noyabr 1915-ci ildə Riqada Alman nümayəndələri bütün gücün sonuncuna keçməsi barədə Müqavilə Hökuməti ilə razılaşma imzaladı ölkədə. Sovet Rusiyasının hökuməti 29 noyabr 1918-ci ildə Narva şəhərində müstəqil Estoniyada hüquqi bir orqan kimi Estoniyanın əmək kommunasını qəbul etdi və Estoniya kommunistlərinə kömək etmək üçün Qırmızı Ordu bir hissəsi göndərdi, lakin nə də onun Estoniyaya müdaxiləsi və Rusiyaya qarşı qarşılıqlı müdaxilə heç bir uğur qazana bilməmişdir. 1920-ci iildə RSFSR və Estoniya sülh müqaviləsi bağladı.
1991-ci ildə SSRİ dağıldıqdan sonra Estoniya Respublikası yenidən müstəqillik elan etdi və öz suverenliyinə qovuşdu.
Həmçinin bax
Xarici keçidlər
- www.president.ee saytında
- Iseseisvusmanifest 24.02.1918 ilmunud kujul "Manifest kõigile Eestimaa rahvastele" Vikitekstides (est.)
- Iseseisvusmanifesti algne 21.02.1918 kinnitatud sõnastus "Manifest Eestimaa rahvastele" Vikitekstides (est.)
- Kalev Vilgats: Iseseisvusmanifesti valmistanud trükikoja maja sai mälestustahvli. Pärnu Postimees 24.02.2011 (est.)
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Estoniyanin Istiqlal Beyennamesi hemcinin butun Estoniya xalqlarina manifest est Manifest koigile Eestimaa rahvastele 1918 ci ilden etibaren Estoniya Respublikasinin esas qanunu Beyennamenin Revelde Tallin nesr olundugu gun 24 fevral milli bayram ve ya Estoniyanin Musteqillik gunu kimi qeyd olunur Estoniyanin Musteqillik gununun ilk defe olaraq Tallinde qeyd olunmasi 24 fevral 1919 cu il Beyannamenin layihesi Estoniyanin Zemski Surasinin agsaqqallari terefinden secilmis Estoniyanin Nicat Komitesi terefinden hazirlanmisdir Elanin baslangicinda 21 fevral 1918 ci ilde teyin olundu ancaq elan 23 fevral axsami qeder texire salindi manifest Endla Teatrinda Parnu da aciq bir sekilde basildi ve seslendi Ertesi gun 24 fevral manifest cap edildi ve Revelde Tallinn yayildi TarixiEstoniyanin Istiqlal Beyennamesi XIX esrin ikinci yarisi XX esrin evvelleri Estoniyalilarin ve Baltik Almanlarinin beraber huquqlarina ve Baltik almanlarinin il ve yerli hokumetlerde elece de medeniyyet ve tehsil sahelerinde hakim rolunun mehdudlasdirilmasi telebi ile yaradilmis Estoniya milli oyanisinin vaxti idi Hokumetin Sankt Peterburqda almanlari Rusiya eyaletlerindeki vezifeli memurlarla evez etmesi ve vilayetdeki butun Rusiyanin emrini tesdiqlemesi cehdleri qeyri sabit idi ve cox muveffeqiyyet qazanmadilar eyni zamanda Estoniyalilarin siyasi stabillik ucun Finlandiyali usluba sahib olmasini arzuladilar 2 mart 1917 ci il Fevral inqilabindan sonra Rusiya Muveqqeti Hokumeti Estland eyaletinin inzibati idareetmesinin ve yerli rehberliyinin muveqqeti qurulusu haqqinda ferman imzalayib Estland eyaletinin komissari vezifesine teyin olunmus ve Estland eyaletinin Muveqqeti Zemstvo Surasinin yaradilmasina icaze verilmisdir Hemcinin transfer Estoniya simal rayonlarinda Livoniya esasen Estoniya ehalinin vilayetinde selahiyyet verildi 19 fevral 1918 ci il Il Umumi Meclisi Konstantin Pyatsa Juri Wilms ve Konstantin Konik hissesi kimi Estoniya Nicat Komitesi formalasmisdir Komite fevralin 24 de Estoniyanin butun xalqlarina manifesti nesr Estoniya musteqil demokratik respublika elan edir Estoniya Muveqqeti Hokumeti terefinden bir komite yaradildi Noyabrin 12 de Birinci Dunya muharibesinde Almaniya meglubiyyetinden sonra Region Surasinin Agsaqqallar Surasi 17 noyabr tarixinde Almaniya konqres dusergesinden azad edilmis Konstantin Patsin basciliq etdiyi yeni Muveqqeti Hokumeti ve 19 noyabr 1915 ci ilde Riqada Alman numayendeleri butun gucun sonuncuna kecmesi barede Muqavile Hokumeti ile razilasma imzaladi olkede Sovet Rusiyasinin hokumeti 29 noyabr 1918 ci ilde Narva seherinde musteqil Estoniyada huquqi bir orqan kimi Estoniyanin emek kommunasini qebul etdi ve Estoniya kommunistlerine komek etmek ucun Qirmizi Ordu bir hissesi gonderdi lakin ne de onun Estoniyaya mudaxilesi ve Rusiyaya qarsi qarsiliqli mudaxile hec bir ugur qazana bilmemisdir 1920 ci iilde RSFSR ve Estoniya sulh muqavilesi bagladi 1991 ci ilde SSRI dagildiqdan sonra Estoniya Respublikasi yeniden musteqillik elan etdi ve oz suverenliyine qovusdu Hemcinin baxVikimenbede Estoniyanin Istiqlal Beyennamesi ile elaqeli melumatlar var Estoniya tarixiXarici kecidlerwww president ee saytinda Iseseisvusmanifest 24 02 1918 ilmunud kujul Manifest koigile Eestimaa rahvastele Vikitekstides est Iseseisvusmanifesti algne 21 02 1918 kinnitatud sonastus Manifest Eestimaa rahvastele Vikitekstides est Kalev Vilgats Iseseisvusmanifesti valmistanud trukikoja maja sai malestustahvli Parnu Postimees 24 02 2011 est